پند و عبرت در غزل سعد کافى

پند گرفتن حتى از راهزن

پس گناهانم کجا رفت

پس از سیزده هزار سال سنگ به ته چاه رسید

دوزخ جایگاه بی نمازان و شرابخوران در روایت صحیح بسیار مهمى از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) روایت شده که فرمود : روزى امین وحى براى اداى وحى به نزد من آمد . هنوز آنچه را که باید بر من بخواند تمامش را نخوانده بود که ناگهان آوازى سخت و صدایى هولناک برآمد . وضع فرشته وحى تغییر کردم ، پرسیدم : این چه آوازى بود ؟ گفت : اى محمد ! خداى تعالى در دوزخ چاهى قرار داده ، سنگ سیاهى در آن انداختند ، اکنون پس از سیزده هزار سال آن سنگ به زمین آن چاه رسید . پرسیدم : آن چاه جایگاه چه کسانى است ؟ گفت : از آنِ بى نمازان و شرابخواران ! !

رسش و پاسخی بسیار مهم

هرکس هر شب سوره واقعه را بخواند هرگز فقر و فاقه به او نخواهد رسید .

امین الاسلام طبرسى در تفسیر باعظمت « مجمع البیان » ، در مقدمه توضیح سوره واقعه روایت مى کند : عثمان بن عفان از عبدالله بن مسعود در مرضى که سبب مرگ او شد عیادت کرد ، به عبدالله گفت : از چه چیز شکایت دارى ؟ گفت : گناهانم . گفت : به چه چیز اشتها دارى ؟ گفت : رحمت پروردگارم . گفت : طبیبى را براى عیادتت نخوانم ؟ گفت : طبیب ، مرا بیمار کرده است . گفت : مى خواهى حقوق تو را از بیت المال بپردازم ؟ گفت : زمانى که به آن نیازمند بودم نپرداختى ، اکنون که به آن احتیاجى ندارم مى خواهى بپردازى ! گفت : بگذار بپردازم تا براى دخترانت باشد . گفت : دخترانم به آن نیازى ندارند ، به آنان گفته ام سوره واقعه را بخوانند ، زیرا از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) شنیدم هرکس هر شب سوره واقعه را بخواند هرگز فقر و فاقه به او نخواهد رسید .

پدید آمدن چشمه آب با دم عیسوىِ عارفى وارسته

نظر و لطف اولیاء خدا هم مسیر معنوی انسان را هموار می کند

حضرت آیت الله العظمى حاج سید عبدالهادى شیرازى که از مراجع بزرگ شیعه و عارفى وارسته و سالکى ریاضت کشیده بود ، کرامتى عجیب دارد که مرحوم آیت الله حاج شیخ غلامرضا یزدى معروف به فقیه خراسانى نقل کرده است . او مى گوید : با گروهى از علما در معیت آیت الله شیرازى از نجف به سوى کربلا مى رفتیم ، در میان راه به شدّت تشنه شدیم به صورتى که راه رفتن برایمان بسیار مشکل شد .آن مرد الهى و دارنده دم عیسوى فرمود : بیایید پشت این تپه تا به شما آب بدهم . همه ما به پشت تپه رفتیم و دیدیم چشمه آبى فوران مى کند ، همه آب خوردیم و تجدید وضو کردیم و لُنگ ها و چپیه هاى خود را خیس کرده به روى سر انداختیم و پس از رفع خستگى به راه افتادیم ، ولى من ناگهان متوجه شدم که در مسیر نجف به کربلا آب نبوده ، لذا به پشت تپه برگشتم و دیدم چشمه آبى وجود ندارد . شیخ مى گوید : لنگ خیس روى سر من بود ولى از چشمه آب خبرى نبود !! این است معناى طى الخلق .

