تبیان، دستیار زندگی

رییس اداره پیشگیری، درمان و کاهش آسیب اعتیاد وزارت بهداشت، مصرف ریتالین در دانشجویان را مقدمه ای برای مصرف شیشه عنوان کرد و از برنامه های وزارت بهداشت برای پیشگیری از اعتیاد در دانشجویان گروه های پزشکی خبر داد.

«فیروزه جعفری» گفت: در برخی دانشجویان مصرف ریتالین مشاهده می شود که این موضوع می تواند مقدمه ای برای مصرف شیشه باشد. دانشجویان پس از ورود به دانشگاه و در اولین امتحاناتشان، برای آنکه بتوانند شب ها بیدار بمانند و انرژی بیشتری برای درس خواندن داشته باشند، ممکن است از سوی برخی به مصرف ریتالین تشویق شوند.

ریتالین دارویی است که در درمان اختلالات مغزی توسط روانپزشکان تجویز می شود. این دارو به نوعی ماده محرک مغز است و برای فعالتر شدن کورتکس مغز تجویز می شود اما متاسفانه شاهد استفاده خودسرانه آن در بین برخی از دانشجویان هستیم که عوارض بسیار زیان آوری نیز به دنبال دارد.

در سال های اخیر مصرف خودسرانه این دارو در بین دانشجویان افزایش یافته و به ویژه در برخی گروه های خاص که نیاز به تمرکز بیشتر و پشتکار بیشتر دارند، مصرف بیشتر این دارو را شاهدیم. اما نکته مهم مشترک در بین همه مصرف کنندگان خودسرانه داروی ریتالین، این است که آنها دانشجویانی هستند که در طول ترم درس نمی خوانند و برای یادگیری درسی که حداقل فراگیری آن به دو ماه زمان نیاز دارد، می خواهند فقط یک یا دو شب زمان بگذارند. به این ترتیب نیاز به شب بیداری، انرژی و تمرکز بیشتر در آن شب دارند که به سمت مصرف این داروی روان گردان زیان آور کشیده می شوند.

اغلب این دانشجویان در عادت های تحصیلی و انگیزش؛ انگیزش کلی و خاص، دچار مشکل هستند و مهارت مطالعه ندارند و می خواهند همه مشکلات خود را با مصرف یک قرص ریتالین رفع کنند.

بنابراین دانشجویان مصرف کننده ریتالین، آن را جانشین عادت تحصیلی خود می کنند و به جای آنکه روشتحصیل و زمانی که باید برای این کار اختصاص دهند را اصلاح کنند و سبک زندگی دانشجویی را انتخاب کنند، دنبال نتیجه گیری یک شبه و یکباره هستند.

در حالی که اگر آنها حجم درس خود را در طول ترم تقسیم کنند و درست یاد بگیرند، بیش از 90 درصدشان نیازی به مصرف ریتالین ندارند.

دانشجویان گزارش می کنند که با مصرف این دارو هوشیاری بیشتری پیدا می کنند ومغازشان به طور خودکار از تنبلی بیرون می آید اما پس از مصرف با عوارض متعدد آن مواجه می شوند.

عوارضی مانند مشکلات سیستم عصبی و نورولوژیک، کاهش عملکرد یادگیری، تنبلی مغز، تمرکز کمتر از زمان پیش از مصرف ریتالین، مشکل یادآوری تا دوره قابل توجهی، دلهره، اضطراب، حملات حاد اضطرابی از سوی دانشجویان بعد از مصرف ریتالین گزارش شده است که البته اینها مربوط به مصرف خودسرانه و بدون تجویز روانپزشک است.
.

این در حالی است که تعداد دانشجویانی که از سوی روانپزشک نیازمند مصرف ریتالین تشخیص داده می شود هستند، بسیار کم و اندک است و 90 درصد دانشجویانی که این دارو را مصرف می کنند، نیازی به مصرف آن ندارند.

جالب اینجاست که این دارو بدون نسخه روانپزشک فروخته نمی شود وهمه داروخانه ها نیز آن را ندارند. اما دانشجویان به صورت قاچاق آن را تهیه می کنند یا آنکه یکی از دانشجویان آن را با دیگران تقسیم می کند. حتی به این نکته توجه نمی کنند که داروهای قاچاق اغلب حاوی مواد خطرناک و اعتیادآور دیگر نیز هست.

متاسفانه به تازگی روانپزشکان نیز ریتالین را بیش از قبل برای دانشجویان تجویز می کنند و بعد از گزارش دانشجو در مورد افت عملکرد تحصیلی، برایشان دارو نوشته می شود. در صورتی که همانطورکه گفتم این دانشجو ممکن است با زمینه های روانی مانند تنبلی و مسئولیت گریزی به روانپزشک مراجعه کرده باشد که با مصرف دو دوره ریتالین کمی بهتر می شود اما عوارض جدی برای او ایجاد می کند

مصرف خودسرانه داروها اون هم به صورت قاچاق که در شرایط مناسبی نگه داری نشده و نمیشه عوارض خطرناکی میتونه داشته باشه .... از جامعه درس خونده و دانشجویان بعیده این کارها .... واقعا ارزشش رو داره؟

شایع ترین عوارض مصرف خود سرانه قرص های ریتالین عبارتند از:
• عصبی شدن و بی خوابی
• حالت تهوع و استفراغ
• احساس سرگیجه و سردرد
• تغییرات ضربان قلب و فشار خون (که معمولا به صورت افزایش است ولی در مواردی نیز به شکل کاهش دیده می شود(
• خارش و جوش های پوست
• دردهای شکمی, کاهش وزن و مشکلات معده
• مصرف دایمی و اعتیاد(وابستگی(
• بروز حالت های روان پریشی (جنون) و علایم وابستگی به ریتالین
• بروز افسردگی پس از قطع مصرف
عوارض مصرف مقادیر زیاد ریتالین:
• از دست دادن اشتها و سوء تغذیه
• لرزش و پرش عضلات
• تب,تشنج و سردرد
• نامنظم شدن ضربان قلب و تنفس که در مواردی می تواند به شکل خطرناکی ادامه پیدا کند
• تکرار حرکات و اعمال بی هدف
• بروز حالت های پارانویید(سوء ظن), توهم و هذیان
• احساس حرکت و جنبش حشرات در زیر پوست
• مرگ (تاکنون در چند مورد سوء مصرف ریتالین منجر به مرگ شده است)