با هم بودن کنار سفره افطار 

 

---

---

آمارهای رسمی و غیررسمی زیادی در مورد متوسط میزان ساعتی كه خانواده‌های ایرانی با هم می‌گذرانند اعلام می‌شود. مثلا گفته می‌شود پدرهای ایرانی فقط 20 دقیقه فرزندانشان را می‌بینند یا حتی گفته می‌شود خانواده‌ها تنها 15دقیقه از شبانه‌روز را كنار هم می‌گذرانند، اما از این عدد و رقم‌ها كه بگذریم هر خانواده‌ای می‌تواند به شاخص درستی از این مساله دست پیدا كند.

ممكن است در خانواده‌ای زمان‌های دور هم بودن آنها كمتر از یك ساعت باشد و ممكن است در خانواده دیگری این میزان به چند ساعت هم برسد، اما مساله این است كه به گفته جامعه‌شناسان و كارشناسان امور خانواده هر چقدر تعامل بین اعضای خانواده بیشتر باشد به همان میزان كانون خانواده بر پایه‌های محكم‌تری بنا می‌شود.

در خانواده‌ای كه فرزندشان بیشتر وقتش را پای رایانه می‌گذراند یا والدین حداقل زمان را صرف گفت‌وگو می‌كنند مسلما تعامل مثبت و لازم انجام نمی‌شود.

در حالی كه در خانواده‌هایی كه حتما زمانی را برای صحبت‌كردن و تعامل صرف می‌كنند، مسائل كمتر پنهان و پیچیده می‌ماند. تعامل شاید به شكل‌های مختلفی تعریف شود، اما مفهوم اصلی آن ارتباط موثر و مفید داشتن است. ارتباطی كه منجر می‌شود مساله‌ای پنهان نماند، در صورت مطرح شدن بدون قضاوت یا سرزنش حل شود و در نهایت روابط در خانواده بر پایه دوستی و محبت واقعی باشد.

احساس خانواده داشتن یكی از نیاز‌های اساسی برای انسان تلقی می‌شود. در واقع احساس تعلق به جایی، از طریق خانواده برطرف می‌شود. از سوی دیگر احساس تكیه‌گاه داشتن، محبت، رابطه، اعتماد به‌نفس، شایستگی و... نیازهایی است كه باید در خانواده ارضا شود و فضای گرم خانواده بستری مناسب برای ارضای این نیازهاست.

مفاهیمی چون مهر، محبت، عشق، صمیمیت، صفا و اعتماد به نفس در یك خانواده زمانی نهادینه می‌شود كه ارتباط اعضای آن بر اساس همین مفاهیم شكل گرفته باشد.

در واقع بحث سعه صدر، احترام به یكدیگر، روابط صمیمی و نزدیك، توجه به ارزش‌ها و عشق باید در فرهنگ خانوادگی با تعامل و گفت‌وگوی خانوادگی شكل بگیرد.

همه زندگی كار نیست

هدف از تعریف اوقات فراغت در جوامع صنعتی این بود كه خانواده‌ها در زمان فارغ‌شدن از كار، فرصت تفریح، گردش و پرداختن به امور زندگی بهتر را داشته باشند.

در واقع در جوامع صنعتی به خانواده‌ها آموزش داده می‌شود كه چگونه برنامه‌ریزی كنند تا بعد از انجام كار طاقت‌فرسا و خستگی، فرصت داشته باشند تا در كنار خانواده خود به امور زندگی بهتر بپردازند.

طبیعی است كه اگر برنامه‌ریزی درستی از سوی خانواده‌ها ایجاد نشود به دلیل مشغله‌های زندگی مدرن فرصت گفت‌وگو در خانواده‌ها كم می‌شود

متاسفانه برخی از خانواده‌ها قدر لحظاتی را كه كنار هم هستند ندانسته و ارتباط مفید را برقرار نمی‌كنند در حالی جزئیات رابطه بسیار مهم است

به اعتقاد كارشناسان امور خانواده هرچه این فرصت گفت وگو و با هم بودن از خانواده‌ها بیشتر گرفته شود به همان میزان ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی در جامعه افزایش خواهد یافت.

کیفیت را فدای كمیت نكنیم

هر كمیتی حاوی كیفیت نیست، بر همین اساس نمی‌توان هر گفت‌وگو و ارتباطی را در خانواده مثبت ارزیابی كرد.

به گفته مریم‌السادات بقایی، روان‌شناس و مشاور خانواده، هر چند كه ارتباط بیشتر و رابطه با محور صحبت و گفت‌وگو شاخص خوبی برای داشتن خانواده‌ای مثبت ارزیابی می‌شود، اما همیشه نمی‌توان به چنین شاخصی اعتماد كرد.

او معتقد است: ممكن است در خانواده‌ای ساعت‌های با هم بودن به خاطر مشغله‌كاری والدین كم به نظر برسد، اما خانواده‌های فهیم سعی می‌كنند كیفیت رابطه را هم در نظر داشته باشند.

این مشاور خانواده به زندگی شهری و صنعتی اشاره می کند و می‌گوید: كم‌شدن حضور افراد خانواده در زندگی شهری اجتناب‌ناپذیر است. با این وجود خانواده باید بیاموزد كه چگونه از حضور خود حداكثر استفاده را ببرد.

او به تعامل اولیای مدرسه و والدین اشاره می‌كند و می‌گوید: خانواده‌ها با پیگری روابط فرزندانشان در روابط دوستان و مدارس می‌توانند كیفیت رابطه‌شان را بررسی و تحلیل كنند.

بقایی ادامه می‌دهد: متاسفانه برخی از خانواده‌ها قدر لحظاتی را كه كنار هم هستند ندانسته و ارتباط مفید را برقرار نمی‌كنند در حالی جزئیات رابطه بسیار مهم است.

پدر یا مادر، مساله این است؟

ایجاد تعامل مثبت در خانواده بر عهده چه كسی است؟ این سوالی است كه اغلب خانواده در مواقع چالش به آن پاسخ می‌دهند یا به دنبال جواب آن هستند. در واقع زمانی كه به هر دلیلی نبود تعامل در خانواده سبب ایجاد مشكلی شده است، همه به دنبال این پاسخ و متهم‌كردن یكدیگر هستند.

اما حقیقت این است كه ایجاد تعامل در خانواده به همه اعضای آن بستگی دارد و هیچ‌كس به‌تنهایی مسئول ایجاد بهتر‌كردن روابط در خانواده نیست.

پدر، مادر و فرزندان هر یك وظایف مشخص خود را دارند و هیچ‌كدام به تنهایی و بدون كمك بقیه، امكان برقراری تعامل مثبت را ندارند. متاسفانه در برخی از خانواده‌ها وظیفه گرم‌كردن كانون خانواده را تنها بر عهده مادران می‌دانند در حالی كه مادران تنها بخشی از این وظیفه را بر عهده دارند. در برخی از خانواده‌ها نیز اگر تعامل درستی وجود ندارد مقصر اصلی پدر و خصوصا نبود او به دلایل مشغله كاری عنوان می‌شود در حالی كه برقراری تعامل درست تنها با حضور فیزیكی به دست نمی‌آید.

بنابراین نمی‌توان نبود تعامل مثبت در خانواده را به گردن تنها یكی از اعضای خانواده گذاشت ضمن این‌كه تعامل زمانی مثبت تعریف می‌شود كه همه اعضای خانواده نقش و جایگاه درست خود را شناخته و به آن عمل كند.

در واقع سبك زندگی امروز باعث شده اعضای خانواده به سادگی كنار هم قرار نگیرند. اشتغال پدر و چندشغله بودن او باعث شده كه پدرها كمتر در كنار فرزندان خود قرار بگیرند، در بسیاری از موارد فاصله فیزیكی باعث فاصله عاطفی با فرزندان می‌شود و اثرات مخرب تربیتی به همراه دارد.

از سوی دیگر اشتغال و فشار كار مادر در بسیاری از موارد باعث می‌شود فرزندان توجه لازم را از مادر خود دریافت نكنند. مشغول بودن با اسباب بازی یا مهد كودك و امثال اینها بخشی از نیاز كودكان را برطرف می‌كند، اما آنها نیاز دارند از طرف پدر و مادر خود مورد توجه و محبت قرار گیرند.

غذا به صرف دور هم بودن

در خانواده‌های سنتی رسم بر این بود كه باید وعده‌های غذایی بخصوص افطار و سحر حتما با حضور همه اعضای خانواده صرف می شد. بر همین اساس والدین و فرزندان موظف بودند به این مساله توجه كنند، اما در زندگی شهرنشینی كه همه چیز بر اساس سرعت و كمبود وقت می‌گذرد امكان این كار فراهم نیست. با این حال نمی‌توان از اهمیت این موضوع دور ماند.

