از منظر رهبری 15 خرداد ـ که نفس و نهضت الهی اش را به دور از هرگونه خودفریبی به کمال رسانده بود ـ فرد و جامعة آلوده به مداحی بی هنران و محروم از نقادی اندیشه ورزان دچار ناکامی گشته و فروخواهد پاشید. امام خمینی انتقادهای نارسا و غرض ورزانه و حتی شایعه پراکنی ها را به منزلة عمل جراحی دردناک برای نفس امارة ما تلقی می کند.
«مدح مداحان و ثنای ثناجویان چه بسا که انسان را به هلاکت برساند و از تهذیب دور و دورتر سازد... شاید عیب جویی ها و شایعه پراکنی ها برای علاج معایب نفسانی ما سودمند باشد که هست؛ همچون عمل جراحی دردناکی که موجب سلامت مریض می شود.»
5) 15 خرداد، رسواگر رژیم ارعاب و زور
«15 خرداد روی دولت ها را سیاه کرد... 15 خرداد ننگی بر دامن این مملکت گذاشت که تا آخر محو نخواهد شد. تاریخ ضبط می کند این را. خودشان هم گفتند که 15 خرداد ننگ بود. من هم می گویم ننگ بود... ننگ بود که مسلسل ها را، تانک ها، توپ ها را، تفنگ ها را از مال این ملت فقیر به دست آوردند و به روی این ملت فقیر بستند. پایمال کردند این بیچاره ها را. از این ننگ بالاتر آیا می شود که انسان، یک ملتی را این طور پایمال کند.»
رژیم های استبدادی همواره سیاست مرعوب سازی را پیشه کرده و ملت ها را از اندیشه ورزی و کوشش برای دگرگونی نظام های فرهنگی و ارزشی و اقتصادی و سیاسی جامعه بازداشته اند. مشت و درفش در تاریخ ملت ها، پیوسته یادآور شدت ارعاب و زور خودکامگان و یأس و سرخوردگی نسل ها از اصلاح و خیزش ملی است. ملت های مصمم و بزرگ به رهبری مردان دلیر و امیدوار نشان داده اند که می توان بر اثر پایمردی خویش در نمایاندن بی کفایتی های سیاسی و شفافیت مطالبات شهروندی شان، حاکمان فزون خواه و گریزان از پاسخ گویی را در برابر اراده و اندیشة خود به زانو درآورد. حماسه آفرینان 15 خرداد 42 از زمرة چنین ملت های به پا خاسته ای بودند که سرانجام شاه را در بامداد انقلاب شان بدین اعتراف سیاسی ـ تاریخی واداشتند که گفت: «پیام انقلاب شما را شنیدم.» پاسخ دیرهنگام دیکتاتورها به صدا و خواست و جنبش توفندة مردم از عجز و فریب آنان در رویارویی با امواج شکنندة خودآگاهی ملی و اجتماعی نسل های بیدار حکایت دارد.
سرازیر شدن مردم به کوچه ها و خیابان ها و میدان ها در 15 خرداد 42 ـ که بدون هیچ دعوت شفاهی و مکتوب مقامات رسمی و روحانی و قرار قبلی صورت گرفت ـ نمایش انتظار و اعتراض ملتی سرکوب شده بود که دیگر به سیاست کهنه ارعاب و زور فرعونی نمی اندیشید. 15 خردادی ها که در آغاز جز آزادی یک مرجع تقلید و حمایت از مظلوم انگیزه ای نداشتند و فریاد یا مرگ یا خمینی سرمی دادند، اندک اندک رویکرد اصلاح طلبانة خویش را در عرصه های فکر و فرهنگ استبدادستیزی به دست آوردند.