تبیان، دستیار زندگی

چای نام یک گیاه و نوشیدنی ساخته شده از این گیاه است.

چای واژه‌ای است چینی که در چین و شمال هندوستان به کار می‌رود و تقریباً با همان تلفظ وارد زبان فارسی شده‌است.

نام این گیاه در گویش چینی جنوبی چای و در گویش چینی شمالی به صورت تِی تلفظ می‌شد و هردو تلفظی از یک واژه یگانه در چینی قدیم هستند. مردم اروپای غربی نام این گیاه را از چینیان شمالی و مردم خاورمیانه و شمال آفریقا نام آن را از چینیان جنوبی آموختند.

نوشیدنی چای با دم کردن برگها، جوانه‌ها یا شاخه‌های فرآوری شده بوته چای گونه Camellia sinensis به مدت چند دقیقه درآب داغ درست می‌شود. فرآوری آن می‌تواند شامل اکسیداسیون، حرارت دهی، خشکسازی و افزودن گیاهان، گلها، چاشنیها و میوه‌های دیگر به آن باشد.

چای متراکم (فشرده)

مقدار فراوان چای را نیز می‌توان برای انبار کردن و نگهداری جهت رسیدن به کیفیت مطلوب، متراکم نمود. معمولاً چای پوئر را فشرده نموده و سپس با یک کارد کوچک برگهای آن را از هم باز می‌کنند. بیشتر اوقات چای فشرده را نسبت به برگ سبز چای برای مدت طولانی‌تری می‌توان انبار نمود.

قالب‌های چای

یکی از جدیدترین اشکال مصرف چای، به عنوان نمونه دیگری از چای کیسه‌ای، چای قالبی است.

چای قالبی ابتدا در اوسط دهده ۱۹۹۰ در هلند ابداع شد، که در آن کشور شرکتی به نام (Venezia Trading)، یک قالب چای به نام تیکولینو تولید نمود. تیکولینو به عنوان قالب‌های جداگانه چای ساخته می‌شود که در آن فناوری دم کردن برگ‌های چای در داخل کارخانه با آزاد شدن طعم و عطر آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چای فوری

در زمان‌های اخیر، چای‌های فوری همچون قهوه فوری خشک و منجمد، رایج شده‌است. چای فوری در دهه ۱۹۳۰ ابداع شد، اما تا اواخر دهه ۱۹۵۰ جنبه بازرگانی و تجاری پیدا نکرد، و تنها تا همین زمان اخیر بوده که متداول شده‌است. این محصولات با افزودن چاشنی‌هایی همچون وانیل، عسل یا میوه عرضه می‌شود، و همچنین می‌تواند شامل شیرخشک هم باشد. محصولات مشابهی نیز برای چای سرد فوری وجود دارد که به دلیل سهولت مصرف خود نیازی به آب جوش ندارد. کارشناسان چای به این محصولات به دلیل فداکردن گوارایی طعم چای در برابر سهولت مصرف آن، انتقاد می‌نمایند.

انبارسازی

انبار کردن چای برای حفظ طعم چای خالص ضروری است. چون چای بسیار آسان رطوبت و بوهای محیط را جذب می‌کند لذا لازم است تا آن را در انواع کانتینرهایی نگهداری کنند که از بوهای تند به دور باشد. یک روش نگهداری مقادیر کم برگ سبز چای، نگهداری در ظرف حلبی یا شیشه‌ای است. این ظروف با دور نگهداشتن چای از رطوبت و نیز بوهای خارجی، موجب حفظ طعم اصلی چای می‌شوند. روش‌های دیگر برای نگهداری چای شامل قراردادن چای در کیسه‌های آکبند است. به هنگام انبارسازی چای باید آن را از نورخورشید، بوهای تند، و رطوبت دور نگهداشت. برای مقادیر بیشتر چای بهتر آنست که آن را داخل یک کانتینر سردکن (مبرد) قراردهند. ابتدا چای را داخل یک لفاف کاغذی قهوه‌ای رنگ بپیچید و سپس آن کاغذ را برای دور نگهداشتن چای از رطوبت درون کاغذهای قهوه‌ای رنگ دیگر دوباره لفافه بندی کند. بعد چای را داخل کانتینر کولر دار قردهید که چیزی به جز چای درون آن نیست و به خوبی هم در آن بسته می‌شود. سپس چای را به مکانی سرد به دور از رطوبت و بو منتقل سازید. طول زمانی که شما می‌توانید چای را درآن مدت انبار کنید به نوع آن بستگی دارد. برخی چای‌ها همچون گل چای درطول یکماه یا همین حدود، خراب می‌شوند، اما گروه دیگر ممکنست طی گذشت زمان بهتر نیز بشوند.

