تبیان، دستیار زندگی

 

در این صفحات آنچه كه مورد تاكید حقیر است یادگیری تدبر در تمام آیات كلام وحی به وسیله ی یادگیری روش تدبری و تمرین آن روی جزء 30 می باشد. از آنجایی كه ثقلین دوتاست و یكی نیست (ثقل اكبر (قرآن) و ثقل اصغر (اهل بیت ع ) ) پس وظیفه ای میبینم تا هردو ثقل گام به گام پیش رود. چنانكه مبین و مفسر قرآن غیر از خود قرآن رجوع به معصومین علیهم السلام هم هست پس با تمسك به روایات 14 معصوم (ع) انشاءلله مباحث را در مسیر چند بعدی پیش خواهم برد. از طرفی تدبر تسهیل كننده ی امر حفظ هم هست. پس چنانچه خواستار حفظ هم باشید امر بفرمایید تا روی این مبحث هم تمركز و برنامه ای ارائه بشود.

دوستان عزیزم امیدوارم این كارگاه مورد استفاده ی شما واقع بشه و راهگشای عمل و انس قلبی و جوارحی قرار بگیره...

ادامه ی پست قبلی: سوره مباركه فلق

داشتیم درمورد شروری كه از دستشون به خدای مربی پناه میبریم صحبت میكردیم كه دو موردش ذكر شد و دو موردشم اینجا بحث میشه:

3. زنان ساحر: بعضی از محققین میگن دمیدن در گره نمادی از سحر هست البته تفاسیر دیگری هم وجود داره... اما چرا سحر رو اینجا برای زنان به كار برده؟ میگن دلیلش شاید این باشه كه سحر در میون خانم ها بیشتر دیده میشه.

4. حسود وقتی كه حسادتش تحریك بشه: كسی كه حسد میورزه یعنی قلبش جایگاه شیطون شده و میتونه هر شری واسه كسی كه بهش حسادت میورزه ایجاد كنه. (همونطور كه یوسف ع رو به چاه برد)

نكته1: دو شر اولی طبیعی ان (به خود طبیعت برمیگرده) و دو شر دومی شرارت هایی هستن كه از طرف انسان ها به دیگری میرسه.

نكته 2: خطر شر درونی از بیرونی بیشتره. چطور؟ چون تو سوره ی ناس از دست شرور درونی به سه صفت خدا پناه میبریم اما اینجا به یك صفت.

نكته3: احتمالا دلیل اینكه كلمه ی فلق به كار رفته به این طریق خدا خواسته بگه پروردگاری كه قادره دل شب رو با سحر بشكافه میتونه شر رو هم بشكنه و به خیر تبدیل كنه.

نكته4: شر در هر آیه تكرار شده و به اصطلاح خودمون از شر فاكتور نگرفته خدای متعال. شاید به این دلیل باشه كه هر كدوم به تنهایی شر بزرگیه واسه خودش

جهت هدایتی سوره مباركه فلق: پناه بردن به پروردگار سپیده دم از شرور طبیعی و نفسانی


انشالله پست بعدی درمورد سوره مباركه توحیده...
یاحق

به نام یكتای بی همتا

سوره توحید

این سوره زمانی نازل شد كه تمام ادیان الهی تحریف شده بودن. انواع بت پرستی و قائل شدن فرزند برای خدا و ... . مردم هم برای رفع حوائجشون دست نیاز به موجودات متعدد دراز میكردن. پس نیاز مبرمی بود برای معرفی یگانگی خدای بی همتا

لغات سخت:

احد: یگانه                                                صمد: بی نیازی كه از همه ی نیازمندان رفع حاجت میكنه

لم: از ادات جازمه و بارمعغنایی منفی داره                   

یلد: زایید                                                 یولد: زاده شد                                كفوا: هم كفو

ساختار سوره:

بسم الله الرحمن الرحیم

قل هو الله احد

الله الصمد : لم یلد

                        و لم یولد

                        و لم یكن له كفوا احد

توضیحات در بحث بعدی

 توضیحات بحث قبلی كه درمورد سوره ی اخلاص یا همون توحید بود.

سوره فقط یك سیاق داره واون بر محور توحید هست.

الله كه قبلا درموردش اشاره شد جامع همه ی صفات خداست.
واژه ی صمد رو بعضیا بی نیاز معنی میكنن اما درواقع جامع تر از اونه. صمد به معنی بی نیازیه كه همه ی نیازمندان به او رجوع میكنن و ازش نیازشون رو میطلبن و او رفع حاجت میكنه. طبق تفسیری امام حسین (ع) روحی و جسمی فداه فرمودن دو آیه ی بعد از صمد یعنی آیه های 3 و 4 توضیح كلمه ی مباركه ست.

