• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن روانشناسي > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
روانشناسي (بازدید: 1290)
دوشنبه 30/5/1391 - 7:26 -0 تشکر 519950
تبیین نظریه واقعیت درمانی ویلیام گلاسر

نظریه «زیستی – روانی»

     مولف : مریم خسرویانی – كارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی 

 

چکیده
نظریه گلاسر یک نظریة  پرورشی - آموزشی (پیشگیری) و درمانی است. لذا،  سه کارآیی دارد، خانه، مدرسه، مراکز درمانی.
تأکید نظریه گلاسر این است که می‌خواهد افراد را از کنترل‌های بیرونی رها کند وبه کنترل درونی برساند. در واقع همان مفهومی که در نظریه یادگیری اجتماعی مبنی بر ارتباط میان رفتار و پیامدهایش مورد نظر گلاسر نیز می‌باشد. بنابراین، نظریه افرادی که ارتباط میان رفتار و پیامدهای آن را می‌فهمند از کنترل درونی برخوردارند در واقع این افراد باور دارند که می‌توانند بر محیط خود تأثیر بگذارند.
مقولة کنترل درونی در محیط خانه سبب هویت توفیق می‌گردد و در محیط مدرسه سبب پیشرفت تحصیلی، نمرات بالا، پشتکار و تلاش و توجه به تکالیف می‌شود.

دوشنبه 30/5/1391 - 8:11 - 0 تشکر 519971

واقعیت درمانگر باید:

شیکبا ، استوار، و با احساس مسئولیت بالا باشد.
وقت کافی بگذارد، انرژی لازم را صرف کند.
علاقمند باشد ، علاقمند باشد . . .
تذکر: در واقعیت درمانی پرسش‌ها با کلمة «چه» شروع می‌شود نه «چرا» زیرا چرا این معنی را را می‌دهد که دلایل بیماری تفاوتی در درمان ایجاد می‌کند حالا که چنین نیست، ضمن آنکه بیمار به کانال دلیل‌تراشی می‌افتد و مسئولیت‌پذیر نمی‌شود و در نتیجه رفتارش تغییر نمی‌کند.
مثال: چه می‌کنید   نه اینکه چرا آن کار را می‌کنید.
مثال: فردی که مشروب می‌خورد ذکر تمام دلایل  منجر به ترک آن نخواهد شد تغییر رفتار هنگامی رخ می‌دهد که نیازهای فرد به شکلی رضایت‌مندانه برآورده شود.

دوشنبه 30/5/1391 - 8:12 - 0 تشکر 519972

مرحله پایانی درمان چگونه است؟

(طول درمان از 6 تا 8 ماه است و درمان سنتی از 3 تا 5 سال) .

1. هنگامی که بیمار بپذیرد که رفتارش مسئولیت گریزانه است مرحلة بازآموزی آغاز می‌شود. (این امر پس از ایجاد پیوند عاطفی اتفاق می‌افتد) .
2. هنگامی که فرد ارزش کار را بیاموزد بدنبال راه‌های بهتر رفتار می‌رود.
3. فرد احساس‌های خوب را همراه با کردار مسئولیت‌پذیرانه تجربه می‌کند.
4. فرد وابستگی‌های تازه‌ای پیدا می‌کند و روابط عاطفی رضایت‌بخش‌تری را می‌یابد .
5. درمانجو این شناخت را پیدا می‌کند که واقعیت نه تنها وجود دارد بلکه می‌تواند در چارچوب آن نیازهای اساسی خود را برآورده سازد.
6. هنگامی که نیازهای فرد با موفقیت برآورده می‌شود و درمانجو دیگر احساس ناتوانی نمی‌کند درمان به مرحله پایانی خود نزدیک شده است.
7. در پایان درمان شمار ملاقات‌های درمانی کاهش می‌یابد ولی دیدار پایانی الزاماً آخرین دیدار نیست.

دوشنبه 30/5/1391 - 8:13 - 0 تشکر 519973

مثال کاربرد واقعیت درمانی:

(از دیدگاه واقعیت‌درمانی حالت‌های مختلف بیماری‌ها هم یک ریشه دارند و آن عدم پاسخ درست به به نیازهای اساسی است).


