هنگامی که ملکونوف در سال 1277ه.ق (۱۲۳۹ خورشیدی) به ایران سفر کرد، از این جادۀ سنگفرش و آباد اثری ندید. جاده چنان ویران و فرسوده شده بود که به قول ملکونوف عوض امنیت و راحتی، بیم و هراس به دل مسافرانش میانداخت. مسافران ما یعنی کارلا سرنا، فریزر، وامبری و ملکونوف هم که هر کدام از مرزهای جداگانه ای وارد ایران شده بودند، در ایام برکت و آبادی جادۀ عباسی گذارشان به این راه نیفتاد؛ کارلا سرنا و ملکونوف از راه مرز آبی وارد ایران شده بودند، فریزر و وامبری از راه مرز مشترک میان ایران و عثمانی و عزالدوله، ناصرالدینشاه و رابینو هم از تهران روانۀ شمال شده بودند.
کارلا سرنا در سال 1294 ه.ق (۱۲۵۶ خورشیدی) از راه مرز آبی روسیه وارد ایران شد و پس از ورود به شهر مشهدسر (بابلسر امروز) به بارفروش (بابل امروز)، مازندران، آمل، اسک، دماوند و سپس به تهران رفت. کارلا سرنا همچون تمامی مسافرانی که از طریق مرز آبی روسیه وارد ایران میشدند، برای ورود به تهران سه راه پیشرو داشت: یک؛ از لنگرگاه انزلی که کشتیهای روسی در آن پهلو میگرفتند به رشت و سپس از راه جادهای چاپاررو وارد تهران شود. دو؛ در بندر آشوراده از کشتی پیدا شده و به استرآباد رفته و سپس از راه جادۀ خاکی عازم تهران شود و سه؛ با کاروانهای شهر مشهدسر عازم بارفروش و از آنجا روانۀ تهران شود. کارلا سرنا راه سوم را در پیش گرفت. بیماری وبا شهر رشت را فراگرفته بود و عبور از این راه بیم بسیاری داشت. به گفتۀ کارلا سرنا، هزینۀ قاطرانی که به مسافران از رشت تا تهران سواری میدادند 38 تا 40 قران بوده است. راه دوم هم طولانی بود و به عوض راه سوم بسیار کوتاه، کوهستانی و صعبالعبور بود.
فریزر، از راه مرزهای عثمانی وارد ایران شد و از راه تبریز به زنجان، قزوین و سپس به تهران رفت. او پس از ورود به پایتخت عازم خراسان و مشهد شد و سپس از شهرهای دامغان، شاهرود، ترکمنصحرا، گرگان، مازندران، آمل، بارفروش، مشهدسر، گیلان، رودسر، تالش، لاهیجان، رشت و ماسوله عبور کرد تا دوباره به تبریز رسید و وارد کشور عثمانی شد.
عزالدوله هم در معیت سفیرکبیر ایران «مصطفی قلیخان میرپنجه» و «میرزا علیخان» مترجم، از تهران روانۀ مرز آبی روسیه شد و از شهرهای کرج، قزوین، لوشان، گیلان، منجیل، رشت و انزلی عبور کرده و با کشتی راهی قفقاز شد. از آنجا که مسافران ما هر کدام از مسیر جداگانهای به سواحل خزر رسیده بودند ما نیز ناگزیریم در میان اراضی ساحل خزر و از شرق به غرب سفر کنیم. ایالات و سواحل جنوبی خزر که از شرق به غرب کشیده شده و در سفرنامهها نیز به آنها اشاره شده است، شامل گرگان (استرآباد)، بندرترکمن، ساری (سارویه)، فرحآباد، بابلسر (مشهدسر)، بابل(بارفروش)، آمل، عباسآباد، رودسر، لاهیجان، رشت، بندرانزلی، ماسوله، فومن، رودبار، منجیل و لوشان میشوند. پس با استرآباد شروع میکنیم