پادشاه زاده تیره بخت

به دل ره ده تو مهر روى ماهى *** براى خویشتن جو خضر راهى

حال افتادگان در چاه محبت دنیا و غرق شدگان در تاریکى شهوات ، مانند حال آن پادشاه زاده اى است که پدرش در مقام داماد شدن او برآمد ، پرى چهره اى کم نظیر را از خاندانى شریف و نجیب به عقد او درآورد .چون وسایل عروسى آماده شد ، خواص و عوام را به تناسب شانشان به دربار بار داد و درب خزانه احسان را به روى مردمان گشود و محتاج و نیازمند و غنى و ثروتمند را از جوائزش بهره مند ساخت ، و از گرمى جشن و چراغانى ، غم دل ها را زدود . آشنا و بیگانه در آن مجلس سرور حاضر شدند و از تماشاى آن بزم بى نظیر به حیرت فرو رفتند .عروس حور وَش را با انواع زیور و زینت به حجله آوردند ; ولى در این میان داماد را ندیدند ، به جستجویش برآمدند ولى او را نیافتند . داماد در آن شب ، شراب بسیار خورده بود و آتش شعورش مانند چراغ بختش فرو مرده بود ، بر اثر مستى زیاد ، از جمع مهمانان جدا افتاد و حیرت زده و مبهوت به چند کوى و برزن گذر کرد ، عبورش به دخمه اى از دخمه هاى مجوسان افتاد ; مجوسانى که بر اساس قانونشان مردگان را در دخمه مى گذاشتند و در دل شب کنار آنان شمع و چراغ مى افروختند .پادشاه زاده وقتى چشم به دخمه دوخت ، دخمه را حجله عروس پنداشت ، به درون دخمه رفت . مجوسان جنازه پیره زالى را که هنوز کالبدش سالم بود ، در آن دخمه گذاشته بودند .داماد ، پیره زال مرده را در آغوش کشید و از روى میل و رغبت و غریزه شهوت تا صبح با او آمیزش کرد .چون با وزیدن نسیم صبح از مستى و بى هوشى و بى خبرى و مدهوشى در آمد ، خود را در دخمه اى وحشت زا و کنار جسد پیره زالى زشت رو دید ، از شدت نفرت و کراهت نزدیک بود هلاک شود ، و از نهایت شرمندگى و خجلت راضى بود به زمین فرو رود . در اندیشه بود که مبادا کسى بر این وضع آگاه گردد و ننگ و عارش تا قیامت بر او بماند که ناگاه پدر و خدم و حشمش رسیدند و بر آن رسوایى و افتضاح آگاه شدند !!این است دورنمایى از زندگى افتادگان در چاه محبت دنیا و غرق شدگان در شهوات ، که عروس آخرت را به سبب مستى از شهوات با به آغوش کشیدن پیره زال زشت روى و زشت خوى دنیا عوض کرده اند !!

ز خود غافل نشستن تا کى و چند *** به دنیا چشم بستن تا کى و چند

ز اهل دل نهفتن روى تا کى *** هوس رانى و حیوان خوى تا کى

تویى آن شاهباز اوج لاهوت *** چرا افتاده اى در دام ناسوت

تو را مستى ز جام خودپرستى *** ز اوج افکنده این سان سوى پستى

اگر صیدى نباشد غافل از خویش *** چه مى آید ز صیاد جفا کیش

مچین بر گرد خود اسباب غفلت *** دمى بیدار شو از خواب غفلت

ببین چون رهروان کردند ره طى *** تو نیز آخر قدم بردار از پى

چه خوش این نکته گفت آن پیر کامل *** به دنیا دل نبندد مرد عاقل

تو نیز از عاقلى ترک جهان گوى *** ره عقبى چو دیگر رهروان پوى

به دل ره ده تو مهر روى ماهى *** براى خویشتن جو خضر راهى

که چون رفتى از این دنیاى فانى *** بماند نام نیکت جاودانى

بهترین ملاقات کننده با خدا

کسی که از گناه خودداری کند از پرهیزکاران خواهد بود .

رسول خدا (صلى الله علیه وآله) فرمود: سه برنامه است که هرکس خدا را با آنها ملاقات نماید از بهترین مردم است : کسى که عمل به آنچه بر او واجب شده است را به پیشگاه حق ارایه کند ، او برترین بنده است ، و کسى که از تمام حرامها خوددارى کند از پارساترین بندگان است ، و آنکه به روزى داده شده خداوند قناعت ورزد ، از بى نیازترین مردم است ; سپس فرمودند : یا على ! سه چیز است که در هر کس نباشد عملش تمام نیست : قدرتى که او را از معاصى خدا مانع گردد ، و اخلاقى که با آن با مردم مدارا نماید ، و حوصله و حلمى که جهل جاهل را با آن برگرداند تا فرمودند : یا على ! اسلام عریان است ، لباسش حیا ، و زینتش عفاف ، و جوانمردى اش عمل صالح ، و ستونش ورع و پارسایى است .

بهترین برنامه اسلام

بهترین برنامه اسلام ، ورع و پارسایی در امور مردم است

مردى از قبیله خثعم خدمت رسول خدا (صلى الله علیه وآله) رسید و گفت : اى رسول خدا ! مرا خبر ده بهترین برنامه اسلام چیست ؟ فرمود : ایمان به خدا . گفت : پس از آن ؟ فرمود : صله رحم . پرسید : بعد از آن ؟ فرمود : امر به معروف و نهى از منکر . پرسید : کدام عمل نزد خدا مبغوض تر است ؟ فرمود : شریک انگاشتن براى خدا . گفت : پس از آن ؟ فرمود : قطع رحم . پرسید : بعد از آن ؟ فرمود : امر به منکر و نهى از معروف رسول خدا (صلى الله علیه وآله) فرمود :سه برنامه است که هرکس خدا را با آنها ملاقات نماید از بهترین مردم است : کسى که عمل به آنچه بر او واجب شده است را به پیشگاه حق ارایه کند ، او برترین بنده است ، و کسى که از تمام حرامها خوددارى کند از پارساترین بندگان است ، و آنکه به روزى داده شده خداوند قناعت ورزد ، از بى نیازترین مردم است ; سپس فرمودند : یا على ! سه چیز است که در هر کس نباشد عملش تمام نیست : قدرتى که او را از معاصى خدا مانع گردد ، و اخلاقى که با آن با مردم مدارا نماید ، و حوصله و حلمى که جهل جاهل را با آن برگرداند تا فرمودند : یا على ! اسلام عریان است ، لباسش حیا ، و زینتش عفاف ، و جوانمردى اش عمل صالح ، و ستونش ورع و پارسایى است .