كارشناسان امور خانواده معتقدند والدین باید بر این اساس برنامه‌ریزی كنند تا به بهانه صرف غذا در یك وعده هم كه شده كنار هم بوده و زمانی مشخصی را با هم بگذرانند.

وعده شام از جمله وعده‌های غذایی‌ای محسوب می‌شود كه بیشتر از هر زمان دیگری اعضای خانواده كنار هم هستند. بر همین اساس توصیه می‌شود اعضای خانواده در زمان صرف شام یا ساعتی پس از آن به بهانه نوشیدن چای یا خوردن تنقلات كنار هم باشند و از مسائل روزانه خود صحبت كنند تا به این ترتیب دغدغه‌ها و مسائل هر كدام از اعضای خانواده مشخص شود و مسائل و مشكلات پنهان نماند.

خانواده در میان غذاخوردن تبادل اطلاعات می‌كنند، از وضع هم باخبر می‌شوند، در مورد مشكلات صحبت، مشورت و نظرخواهی می‌كنند، به یكدیگر توجه و محبت می‌كنند و به طور كلی لحظاتی در كنار هم خانواده بودن را تجربه می‌كنند.

در واقع غذاخوردن خانوادگی زمینه‌ای برای برقراری ارتباطی عاطفی و صحیح بین اعضای خانواده برقرار می‌كند.

وقتی فاصله‌ها زیاد می‌شود

وقتی تعامل و گفت‌وگو در خانواده‌ها كاهش می‌یابد، فاصله بین اعضای خانواده‌ها بیشتر خواهد شد و كم‌كم وضع به شكلی پیش خواهد رفت كه اعضای خانواده بخصوص والدین احساس می‌كنند حرف یكدیگر را متوجه نمی‌شوند؛ چون تعامل مناسبی بین آنها وجود ندارد.

در واقع وقتی تعامل در زندگی كم می‌شود، زندگی‌ها شكل انزواگونه‌ای به خود می‌گیرد و خانواده‌ها فرصت خوب دیدن نكات مثبت را ندارند و نكات منفی زندگی را هم بدون دلیل برجسته می‌كنند. در خانواده‌هایی كه گفت‌وگو و تعامل‌ كم است، مادران به مرور دچار افسردگی می‌شوند و پدران به سمت پرخاشگری پیش می‌روند و فرزندان نیز با مسائل متفرقه و كاذب پناه می‌آورند. در چنین خانواده‌ای مشكلات بیشتر می‌شود و خانواده كاركرد خود را از دست می‌دهد.

پدر، مادر، شما مسئول هستید

از آنجا كه الگوی فرزندان، والدین محسوب می‌شوند بنابراین نقش آنها در ایجاد فضای مثبت و دوستانه بسیار مهم است. اگر والدین تمایل دارند كه فرزندانشان با آنها دوست بوده و مسائلشان را با آنها در میان بگذارند باید در این زمینه الگو باشند و خودشان در عمل به گفت‌وگو و دوستانه برخوردكردن، اعتقاد داشته باشند.

والدینی كه خود نسبت به تعامل و روابط مثبت بی‌تفاوت هستند نمی‌توانند توقع داشته باشند كه فرزندان آنها الگویی غیر از این را برگزینند. زندگی سالم زمانی ممكن است كه فرهنگ گفت‌وگو و دوستی در خانواده‌ها شكل بگیرد. خانواده سالم نیز خانواده‌ای است كه اعضای آن از نظر عاطفی، اجتماعی، اقتصادی، روانی و جمعی رشد می‌كنند و با كمك یكدیگر به سوی اهداف اساسی گام برمی‌دارند.

در چنین خانواده‌ای پدر و مادر در كنار فرزندان خود مسائل و مشكلات زندگی را بررسی می‌كنند. نقاط قوت یكدیگر را می‌شناسند و برای برطرف‌كردن نقاط ضعف برنامه‌ریزی می‌كنند تا بهبود كیفیت در زندگی آنان ایجاد شود.

 

مهندسی یک خانواده متعادل

---

اصولی باید رعایت شود و شرایطی حاصل گردد تا بتوان به یک خانواده ،نشان استاندارد خانواده سالم و متعادل را داد .برای مهندسی چنین خانواده ای که موجب آسایش ،آرامش ،امنتی و افتخار اهل خود شده و سلامت آن موجب سلامت عقل و روح افراد گردد،لازم است برای هر کدام از نقشهای افراد خانواده ویژگیهایی را تعریف و برنامه ها و مسئولیتهایی را نقشه ریزی نمود.

---

ویژگیهای پدر خانواده متعادل

در یک خانواده متعادل ،پدر،مدیر ،مقتدر و مطاع است و مسئولیت و زحمتش از بقیه اعضای خانواده بیشتر و سنگین تر است .هم ویژگیهای مردانه اش و هم مهر و عطوفت پدرانه اش را در مدیریت خود بکار می گیرد.در یک خانواده متعادل، اغماض و مسامحه بیش از حد مادر با قاطعیت ،اقتدار و انضباط بخشی پدر ،تعادل خوبی در امر تربیت به وجود می آورد .

نه پدر باید نسبت به عاطفه بی قید و شرط مادر اعتراضی داشته باشد و نه مادر حق دارد پدر را از برخوردهای مقتدرانه و قاطعانه برحذر دارد .خداوند متعادل این تضاد و تقابل را مکمل هم در امر تربیت قرار داده است .

در یک خانواده متعادل پدر عملا  سرپرست خانواده است. اگر چه مادر مدیر داخلی خانواده و رایش نافذ است ، و اگر چه ملاحظه نظر جوانان هم در تصمیم گیری های خانوده ضروری است، اما معلوم است که پدر در راس مدیریت نهایی قرار دارد و تا او راضی و قانع نشود تصمیمی به مرحله اجرا در نخواهد آمد.ما معتقد نیستیم که همه چیز باید به میل پدر پیش برود اما معتقدیم همه در مقابل یک مقام مسئول ،باید پاسخگو باشند و باید نهایتا رضایت او را جلب کنند .بنابراین خودسری و خود کامگی ها قابل کنترل خواهد بود.

ویژگیهای مادر خانواده متعادل

مادر خانواده متعادل ،مهربان و انعطاف پذیر است .او آرامش خانواده را فدای مسائل حاشیه ای چون نظافت ،زیبایی و ...نمی کند.در یک خانواده متعادل ،مادر، مسئول روابط عمومی است .او ارتباطهای اعضای خانواده را تحکیم می بخشد و از احساسات درونی و کیفیت دنیای عاطفی خانواده باخبر است . بنابراین در چنین خانواده هایی مادر محور مرکزی خانواده است و همه از طریق پیوند با این مرکزیت ،یک پیوند عمیق و عاطفی دیگری نیز علاوه بر پیوندهای قبلی خود باهم دارند. در خانواده هایی که همه به نبود و عدم حضور طولانی مدت مادر عادت دارند ،تعادل ایده آل وجود ندارد .

در خانواده متعادل علاوه بر اینکه رابطه پدر و فرزندان رابطه دوستانه ای است ،اما مادر هم بین پدر و فرزندان نقش ایفا می کند. مادر، معاون پدر نزد فرزندان خواهد بود. اگر مخالفت و  سخت گیری پدر ،خاطر عضوی را مکدر نمود، وساطت و رفاقت مادر می تواند موجب حل مشکل گردد بدون آنکه فرزند نسبت به پدر گستاخ یا جسور شود در این صورت هم فرزند به خواسته خود عمل می کند اما توقعات او برای خواستهای بعدی اش محدود تر و معقول تر خواهد بود.

اما در خانواده نا متعادل مادر به جای واسطه ،در روابط بین پدر و فرزندان مانند یک سد عمل می کند. دراین خانواده ها مادر ،اسرار و مشکلات فرزندان را از پدر مخفی می کند تا مورد بازخواست او قرار نگیرند و یا بتوانند به میل خود رفتار کنند.قاطعیت و سختگیری پدر،موجب تعادل خواستهای فرزندان و مهار امیال تند و غیر منطقی شان می گردد .مادر متعادل با دوستی افراطی ،فرزندان را از نظارت پدر دور نگه نمی دارد.

