خانواده بعنوان اوّلین و اساسی ترین نهاد اجتماعی، عبارت است از تجمع مشترك دو یا چند نفر كه به واسطه سببی یا نسبی با هم رابطه زیست شناختی داشته و زیر یك سقف زندگی میكنند و متشكل از والد یا والدین و فرزندان آنان میباشد و سلامت افراد تحت تأثیر اصول، ارتباطات، تكامل اجتماعی ـ شرایط اقتصادی و فرهنگی آن قرار میگیرند. اعضاء خانواده، مجموعه ای از ژن های مشترك هستند و به عنوان واحدی فرهنگی، منعكس كننده فرهنگ اجتماع بزرگتر میباشند. همچنین خانواده واحدی اپیدمیولوژیكی و واحدی برای فراهم كردن خدمات اجتماعی و مراقبت های جامع پزشكی است.
چگونگی تأثیر خانواده بر افراد و یا بالعكس با توجه به تغییرات طبیعی تكامل افراد در طول زندگی و آشنایی با عوامل خطر در خانواده بیشتر مشخص میگردد و به این جهت در این گفتار، به این مسائل اشاره میشود. یكی از راه های حفظ بهداشت خانواده ایجاد تشكّل پزشك خانواده میباشد.
پزشك خانواده با كسب اطلاعات وسیع در این زمینه باید توانایی خود را برای مداخله و ارتقاء سلامت افراد افزایش دهد و خانواده بعنوان یك واحد مراقبت و سلامت در نظر گرفته شود و با پیدا كردن روش های مناسب برای شناخت بیشتر خانواده ها، یاری به خانواده برای مراقبت افراد بیمار و نیز حفظ شیوه های سالم زندگی مدّ نظر باید باشد.