فهرست منابع
1. شمیسا، سیروس، انواع ادبی (ویرایش سوم)، تهران، انتشارات فردوس، چاپ نهم، 1381.
2. صفا، ذبیح الله، حماسه سرایی در ایران، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ پنجم، 1364.
3. شفیعی کدکنی، محمدرضا، تازیانه های سلوک، نقد و تحلیل چند قصیده از حکیم سنایی، تهران، نشر آگاه، چاپ اول، 1372.
4. باقری، ساعد و محمدرضا محمدی نیکو، شعر امروز، تهران، انتشارات بین المللی الهدی، 1372.
5. یوسفی، غلام حسین، دیداری با اهل قلم، تهران، انتشارات علمی، چاپ ششم، 1376.
6. مولوی، جلال الدین محمد، مثنوی معنوی، به کوشش: رینولد نیکلسون، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1336..
7. خیام، رباعیات، محمدعلی فروغی، تهران، بی نا، 1321.
8. گروه مؤلفان، زبان و ادبیات فارسی، تهران، نشر چشمه، چاپ پنجاه و پنجم، 1386.
9. بیهقی، ابوالفضل، تاریخ بیهقی، تصحیح: دکتر علی اکبر فیاض، مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، 1350.
10. توسی، خواجه نظام الملک، سیاست نامه، به کوشش: هیربرت لاک، تهران، انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1340.
11. نظامی عروضی، چهار مقاله، تصحیح: وحید دستگردی، تهران، مؤسسه مطبوعات علمی، بی تا.
12. عنصرالمعالی کیکاوس، قابوس نامه، تصحیح: غلام حسین یوسفی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، چاپ دوم، 1352.
13. منشی، نصرالله، کلیله و دمنه، تصحیح: مجتبی مینوی، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ ششم، 1361.
14. سعدی، مصلح الدین، گلستان، غلام حسین یوسفی، تهران، انتشارات خوارزمی، 1368.
15. غزالی، محمد، کیمیای سعادت، به تصحیح: احمد آرام، تهران، انتشارات گنجینه، چاپ چهارم، 1376.
16. نسفی، عزیزالدین، الانسان الکامل، تصحیح ماریژان موله، تهران، چاپ طهوری، 1381.
17. رازی، نجم الدین، مرصادالعباد، به کوشش: دکتر محمدامین ریاحی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ هشتم، 1379.
18. همدانی، عین القضات، تمهیدات، با مقدمه تصحیح: عفیف عُسیران، تهران، انتشارات منوچهریف چاپ سوم، 1370.
19. خالقی مطلق، جلال، «حماسه» در دانشنامه زبان و ادب فارسی، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، جلد دوم، 1386.
20. رزمجو، حسین، انواع ادبی و آثار آن در زبان فارسی، مشهد، آستان قدس رضوی، چاپ سوم، 1374.
21. یاحقی، محمدجعفر، «ادبیات فارسی» در دانشنامه زبان و ادب فارسی، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، جلد اول، 1384.
22. پورنامداریان، تقی ، «ادبیات عرفانی» در دانشنامه زبان و ادب فارسی، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، جلد اول، 1384.
[1] . محمدجعفر یاحقی، «ادبیات فارسی» در دانشنامه زبان و ادب فارسی، زیر نظر: اسماعیل سعادت، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، 1384، ج 1، ص 304.
[2] . نک: محمدرضا شفیعی کدکنی، تازیانه های سلوک، نقد و تحلیل چند قصیده از حکیم سنایی، تهران، نشر آگاه، 1372، چ 1، ص 97.
[3] . نک: ساعد باقری و محمدرضا محمدی نیکو، شعر امروز، تهران، انتشارات بین المللی الهدی، 1372، ج 1، ص 20.
[4] . نک: غلام حسین یوسفی، دیداری با اهل قلم، تهران، انتشارات علمی، 1376، چ 6، ج 2، ص 220.
[5] . ذبیح الله صفا، حماسه سرایی در ایران، تهران، امیرکبیر، 1364، چ 5، صص 5 و 6.
[6] . حسن رزمجو، انواع ادبی و آثار آن در زبان فارسی، مشهد، آستان قدس رضوی، 1374، چ 3، ص 64.
[7] . نک: سیروس شمیسا، انواع ادبی، تهران، فردوس، 1381، چ 9، صص 127 ـ 134.
[8]. خفتان: نوعی لباس جنگی برای محافظت بدن.
[9]. آبنوس: تیره و تاریک.