تعامل پدر و مادر در خانواده متعادل

رفتار پدر در مقابل مادر نیز باید از الگویی تعریف شده و مشخص تبعیت کند .پدر می بایست محبت خود را نسبت به مادر نزد دیگر اعضای خانواده به اثبات برساند.این کار موقعیت مادر را نزد فرزندان بهتر و عالی تر می گرداند ضمن آنکه موجب بهداشت روانی خانواده نیز می گردد. هر گونه بدرفتاری پدر با مادر، از نظر فرزندان نابخشودنی و موجب شکاف عاطفی بین پدر و فرزندان می شود یا ممکن است باعث تبانی فرزندان با مادر برعلیه پدر گردد که این خود یکی از نشانه های خانواده بیمار و آسیب دیده است .پدر نباید فرزندان را نگران برخوردهای خود با مادر نماید.

اما علاوه بر عاطفه، باید روی مادر نفوذ روانی هم داشته باشداگر فرزندان درک کنند که پدرشان در نگاه مادر، از مقبولیت و مطلوبیت خوبی برخوردار است بهتر از او حرف شنوی خواهند داشت. پدری که از نظر مادر ضعیف و بی اهمیت تلقی شود عملا خنثی و بی فایده خواهد بود .چنین خانواده ای تک قطبی است و تعادل ندارد .در خانواده متعادل هر دوقطب پدری و مادری فعال هستند و هر کدام فعالیت های مربوط به جنس خود را بهتر و بیشتر ارائه می دهند.

کودکان در خانواده متعادل

در خانواده متعادل کودکان آزاد و شادند پدر و مادر تنها آنها در مواردی محدود می کنند که عدم محدودیتشان برای خودشان ضرر رسان است .اما درخانواده های نامتعادل مادر به دلیل وسواس های نظافتی مثلا و پدر به دلیل اعتقادات نادرست تربیتی، محدودیت غیر لازم بسیاری برای کودکان ایجاد می کنند.

در خانواده متعادل تربیت کودکان با الگو گیری از رفتارهای مثبت پدر و مادر صورت می گیرد اما در خانواده های نا متعادل رفتار پدر و مادر چیزی است و خواسته های آنها از کودکانشان چیز دیگر.

در خانواده های نامتعادل ،بسیاری از بازی های طبیعی کودکان مثل آب بازی ،خاک بازی ،دویدن و...جرم است اما بازی های مصنوعی و بی تحرک مثل بازیهای رایانه ای و ...ساعتها وقت کودکان را به خود اختصاص می دهد .در این خانواده ها کنترل مقطعی کودکان و عملکرد موقت آنها در نظر گرفته می شود.

مراودات عاشقانه ،آزادآزاد

---

راه های متعددی وجود دارد که یک شخص بتواند عشق  و احترام و دوست داشتن را در خانه خود بر قرار کند. این کار مستلزم زمان و صبر و حوصله بسیار است. نقطه شروع ایجاد ارتباطی خوب و دوستانه در خانه این است که....

---

زندگی در محیط خانواده ، همواره تجربیات دیدنی و شنیدنی زیادی به همراه دارد. بعضی از این تجربیات، مایه دلخوشی و بعضی ممکن است احساس شرمندگی همراه داشته باشد. هرگونه مشکل و یا اختلاف نظر و عقیده ای که به وجود آید، اگر اعضای خانواده نتوانند آنها را بشناسند و در باره شان توضیح بخواهند، این احساسات به درون ریخته می شود و ریشه های رفاه خانوادگی را از بین می برد. سدهای خانوادگی که در مقابل صحبت کردن در باره مسائل خانوادگی بنا می شود، دلیل مهمی برای کاستن ارزش فردی است. برای مثال درخانواده ای که این قاعده حاکم باشد که : " بچه ها نمیتوانند اظهار نظر کنند " در نتیجه کودکان کینه به دل می گیرند، از پدر و مادر رنجش و بیزاری پیدا می کنند و بدتر آنکه درباره ارزش فردی خود وضعی پیدا می کنند که به احساس ناکامی ، خشونت و تنهایی می انجامد.

اما از طرف دیگر روابط سالم و متعادل خانوادگی خمیر مایه عشق به زندگی خانوادگی است. مسائل و مشکلات زیادی این روزها دست به دست هم داده و به سستی و تضعیف روابط خانوادگی منجر شده است. از سوء تفاهمات و انتظارات نابجا گرفته تا نوع ارتباط کلامی، عدم پایبندی به قواعدی مشخص، روش مدیریت خانه و ...

راه های متعددی وجود دارد که یک شخص بتواند عشق  و احترام و دوست داشتن را در خانه خود بر قرار کند. این کار مستلزم زمان و صبر و حوصله بسیار است. نقطه شروع ایجاد ارتباطی خوب و دوستانه در خانه این است که:

 از خودتان شروع کنید. زمانی را به یافتن پاسخ این سوال که چه کسی هستید و برای ایجاد ارتباط خوب چکار می توانید انجام دهید اختصاص دهید. فکر کنید که گفتار و رفتار شما چگونه می تواند اعضای خانواده تان را تحت تاثیر قرار دهد. ممکن است درباره موضوعی، عقیده و نظری خاص داشته باشید در حالی که اعضای خانواده تان با نظرتان مخالف باشند.

اعضای خانواده تان هم کسی را می خواهند که به آنها گوش دهد. وقتی که مشغول گفتگو هستید بدون آنکه حرف طرف مقابل را قطع کنید به صحبت هایش گوش دهید. این باعث می شود که اعضای خانواده تان احساس بهتری داشته باشند زیرا هم توانسته اند حرفشان را بزنند و هم می بینند شما کاملا مراقب شان هستید و قصد کمک به آنها را دارید.

وقتی که با یکی از اعضای خانواده تان جر وبحث یا گفتگو می کنید یادتان باشد که ممکن است همیشه حق با شما نباشد. اجازه ندهید غرورتان مانع برقراری ارتباطی پایدار با اعضای خانواده تان شود. پذیرش این که شما اشتباه کرده اید شخصی را که با او مقابله داشته اید وادار به احترام وتحسین شما خواهد کرد. به خاطر داشته باشید که پذیرش این که اشتباه کرده اید اصلا کار ساده ای نیست.

اگر دیدید با یکی از اعضای خانواده عدم توافق دارید از او کینه به دل نگیرید؛ زیرا حداقل، این کار برای سلامت روان شما خوب نیست. ممکن است خیلی طول بکشد اما سعی کنید عادت نمایید که همه چیز را فراموش کنید. این فراموشی باعث می شود پیوند محکم تر و دوستانه تری با آن فرد که عضو خانواده تان است برقرار کنید. اگر اوضاع تغییر کرد و با شخصی مواجه شدید که شما را نبخشید سعی کنید علت آنرا جویا شوید. با این شخص صحبت کنید و ببینید می توانید جوی دوستانه بوجود آورید یا نه؟

 همه ما ممکن است اشتباه کنیم و کاری انجام دهیم که از انجام آن احساس شرمساری کنیم.سعی کنید هنگام شرمساری بخندید زیرا طرز برخورد و خلق و خوی شما شبیه یک بیماری مسری به اعضای خانواده که اطراف تان هستند سرایت می کند. لبخند زدن راحت تر از اخم کردن است. لبخند زدن شما را وادار می کند که احساس بهتری داشته باشید. زندگی را سخت نگیرید شما  فقط یک بار فرصت زندگی دارید پس آنرا خراب نکنید.

گاهی اوقات کسب احترام در یک خانواده موضوعی پیچیده است. برای جلب احترام یک نفر به خود لازم است شما نیز به او احترام بگذارید. حتی اگر اجازه هم داشتید از لوازم شخصی هیچ یک از اعضای خانواده بدون آنکه از او سوال کنید استفاده نکنید. در مرحله بعد نسبت به اشیا امانتی فوق العاده حساس باشید. توجه به این موضوع می تواند به اعتماد سازی بیشتر در روابط تان منجر شود.

در پایان سعی نکنید کسی را به آنچه در درونش نیست مبدل سازید. افراد متفاوت هستند و از روش های مختلفی برای رسیدن به اهداف و آرزوهایشان استفاده می کنند. اگر شما سعی کنید که اعضای خانواده و فامیل را حمایت کنید و مشوق آنها باشید آنها نیز این کار را برای شما انجام خواهند داد. بگذارید افراد خودشان باشند و همانطور که هستند دوست شان داشته باشید. اگر کسی از فامیل کاری انجام می دهد که باعث صدمه به خود و یا دیگری می گردد برای محافظت از آن فرد هر کاری از دستتان بر می آید انجام دهید.

