تبیان، دستیار زندگی

ارتباط هیپنوتیزم با خواب مصنوعی

چه عامل یا نیرویی در پیدایش و بوجود آمدن پدیده خواب مصنوعی موثر است؟
تلقین یا حالت ذهنی سوژه و یا اراده سوژه چقدر می‌توانند موثر باشد؟
ایجاد صدا و هیجانات در سوژه چقدر در درجه خواب سوژه تاثیر دارد؟
چقدر می‌توان به حقایق این پدیده و پدیده‌های مشابه‌اش امیدوار بود؟
آیا این پدیده‌ها مفهوم و تعریف واحدی را از هیپنوتیزم ارائه می‌دهد؟

این تصویری كه از هیپنوتیزم ارائه گردید، با پدیده هایی كه به صورت خودجوش در جریان زندگی روزمره ما به وجود می آیند، مطابقت می كنند. یعنی مواقعی كه ما شدیداً توسط جریاناتی كه در اطراف ما می گذرد ، جذب می شویم . برای شرح این پدیده بهتر است مطلبی از دكتر كلمن را عیناً نقل كنیم:

در زندگی روزمره ، ما بارها حالت خلسه یا از خود بی خود شدن را تجربه می كنیم. در حالاتی كه وقایعی ، به اصطلاح ، ذهن ما را تسخیر می كنند. در این لحظات ما موقتاً آنچه را در اطرافمان می گذرند، فراموش می كنیم. برای مثال كسانی كه مرحله نهایی یك مسابقه فوتبال را در تلویزیون مشاهده می كنند، تمام وجود خود را بر روی بازی متمركز می سازند و نسبت به همه چیز، از جمله این كه  به چه صورتی روی مبل قرار گرفته اند یا این كه همسرشان آنها را برای صرف غذا صدا می كند، بی توجه می گردند.

دكتر لوبا در مورد دیگر فرآیندهایی كه در زندگی ، ما را جذب می كنند می گوید : بسیاری از ما در برخی از موقعیت ها، حالت عدم احساس درد یا حالت بی حسی را تجربه كرده ایم. مثلاً موقعی كه عمیقاً مجذوب یك داستان پلیسی می شویم، برخی دردهای سبك بدنی را حس نمی كنیم. در بعضی از موقعیت ها از جمله در لحظاتی كه عمیقاً مجذوب صحبت های دوستی می شویم، ممكن است صدای زنگ یا صدای فردی كه مستقیماً ما را صدا می كند، نشنویم. عكس این حالت هم وجود دارد. در لحظاتی از زندگی تمام توجه خود را معطوف به احساس نامطبوعی كرده ایم. مثلا انتظار درد روی صندلی دندان پزشك یا توجه برای احساس بو یا طعمی ناخوشایند و حصول این احساس در پی آن. در لحظاتی كه فردی قانع شده یا به او تلقین شده كه از عهده كار خاصی بر نمی آید، نمی تواند به خوبی آن كار را هر چند ساده و آسان هم باشد، انجام دهد. ولی اگر ما اعتماد به نفس خودمان را به دست آوریم و مطمئن شویم كه قادر به انجام این كار هستیم، حتما در انجام آن توفیق پیدا می كنیم.

نحوه ایجاد هیپنوتیزم و امكانات درمانی آن

بیمار در صورت تشخیص پزشك معالجش و تمایل خودش می تواند از هیپنوتیزم در برنامه درمانش استفاده كند. برای انجام موفقیت آمیز جریان درمان بیمار باید:

- ذهن خود را از كلیه افكار انحرافی خالی و پاك كند.

- به اصالت علمی هیپنوتیزم و قابلیت عملی هیپنوتیزور اعتقاد و ایمان داشته باشد.

- به اندازه كافی قدرت تمركز و تصور داشته باشد.

- به برنامه ای كه هیپنوتیزور برای درمان بیماری  و یا رفع مشكل او مطرح كرده، مطمئن باشد.