1. جوان بزه‌کاری که اتومبیل می‌دزدید.
2. مردی که ارتباط خود را با واقعیت از دست می‌دهد و شروع به راهنمایی ترافیک در یک خیابان می‌کند.

- هر دو سعی می‌کنند نیازهای پایه‌ای خود را برآورده کنند (هر چند که یکی غیرمنطقی‌تر است).
- هر دو نیاز دارند روش و رفتار بهتری را بیاموزند، یکی بیاموزد که باید از قانون پیروی کند تا نیازهایش برآورده شوند و دومی که می‌خواهد توجه دیگران به او جلب شود بیاموزد در مورد درس‌های دانشکدة خود بیشتر کار کند.
- اتومبیل دزد شاید به نسبت فردی که به راهنمایی ترافیک پرداخته آگاه‌تر باشد ولی در نهایت هر دو به روبه روشدن با واقعیت نیاز دارند. که اینجاست که فردی با برقراری یک پیوند عاطفی دوسویه به این دو یاری می‌کند تا بهتر بتوانند به نیازهای اساسی خود پاسخ دهند.

دوشنبه 30/5/1391 - 8:17 - 0 تشکر 519974

نقش مدرسه در نظریه واقعیت درمانی

نیازهای اساسی:
مبادلة محبت و کسب احساس ارزشمندی و کسب هویت 

فرزندان در خانه (والدین)
مبادله محبت و احساس ارزشمند    /  عدم مبادله محبت و ارزشمندی
موفقیت                                        /                    شکست
هویت موفق                                    /         هویت شکست


 در مدرسه


تجربه‌های موفقیت (برنامه تحصیلی محرک  /  تجربه‌های شکست
موفقیت‌های تحصیلی، مسئولیت‌پذیری، انضباظ)
ارضای نیازها   /   عدم ارضا نیازها (اگر مدرسه به وظایفش عمل نکند)
هویت موفق    /  هویت شکست

سلامت روانی، رشد و بالندگی /   خشم، ناکامی، رنج، انزوا

نکته: خانواده نمی‌تواند شکست در مدرسه را جبران نماید. اما برعکس مدرسه می‌تواند شکست در خانه را جبران نماید.




- گلاسر پس از کسب تجربیاتی در مدرسه بازپروری ونتورا؛ کارش را در مدارس ابتدایی عمومی ادامه داد او اعتقادپیدا کرد که اشاعه آثار شکست در فضای اکثر مدارس اثر مخربی بر کودکان دارد. در نتیجه :


1- حذف شکست از نظام مدارس و


2- پیشگیری بزهکاری به عوض درمان به صورت دو هدف عمدة او درآمد. 



- گلاسر معتقد است که:

1. آموزش و پرورش می‌تواند کلید روابط انسانی مؤثر باشد.
2.برنامة حذف شکست
3. تأکید بر تفکر به عوض کار حفظی
4. طرح ایدة مرتبط بودن برای برنامة درسی
5. قراردادن انضباط به جای تنبیه
6. ایجاد محیط یادگیری یعنی جایی که کودک بتواند تجارب موفق و  منتهی به هویت موفق خود را به اوج برساند.
7. ایجاد انگیزش و درگیر شدن
8. کمک به کسب رفتار مسئولانه
9. برقرار شیوه‌های فعال شدن والدین و جامعه 



آموزش‌های کلاسی بر 3 نوع هستند:
1. جلسه حل مشکل اجتماعی که به رفتار اجتماعی دانش‌آموزان در مدرسه مربوط است.
2. جلسه بحث آزاد که دربارة موضوع‌های مهم اندیشمندانه است.
3. جلسه بررسی آموزشی دربارة اینکه دانش‌آموزان تا چه حد مفاهیم دورة تحصیلی را درک می‌کنند.