مهندسی یک خانواده شاد  

---

---

علامتهای واقعی شادی بیشتر از جنس امیدواری، دلگرمی، سرزندگی، تلاشگری و... است. شاید برای شادی کلمه ای معادلتر و مترادف تر از امید نتوان پیدا کرد. در مورد کسی که در رفاه کامل زندگی می کند اما ناامیدی و بی حوصلگی تمام وجودش را پر کرده ، اقدام به خودکشی بعید نیست. هیچ چیزی در زندگی غم انگیزتر از ناامیدی نیست. آنچه افراد داغدیده را به شدت به غم و تاسف وا می دارد نا امیدی از دیدار دوباره است. ناامیدی هر گاه ایجاد شد اثری از شادی دیده نمی شود.

برای رسیدن به شادی باید امید را در زندگی تقویت کرد. امید به داشتن زندگی بهتری در فردا . انسان همیشه انقدر صبر و تحمل دارد که بتواند درد و رنجهای کنونی زندگی اش را تحمل کند. اما طوری رفتار می کند که گویا در آینده قرار است تحمل رنج یک تلنگر را هم نداشته باشد. 

وقتی از بی عاطفگی یا بی مسئولیتی همسرتان آشفته می شوید، آنچه شما را واقعا غمگین می کند وضعیت فعلی او نیست نا امیدی از اصلاح او در آینده است . لذا به اندازه ای که ناامید هستید غمگین می شوید. بسیاری از همسران متقاضی طلاق، معمولا بعد از مشاجره های طولانی و امتحان راه های مختلف که بی نتیجه می ماند اقدام به طلاق می کنند زیرا به نقطه ناامیدی رسیده اند. اما این ناامیدی هیچ دلیل تایید شده و مسلمی ندارد. انسانها گاهی چنان در طول زندگی تغییر می کنند که گاهی باور شخصیت قبلیشان مشکل می شود.

علاقمندی و تلاشگری

کسی که به چیزی علاقه دارد و برای رسیدن به آن تلاش می کند اگر چه واقعا علاقه ی او از نظر دیگران مسخره و بی اهمیت باشد، خوشحال و شاد خواهد زیست. شادی واقعی در دل کسی است که در جهت رسیدن به عشقش تلاش می کند. این عشق در هر زمینه ای که باشد تا زمانی که واقعی باشد نه توهماتی که تبلیغات ،آن را به ما تزریق کرده باشد، شادی انگیز است.

البته عشق و علاقه در زندگی هر کسی وجود دارد اما بسیاری از آدمها شهامت فکر کردن به آن را هم ندارند. بلکه فقط بلدند آرزو کنند .مثلا پزشکی را در نظر بگیرید که از کودکی عاشق باغداری و کشاورزی بوده اما مسیر زندگی او را به سمت دیگری هول داده است و او به دلایل مختلفی مثل قضاوت دیگران و نگاه جامعه هیچگاه شهامت فکر کردن به علاقه ها و رویاهایش را نداشته است.

اگر مهندس یا مدیر شرکت... هستید اما عشقتان پرنده داری است یک جایی برای رسیدگی به علاقه و میلتان باز کنید و دلخوشی را در زندگیتان بیش از گذشته جاری کنید. بزنید به دریا ، و بی خیال دلایل کم اهمیتی شوید که همیشه شما را از زندگی کردن آن طوری که هستید و دوست دارید باز می دارد.

آنهایی که رفتارهایشان را بر مبنای قضاوت های دیگران تنظیم می کنند گرفتارتر و بدبخت تر از دیگران هستند. آبرو داری و حفظ شانیت مسئله مهمی است اما بسیاری از کارهایی که ما مطابق شانمان نمی دانیم واقعا بد نیستند بلکه در این موارد تصور ما از شانیت چیز غلطی است.

شادی فرزند خوش اخلاقی است

اگر خوش اخلاق هستید و همسرتان نیز خوش خلق است شما واقعا شاد هستید اگر چه آن را به وضوح درک نکنید. کافی است یک شب را در خانه کسانی که با بداخلاقی روزگار می گذرانند سپری کنید تا درک کنید چقدر شاد و خوشبختید.

شادی یعنی نبود غم و ونگرانی . تا زمانی که دلیلی برای غم و نگرانی به وجود نیاورید خود به خود شادی و خوشبختی در زندگی جریان خواهد داشت . بسیاری از غم و غصه ها در اختیار خود ما هستند.

با کمی گذشت و مدارا می توان از ایجاد آنها جلوگیری نمود. کسی که خوش اخلاق و نرم خوست، تلخی غم و غصه های روزگار را هم با خوش خلقی کم می کند. اما بداخلاقها در بهترین شرایط زندگی هم نمی توانند یک روز خوش داشته باشند.

وقتی بچه ها بازی و سر و صدا راه می اندازند می توانید بازی آنها را ببینید. بزرگ شدن آنها را درک کنید و از لحظه به لحظه بودن در کنار فرزندانتان لذت ببرید. فقط کمی صبر و تحمل لازم است .اما اگر بداخلاق و عصبی باشید همین بازی و سر و صدای بچه ها دلیلی بر غمگین بودن خواهد شد.می توانید بی قراری نشان دهید و بداخلاقی کنید. بچه ها از بازی کردن ناگزیرند لذا خودشان را با شرایط وفق می دهند و بازی را به صورت دیگری ادامه می دهند آنگاه می توانید آن را لجبازی تلقی کنید و دعوا راه بیندازید و ...

با این اخلاق در هر شرایطی و با هر کسی زندگی کنید شاد نخواهید بود. در این صورت دلایل اصلی برای بدبختی و غمگینی در وجود خودتان است .دست از سختگیری بردارید ببینید زندگی بسیار شاد و زیباست. 

خانواده اسلامی یا اروپایی

---

---

روح لطیف انسان همانند جسم او دارای نیازهایی است كه در صورت تأمین آنها به تكامل واقعی خواهد رسید به همین دلیل محبوب‌ترین چیز نزد خدای تعالی مسأله ازدواج و تشكیل خانواده است تا آنجا كه حضرت رسول می‌فرماید:

در چهار موقع عنایت و رحمت حق متوجه انسان می‌شود:  به وقت باریدن باران، به هنگام نظر كردن فرزند به صورت پدر، از باب مهر و محبت، در آن زمان كه در خانه كعبه باز می‌شود، و آن وقت كه عقد و پیمان ازدواج بسته شده و دو نفر با یكدیگر جهت زندگی جدید وارد عرصه نكاح می‌شوند.

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید كه ازدواج و تشكیل خانواده جزء طبیعت انسان بلكه هر حیوان است و این سنت اجتماعی در میان همه امتها وجود داشته و خواهد داشت و این خود گویای فطری بودن آن است و چون اسلام دین فطری است لامحاله به آن پرداخته و به آن تقدس بخشیده است.

اولین كاركرد خانه، تأمین آرامش جسم و تسكین جان اعضای آن ذكر شده است كه البته این امر مرهون امنیت همه جانبة این محیط از جمله ابراز احساسات، بیان اسرار، ارضای غرایز و تأمین نیازهای جسمی و روحی برای اعضای آن است.

قرآن در این باره می‌فرماید: و الله جعل لكم من بیوتكم سكناً (نحل/80). خداوند از خانه‌های شما محل سكونت و آرامش برایتان قرار داد.

محیط خانه مكتبی برای تربیت انسانهایی عبد و میطع حق است و مناسب‌ترین محل برای اندیشه، ذكر، یادآوری كلام خدا و ذكر حكمت‌های الهی است.

از سویی دیگر معروف است كه اگر برنامة یك ساله دارید، گندم بكارید، اگر برنامة ده ساله دارید، درخت بكارید و اگر برنامه صد ساله دارید انسان بسازید: تربیت انسان با موازینی كه خالق او می‌طلبد و هدایت فرموده است سرمایه‌گذاری صد ساله، بلكه ابدی است.

بنابراین خانوادة آرمانی قرآن خانواده‌ای است كه آمادة پذیرش و پرورش انسان است و دارای مۆلفه‌هایی از جمله: توحید محوری و جلب رضای حق، عدالت‌جویی و برقراری قسط، اخلاق‌مداری، وظیفه‌مندی، رعایت اصل صلح و احسان، گذشت و محبت، مشورت و مصلحت‌اندیشی می‌باشد.

انگیزه‌های تحكیم خانواده 

به طور کلی از میان انگیزه‌های متفاوت و فراوانی كه برای برپایی خانواده و حفظ پیوند میان اعضا می‌توان برشمرد، چند عامل عمده به نظر می‌رسد:

فطرت: انسان برحسب فطرت جمع طلب است و از انزوا و تنهایی گریزان است لذا در اولین فرصت مناسب تشكیل خانواده داده و به آن وفادار می‌ماند.

اخلاق: بدیهی است که انسان در محیط امن و سازندة خانواده قادر به كسب آگاهی، كمال و رفع نواقص از نفس و رفتار خود می‌باشد.

