تبیان، دستیار زندگی

19.     اگر فردی مستغرق در حق شد در آن صورت همه چیز را نشان حق می بیند.

20.     تا زمانی که غیر خدا به چشم فرد می آید هنوز ذاکر ربّ نیست.

21.     انسان متوکل موحد است.

22.     کسی که توکل ندارد مشرک است.

23.    وقتی فردی می گوید اول خدا آخر خدا اما فلانی.. نراقی می گوید: شیطان وسط آمده است که می گوید اما فلانی ، زیرا شیطان می خواهد او را از خدا دور کند .

24.    اعتماد مشرک بر وسائل است نه بر خدا

25.    موحد شدن ثمره معرفت است.

26.    اگربر کسی ابواب معرفت گشوده شد می فهمد تمام موجودات عالم جنود خدا هستند.

27.    اگر می خواهید وارد توحید لبی شوید اولین علامتش توکل است باور کنیدکه از واسطه ها مستقلا هیچ کاری بر نمی آید.

1.     لاجبر ولا تفویض بل امر بین الامرین این معنا را می رساند که انسان نه مختار محض است و نه مجبور محض بلکه متوسط میان این دو امراست.

2.     انسان آن به آن اطاعت یا معصیت را اختیار می کند.

3.     انسان ممکن الوجود است و دامنه اختیار ممکن با دامنه اختیار واجب الوجود قابل مقایسه نیست .

4.     اختیار انسان وابسته به اختیار خدای سبحان است.

5.     انسان نمی تواند هر چیزی را اختیار کند.

6.     از امرٌ بین الامرین معلوم می شود که اختیار انسان دارای محدوده ای است به عنوان مثال انسان اختیار مرگ و زندگی خودرا ندارد ولی اختیار هدایت و عدم هدایت خود را دارد.

7.     چه فرقی بین اختیار انسان و خدا وجود دارد ؟ اختیار خدا از خود او و مستقل است اما اختیار انسان از خدا و با مجوز اوست  . اختیارخدا نا محدود و اختیارانسان مقید و محدود است

8.     به  خواست  خدا واسطه ها اعتبار پیدا می کنند.

9.     برهرکسی لازم است ازاختیاری که خدا به او داده طبق نظر شرع استفاده کند.

10.    بر هر کسی لازم است که در هر امری حکم شریعت را اختیار کند .

11.    عرفا می گویند قلوب آگاه تسبیح موجودات را می شنوند .

12.    فردی که صاحب چشم وگوش ملکوتی است شاهد تسبیح موجودات است.

13.    صدور الاحرار قبور الاسرار ، آنکه را اسرار حق آموختند مهر کردند و دهانش دوختند.

1.     آقای نراقی می فرماید؛ در کل نظام هستی همه موجودات با لسان تكوین در حال تسبیح هستند وافرادی که محرم حریم حقند ازاین تسبیح مطلعند.

2.     اهل سرّ حقیقت را جز به صاحبان سرّ بازگو نمی کنند.

3.     پیامبر فرمودند :« لَو تَعلمون ما أعلَم لَضَحِكتُم قلیلاً و لَبَكَیتُم كثیراً» اگر می دانستید آن چیزهایی را که من می دانم حتماً کم می خندیدید و زیاد گریه می کردید.

4.     مرحوم نراقی می فرمایند؛علت بازگو نکردن اسرار از زبان پیامبرص متوقف شدن چرخ زندگی انسانهاست.

5.     اسرار عالم در محدوده الفاظ نمی گنجد زیرا الفاظ از جنس عالم ماده هستند و اسرار از جنس عالم معنا و عالم ماده تحمل حقایق معنوی را ندارند.

6.     آقای نراقی می فرمایند؛ اگرکسی با زبان غیب آشنا شود اسرار را متوجه می شود والا  اسراربا الفاظ بیان نمی شود.

7.     آقای نراقی معتقدند؛وجودانسان مثل یک حوضی است که نهرهای مختلف به او می ریزد یعنی افکار مختلف بر انسان وارد می شود.

8.     انسان بدون اینکه بخواهد افکار و خیالات متعددی براو وارد می شود.

9.     مرحوم نراقی می فرمایند؛ هرگاه شیطان بر فردی مسلط شود وجود او را مجرای افکار و خیالات نامناسب می کند.

10.    منشأ ورود افکار و خیالات مثبت ملائکه هستند.

11.   مرحوم نراقی می فرمایند؛ تمام افکاری که بر انسان وارد می شود دو قسم است 1. نوعی مبدأ عمل است 2. نوع دیگر موجب هیچ عملی نمی شود و صرفاً به عنوان یك فکر از ذهن گذر می کند.