دوشنبه 30/5/1391 - 8:19 - 0 تشکر 519975

داستان‌ها

داستان‌ شاه هانری و مور (مردی برای همه فصول)
مور نخست سمت مشاور داشته و بعد رئیس هیأت داوران انگلستان شده است. و از تأیید قانونی بودن طلاق مورد درخواست پادشاه خودداری می‌کند که منجر به اعدامش می‌گردد.
- پیوند میان شاه ومور مدلی درمانی است.
- مور مرد بسیار مسئولیت پذیری بوده است و مورد احترام همگان بوده است. هنگامی که مور از شاه می‌پرسد با این که قدرت طلاق کاترین را داری و رضایت و موافقت همه را داری آری یا نه گفتن من چه فرقی به حال تو می‌کند.
- شاه پاسخ می‌دهد:« چون تو آدم شرافتمند و درستکاری هستی».
شاه احساس می‌کرد با طلاق دادن کاترین احساسات ارزشمندی (مسئولیت‌پذیری) و شرافت خود را از دست می‌دهد. و تنها کسی که می‌توانست آن را برایش حفظ کند مور است. چون با مور یک پیوند عاطفی داشت. مور می‌دانست تا وقتی خود شاه نخواهد آماده تغییر نیست و تمایلی به مسئولیت‌پذیری ندارد.
معلم هلن کلر ، بیش از ان که به شیوه معمول خانواده‌ها برای هلن به خاطر کر و کور بودنش متأسف باشد، نگران و دل‌واپس او بود.
او به این مسئله پی برد که باید بین او و هلن یک پیوند عمیق به وجود آید به حدی که هلن فقط به آنی تکیه کند. یعنی پذیرفتن هلن در عین حال نپذیرفتن رفتار مسئولیت گریزانة او به همین دلیل دو هفته در خانه کوچکی در یک مزرعه با او تنها بود.

***
1. پس از پیوند عاطفی
2. پافشاری درمانگردر پذیرفتن واقعیت توسط بیمار است. او دیگر اجازه ندارد از شناخت رفتار خود یا مسئولیتی که در قبال آن دارد سرباز زند. و در این گام پیوند عاطفی (مرحله 1 ) عمیق‌تر خواهد شد. چرا که کسی پیدا شده که به بیمار توجه کافی کند و می‌خواهد او با حقیقت روبرو شود.
3. تأکید تغییر بر رفتار است نه تغییر بر نگرش

دوشنبه 30/5/1391 - 8:20 - 0 تشکر 519976

نتیجه گیری

هدف از این رویکرد پرورش انسان اندیشمند، خلاق، سرزنده ، با نشاط و شجاع، انسانی که می‌خواهد برای حل مشکلاتی که در دنیای خود با آن روبروست تلاش کند. هر چند نمی‌تواند همة آنها را حل کند ولی به حل پاره‌ای از آن موفق خواهد شد. با اعتمادی  که او در نتیجة موفقیت‌های خویش به دست آورده ؛ ممکن است برای مدتی شکست بخورد ولی می داند رسیدن به حدی از موفقیت امکان‌پذیر است . و اگر موفقیت به راحتی حاصل نشود، مأیوس و دلسرد نخواهد شد. اگر انسان بتواند فکر کند بتواند با همنوع خود رابطه برقرار کند، بتواند قدر زیبایی‌های خلق شده توسط طبیعت و انسان را بشناسد، برای خوشحالی و برای احساس ارزشمند شانسی دارد.
بزرگترین انگیزه، عدم وجود انگیزه است تا انسان آنطور که واقعاً هست رفتار کند. محرک خاصی باعث رفتار معینی در وی نشود.
خودیابی عامل انگیزش نهفته در درون آدمی است، هرگاه انسان خود را شناخت، انگیخته می‌شود و تا آنطور که شایستة درخور توانایی اوست ، رفتار نماید.

تالیف : مریم خسرویانی – كارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی  - دانشگاه علوم و تحقیقات تهران

منابع:
1. گلاسر، ویلیام ؛ «مدارس بدون شکست» ، ترجمه حمزه ساده ، انتشارات رشد، سال 80 .
2. گلاسر، ویلیام؛ «واقعیت درمانی» ، ترجمه هوشمند ویژه، محمد. انتشارات خجسته، سال 79.
3. شولتز، دوان؛ «نظریه‌های شخصیت»، مترجمان: کریمی، یوسف، جمهری ، فرهاد... ، انتشارات ارسباران، سال 81.
4. هرگنهان، بی.آر؛ السون، میتواچ؛ «نظریه‌های یادگیری» ، ترجمه سیف، علی‌اکبر، نشر دوران، سال 82.
5. رضایی، میترا ؛ پایان نامه تاب آوری ، 85.

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.