• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن خانواده > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
خانواده (بازدید: 561)
پنج شنبه 9/6/1391 - 17:56 -0 تشکر 535303
تفاوت زن و مرد از دیدگاه امیرالمومنین (ع) در نهج البلاغه

بر گرفته از  http://zanemosalman.ir/portal/component/content/article/17/499-1390-03-25-15-53-21.html

تفاوت زن و مرد در عرصه عقل وعاطفه

یکی از تفاوتهای غیر قابل انکار بین زن و مرد تفاوت از حیث قوای دماغی و عقلانی و عاطفی است. البته لازم به تذکر است مقصود از عقل، عقل نظری است چرا که در عقل عملی نه تنها زنان ضعیف تر از مردان نمی باشند بلکه گاهی نیز بر آنها غلبه می نمایند. به عبارت دیگر عقل تئوریک و تحلیل گر و فرضیه باف و فلسفه پرداز و عقل سیاسی ـ اجتماعی در مردان، دامنه و قدرت بیشتر و گسترده تر دارد.

به طور کلی عقل خشک ـ ریاضی و تفکر محض نظری در صنف مردان بیش از زنان فعال است ولی عقل عملی که به کمال و صعود انسانها مربوط است در مورد مرد و زن مساوی است.(1)

پنج شنبه 9/6/1391 - 18:2 - 0 تشکر 535319

تفاوت زن و مرد در عرصه های عشق ورزی و نیاز به محبت


کلمه واحد عشق دو معنای متفاوت برای زن و مرد دارد، آنچه زن از عشق، استنباط می کند، یعنی ایثار، سرسپردگی بی دریغ و فروگذاری است ولی مردان در شدیدترین شیفتگی هایشان خود را هرگز یکسره وا نمی گذارند. هیچ گاه نمی خواهند هستی خود را یکسره به پای زن بریزند و در زن تحلیل روند اما زنان بی محاسبه و خالصانه عشق می ورزند و به راحتی شخص خود را در این عشق ورزی فراموش می کنند.


خانم جینالمبروز می گوید:


زنان به سوی امور زنده و سودمند تمایل دارند. زنان دیگرخواه هستند و از تصور اینکه زحمت آنها موجب راحتی دیگران است خرسند شده و به هر رنجی تن می دهند. ولی مرد قیدی به مفید بودن اعمال خود برای دیگران ندارد و تنها منظورش آن است که خرسندی خاطر خویش را فراهم سازد.(16) و به همین جهت است که زن حاضر است تمام موجودی خود را در راه عشق و محبت نسبت به همسر خود، نثار کند و تمام همّ و تلاش او مصروف به دست آوردن قلب همسر خود می کند و هر چه کمتر محبت ببیند بیشتر محبت می کند تا شاید بتواند محبت و توجه همسرش را به خود معطوف نماید.


پروفسور ریک می گوید:


بهترین جمله ای که یک مرد می تواند به زن خود بگوید عبارت عزیزم تو را دوست دارم است.(17) عدم توجه به این نیاز اساسی زن می تواند خسارتهای جبران ناپذیری به بار آورد. «زن فقط وقتی زنده است که معشوق باشد و توجه کردن به او، مایه حیات است».(18)


حضرت علی(ع) در این زمینه فرموده اند: «زنان آرمانشان مردانند». امام صادق(ع) در باره نیاز زنها به محبت و به هدف ارزشمند نمودن محبت به زنان، و ارج نهادن به این نیاز اساسی زنان، می فرمایند محبت به زنان از اخلاق انبیاء است.(19)

پنج شنبه 9/6/1391 - 18:3 - 0 تشکر 535321

نقش زن در خانواده از نگاه امام علی(ع)


نقش زن در خانواده از محوری ترین نقشها است چرا که دو وظیفه بسیار اساسی و حیاتی در خانواده به عهده زن گذاشته شده است؛ وظیفه همسری، و وظیفه مادری. که این دو نقش از حیاتی ترین و اصیل ترین نقشها در ایجاد سلامت در جامعه می باشد.


زن مظهر سکونت و مودت که دو عامل مهم برای ایجاد سلامت روانی در افراد و نهایتا در جامعه است می باشد خانواده بهترین زمینه ساز کمال زن و مرد است و آثار عمده ای در ارتقاء و رشد و پویایی جامعه ایفا می کند، و زن محور خانواده است.


به همین جهت ایفای وظیفه زن در کانون خانواده از طرف مولای متقیان علی(ع) به عنوان یک جهاد فی سبیل اللّه شمرده شده است:


«جهاد المرأة حسن التبعل؛(20) جهاد زن حسن شوهرداری است.»


علاوه بر وظیفه همسری که زن به عهده دارد وظیفه بسیار مهمی را مادر در زمینه تربیت کودکان دارد. در این رابطه به ذکر چند کلام نورانی از امام(ع) اکتفا می کنیم:


حضرت در مورد تغذیه کودک با شیر مادر و نقش آن در پرورش شخصیت کودک می فرمایند:


«ما من لبن رضع به الصبی اعظم برکة علیه من لبن امه؛(21)


هیچ شیری که به کودک داده می شود از شیر مادرش عظمت و برکتش بیشتر نیست.»