نكته: هروقت در قرآن صحبت از ذات پاك خدا و حقیقت قران میشه كلمه ی هو استفاده شده. و این نشوندهنده ی عظمت و دست نیافتنی بودن وجود لایزال و كتاب مباركش هست.

نكته: چرا كلمه ی احد اومده نه واحد؟ علامه طباطبایی میگن واحد به معنی یكتایی در تعداد و كمیت هست. اما خدا مخلوق نیست كه دارای كمیت باشه پس واژه ی احد به كار برده میشه چون كه احد به معنی یگانگی در ذات و حقیقته.

 جهت هدایتی سوره: توحید در صمدیت و و

سلام
پیشنهاد کرده بودین، ترجمه رو افراد بذارن، و تدبر رو شما.
من ترجمه ی سوره ی فجر رو اینجا قرار میدم.
شما لطف کنید تدبرش رو برامون قرار بدید. (اگر وقت ندارید، اشکالی نداره طی چند پست، تدبر رو بذارید،  آخه یه خورده سوره بزرگه و وقت نیاز داره)
ببخشید که سوره شو خودم انتخاب کردم!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان

وَالْفَجْرِ ﴿۱﴾
سوگند به سپیده‏دم (۱)

وَلَیَالٍ عَشْرٍ ﴿۲﴾
و به شبهاى دهگانه (۲)

وَالشَّفْعِ وَالْوَتْرِ ﴿۳﴾
و به جفت و تاق (۳)

وَاللَّیْلِ إِذَا یَسْرِ ﴿۴﴾
و به شب وقتى سپرى شود (۴)

هَلْ فِی ذَلِكَ قَسَمٌ لِّذِی حِجْرٍ ﴿۵﴾
آیا در این براى خردمند [نیاز به] سوگندى [دیگر] است (۵)

أَلَمْ تَرَ كَیْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعَادٍ ﴿۶﴾
مگر ندانسته‏اى كه پروردگارت با عاد چه كرد (۶)

إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ ﴿۷﴾
با عمارات ستون‏دار ارم (۷)

الَّتِی لَمْ یُخْلَقْ مِثْلُهَا فِی الْبِلَادِ ﴿۸﴾
كه مانندش در شهرها ساخته نشده بود (۸)

وَثَمُودَ الَّذِینَ جَابُوا الصَّخْرَ بِالْوَادِ ﴿۹﴾
و با ثمود همانان كه در دره تخته‏سنگها را مى‏بریدند (۹)

وَفِرْعَوْنَ ذِی الْأَوْتَادِ ﴿۱۰﴾
و با فرعون صاحب خرگاه‏ها [و بناهاى بلند] (۱۰)

الَّذِینَ طَغَوْا فِی الْبِلَادِ ﴿۱۱﴾
همانان كه در شهرها سر به طغیان برداشتند (۱۱)

فَأَكْثَرُوا فِیهَا الْفَسَادَ ﴿۱۲﴾
و در آنها بسیار تبهكارى كردند (۱۲)

فَصَبَّ عَلَیْهِمْ رَبُّكَ سَوْطَ عَذَابٍ ﴿۱۳﴾
[تا آنكه] پروردگارت بر سر آنان تازیانه عذاب را فرونواخت (۱۳)

إِنَّ رَبَّكَ لَبِالْمِرْصَادِ ﴿۱۴﴾
زیرا پروردگار تو سخت در كمین است (۱۴)

فَأَمَّا الْإِنسَانُ إِذَا مَا ابْتَلَاهُ رَبُّهُ فَأَكْرَمَهُ وَنَعَّمَهُ فَیَقُولُ رَبِّی أَكْرَمَنِ ﴿۱۵﴾
اما انسان هنگامى كه پروردگارش وى را مى‏آزماید و عزیزش مى‏دارد و نعمت فراوان به او مى‏دهد مى‏گوید پروردگارم مرا گرامى داشته است (۱۵)

وَأَمَّا إِذَا مَا ابْتَلَاهُ فَقَدَرَ عَلَیْهِ رِزْقَهُ فَیَقُولُ رَبِّی أَهَانَنِ ﴿۱۶﴾
و اما چون وى را مى‏آزماید و روزى‏اش را بر او تنگ مى‏گرداند مى‏گوید پروردگارم مرا خوار كرده است (۱۶)