شریعت: ادیان الهی دارای احكام دقیقی برای تنظیم روابط در خانواده و امنیت و صلح در آن هستند. بطوری كه محبت ورزیدن، مدارای همسران با یكدیگر، خوشرفتاری و خوش‌كلامی در خانواده، رعایت حقوق یكدیگر، رسیدگی به كودكان، احترام به بزرگان و حمایت از بیماران، عبادت محسوب شده و امری مقدس است.

علاوه بر سه انگیزه فوق، عواملی چون تأمین اقتصادی، كسب حیثیت اجتماعی، ادامه نسل و حفظ هویت نیز می‌توانند در شمار انگیزه‌های تحكیم روابط شمرده شوند و لیكن بطور معمول كاركرد خانواده محسوب می‌شود.

دردنیای معاصر بشر پس از سالها مجددا به  معنویت گرایش پیدا نموده است و ضرورت بحث معنویت و دین بیش از پیش اهمیت پیدا كرده است و نتایج مطلوب آن به نیازی حیاتی مبدل شده است.

در این خصوص عوامل زیر مۆثر بوده اند

روشن شدن نقایص و آثار منفی علم سكولار و سایر مكاتب فلسفی مادی نظیر:

** عدم پاسخ به سئوالات اساسی انسان از قبیل «معنا و هدف وجود انسانی,«چیستی خوب و بد » و «تكالیف و حقوق انسانها »

** محدودیت دانش به علوم تجربی و جهات مادی

** عدم به كار گیری قوای برتر انسان

** روشن شدن آثار فردی ـ اجتماعی معنویت و دین

** ناتوانی علم در پاسخ دادن به سئوالات اساسی انسان

علم تجربی نمی‌تواند دربارة ارزش ها، معانی، اهداف و اشیای غیرمادی و منشاء و طبیعت جهان و معنای حیات انسانی صحبت كند.

تمایزات جامعه دینی و غربی در بحث خانواده

جامعة دینی جامعه‌ای مبتنی برفطرت و خواستار شكوفایی فطرت است و جامعة غربی جامعه‌ای مبتنی برغریزه و خواستار شكوفایی و پاسخ‌دهی بی‌قید و شرط به غریزه می‌باشد. از آنجا كه فطرت ناظر برمسئولیت خواهی است، هم از درون و هم از بیرون كنترل می‌شود. امّا با توجه به اینكه غریزه ناظر بر آزادی خواهی است، انسان را از درون دچار یك رها شدگی و از بیرون نیز خواهان آزادی به معنای هر چه خواهی می سازد.

این مدل زندگی بر خانواده آسیب های جدی وارد می سازد و موجی از آزادی های جنسی در چتر حمایت رسانه‌ها و قوانین و ازدواج‌های غیررسمی به عنوان جایگزین ازدواج رسمی همراه با طلاق‌های آسان و عرفی به حال خانواده روانه ساخته است. 

این دسته از عوامل كه ناشی از مبنا داشتن غریزه برای هر نوع كار و كامیابی است موجب ایجاد عواملی دیگری گردیده از جمله:

** تغییر هنجاریهای پایه در موضوع ضرورت و قداست خانواده

**سازگاری الگوهای مرجع باهنجارهای جدید خانواده

**نقش فعالانه رسانه در تقدم عشق برتعهد

**تغییر الگوهای اشتغال و عدم حضور والدین در ساعات طولانی در خانواده

** ناكامی والدین در انتقال ارزشها و هنجارها به‌ویژه در موضوع احترام به والدین

** ناكامی والدین در توسعه و تثبیت عواطف انسانی بین خود و فرزندان

** عادی شدن روابط آزاد و عرفی شدن شركای جنسی بین افراد متأهل

** عرفی شدن و آسان‌سازی ازدواج غیررسمی و روابط آزاد بین مجردین.

ریزه کاری‌های یک خانواده‌ی شاد

---

---

یک خانواده شاد ویژگیها و استانداردهایی دارد که می توان با نزدیک شدن به آن استانداردها، شادی را بیشتر و عمیقتر در خانواده ها ایجاد کرد. برخی از این استانداردها در بودن شرایطی و برخی در نبودن شرایطی دیگر است. بودن امید و نبودن انتظارات زیاد، داشتن  عشق و علاقه و نداشتن طرز فکرهای غلط .در مقاله ی قبل در باره ی علامت های واقعی شادی صحبت کردیم .با ادامه ی بحث در این مقاله با ما باشید.

رابطه شادی با هدف زندگی

هدف زندگی شما هر چه که باشد احساساتتان با آن هماهنگ خواهد شد. هر چه هدف موجد آرامش و امیدهای پایدار باشد شادی آن خانواده عمیق تر خواهد بود. از این قائده یک چیز مستثناست و آن وقتی است که هدف یک خانواده خوشگذرانی محض باشد.

خانواده های صرفا خوشگذران نمی توانند به شادی واقعی دست پیدا کنند. شادی غیر از خوشگذرانی است . شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که از پنجره یک هتل چند ستاره به منظره ای زیبا خیره شده باشید اما احساس دلتنگی و افسردگی حالتان را دگرگون کرده باشد. یا روزی را تجربه کرده باشید که تمام وقت در سینما و پارک و سفر و ... گذرانده باشید اما شب با غصه ای که نمی دانید از کجاست به خواب رفته باشید.

خوشی و خوشگذرانی قانون عجیبی دارد. اگر آن را هدف زندگی ات قرار دهی و به دنبالش بگردی، به طرز عجیبی نایاب می شود. اما اگر به کار و فعالیتی هدفمند، مشغول شوی ،ناگاه در حین فعالیت، متوجه می شوی که در حال و وضعیت واقعا خوشی غوطه ور شده ای.

خانواده هایی که هدفشان یا ارزشهای حاکم در آنها ، چیزهایی مثل مال اندوزی، و از این قبیل باشد هم، هیچ گاه طعم شادی واقعی را درک نخواهند کرد. این یک شعار نیست یک واقعیت ملموس است. وقتی مال اندوزی در خانواده ای ارزش و هدف شد، تمام انرژیهای آن خانواده برای رسیدن به این هدف بسیج خواهد شد. این هدف(مال اندوزی)، اعضای خانواده را چنان سرگرم خود خواهد نمود که آنها را از درک لذتهای زندگی غافل می کند.اعضای این خانواده ها همواره خوشبختی را در آینده ای می بینند که هیچ وقت به آن نخواهند رسید. اکثر این  افراد ابتدائا هدفشان از مال اندوزی ، ایجاد رفاه برای زندگی است اما بعد از مدتی به این روش عادت می کنند و دیگر هدفی ندارند و فقط طبق عادت به مال اندوزی ادامه می دهند. در هر حال تنها لذتی که اینها درک می کنند همان لذت مال اندوزی است که همواره با غم از دست دادن و ضرر کردن ،و حرص بیشتر داشتن، مخلوط است .

رابطه شادی با طرز فکر

شادی هر خانواده در گرو طرز فکر اعضای خانواده یا لااقل مدیر خانواده است. اگر عاشق طبیعت و آرامش باشید از زندگی کردن در یک خانه بزرگ در روستایی سرسبز بسیار لذت خواهید برد، اگر چه میلیونها نفر به رایگان هم زندگی در آن روستا را قبول نکنند. اما اگر عاشق تیپ و ظاهر زندگی در کلان شهرها باشید اما ساکن روستا باشید، چه بسا خودتان را بدبخت بدانید که در این صورت همواره احساسات موازی با بدبختی را تجربه خواهید کرد. بنابراین برای شاد زندگی کردن باید زندگی ای هماهنگ با اندیشه خودمان بسازیم البته اگر اندیشه ای منطقی و بر اساس واقع بینی داشته باشیم . اما اگر اندیشه ما رویایی و دست نیافتنی است بهتر است اندیشه را بر اساس زندگی مان تغییر دهیم.

در یک زندان دو نفر زندانی شدند، یکی از آن دو همان طور که انتظار می رفت دائم در غم و اندوه غوطه ور بود و حسرت می خورد، اما دیگری به طرز عجیبی خوشحال بود. می گفت خیلی برایم جالب است که بدانم محیط زندان چه جور جاییست و زندانیها چطور زندگی می کنند. می خواهم در این فرصتی که دارم صبر و تحملم را زیاد کنم و چیزهایی زیادی از زندان یاد بگیرم.  می ترسم زود از اینجا بروم و ...

وقتی یک زندانی می تواند از زندگی در زندان احساس خوشبختی کند ما چگونه نمی توانیم با کمی بالا و پایین زندگی کنار بیاییم و آن را زیبا و جالب بیابیم؟ چیزی که ما را غمگین می کند طرز فکر خاص ماست که می توانیم آن را تغییر دهیم که کار چندان سختی نیست .

