...................................................................................
* مـِن اَتــا گره لینگ جه زمبه ؛ شما دندون جه وا هکنین
من یک گره با پاهایم میزنم! ؛ شما آنرا با دندان باز نمایید!
یعنی من بهتر از شما هستم
...................................................................................
* اتّــا پیلکا ماس چنده راغون دارنه؟
یک کاسه ماست چقدر روغن دارد
در گذشته مردم مازندران ماست را در «پــیـلکا» که کوزه های کوتاه و کوچکی که مانند کاسه بود نگهداری میکردند
...................................................................................
* آش که جا دکرد بوئـه همه ور انگوس زنّـــنه
آش آماده اگر در ظرفی ریخته شود ازهمه طرف به آن انگشت می زنند
این ضرب المثل اشاره به حفظ چیزها و موارد با ارزشی است که در صورت عیان و هویدا شدن ؛ از ارزش آن کاسته میشود .
ازجمله مساله حیا و پاکدامنی ؛ مثلا اگر دختری خود را بزک کند مسلما همه چشمهای ناپاک را به دنبال خود دارد
...................................................................................
* اتّا شفته اتّا محلّ وسّه
یک دیوانه برای ( بهم ریختن) یک محل کافی است
...................................................................................
* آش ؛ لـَوه سر مزه دارنه ؛ زن نومزه سر
خوردن آش سر دیگ مزه دارد(چرا که گرم و تازه است و سرد نیست.) و همینطور زن هم در دوران نامزدی جذابیت بیشتری دارد
اشاره به این دارد که ارزش بعضی از کارها در سر وقت آن میباشد و در وقتهای دیگر ، از اعتبارش کاسته میشود
...................................................................................
* بینج پـی ، وَرمزی او خِـرنه
کنار برنج ورمز(نوعی علف) هم آب میخورد
کسی که با چسبانیدن خود به بزرگی برای خودش شهرتی به هم بزندوبه این طریق امرار معاش کند
...................................................................................
* بنه بخرده آدم دار ره وِجـِنه
آدم زمین خورده درخت را از ریشه میکند
اشاره به این دارد که شکست ، گاها انگیزه زیادی در آدم برای موفقیت در کارش پدید میاورد
...................................................................................
* باجا باجا ره بد دارنه ؛ زن پِر هر دو تا ره
با جناق از با جناق بدش می آید و پدر زن از هردو
...................................................................................
* برمه کنّــه ؛ نون ندنه
گریه میکند ولی نان نمیدهد
کسی که برای افرا د فقیر دلسوزی میکند ولی حاضر به کمک به آنها نیست
...................................................................................
* برار که فقیره ؛ هفت پشت غیر
برادرش اگر فقیر باشد می گوید نسبتی با من ندارد(حتی تا هفت جد و آبا)
اشاره به انسانهای خودخواه و بی درد دارد
...................................................................................
* تا اسب ره نخری در ره لـِه نده
تا اسب نخریدی درب را خراب نکن
تا کار اصلی را انجام ندادی دنبال کار فرعی نرو! معادل همین ضرب المثل را میتوان در عبارتی دیگر یافت مانند(سره نرسّی شلوار ره نُـوج) که یعنی: هنوز به خانه نرسیده ای شلوارت(منظور شلوار رسمی بیرون است) را بیرو نیاور
...................................................................................
(موقع کار حسن براره ، موقع مـِزد حسن دزده)
از کسی که به تو نیکی کرد تشکر نمیکنی ولی از دیگری تشکر می کنی
...................................................................................
* پشیل کد خدا بئیه
پشیل (آبدزدک شالیزار) کدخدا شد
فرد بی تجربه و بی لیاقتی به پست مهمی رسید
...................................................................................
* جیف دلـِه خالی هسه کمر ره زرین وندنه
درون جیب او خالی است(بی پول است) به کمرش کمربند طلا می بندد
افاده زیاد با جیب خالی دارد و اشاره به کسی که آه در بساط نداشته باشد ولی اهل تکبر و افاده باشد
...................................................................................
* پتک پِتک زنّه راه شونه
با ناز و کرشمه راه می رود
...................................................................................
* تِه تش مره گرم نکرده ؛ تِه دی مره کور هکرده
آتش تو ما گرم نکرد که هیچ ! دودش چشم ما را کور کرد.
کسی که بخواهد کمکی بکند اما ضرر زیادی برساند
...................................................................................
* ته بَــوّی گل دسته ؛ همه گننه هسّه
تو که بگویی گل دسته همه می گویند درست است
مانند اینکه ، خانم هایی که از شوهرانشان می خواهند احترام آنها را داشته باشند تا دیگران هم از شوهرانشان تبعیت کنند
...................................................................................
* تیم جار خِــس ، همه شو پادشاه ره خو ویندنه
کسی که کنار خزانه برنج می خوابد خواب پادشاه شدن خود را می بیند
فردی که با داشتن مال اندکی آرزوهای بزرگی را در سر بپروراند
...................................................................................
* تا ته دار دارنه وَلـِک ، ته سلام دارنه علِک
تا هنگامی که درخت تو ولیک(نوعی میوه جنگلی مازندران) میوه دارد به سلام تو جواب می دهند
تا موقعی که صاحب ثروت هستی به تو احترام می گزارند
...................................................................................
* ته که راغون نداشتی وینگوم چه کاشتی
تو که روغن نداشتی چرا بادمجان (که روغن زیادی برای سرخ شدن میخواهد) کاشتی؟
اشاره به عدم عاقبت اندیشی دارد
...................................................................................
* تش سر تش بشته
روی آتیش آتیش گذاشت
هنگامی که دو خبر بد را پشت سر هم به یک نفر بدهند
...................................................................................
* ترش شیر ماست نَــوُنه ، وَل چو راست نَــوُنه
شیر ترش ماست نمی شود و چوب کج صاف نمی شود
کسی که به زور و حیله بخواهد خودش را در دل مردم جای دهد
...................................................................................
* وچه که گـــَد بیه ؛ نذری ای رد بیه
بچه که بزرگ شد ؛ نذری هم فراموش شد
وقتی که گذشت (ردشد) فراموش شد
...................................................................................
* بامشی که لاغر بئییه ؛ گــَل وه ره جور پرّنه
گربه که لاغر شد ؛ موش از او بالا میپرد
وقتی فردی ضعیف شد بقیه به او زور میگویند
...................................................................................
* بیرون اِزبــِنا ، دله گـــَزِنا
از بیرون مثل اسفناج ، ازداخل مثل گزنه
کسیکه ظاهر خوش و باطن بد دارد
...................................................................................
* وَک کـَوِز ره دوش هائیته
قورباغه کوزه را به دوش گرفت است
موقعی که کسی مسئولیت سنگینتر از توانایی خود را بر عهده گیرد
منبع: سایت ویکی پدیا طبری(مازندرانی)