كَلَّا بَل لَّا تُكْرِمُونَ الْیَتِیمَ ﴿۱۷﴾
ولى نه بلكه یتیم را نمى‏نوازید (۱۷)

وَلَا تَحَاضُّونَ عَلَى طَعَامِ الْمِسْكِینِ ﴿۱۸﴾
و بر خوراك[دادن] بینوا همدیگر را بر نمى‏انگیزید (۱۸)

وَتَأْكُلُونَ التُّرَاثَ أَكْلًا لَّمًّا ﴿۱۹﴾
و میراث [ضعیفان] را چپاولگرانه مى‏خورید (۱۹)

وَتُحِبُّونَ الْمَالَ حُبًّا جَمًّا ﴿۲۰﴾
و مال را دوست دارید دوست داشتنى بسیار (۲۰)

كَلَّا إِذَا دُكَّتِ الْأَرْضُ دَكًّا دَكًّا ﴿۲۱﴾
نه چنان است آنگاه كه زمین سخت در هم كوبیده شود (۲۱)

وَجَاء رَبُّكَ وَالْمَلَكُ صَفًّا صَفًّا ﴿۲۲﴾
و [فرمان] پروردگارت و فرشته[ها] صف‏درصف آیند (۲۲)

وَجِیءَ یَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ یَوْمَئِذٍ یَتَذَكَّرُ الْإِنسَانُ وَأَنَّى لَهُ الذِّكْرَى ﴿۲۳﴾
و جهنم را در آن روز [حاضر] آورند آن روز است كه انسان پند گیرد و[لى] كجا او را جاى پندگرفتن باشد (۲۳)

یَقُولُ یَا لَیْتَنِی قَدَّمْتُ لِحَیَاتِی ﴿۲۴﴾
گوید كاش براى زندگانى خود [چیزى] پیش فرستاده بودم (۲۴)

فَیَوْمَئِذٍ لَّا یُعَذِّبُ عَذَابَهُ أَحَدٌ ﴿۲۵﴾
پس در آن روز هیچ كس چون عذاب‏كردن او عذاب نكند (۲۵)

وَلَا یُوثِقُ وَثَاقَهُ أَحَدٌ ﴿۲۶﴾
و هیچ كس چون دربندكشیدن او دربند نكشد (۲۶)

یَا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ﴿۲۷﴾
اى نفس مطمئنه (۲۷)

ارْجِعِی إِلَى رَبِّكِ رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً ﴿۲۸﴾
خشنود و خداپسند به سوى پروردگارت بازگرد (۲۸)

فَادْخُلِی فِی عِبَادِی ﴿۲۹﴾
و در میان بندگان من درآى (۲۹)

وَادْخُلِی جَنَّتِی ﴿۳۰﴾
و در بهشت من داخل شو (۳۰)

در رابطه با نکته ی اول: میشه گفت ضمیر «ه» هم مین نقش رو داره؟ مثلاً : «انا انزلناه» یا «و انا له لحافظون» ؟

نکته ی دوم هم خیلی نکته جالبی بود. تا حالا بهش فکر نکرده بودم.

ممنون

به نام خداوندی كه عاشق پیامبر گشت

رسیدیم به سوره ی مسد

لغات سخت:

تبت: هلاك شد                  ابی لهب:پلیدترین دشمن اسلام            حماله: بسیار حمل كننده (صیغه ی مبالغه)

جید: گردن                    حطب: هیزم                     مسد: طنابی كه از لیف خرما بافته شده، ریسمان

ساختار سوره:

آیه ی اول) تبت یدا ابی لهب

               و تب

(آیه ی دوم) ما أغنی عنه      1. ماله

                                       2. و ما كسب

(آیه ی سوم) سیصلی نارا ذات لهب

(آیه ی چهارم) وامرءته          1. حمالة الحطب

(آیه ی پنجم)                     2. فی جیدها حبل من مسد

هر پنج آیه دارای یك سیاق هستن... چطوری بفهمیم؟ از طریق حروف و كلماتی كه هر پنج آیه رو به هم وصل میكنه: در آیه ی دوم ضمیر ه (عنه) برمیگردد به ابی لهب در آیه ی اول (پس دو آیه ی اول اینطوری به هم ربط پیدا میكنن...ضمیر مستتر (هو) در سیصلی در آیه ی سوم به ابو لهب در آیه اول برمیگرده. ضمیر ه دركلمه امرته در آیه ی چهارم به ابولهب برمیگرده باز... ضمیر ها در آیه آخر هم به امرته برمیگرده....