اگر تمام غصه ها و موانع شادی در زندگی شما این است که در شهری دور از پدر و مادرتان زندگی می کنید، یک لحظه تجدید نظر کنید و طور دیگری بیندیشید و به زندگی نگاه کنید.

هیچ کس جز خدا از آینده ما خبر ندارد. فکر کنید به طرزی عجیب و غیر قابل پیش بینی قرار است به زودی به شهر آباء و اجدادیتان بازگردید اما یک مدت کوتاهی در این شهر هستید تا با مردم ، فرهنگ و امکانات اینجا آشنا شوید. قرار است اینجا هنری بیاموزید یا ...  ،اکنون با خیال راحت و با علاقه ،از این فرصت استفاده کنید . خواهید دید با تغییر فکرتان، غمهایتان خیلی زود به شادی و امید تبدیل خواهند شد. چه بسا نظرتان به کلی عوض شود.

هرچه انتظارات ما بیشتر می شود ادراک ما از شادی واقعی کمتر می شود. به همین دلیل افراد زیاده خواه و متکبر همیشه غمگین تر از دیگران اند. یک دلیل ترشرویی اینها، همان غمی است که در دل دارند.

رابطه شادی با انتظارات ما

هرچه انتظارات ما بیشتر می شود ادراک ما از شادی واقعی کمتر می شود. به همین دلیل افراد زیاده خواه و متکبر همیشه غمگین تر از دیگران اند. یک دلیل ترشرویی اینها، همان غمی است که در دل دارند.

یک نوجوان که تمام آرزویش قبولی در کنکور است وقتی وارد دانشگاه می شود چند صباحی واقعا خوشحال است اما خیلی زود با دوستانی آشنا می شود که از لحاظ رفاه در سطح بالاتری از او قرار دارند. تلاش او برای رسیدن به دوستانش در شرایطی که اوضاع مالی خوبی ندارد آغاز می شود. انتظارات او هر روز بیشتر می شود و شادی او به تناسب انتظارات براورده نشده اش کاهش می یابد. دیگر عچیب نیست اگر او را جوانی افسرده و سرخورده و احتمالا گرفتار برخی آسیبهای اجتماعی ببینیم در حالیکه انتظار چیز دیگری از او داشتیم.

مادر بزرگ دوست داشتنی

---

مادربزرگ‌ها یكی از شیرین‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین افراد خانواده هستند. وجود آنها معمولا نشاط خاصی به خانواده می‌دهد. بچه‌ها مادربزرگ‌های خود را بسیار دوست دارند و در كنار آنها لحظات خوشی را سپری می‌كنند.

---

شما كه نوه‌های زیادی دارید یا در آستانه نوه دار شدن هستید یا قرار است در آینده مادربزرگ شوید، بد نیست بدانید كه خصوصیات یك مادربزرگ نمونه از این قرار است:

یك مشاور خوب برای مادران

قطعا شما به خاطر سن بیشترتان از دختر یا عروستان تجربیات بیشتری راجع به دوران بارداری و بزرگ كردن بچه‌ها دارید كه می‌توانید با دادن مشاوره به دختر یا عروستان آنها را راهنمایی كنید. قطعا آنها مشاوری دلسوزتر از شما نخواهند داشت، اما یادتان باشد كه شما چند‌ سال پیش باردار بوده و بچه هایتان را بزرگ كرده‌اید و شاید امروزه با پیشرفت علم، روش‌ها و داروهایی كشف شده كه تاثیری بیشتر از تجربیات شما در این زمینه داشته باشد. پس اگر مشاوره‌ای می‌دهید روی آن اصرار نورزید و اگر دختر یا عروستان به آن عمل نكرد از دست او ناراحت نشوید و بگذارید خودش برای فرزندش تصمیم بگیرد.

یك پرستار مطمئن برای كودكان

هیچ‌كس مطمئن تر از مادربزرگ‌ها برای این‌كه شما فرزند خود را برای ساعاتی از روز به او بسپارید وجود ندارد. اگر‌ شاغل هستید، اگر درس می‌خوانید و می‌خواهید نوزادتان را برای ساعاتی از خود دور كنید مادربزرگش بهترین گزینه است. مادربزرگ‌ها با دلسوزی و محبت فراوان از نوه‌های خود نگهداری می‌كنند و گاهی حوصله‌شان از مادرهای جوان بیشتر است.

پر از تجربه برای نوجوانان

وقتی كودكان پا به دنیای نوجوانی می‌گذارند مسلما وجود بزرگ‌ترها در كنار آنها می‌تواند كمك بزرگی در عبور از دوره خطیر نوجوانی باشد. مادربزرگ‌ها می‌توانند یك منبع آرامش برای نوجوانان باشند كه حتی گاهی نوه نوجوانشان برای چند روز كنار آنها بماند و با او زندگی كند. مادربزرگ‌ها دلسوزی مادرانه را همراه با محبتی متفاوت از محبت والدین دارند كه برای نوجوانان شیرین است.

اما اگر می‌خواهید كه این ارتباط زیبا بین شما و نوه نوجوانتان برقرار شود باید نكاتی را رعایت كنید؛ اول این‌كه به هیچ وجه سرزنشگر نباشید. نوه شما از نسل جدید است و قطعا نسل جدید با نسل شما تفاوت‌هایی دارد و این تفاوت‌ها می‌تواند در شكل و ظاهر نوه‌تان، در گفتار و حتی رفتار و اعتقاداتش تاثیر بگذارد، اما این تفاوت به معنی درست و غلط بودن او نیست، بلكه فقط یك تفاوت نسل است. آیا تا به حال دیده‌اید كه نوه‌تان به شما بگوید چرا این‌گونه لباس می‌پوشید یا چرا در گفتار خود لهجه دارید یا اصطلاحات خاص و گاهی قدیمی به كار می‌برید؟ معمولا جوابتان به این سوال نه است، پس بدانید نوه‌تان تفاوت شما با خودش را پذیرفته و به شما احترام می‌گذارد. شما نیز این تفاوت را بپذیرید و به او به عنوان یك انسان مستقل نگاه كنید و از او ایرادهایی راجع به ظاهر و گفتارش نگیرید.

نكته بعد این است كه پناهگاه دوم نوه نوجوانتان باشید. ممكن است پیش بیاید كه نوه‌تان با پدر و مادرش مشكل پیدا كند و با آنها دچار اختلاف‌نظرهایی شود، چه خوب است كه او بتواند به شما پناه بیاورد و درد دل كند آن وقت، هم خیال پدر و مادرش راحت است و هم شما از مصاحبت با نوه‌تان لذت خواهید برد. برای این‌كه پناهگاه نوه نوجوانتان باشید باید اعتماد او را جلب كنید. مثلا به هیچ وجه از او به والدینش شكایت و خبرچینی نكنید و اگر در موارد خاصی لازم دیدید نكته‌ای را به والدین نوه‌تان گوشزد كنید حتما به آنها سفارش كنید كه به فرزندشان نگویند این مساله را شما به آنها گفته‌اید چرا كه این كار باعث بی‌اعتماد‌ی نوه‌تان به شما می‌شود. پس با دقت در رفتارتان یك رابطه سازنده با نوه‌تان برقرار كنید.

یك بزرگ‌تر برای جوانان

قطعا بسیار لذت می‌برید كه در مجلس خواستگاری نوه‌تان به عنوان بزرگ خانواده حضور داشته باشید. بله، این اتفاق می‌افتد و شما به عنوان مادربزرگ محبوب نوه‌تان در اكثر تصمیمات بزرگ زندگی‌اش دخیل هستید. با نوه‌تان همراه باشید و در مراحل حساس زندگی‌اش به او مشورت دهید و سنجیده عمل كنید. اگر شما را با افراد مهم زندگی‌اش روبه‌رو می‌كند مانند همسر آینده‌اش حتما مراقب رفتار و گفتار خود باشید تا او را روسفید كنید. پر حرفی نكنید، نكته‌سنج باشید، برای نظرتان دلایل محكم داشته باشید.

نقطه اتكا برای بزرگ‌ترها

شما باید همه اعضای خانواده را دور هم جمع‌ و سعی كنید كه فرزندانتان به هم نزدیك و نزدیك‌تر شوند. با سیاستی كه به خرج می‌دهید باعث كنار هم بودن اعضای خانواده شوید. گاهی گفتن یك حرف باعث به هم خوردن رابطه 2 فرزندتان با هم می‌شود، پس در گفتار خود دقت‌ و سعی كنید با زبانتان كسی را آزار ندهید. مردم‌دار باشید و صبور. در

بدانید بودن شما كنار فرزندانتان بسیار بهتر از نبودنتان است. پس كنارشان بمانید و بگذارید از وجود شما لذت ببرند.

