تبیان، دستیار زندگی

آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید، که خجالت از کجا ریشه می گیرد و چه نقشی در زندگی افراد  ایفا میکند؟ چرا در فرهنگ کشورهای مختلف  عوامل باعث خجالت زدگی از هم متمایز هستند ؟ آیا خجالت عاملی بازدارنده یا عامل پیشرفت فردی می باشد؟ راستی خجالت چیست؟

 در بهشتی كه احمق‌ها برای خود ساخته‌اند زندگی نكنید!

بسیاری از افراد خجالتی به انزوای خود نوعی مباهات می‌كنند. آنها تظاهر می‌كنند كه این شیوه زندگی كردن برای آنها راحت است و كمترین زحمتی ندارد اما آنها خود از این زندگی راحت نیستند. و این نكته آشكار است كه زندگی كردن خارج از اجتماع زندگی بدون عشق است و زندگی بدون عشق را هم نمی‌توان زندگی دانست. بنابراین گوشه‌گیران باید:

- یا در انزوای خود باقی بمانند و رنج‌های حاصل از آن را تحمل كنند.

- یا بپذیرند كه باید گوشه‌گیری را كنار گذاشته و به اجتماع بازگردند

- در انجام چنین كاری آنها باید یاد بگیرند كه چگونه روش و رفتاری را كه به عادت تبدیل شده است، از میان بردارند.

 فراگیری

اجازه دهید بپردازیم به موانعی كه شخص كم‌رو باید با آنها روبرو شود

 كاه و كوه

شخص كم‌رو به‌سادگی آسیب‌پذیر خواهد شد. كمترین حمله یا انتقاد به او صدمه خواهد زد. مایل است اینطور فكر كند كه فقط اوست كه رنج می‌برد. در حالیكه باید بداند چقدر در اشتباه است.

شما باید عادت كنید از خود بپرسید: «آیا این حمله در حقیقت متوجه من است؟ آیا من در حالت عاطفی‌هستم و از كاه كوهی می سازم؟»

از لحظه‌ای كه او شروع كند و واقعیت را از دروغ جدا سازد. كم‌كم قدرت او را در افكارش غوطه‌ور كند. كم‌كم قدرت او برای غلبه بر این حالت افزایش خواهد داشت. اما به‌یاد داشته باشید كه این تمرین نباید در خلال لحظه‌های بحرانی یا همزمان با این لحظه‌ها شروع شود.

 یاد بگیرید به دیگران نگاه كنید

به خود بیاموزید كه نترسید در عوض بطور مستقیم به چشمان كسی كه با شما صحبت می كند، نگاه كنید. یا به نقطه‌ای بسیار نزدیك به چشمان او، خیره شوید.

پس یاد بگیرید چگونه آرامش خود را حفظ كنید. سعی كنید تا حد امكان كم‌تر چشم‌های خود را باز و بسته كنید. سعی كنید افكار و واكنش‌هایتان قیافه شما را تغییر ندهند.

مقاومت در برابر «به فكر فرو رفتن»

اگر شمل عادت دارید كه در فكر فرو غوطه‌ور شوید. بدانید كه یك ضربه كوچك می‌تواند به آسیب دائمی تبدیل شود. درمان این نوع «به‌فكر فرو رفتن» بدو صورت امكان‌پذیر است:

یكی فراگیری «به‌موقع و به جا عمل كردن» و دیگری تمرین «به موقع آرام بودن» باید بیاموزند كه «خود» را فراموش كنند و ذهن خود را از چیزهایی كه باعث «به فكر فرو رفتن» می شود، دور كنند. تنها راه تامین آرامش تمرین تدریجی و طولانی است.

چگونه می توانیم آرامش ذهنی به دست بیاوریم؟

صدایی را كه بیشترین تنفر را از آن دارید انتخاب كنید. سعی‌كنید با ظاهری آرام و خونسرد با آن برخورد كنید و هرچه سریعتر آرامش خود را حفظ كنید.

اما توصیه می‌شود كه این عمل را زیاد تكرار نكنید

 جاه‌طلبی

بیشتر افراد خجالتی در اصل جاه‌طلب هستند. در همین نكته یك دوگانگی آشكار می توان یافت:

- شخص خجالتی جاه‌طلب است

- برای رسیدن به‌این آرزو، باید از حقوق خود دفاع كند

بسیاری از افراد خجالتی آرمان‌های بزرگی دارند و سعی می‌كنند كه خواست‌های خود را عملی سازند ولی اینكار از روی یك انگیزه آنی و بدون استدلال است. او از انجام عمل منصرف و از آن روی‌گردان می‌شود. اینجاست كه عقده حقارت فعال می‌شود.

شخص خجالتی خیلی‌مایل است كه شكست‌هایش را بزرگ جلوه دهد. اصرار او در هر كاری كه آغاز كرد، همیشه اینست كه نخستین بار موفق شود. این احساس او ناشی از خود كم‌بینی است. او گام‌به‌گام باید با این امیال مبارزه كند و بداند هر شكست می‌تواند تجربه‌ای تجربه‌ای برای پیروزی در آینده باشد.

فصل پنجم: خود را بشناس

 برخورد یك بعدی با مشكل

فرد خجالتی مشكل را از یك بعد یا جهت آن می‌بیند و باور می‌كند كه حل مشكل به این جنبه وابسته است.

علت‌ها

پشت همه احساس‌های‌واقعی خجالت «چیز دیگری» پنهان است.

اما علت‌های اصلی‌ خجالت كدامند؟

در نتیجه خجالت و ضعف اتكاء‌به‌نفس، در اثر نداشتن سازش با جامعه بوجود می‌آید. این حالت به شرایط محیط و در سطحی بالاتر به واكنش درونی شخص به اوضاع و شرایط وابسته است.

 محدودیت‌های بزرگ در اجتماع كدامند؟

سه عامل بزرگ كه در صورت عدم برخورد صحیح می‌توانند باعث آسیب شوند عبارتند از:

- زندگی خانوادگی و تحصیل

- مذهب، در صورتیكه برداشت درستی از آن نداشته باشیم.

- جنسیت، هنگامیكه درباره آن بدآموزی شود یا تعبیر نادرستی در كار باشد.

بطور یقین می‌توان گفت كه زمینه رشد بالقوه خجالت ناشی از این سه عامل است و 90% از عقده‌های حقارت به یكی از این سه عامل یا مجموع آنها بستگی دارد.

روش تربیت و خجالت

علت بنیادی انواع خجالت را می‌توان در سخت‌گیری‌های نابجای پدر و مادر و معلمانی ردیابی كرد كه قدرت ذهنی كودك را درك نكرده‌اند.

بعضی از افراد تصور می‌كنند كه اعمال یك كودك،‌ همان مفاهیم اخلاقی اعمال بزرگترها را داراست. آنها نمی‌دانند كه بسیاری از كارهای یك كودك در اصل بی‌اهمیت است.

امنیت دادن

یك كودك، بالاتر از هر چیز، به احساس امنیت نیاز دارد. اگر اولیاء سختگیر به فرزند خود ضربه می‌زنند، پدر و مادر بیش از اندازه نگران نیز به روح فرزند خود آزار بیشتری ‌می‌رسانند. بسیاری از افراد كم‌رو و ترسو هستند تنها به این خاطر كه در جوی از نگرانی و اضطراب پرورش یافته‌اند.