امام علی(ع) به تأثیر شیردهی در بنای ساختار شخصیتی و اعتقادی به میزانی اهمیت می دادند که افراد را سفارش به توجه و داشتن حساسیت نسبت به این مسأله می کردند. فرمودند: آنچنان که برای ازدواج (حساسیت به خرج می دهید) و انتخاب می کنید، برای شیر دادن نیز انتخاب کنید، زیرا شیر دادن طبیعت را تغییر می دهد.(22)


حضرت علی(ع) نقش مادر را در ایجاد سجایای اخلاقی در فرزندان بسیار مهم می دانند و می فرمایند:


«حسن الاخلاق برهان کرم الاعراق؛(23) سجایای اخلاقی دلیل پاکی وراثت و فضیلت ریشه خانوادگی است.»


همچنین حضرت فرمودند:


کسی که ریشه خانوادگی اش شریف است در حضور و غیاب و در هر حال دارای فضیلت و صفات پسندیده است.(24) و نیز فرمودند:


ملکات پسندیده و اخلاق خوب دلیل وراثتهای پسندیده انسان است.(25)


مجموعه صحبتهای حکیمانه امام علی(ع) حکایت از نقش کلیدی و محوری مادر در ایجاد و تربیت فرزندان سالم با سجایای اخلاقی و پسندیده که یکی از مؤثرترین خدمتها به جامعه است، دارد.

پنج شنبه 9/6/1391 - 18:3 - 0 تشکر 535322

نقش زن در جامعه از دیدگاه امام علی(ع)


از آنجا که نظام اجتماعی در طرح نظام حکومتی اسلام با حیات انسانی پیوندی قوی دارد و در این طرح حکومتی زنان جایگاه ویژه ای دارند، چرا که عرصه حیات اجتماعی یکی از ساحتهای مهم تکاپو و رشد و تعالی انسان به سوی کمال است و اسلام بعد از اینکه زن را به مقام و مرتبت انسانی رساند در جهت نیل او به کمال هیچ گونه ممانعتی به عمل نیاورد.


گرچه مسؤولیتهای طبیعی و کنش فطری آنها احراز برخی از مشاغل (جهاد، حکومت، قضاوت) را بر ایشان محدود می سازد، اما فضای سیاسی برای فعالیتها و مشارکتهای اجتماعی دیگر باز است. همان طور که پیامبر اکرم(ص) او را در فعالیتهای اجتماعی همچون بیعت، مسؤولیت امر به معروف و نهی از منکر، هجرت، پناهندگی سیاسی و حرکات اجتماعی دیگر سهیم ساخت از آنجا که در این مقاله فرصت پرداختن به آنها نمی باشد، به همین مقدار بسنده می کنیم.


چرا که همان طور که اشاره شد زنان به جهت ساختار روانی خاص خود بیش از مردان در معرض آسیب و هدف توطئه، توطئه گران و فتنه جویان قرار می گیرند. چون یکی از ویژگیهای زن، ظرافت روحی و قدرت عاطفه اوست اگرچه این روحیه حساس برای تربیت انسان و ایفای نقش مادری زن ضرورت دارد ولی اگر در مسیر صحیح قرار نگیرد و دائما تحت مراقبت و تربیت شدید نباشد در معرض خطر سوء استفاده و بهره کشی غیر معقول و غیر منطقی و ظالمانه قرار خواهد گرفت.


تجربه تاریخی نشان داده است، زنان بیش از مردان در معرض سوء استفاده سیاسی قرار می گیرند. نکته مهمی که امام در جریان فعالیتهای اجتماعی زنان مورد توجه قرار دادند میزان آسیب پذیری زنان و توجه به اینکه مراقب باشند که مورد بهره کشی قرار نگیرند، چرا که شیادان و فرصت طلبان در کمین هستند.


خطبه 80 امام علی(ع) پس از یک حادثه سیاسی (جنگ جمل) نکته مهمی را که در واقع به نفع زنان است تذکر می دهد و از حقیقتی پرده برمی دارد که مراعات آن در حوادث و فتنه ها راهگشا و جهت نما است. در واقع این خطبه یک حکم ارشادی را بیان می کند، زمینه انحراف و سوء استفاده را نشان می دهد و هشداری است برای آنها که در بحرانها و درگیریهای سیاسی و اجتماعی قرار می گیرند و دانسته و نادانسته کمک به ظلم و فساد می کنند.(26)

پنج شنبه 9/6/1391 - 18:5 - 0 تشکر 535323

عواملی که از دیدگاه امام علی(ع) آسیب پذیری اجتماعی زنان را افزایش می دهد:


1ـ تأثیر عواطف و احساسات آنها بر قضاوتهای عقلی


2ـ هیجانات و انفعالات شدید زنان


3ـ نقصان در ایمان که به جهت ترک نماز در ایام حیض برای زن ایجاد می شود (همین مضمون در سخنی از پیامبر اکرم(ص) نیز آمده است.)(27)


4ـ زیبادوستی و خودآرایی در زنان


5ـ عاطفه دگرخواهی و ارتباطات گسترده.