نوه‌ها بخوانند

مادربزرگ‌ها یكی از نعمت‌هایی هستند كه گاه ممكن است ما آنها را تا وقتی كنارمان داریم بخوبی حس نكنیم و آن اهمیتی كه استحقاقش را دارند به آنها ندهیم. با دقت به صورت مادربزرگ خود نگاه كنید و ببینید كه جز محبت و دوست داشتن شما چیز دیگری در آن نیست. اگر مادربزرگتان بی‌حوصله است یادتان باشد كه او گذشته‌ای دور و دراز دارد كه شما قطعا سختی‌های او را نمی‌دانید و جسم و روح مادربزرگ شما تحت تاثیر یك عمر زندگی و تجربه‌های تلخ و شیرین است. احترام به مادربزرگتان را هیچ گاه فراموش نكنید و وجودش را قدر بدانید و از كنار او بودن لذت ببرید.

بروشور یک زندگی شاد

---

همه انسان‌ها در طول تاریخ، صرف نظر از ایدئولوژی و رویکرد دینی و غیردینی در پی کسب آرامش و شادابی و نشاط بوده‌اند. برخی از راه تحصیل مال ، گروهی از طریق کسب مقام و مدرک و عده‌ای با ریاضت و  ترک دنیا و برخی نیز با روی آوردن به پوچی و نیهیلیسم و استعمال مواد مخدر همه و همه به دنبال آرامش و شادابی و مقابله با فشارهای روحی و روانی و دردها و غم‌های سنگین در فرآیند پر فراز و فرود و زندگی‌اند.

---

در این اجمال ضمن تأکید بر آموزه‌های دینی، دست آوردهای علمی بشر (در حوزه روا نشناسی و جامعه شناسی) در جهت طرح و تبیین و ارائه راهکارهای علمی و عملی به منظور دست یابی به سکوی آرامش، شادابی و موفقیت در خانواده (آرزوی همه انسان‌ها) را مورد توجه و تأمل قرار می‌دهیم:

تقلید از مدل‌ها 

  ما مسلمانان الگوها و اسوه‌های بی نقص و خطایی را به عنوان عظیم‌ترین سرمایه‌های بشری پیش رو داریم. این اسوه‌ها در اوج شادابی و انرژی و تلاش و موفقیت در صورت تأسی و تأکید عملی بر سیره و روش زندگی آنان می‌توانند نقش ماندگاری را در ساماندهی نظام اجتماعی، خانوادگی و تربیتی ما داشته باشند.

 اعتدال توأم با تأکید بر نیازهای فطری و عزیزی و طبیعی، اصلی‌ترین محور و مداد زندگی و روابط اجتماعی، خانوادگی و تربیتی آن حضرت را تشکیل می‌داد.

روش و سبک مدیریت خانه و خانواده و مهارت‌های ارتباط با همسر و فرزندان را از زندگی آسمانی پیامبر اکرم(ص) و امیرمؤمنان علی(ع) به عنوان صدرنشینان عالم بشری باید آموخت و عمل کرد تا بتوان گام‌های مؤثری در رسیدن به فرازهای مذکور برداشت.

رسول گرامی اسلام(ص) نه غرق شدن در لذائذ مادی را در زندگی تأیید می‌نمود و نه تارک دنیا و پشت کردن به لذت‌ها و رهبانیت را به رسمیت می‌شناخت.اعتدال توأم با تأکید بر نیازهای فطری و عزیزی و طبیعی، اصلی‌ترین محور و مداد زندگی و روابط اجتماعی، خانوادگی و تربیتی آن حضرت را تشکیل می‌داد.

بارها به دختر گرامش فاطمه زهرا(س) می‌فرمود فِداها اَبوها: بابا به قربانت– بوی بهشت از دخترم فاطمه به مشامم می‌رسد. هر کس او را برنجاند مرا رنجانده. هر کس فاطمه را دوست بدارد ، مرا دوست داشته است. او پاره تن من است.

این‌ها تنها گوشه‌ای از روابط عاشقانه و انرژی بخش و نشاط آفرین پدر با دختر در نهاد خانه و خانواده قرآنی است:

رابطه پیامبر با همسر گرامیش خدیجه کبری(س) نیز در اوج مهر و محبت و عشق، فضای خانه را نورانی، قرآنی و با نشاط می‌نمود، که پرداختن به آن‌ها در جای خود کتابی مستقل و معضل خواهد شد و در این اجمال نمی‌گنجد. امّا توجه این نکته خالی از لطف نخواهد بود که وقتی از پیامبر(ص) سؤال می‌شد راز این همه توجه و محبت شما به خدیجه(س) چیست می‌فرمود: او در شرایطی بسیار سخت و شکننده تمامی سرمایه و داشته‌های مادی و معنوی‌اش را تقدیم اسلام و گسترش فرهنگ قرآنی نمود.

در مورد رابطه امیرمؤمنان علی(ع) با همسر با وفایش فاطمه زهرا(س) نیز نکات زرّینی وجود دارد که جهت رعایت اختصار به دو جمله از علی(ع) اکتفا می‌شود که در فرآیند زندگی و به خصوص در انتها و پس از شهادت فاطمه زهرا(س) در ذهن و زبان خود جاری ساخت و مدلی شد برای آنان که خواهان زندگی شاد و آسمانی هستند.

وقتی از علی(ع) و سؤال شد با همسرت چگونه‌ای فرمود: فاطمه(س) بهترین دوست و کمک من برای رشد در راه خداوند است. هر وقت غم و خستگی می‌خواست مرا از پای در آورد به او نگاه می‌کردم همه غم‌ها از دل من می‌رفت و آرامش و نشاط به من دست می‌داد.

و بعد از شهادت همسر با وفایش فرمود: خدایا فاطمه از این عالم رفت تو در کنارش باش او را تنها گذاشتند تو او را تنها نگذار.

و باز علی(ع) در مورد رابطه عاشقانه و محبت آمیزش با فاطمه(س) فرمودند: به خدا قسم هرگز رفتار و گفتاری که او را ناراحت کند از من سر نزد و هرگز گفتار و رفتاری که مرا خشمگین و ناراحت کند از فاطمه سر نزد.

متأسفانه در اکثر مجالس و منابر و مقالات و کتاب‌ها به جنگ‌ها و ستم‌ها و ظلم‌هایی که بر خاندان پاک پیامبر(ص) و علی(ع) روا داشته شده پرداخته شده و کمتر به روابط عاطفی، عاشقانه و شادی‌ها و موفقیت‌های کم نظیر آن اسوه‌ها و الگوهای زندگی در نهاد خانواده اشاره شده و می‌شود.

با این امید که اهل فن و متولیان نگارش تاریخ اسلام به این قطعه‌های زیبای زندگی چهارده نور الهی و مدل‌های تمام نمای بشریت عمیق‌تر و دقیق‌تر بپردازند، به همین مقدار اکتفا می‌شود.

اجمالاً اینکه با توجه به رویکرد معصومین علیهم السلام شادی، نشاط و بالندگی، از مهم‌ترین پیش شرط‌های زندگی نبوی و علوی بوده و بدون تزریق این ویتامین‌های انرژی زا بر فضای فعالیت‌های فردی و اجتماعی و خانوادگی، جامعه‌ای پژمرده، خانواده‌هایی از کم گسیخته، جوانانی افسرده، و پدران و مادرانی بی انگیزه خواهیم داشت. پس فراموش نکنند که مؤمن و متدین کسی نیست که عبوس، خشن و سُست و منزوی باشد . مؤمن کسی است که اگر دردی و غمی هم دارد، چهره‌ای متبسم و شاداب داشته و با پرداختن به امور معنوی و تأسی به سیره معصومین(ع) انرژی مثبت و نشاط را در خود و مخاطبان و اطرافیانش تزریق می‌کند.

مثبت اندیشی

  تکیه و تأکید بر جنبه‌های مثبت زندگی و دیدن جلوه‌های زیبای طبیعت و رویکردی پروانه‌ای داشتن یعنی همچون پروانه با گلهای رنگارنگ هستی مأنوس شدن از دیگر پیش شرط‌های شادی و نشاط و موفقیت در زندگی به شمار می‌آید.

