تبیان، دستیار زندگی

در این سالها ضمن تاكید بر حفظ بافت تاریخی و آثار ارزنده دوره های گذشته، تكیه ها و اتاقهای فاقد ارزش معماری و تاریخی تخریب شد تا محیط امن خلافكاران از میان برود. از طرف دیگر با زیباسازی محیط تخت فولاد و احداث فضای سبز و تعمیر و بازسازی تكایا و ساختمانهای تاریخی ارزشمند، این محوطه تاریخی احیا گردید.  

از دیگر اقدامات «مجموعه فرهنگی مذهبی تخت فولاد» در این سالها احداث بقعه بر سرمزار مشاهیر تخت فولاد از قبیل «حاج آقا رحیم ارباب»، «جهانگیرخان قشقایی»،«استاد جلال تاج»،«شهید آیت ا.. اشرفی اصفهانی»،«ملا محمد اسماعیل خواجوئی»،«فاضل هندی» و «آقا محمد بید آبادی» بوده است،

همچنین بیشتر تكایای تخت فولاد و بقعه های علما مورد تعمیر و مرمت قرار گرفتند.

در خاتمه بایستی گفت «مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد» اصفهان همچنان با تلاشی خستگی ناپذیر در عزم خود مبنی بر حفظ و احیاء ارزشهای میراث ملی مزار تخت فولاد استوار است و سعی دارد میراث داری شایسته برای این میراث گرانسنگ ملی – اسلامی باشد.

------------------------------------------

----------------------------------

-------------------------

تعدادی عکس از تخت فولاد اصفهان(2)

با سلام و عرض ادب

پس از اینکه مختصری با تاریخچه تخت فولاد آشنا شدیم ، حال قصد داریم تا با زندگینامه شخصیتهای بزرگی که در این سرزمین مدفون شده اند آشنا شویم :

در ادامه ابتدا با زندگی بانو مجتهده امین آشنا خواهیم شد و به همین ترتیب مبحث را پیش می رویم. پس با ما همراه باشید. 

" بانو امین "

عالمه فاضله حاجیه نصرت خانم امین از زنان مجتهد و نامدار جهان تشیع و از ستاره‌های درخشان آسمان فقاهت و اخلاق اسلامی در دوران معاصر كه به سال 1265 ه.ش در اصفهان متولد شد. وی از سلسله سادات جلیل القدر حسینی و از اعقاب میر عبدالحسین خاتون آبادی بود. از كودكی تحصیل را آغاز نمود و با بهره گیری از حوزه درس اساتید برجسته‌ای همچون میر سید علی مجتهد نجف آبادی، آقاسید ابوالقاسم دهكردی، حاج میر سید محمد مدرس نجف آبادی علوم ومعارف دینی را به كمال فرا گرفت و با تلاش و پشتكار فراوان در تحصیل علم به مقام اجتهاد نائل آمد و از علمای برجسته ایران و عراق همچون آیات عظام شیخ محمد رضا نجفی، اصطهباناتی،‌ مرعشی نجفی اجازه روایت دریافت كرد. وی كه زنی عالمه و علاقمند به گسترش علوم ومعار ف اسلامی خصوصاً در بین زنان بود، مكتب علمیه را برای زنان و دختران تأسیس كرد وهمچنین دبیرستانی را برای دخترانی كه نمی‌خواستند در مدارس آن زمان كه فضای آنها مغایر ارزش‌های دینی بود تحصیل كنند، راه اندازی نمود. بانوامین بیشتر دوران عمر خود را صرف تحقیق و تألیف و تصنیف نمود و آثاری همچون «مخزن العرفان» در تفسیر قرآن، روش خوشبختی، نفحات الرحمانیه( كه شامل الهاماتی بوده است كه در زمانهای مختلف بر قلب ایشان وارد می شده است)، اربعین هاشمیه و« معاد آخرین سیر بشر» را به رشته تحریر در آورده است.