12.    نوع اول افکاری است که خیلی قوی وارد وجود انسان می شود و منشأ اعمال او می‌گردد این افكار خود دو نوع است : 1.فکر سوء که انگیزه اعمال سوء است 2.افکار مثبت و حسن،که انگیزه ای برای عملکرد مثبت است. نوع دوم افکار، محرک بر عملی نیست و صرفاً یک خیال است .

13.    خیال مثبت موجب نورانیتی در باطن می شود .

14.    ثمره خیال سوء  ،کدورت ،دلتنگی و افسردگی است .

15.    خیالات در سلامت و نشاط یا کدورت و بیماری انسان اثر گذار هستند .

16.    فکری که مبدأ عمل نیست به  دو دسته تقسیم می شود: 1.افکار نافعه به قول مرحوم نراقی خیالات پسندیده 2. افکار مضرّ و خیالات ناپسند ، برای نوع دوم به عنوان مثال می گویند فرد دائم این تصور از ذهنش می گذرد که کاش فلان کار را نمی کردم این خیالات مضرّه است، که با آن شما مکدر می شوید.

17.    انسان باید در حال  زندگی کند یعنی خیال او معطوف به گذشته وآینده نباشد.

18.   مرحوم نراقی می گویند؛ گاهی  اوقات فرد از چیزهایی که ندارد لذت می برد در واقع او با عدمیات خود زندگی می کند فکر او محرک هیچ عملی نیست ولی موجب مکدر شدنش می شود .

19.    فکر سوء مانع سلوک درست فرد است.

20.    گاهی جنس قوه‌ی واهمه از جنس شیطان می‌شود.

21.   خیالات  فاسد وجود انسان را فاسد و متعفن می کند.

22.    نمونه دیگر افکار فاسد،وسوسه در عقاید است .

23.    نمونه وسوسه در عقاید، شک در رزاقیّت خدا است.

24.    فکری که محرک بر خیر است را الهام و فکر محرک بر شرّ را وسوسه می گویند.

25.    درالهام پای ملک در میان است و در وسوسه شیطان مسلط می‌شود.

26.    نفس انسان در بدو ورود به این عالم نسبت به افکارمثبت و منفی مستعد است و  قابلیت هردو را دارد .

27.    تقوا راه نفوذ  افکار شیطان را مسدود می کند وموجب تقویت افکار محموده می شود.

28.    معصیت و نفسانیات موجب تقویت افکار سوء در انسان می شود.

29.    مرحوم نراقی می فرمایند؛در صفحه دل نبرد دو لشکر است اگر هوی و هوس غالب شود لشکر شیطان در دل فرد خانه می کند و هر گوشه ای از دل مربوط به یك شیطنت می شو د اما به عکس اگر قوای عاقله در دل نفوذ کرد درهرگوشه ای از دل نوری وجود دارد که موجب رفع ظلمات ازآن دل می شود .

30.    قوّه واهمه ، غضبیه، شهویه  در صورت نبود حاکمیت قوه عاقله بازوی شیطان می شوند.

31.   پیغمبر (ص) فرمودند : شیطان در بدن انسان مثل خون جریان دارد.

1.     فکر،ذکر دو راهکار مرحوم نراقی برای محفوظ ماندن از وساوس شیطان وخواطر نفسانی است.

2.     فکر، ذکر، مجاهده و ترک شهوات راه مبارزه با افکار سوء ودل نگرانیهای بی مورد است.

3.     آقای نراقی معتقدند ریاضیات جایگزین مناسبی برای افکار سوء هستند.

4.     جایگزین سالم ، افکار سوء را از انسان دورمی کند.

5.     مدل شیطان گام به گام است پس راه مقابله با او هم گام به گام است.

6.     پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:اگر کسی دو رکعت نماز بخواند که در آن حضور قلب کامل داشته باشد، گناهان قبل و بعدش بخشیده شده است.

7.     همراه بودن شیطان ازیک طرف وقوای درونی که تحت قوه عاقله نرفته اند ازطرف دیگر مقابله با خواطر نفسانی را بسیارسخت می کند.

8.     در مقابل جنود شیطانی زمانی عاجزیم که خدا و امداد ربانی در میان نباشد.

9.     در روایت آمده است همراه هر کسی یک شیاطن و دو ملک است .

10.    شیطان دائم الوسوسه است،انسان هم باید دائم الحضور و دائم الذکر به حق باشد.