همان طور که گفته شد به خاطر وجود این پنج ویژگی در زنان، زمینه آسیب پذیری اجتماعی و دینی آنان، افزایش می یابد و مجموعه صحبتهای امام علی(ع) ایجاد حساسیت و جلب توجه زنان به این مقوله ها و همچنین دست اندرکاران اداره جامعه است.


امروزه از نظر روان شناسی ثابت شده، زنانی که برای جلب نظر مردان خویش، خود را به آب و آتش زده و آسایش جسم و روح خویش را فدای یک لحظه عنایت آنان می سازند اصولاً افراد بیمار، افسرده و اندرونی ناامن و پراضطراب دارد.(28)


به همین جهت امام علی(ع) به فرزندشان امام حسن، لزوم کنترل این حسن دگرخواهی و ارتباطات گسترده را یادآور می شوند.

پنج شنبه 9/6/1391 - 18:7 - 0 تشکر 535326

ماحصل کلام اینکه از منظر امام علی(ع) هیچ گونه ممانعتی برای فعالیتهای اجتماعی خانمها وجود ندارد کما اینکه حضرت فاطمه زهرا(ع) و دخترشان زینب(ع) چنین فعالیتهایی را داشتند.


در حکومت علی(ع) نیز بانوانی بودند مصمم و ثابت قدم، که در راه احیای ارزشهای اسلامی و دفاع از حریم ولایت و امامت و پاسداری از اسلام تلاش کردند و ثابت قدم و استوار، و با قدرت تمام در مقابل توطئه گران ایستادند. از جمله آنها زرقاء بنت عدوی است که در صفین میان لشکر امیر مؤمنان بود و مردم را به نصرت آن حضرت تشویق می نمود. وی شعرها و مقاله های فصیح بسیار در این موضوع سروده است.


از جمله صحابه امام علی(ع) سوده دختر اشتر همدانی است که اموال خود و قبیله اش را سربازان معاویه گرفته بودند. او به دربار معاویه رفت و اموال را باز خواست، معاویه شعرهای سوده را که در جنگ صفین علیه او سروده شده بود یادآور گشت و سوده پاسخ داد، البته این اشعار از من است و شخصیتی چون من به خاطر ترس، هرگز از حق رویگردان نمی شود. و از دوستی علی(ع) دفاع نمود.(29) در جنگ جمل نیز از زنان صحابه حدود 20 نفر همراه حضرت بودند

پنج شنبه 9/6/1391 - 18:13 - 0 تشکر 535330


1 ـ ر.ک: شرح نهج البلاغه، علامه جعفری.


2 ـ استاد جعفری و شخصیت اسلامی زن، آسیه فیروزه چی، کتاب نقد، ش12.


3 ـ تئوری، تکامل و روان شناسی، ص128، دکتر محمود بهزاد.


4 ـ روان شناسی زن، سیدمجتبی رکاوندی، ص63 ـ 64.


5 ـ استاد جعفری و شخصیت اسلامی زن، آسیه فیروزه چی، ص257.


6 ـ روان شناسی زن، سیدمجتبی رکاوندی، ص147.


7 ـ روان شناسی زن، جینالمبروز، ص20 ـ 21.


8 ـ جلوه زندگی یک زن، جوآن بوریس آنکو، ص231.


9 ـ نک: زن در آیینه جلال و جمال، ص30.


10 ـ روح زن، جینالمبروز، ج1، ص19 ـ 20.


11 ـ زنان ـ مردان ـ روابط، جان گری، ص115.


12 ـ نهج البلاغه، نامه 31.


13 ـ روح زن، ج اول، ص19.


14 ـ نهج البلاغه، نامه 31.


15 ـ کافی، شیخ کلینی، ص329، ج5.


16 ـ روان شناسی زن، جینالمبروز پری حسام، ص5 تا 8.


17 ـ نظام حقوق زن، ص89.


18 ـ لذات فلسفه، ویل دورانت، ص141.


19 ـ کافی، ج5، ص320.


20 ـ من لا یحضره الفقیه، ج3، ص439؛ حکمت، ص131، نهج البلاغه.


21 ـ وسایل الشیعه، ج15، باب 68، ص175 ـ ج2.


22 ـ وسایل الشیعه، ج25، ص188، ح6.


23 ـ غرر الحکم، ص379.


24 ـ همان، ص327.


25 ـ همان، ص379.


26 ـ ر.ک، زن روز، شماره 1114، سیماشناسی زن در نهج البلاغه.


27 ـ منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، علامه خوئی، ج5، ص304.


28 ـ عصبانیهای عصر ما، ص155، کتاب روان شناسی زن، سید مجتبی رکاوندی، ص116.


29 ـ اعلام النساء، ج2، ص9.


پدیدآورنده: مریم معین الاسلام

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.