او هیچگاه بر روی كتابهای خود نامش را نمی نوشت و همه كتاب های او با نام بانوی ایرانی چاپ شده است. این زن فاضله كه در علوم فقهی وحكمت مقام بلندی داشت، در عرفان هم صاحب نظر بود وبرخی تألیفات وی بیانگر ذوق بالای عرفانی ومعنوی وی می‌باشد. تقوی الهی وعبادت و تهجد وتلاش ومجاهدت در كسب علم رمز اعتلا ورشد فكری و علمی و اخلاقی او می‌باشد.

در مورد آموختن علوم وكسب معارف، این بانوی فاضله چنین اظهار می دارد:« در نوشته هایم كمتر از امور خارجی كمك گرفته ام، نمی گویم كه از غیب خبر دارم، اما اغلب معنویات ومعارف را از استاد فر ا نگرفته ام وغالب نوشته هایم با ارشاد وكمك او بوده است.»

---------------------

ادامه دارد...

جدّیت این حكیم الهی در امر تحصیل به حدّی بود كه می گفت: هیچ چیز نمی تواند كلاس درس را تعطیل كند، حتی مرگ فرزند.

یكی از اساتید بانو امین، مرحوم آیت الله حاج میر سید علی نجف آبادی نقل كرده است : روزی شنیدم فرزند ایشان فوت شده است. فكر كردم خانم دیگر درس را تعطیل خواهد كرد؛ ولی برعكس دو روز بعد كسی را به سراغم فرستاد كه برای تدریس به منزل ایشان بروم و من از این علاقه ایشان به درس وتحصیل ، سخت تعجب كردم.

از خصوصیات دیگر وی این بوده كه با وجود مقام علمی وعرفانی بالا هرگز در زندگی خصوصی آنرا مد نظر قرار نداده و در خانه به عنوان یك مادر نمونه و یك همسر مهر بان به وظایف خود می پرداخته است.

این بانوی دانشمند سرانجام در یكم رمضان 1403ه.ق برابر با 23 خرداد 1362 چشم از جهان فانی فرو بست و جسم خاكی‌اش در تخت فولاد تكیه خانوادگی امین التجار مدفون گردید. بنایی بر سر مزار وی ساخته شد كه تلفیقی از معماری اسلامی ومدرن بوده و بیانگر حجاب زن مسلمان می باشد.

----------------------------

ادامه دارد...

معماری تكیه امین التجار

تكیه امین التجار در حاشیه خیابان سعادت آباد و جبهه غربی تكیه آقا محمد بیدآبادی از جمله تكایای اواخر دورة قاجار می باشد كه توسط سید محمد علی امین التجار ( متوفی 1326هـ .ق) پدر بانو مجتهده امین ایجاد گردیده است. این تكیه از تكایای خصوصی تخت فولاد به شمار می آید و وسعت كمی دارد.

اهمیت تكیه امین التجار( تكیه امین) به واسطه وجود قبر عالمة پارسا بانو مجتهده نصرت بیگم امین می باشد. این یگانه دهر كه از بزرگان علم و عرفان زمان خود بود، اول رمضان 1403هـ .ق مطابق23 خرداد1362ش چشم از جهان فرو بست و در آرامگاه خانوادگی شان( تكیه امین التجار) در تخت فولاد اصفهان به خاك سپرده شد. بر سر مزار این عالمه بی همتا بقعه ای شكوهمند بنا گردیده است آجری با سردری مزین به كتیبه ای كاشیكاری مشتمل بر آیات قرآن و داخل بقعه نیز از تزئینات كاشیكاری برخوردار می باشد. سبك بنا كه تلفیقی از معماری مدرن و سنتی می باشد، نماد حجاب و پوشش زن مسلمان است.

از دیگر آرمیدگان در این تكیه:

1- حاج میرزا حبیب ا... امین التجار متوفی 1369هـ .ق كه از سیاست مداران و بزرگان اصفهان بوده و پنج دوره نمایندگی مردم اصفهان را در مجلس عهده دار بوده است.

2- حاجیه خانم عفت الزمان افتخار امین متوفی 1397هـ .ق از زنان عالمه و دانشمند قرن چهاردهم و از شاگردان بانو امین صاحب كتاب « چهل حدیث امین».