[10]. سندروس: زردرنگ.
[11] . سوفار: آهن ته تیر.
[12] . دِه: بزن.
[13] . زِه: آفرین، احسنت.
[14] . نک: ابوالقاسم فردوسی، شاهنامه، به کوشش و زیر نظر: سعید حمیدیان، تهران، قطره، 1375، چ 3، ج 4، صص 194 ـ 197.
[15] . در برخی موارد از جمله رباعیات خیام، ادبیات تعلیمی و ادبیات غنایی از یکدیگر جدایی پذیر نیست.
[16]. حکیم عمر خیام، رباعیات خیام، به نقل از: کتاب این جویبار جاری، قم، وثوق، 1386، ص 103.
[17] . آبخانه: مستراح.
[18]. این جویبار جاری، صص 176 و 177.
[19]. ابوعلی حسن بن علی طوسی (نظام الملک)، سیرالملوک (سیاست نامه)، به کوشش: محمد استعلامی، تهران، زوار، 1385، ص 187.
[20]. مجرّد: فاقد علائق مادی.
[21]. عنصرالمعالی کیکاوس بن اسکندر، قابوس نامه، تصحیح: غلام حسین یوسفی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1352، چ 2، صص 251 و 252.
[22] . قضای حاجت: رفع حاجت کردن، تهی کردن شکم.
[23] . منادی: ندا، اعلام خبر با صدای بلند (این کلمه را بیشتر به کسر دال می خوانند؛ یعنی به صیغه اسم فاعل به معنی جارچی).
[24] . فارغ: خلوت.
[25]. امام محمد غزالی، کیمیای سعادت، به تصحیح: احمد آرام، تهران، گنجینه، 1376، چ 4، ج 1، ص 69.
[26] . معتمد: مورد اعتماد، امین.
[27] . مقام: جایگاه.
[28] . همباز: قرین، هم نشین.
[29] . جمل: شتر.
[30] . سمّ الخیاط: چشمه سوزن، سوراخ سوزن.
[31] . مقراض: قیچی؛ مقراض ریاضات: قیچی طاعات و عبادات.
[32] . حرون: گستاخ، سرکش.
[33]. جلال الدین محمد مولوی، مثنوی معنوی، به کوشش: رینولد آلن نیکلسون، تهران، امیرکبیر، 1336، ص 151.
[34] . انباز: شریک
[35] . ضمین: ضامن
[36]. مصلح الدین سعدی، گلستان، تصحیح غلام حسین یوسفی، تهران، انتشارات خوارزمی، چاپ اول، 1368، ص 117.
[37]. طرّار: دزد، سارق.
[38]. گروه مؤلفان، زبان و ادبیات فارسی، تهران، چشمه، 1386، چ 55، ص 331.
[39]. عین القضات همدانی، تمهیدات، با مقدمه و تصحیح: عفیف عسیران، تهران، منوچهری، 1370، چ 3، صص 133 و 134.
[40] . «می پرسند تو را از روح، بگو که روح از فرمان خدای من است». (اسراء: 85)
[41] . «و آفتاب و ماه و ستارگان را مسخر کرده به فرمان او». (نحل: 12)
[42] . «گرامی کردیم ما فرزندان آدم را و برگرفتیم ایشان را در خشکی و دریا». (اسراء: 70)
[43] . «همانا برای قرآن ظاهر و باطنی است».
[44] . «از تحمّل آن سر باز زدند و از آن ترسیدند. انسان آن امانت بر دوش گرفت». (احزاب: 72)
[45]. لولی: ترک زیباروی.
[46] . ناگذران: ناگزیر.
[47] . سطوت: حالتی که در بیننده احترام آمیخته به ترس ایجاد می کند، حشمت، ابهت.
[48] . حدّت: توانایی زیاد همراه با استواری و قاطعیت.
[49] . «نیست این الاّ آزمایش تو». (اعراف: 155)
[50]. نجم الدین رازی، مرصاد العباد، به کوشش: محمدامین ریاحی، تهران، 1379، چ 8، ص 49.
[51] . بسط: گشایشی که در دل عارف پیدا می شود؛ مقابل قبض.
[52] . قبض: حالت گرفتگی سالک که نتواند به مراحل بالاتر واصل شود؛ مقابل بسط.
[53] . بیش: دیگر، بعد از آن.
[54] . هزیمت: فرار، گریز.
[55]. عزیزالدین نسفی، انسان کامل، تصحیح: ماژیران موله، تهران، طهوری، 1368، ص 82 .