پس با حروف رابط میشه فهمید كه كل سوره یك سیاق داره...

توضیحات ایز كامینگ

ادامه ی سوره ی مسد...

این سوره  تو یه فضایی نازل شد كه دشمنان پیامبر اكرم با همه ی امكاناتشون میخواستن راه اسلامو سد كنن. این وسطم كه ابولهب كه معرف حضوره (یه آدم ثروتمند و بانفوذ و زیبا چهره) به همراه همسرش رول ویژه ایو بازی میكردن. كه با نزول وحی این زور و زر بیچاره ش ناكارآمد شد.

نكته1: ماضی اومدن ضمایر تو سره (تبت و تب و ...) نشوندهنده ی قطعیت در انجام اونه. ابولهب الان داره راه پیامبرو سد میكنه اما خدا میگه هلاك شد... نه اینكه الان از رو زمین برداشته شده و ایشالله محو شده بلكه به این معنی كه هلاكتش قطعیه.

نكته2: چرا میفرماید دو دست ابولهب؟ چون دست نماد قدرته. و ابولهب از تمام قدرتش برای مخالفت با پیامبر اكرم و دینش استفاده میكرد.

نكته 3: درمورد اسم ابولهب یه چیز جالب بگم... ابو ینی پدر لهب هم ینی شراره ی آتیش... به این خاطر بهش ابولهب میگفتن چون اینقدر چهره ش زیبا بود كه شراره ی آتیش تو دلا مینداخت... (بره بمیره مگه نه؟)

راستی خانومشم ام جمیل میگفتن... اونم زیبایی ظاهر داشت.

بقیه ی نكات تو ادامه...

ادامه ی سوره ی مسد...

اساتید میگن آیات 1 و 2 نشوندهنده ی حال ابولهب تو دنیاست و آیه ی 3   احوالاتش تو آخرتو نشون میده.

نكته 4: علت اینكه تبت در آیه اول دوبار اومده برای اینه كه یه بار هلاكت رو به قدرتش (یداه) نسبت میده یه بارم میفرماید تب : ینی كل داراییش هرچی داره و نداره افكارو تمام وجودیت نحسش نابود شد.

در آیه ی دوم میفرماید هیچكدوم از ثروت و قدرتش به كمكش نمیان كه مانع هلاكتش بشن. (ماله: ثروت ، و ماكسب: قدرت)

درآیه ی 3 هم میفرماید تو آخرتم كه تو آتیشی كه دارای شراره های بلند هست سوزانده میشه. كیفرش متناسب با اسمش آورده شده.

حالا همسر ابولهب هم شریك بود تو جنایتای شوهرش... پس كیفر اون چیه؟ جزای همسرشم اینه كه در آخرت هیزم كش جهنمه... و بر گردنش هم گردنبند آتشینی هست

نكته 5 : سوال ایجاد میشه كه چرا همسر ابولهب همچین مجازاتی داره؟ یادمون باشه مجازات های آخرت متناسب با اعمال در این دنیاست . یعنی در واقع آتش جهنم اونجا تجسم اعمال جهنمی انسان ها در این دنیاست.

ام جمیل (یا همون همسر ابولهب) بر سر راه پیامبر اكرم خار و خاشاك میریخت و اونارو حمل میكرد پس هیزم كش خواهد بود. و از طرفی هم نقل شده كه این شخص گردنبند جواهری داشته كه از طریق اون با اسلام مقابله میكرد. یعنی احتمالا با پولی كه از فروشش به دست میاورد در راه مخالفت استفاده میكرده. پس مجازاتش گردنبند آتشین در آخرته.

 در نهایت

جهت هدایتی سوره: اعلام شكست دنیوی و اخروی زرپرستان زورمدار

ممنون خیلی عالی بود.
یک سوال برام پیش اومد ممنون میشم جواب بدین:
ربطی به سوره ی مبارکه مسد نداره یه سوال کلی هستش.
بعضی سوره ها خیلی بزرگ هستن (مثل بقره و آل عمران و نساء و ... ) و حاوی مطالب مختلفی (علوم مختلف، زمان های مختلف و ...) برای همچین سوره هایی میشه یک جهت هدایتی تعیین کرد؟

بله اگر مرجعش ذات خدا و حقیقت بعضی مسائل عظیم باشه همین نقشو داره
خواهش میكنم... قابلتونو نداشت :)