" حاج آقا رحیم ارباب"

حاج آقا رحیم ارباب در سال 1297 هجری قمری در روستای « چرمهین» اصفهان به دنیا آمد. ایشان در اصفهان نزد علمای بزرگی چون حاج میرزا بدیع درب امامی، سید محمد باقر درچه ای، آقا سید ابوالقاسم دهكردی، حكیم جهانگیر خان قشقایی و آخوند كاشی، كسب علم نموده و به مقام اجتهاد رسید. مراتب سیر و سلوك را نزد جهانگیرخان و آخوند كاشی فرا گرفت او شاگرد خاص آخوند كاشی بود. و مدت 20 سال متوالی در خدمت وی بود. و انواع علوم را از محضر او آموخت. ارادت وی به استادش چنان بود كه بعد از فوت استاد، هر هفته به زیارت قبر وی می­رفت و هنگام فوت نیز وصیت نمود در مجاورت استادش دفن شود.

حوزه درسش نیز مجمع فضلا و دانشمندان روزگار بود. شاگردان بسیاری را تربیت نمود. از جمله شاگردان او می­توان به: استاد جلال الدین همایی، سید مصطفی بهشتی نژاد، ملا هاشم جنتی، شیخ محمد باقر صدیقین و بسیاری از بزرگان دیگر اشاره نمود.

وی در فقه بسیار خوش سلیقه و دارای استقلال فكری بود. در ریاضیات، هیئت و نجوم به تصدیق اهل فن، استاد مسلم بود. بسیاری از خطبه­های نهج البلاغه را از حفظ داشت و اشعار ابن ابی الحدید را در مناقب امیر المؤمنین علی علیه السلام مكرر می­خواند و وی را می ستود.

یكی از نظریات فقهی حاج آقا رحیم ارباب وجوب عینی نماز جمعه بود. شهید مطهری می گوید: « روزی در اصفهان به خدمت ایشان رسیدم و موضوع نماز جمعه به میان آمد، ایشان می گفتند: نمی دانم شیعه چه وقت می خواهد عار ترك نماز جمعه را از خود بردارد و جلوی شماتت سایر فرق اسلامی را كه ما را به عنوان تارك نماز جمعه ملامت می­كنند، بگیرد». در خطبه های نماز جمعه نیز به بیان فضایل و مناقب حضرت علی علیه السلام می پرداختند. ایشان آنقدر علاقه به حضرت صدیقة طاهره فاطمه زهرا سلام الله علیها داشتند كه همیشه در نمازهایشان سورة كوثر را قرائت می فرمودند. و می گفتند من نمی توانم این سوره را در نماز نخوانم. چون این سوره متعلق به وجود مقدس حضرت زهرا سلام الله علیها است. حاج آقا رحیم ارباب دو سه سال آخر عمر نابینا شد. وقتی از ایشان پرسیدند: پس از این همه عمر آیا ادعایی هم دارید یا نه ؟ ایشان فرمودند: در مسائل علمی هیچ ادعایی ندارم، اما در مسائل شخصی خود دو ادعا دارم: یكی آنكه به عمرم غیبت نگفتم و غیبت نشنیدم و دوم آنكه در طول عمر چشمم به نامحرم نیفتاد.

در احوال شخصی ایشان نقل است كه فرموده بود: برادرم با همسرش چهل سال در منزل ما بودند و در این چهل سال یك بار هم همسر برادرم را ندیدم.

ایشان تا پایان عمر به پیروی از استاد خود جهانگیرخان از گذاشتن عمامه پرهیز كردند و خود را شایستة این مقام نمی دانستند. و حال آنكه اگر كسی با ایشان محشور بود، لیاقت ایشان را از همه بیشتر می دید. حاج آقا رحیم رمز یك قرن زندگی خود را اینگونه بیان كردند:« من هیچ وقت بد خواه كسی نبودم».

آقا رحیم از مسائل سیاسی زمان خود نیز غافل نبود. و در زمان استقلال الجزایر فتوایی جهت كمك به مسلمانان و ملت الجزایر صادر كرده بودند. ایشان در 18 ذی الحجه 1396 هجری قمری در روز عید غدیر دار فانی را وداع گفتند. شاگردش استاد همایی در تاریخ فوتش سرود: « جان علم از تن جهان رفته»