در مورد و شرایط زیر هیپنوتیزم اثرات درمان كننده اثبات شده ای دارد:

- درمان پرخوری و چاقی

- ترك اعتیاد به دخانیات ، الكل و بسیاری از مواد مخدر

- درمان بی خوابی

- معالجه حالات اضطرابی

- درمان حالات هیجانی

- معالجه افسردگی

- درمان ضعف و فقدان اعتماد به نفس

- ایجاد انگیزه و امید

- درمان وسواس و رفتارهایی كه فرد به صورت اجباری انجام می دهد

- درمان عادت جویدن ناخنها

- معالجه عدم قدرت درتمركز فكری

- درمان لكنت زبان در مواردی كه نقص عضوی در كار نباشد

- درمان حالاتی كه فرد در شناخت هویت خود دچار مشكلاتی شده است

- درمان انواع ناتوانی ها و مشكلات جنسی

تشریح علمی پدیده هیپنوتیزم:

 در بررسی های تاریخی به پدیده های برخورد می كنیم كه در هاله هایی از ابهام و تعابیر درست و نادرست قرار گرفته است. این هاله های ابهام انگیز شرایطی را باعث می شوند كه مرزهای واقعی این پدیده ها در هم شكسته و جایگاه واقعی آنها معرفی نگردد. علل به وجود آمدن این شرایط ابهام انگیز عظمت برخی از این پدیده ها و جاذبیت آنها و عدم توانایی در فهم و شناخت كامل آنهاست. یكی از این پدیده ها هیپنوتیزم است. پدیده هایی كه همواره مورد توجه عام و خاص و تعابیر مختلف بوده است. عده ای این پدیده را نفوذ مغناطیسمی ، عده ای جادو، عده ای یك رابطه خاص درونی و روحی و عده ای یك رفلكس شرطی شده در قبال تلقینات خاص می دانند.
وقتی دكتر آنتون مسمر طبیب اتریشی در سال 1775 میلادی پدیده ای به نام ""مانیه تیزم"" كه امروزه آن را ""هیپنوتیزم"" می نامند را كشف كرد و اقعا"" نمی دانست كه چه چیزی را كشف كرده است. حتی بسیاری از علمای علاقمند به این پدیده نیز واقعا"" نمی دانستند كه این پدیده چگونه بوجود می آید. دكتر مسمر تصور می كرد راه جدیدی را برای معالجه امراض روانی كشف كرده است.
 ولی متوجه نبود كه پدیده عظیمی را كشف كرده كه دهها راه دیگر از آن منشعب می شود و معالجه امراض یكی از آنهاست و دهها علم دیگر كه احیانا"" هیچ ارتباطی با طبابت نیز در آن وجود دارد. هیپنوتیزم یك حالت روحی خاص شبیه به خواب آلودگی است. یك حالت سرشار از آرامش و بدور از تفكرات گوناگون. در حالت هیپنوتیزم تفكرات فرد صرفا"" معطوف و متمركز بر صحبت های هیپنوتیزم كننده یا هیپنوتیزور می باشد. برخی از نظریه پردازان اعتقاد دارند كه در حالت عادی فرد دارای یك توجه تعمیم یافته است و تقریبا"" به بسیاری از موضوعات اطراف خود توجه نسبی دارد و صرفا"" متمركز به یك موضوع خاص نیست و اگر هم بخواهد به موضوع خاصی متمركز شود این تمركز باعث قطع توجه كلی از موضوعات اطراف نمی شود. در حالت عادی فرد ضمن تمركز نسبی به یك موضوع خاص بطور اتوماتیك روی موضوعات و شرایط اطراف نیز توجه دارد. ولی در حالت هیپنوتیزم شرایطی در فرد ایجاد می شود كه می تواند روی یك موضوع یا موضوعات خاص تمركز بدهد و تقریبا"" توجه نسبی به موضوعات و شرایط اطراف قطع شود.
در حالت هیپنوتیزم ذهن قادر خواهد شد صرفا"" روی یك موضوع یا تعداد محدودی از موضوعات متمركز شود و توجه نسبی به محیط و اطراف تقریبا"" قطع می شود. بدین ترتیب تمركزی كه فرد در حالت هیپنوتیزم می تواند داشته باشد قویتر از حالت عادی است. درحالت هیپنوتیزم تلقین پذیری فرد و قدرت تخیلات و تصویر سازی ذهن افزایش می یابد و هرچه درجه هیپنوتیزم عمیق تر شود این خصوصیات نیز قویتر می گردند. در همین راستا برخی از نظریه پردازان اعتقاد دارند كه هیپنوتیزم چیزی جز یك تمركز برتر نیست یا به عبارتی: “Hipnotism is a Super Concentration”