بررسی مقایسه ای چای سبز و سیاه

بنا بر آخرین تحقیقات ، به شما توصیه می کنیم که مصرف چای روزانه خود را به ۶ فنجان برسانید تا از خواص قابل توجه آن برای سلامتی ، که شامل کاهش خطر بیماریهای قلبی و انواع خاصی از سرطان است ، بهره مند شوید و خبر خوش این است که « چای سیاه » شما درست به اندازه « چای سبز »  این محبوب متعصبین تندرستی و بسیار بیش از چای های گیاهی برایتان مفید است .

چای سیاه و چای سبز

« چای سیاه » که در جهان غرب پرطرفدار است ، از برگهای « سرگل » که پلاسانده ، غلتانیده و خشک شده است ، درست می شود . « چای سبز » از سرگلهای تازه تهیه می شود . پزشکان اغلب چای سبز را سالمتر از چای دم کشیده ، می دانند .

بیشتر به این علت که میزان « کافئین » آن کمتر است . اما بررسیها در چند سال اخیر نشان داده است که میزان « آنتی اکسیدانها » - ترکیباتی که به بدن در جنگ بر ضدمولکولهای مضری به نام رادیکال کمک می کنند - در چای سیاه و سبز برابر است . رادیکالها در بروز امراض خطرناکی نظیر بیماریهای عروق قلب و انواعی از سرطان ، مثل تومورهای ریه و روده ،‌ نقش بسیار دارند . رادیکالهای آزاد زیادی بر اثر مصرف دخانیات ، آلودگی هوا ، قرار گرفتن در معرض نور خورشید وعوامل دیگر در بدن به وجود می آیند .

نقش چای در مبارزه با بیماریها

آنتی اکسیدانهای موجود در چای « فلاوونوئید » هستند ؛ ترکیباتی قوی که به باور دانشمندان در مبارزه با بیماریها مؤثرند . برخی محققان معتقدند که آنتی اکسیدانهای چای از آنتی اکسیدانهای میوه و سبزیجات نیرومندتر ند . یک فنجان چای تقریباً حاوی ۲۰۰ میلی گرم فلاوونوئید است . نوشیدن سه فنجان چای در روز به غلظت فلاوونوئید در خون به میزان ۲۵ درصد می افزاید .

چای همچنین حاوی فیتوکمیکالها است که در آخرین بررسیها به عنوان عامل احتمالی جلوگیری از رشد تومورهای سرطانی مطرح شده اند . تحقیقات پیشرفته ای در مورد توانایی چای در مبارزه با بیماریهای قلب نیز انجام شده است . نتایج یک بررسی در آمریکا نشان داده است که خطر بروز حملات قلبی در کسانی که روزانه یک چند فنجان چای می نوشند ، نصف کسانی که چای مصرف نمی کنند .

چای ، منبع غنی املاح مفید و ویتامین ها

چای ، سیاه و سبز هر دو منابع غنی پتاسیم ، منگنز و نیز و ویتامین هایی مانند ویتامین A  که خواص ایمنی دارد ، ویتامین B6 که در سوخت و ساز بدن نقش حیاتی دارد و ویتامین B1 و ‌‌B2 که برای آزاد سازی انرژی از غذا ضروری هستند ، می باشند . پتاسیم نقش مهمی در حفظ ضربان طبیعی قلب دارد ، اعصاب و ماهیچه ها را قادر به فعالیت می سازد و میزان مایعات درون سلولی را تنظیم می کند . منگنز برای رشد استخوانها و کل بدن ضروری است و ۵ تا ۶ فنجان چای ۴۵٪  از نیاز ما به این ماده را تأمین می کند .