بخش اعظم تلخی‌ها، طلاق‌ها، تنش‌ها، ناامیدی‌ها، افسردگی‌ها و خودکشی‌ها و بزه‌کاری‌ها، ریشه در نگاه منفی و سیاه به گذشته و حال و آینده دارد. غفلت از نعمت‌ها و موهبت‌های بی انتهای الهی. و ندیدن منظره‌های چشم نواز، ستاره‌ها و خورشید، دریاها و سلامتی و از همه مهم‌تر برخورداری از نعمت دین و قرآن و معصومین علیهم السلام همه و همه هیچ بهانه‌ای برای نگاه منفی و ناامیدانه به زندگی باقی نمی‌گذارند.

بنابراین برای مقابله با نگاه منفی و برای تقویت مثبت اندیشی باید:

* به داشته‌های خود بیندیشید و نه به نداشته ها.

* فقط تا 7 روز اجازه ورود افکار منفی را به ذهنتان ندهید.

* در مدت مذکور هیچ بیان منفی و ناامید کننده بر زبان جاری نسازید.

* به بیان منفی دیگران گوش فرا ندهید.

* کتاب‌هایی که مهارت‌های رضایت و شادابی و نشاط در زندگی را می‌آموزد بخوانید.

* تمامی جلوه‌های زیبایی همسرتان را مورد توجه جدی قرار دهید.

* مدیریت، محبت و کارها و فعالیت‌های همسرتان را تحسین کنید.

* فراموش نکنید طبق روایات اسلامی کار کردن زن در خانه جهاد و کار کردن مرد در خانه کفاره گناهان اوست. تداعی و تکرار این روایات زمینه روحی بسیار خوب و با نشاطی را فراهم ساخته و انرژی مثبت در اعضای خانواده القاء می‌کنند.

*  به جستجوی خوبی‌ها در زندگی خود بپردازید. مطمئن باشید خوبی‌ها و زیبایی‌ها بسیار بیشتر از بدیها خواهد بود.

* با افراد مثبت اندیش و پر انرژی و متدین ارتباط و مراوده‌تان را افزایش بدهید. و از افراد بدخلق دوری کنید اینان سوهان روح و روان شما و اعضای خانواده‌تان هستند. سرمایه امروزتان (عمرتان) را می‌سوزانند تا به سرمایه‌های فردا نرسید.

* ورودی‌های ذهنتان را خوب کنترل کنید. چرا که ذهن نازیبا و منفی، زبان نازیبا و منفی و زندگی نازیبا و تلخی را تدارک می‌بینند. ورودی‌های ذهن، چشم است و گوش است و زبان این شاهراه‌های مهم را خوب کنترل کنید تا آنچه حلال است وارد شود. در این صورت ذهن و زبان و زندگی شما پاک و مطهر و بدور از خشم و غضب و غم و اندوه‌های دنیوی خواهد شد. فرزندانی موفق، سالم و صالح خواهید داشت. همسری پر انرژی و شاداب در کنار خود و همراه خود خواهید داشت.

* قانون جاذبه را فراموش نکنید – این قانون می‌گوید ذهن خود را روی هر چیز متمرکز کنی و دائم راجع به آن بیندیشی همان خواهی شد. به همان جایی که می‌اندیشی می‌رسی. راز شادابی و موفقیت در قانون جاذبه نهفته است. اگر ذهن خود را روی مسائل و حوادث و موقعیت‌های منفی متمرکز کنید همان خواهید شد و همان امور منفی به سراغتان خواهد آمد. اگر خواهان یک زندگی موفق و داشتن همسری مهربان و آگاه و فرزندانی سازگار و توانا هستی به همان‌ها بیندیش و دائم ذهنت را مشغول آن مدل از زندگی و همسر و فرزندان بنما – مطمئن باش که به آن‌ها خواهی رسید. چرا که این فکر و باورها و اندیشه ماست که رفتار و کردار و حال و آینده می‌سازد.

 پیوندتان را محکم کنید

ایجاد پیوندهای قوی بین والدین و فرزندان

---

علی رغم اینکه والد بودن یک مسئولیت بسیار دشوار است اما حفظ رابطه نزدیک و داشتن رابطه دوستانه و باز با فرزندان می تواند تضمین کننده دوام رابطه همیشگی بین والدین و فرزندان در تمام مراحل رشد جسمی و روحی- روانی فرزندان باشد.......

---

پدر و مادر بودن(والدین بودن) یک مسئولیت و وظیفه بسیار سخت است که نیازمند صبوری و فعالیت زیاد و گشاده رویی است تا اطمینان حاصل کنید که می توانید در طول سالیان طولانی ارتباط خود با فرزندانتان را حفظ کنیدو هیچ دستورالعملی وجود ندارد که به شما بگوید چگونه فرزندتان را تربیت کنید که ارتباط و پیوند عاطفی عمیق و قدرتمندی با خانواده داشته باشد. اما در این مقاله سعی داریم نکات مورد توافق و اشتراک والدین را گردآوری کنیم تا بتوانیم دستور العملی برای ایجاد ارتباطات مستحکم و در عین حال انعطاف پذیر بین بچه ها و خانواده ایجاد کنیم.

مانند هر رابطه ای ایجاد ارتباط مثبت بین والدین و بچه ها نیازمند کار و تلاش فراوان است تا به موفقیت ختم شود. علی در ادامه به ده راهکار ساده برای تقویت رابطه بین اولیا و فرزندان می پردازیم:

دوستت دارم: هر روز به فرزندتات بگویید که چه قدر او را دوست دارید حتی اگر روزی با هم جرو بحث کردید و یا مشاجره داشتید باز هم ابراز عشق و علاقه به او لازم و ضروری است. در شرایط درگیری و بحث این ابراز علاقه نشان دهنده این است که شما فرزندتان را بی قید و شرط و با وجود تمام کاستی ها و استعدادهایش دوست دارید.

وقت خواب(شب به خیر):  به طور کلی تشریفات متداول در هنگام خواب به بچه ها کمک می کند برای یک خواب آرام شبانه آمادگی پیدا کنند اما انجام یک کار خاص مانند خواندن کتاب مورد علاقه فرزند و یا مقید بودن به گفتن شفاهی"شب به خیر" به فرزندان با آهنگ و لحنی عاشقانه می تواند به آنها این پیام را بدهد که آنها برای والدین مهم هستند و این موضوع در سراسر حافظه زندگی شان باقی خواهد ماند.

علی رغم اینکه والد بودن یک مسئولیت بسیار دشوار است اما حفظ رابطه نزدیک و داشتن رابطه دوستانه و باز با فرزندان می تواند تضمین کننده دوام رابطه همیشگی بین والدین و فرزندان باشد.

اعتقادات دینی: حتی اگر شما از ان دسته از والدینی هستید که نمی توانید در عبادتهای اجتماعی(نماز جماعت، نماز جمعه و ..) به طور منظم و مستمر شرکت کنید؛ اما به هر حال آموزش اعتقادات و باورهای مذهبی تان به فرزندان به آنها کمک می کند که بفهمند چرا یک سری از کارها را به طریق خاصی انجام می دهید و اجازه بدهید آنها از شما سوال بپرسند و شما صادقانه به آنها پاسخ دهید.

مشارکت دادن:  اجازه مشارکت در فعالیتها و کارهای روزمره به بچه ها فرصت بی نظیری برای ایجاد رابطه نزدیک تر با آنهاست. محول کردن وظایف کوچک به آنها موجب می شود آنها احساس با ارزش بودن کرده و به آنان کمک می کند نسبت به چیزهای اطرافشان حس مسئولیت پذیری داشته و حس مالکیت به آنها را پیدا کنند.

 بازی:  اصلا مهم نیست که شما با فرزندتان چه کار می کنید تا ساعتی را وقف سرگرمی و بودن با هم صرف کنید فقط مطمئن شوید که طبق یک برنامه منظم در یک سری فعالیتهای شاد و مفرح با کودکتان همراه باشید.

غذا خوردن باهم: برخی از اولیا عادت دارند غذای کودکان را قبل از غذا خوردن خودشان بدهند در حالی که غذا خوردن با هم روش بسیار خوبی برای صحبت کردن واقعی با یکدیگر و آشنا شدن بیشتر با روحیات یکدیگر است. این اقدام پلی است میان پایان یک روز پر مشغله و شروع ساعت استراحت و آرامش و خواب شبانه.

حق انتخاب:

 اجازه دادن به یک کودک 5 ساله برای خرید از یک فروشگاه پوشاک و یا مغازه اسباب بازی فروشی و انتخاب موارد ناجور و نامناسب کار منطقی و معقولی نیست. اما اگر اجازه دهیم که در انتخاب نهایی مان نظر آنها نیز لحاظ شود ضمن تقویت حس استقلال در آنها بیانگر حمایت و پشتیبانی شما از آنها برای رسیدن به خواسته شان نیز می باشد.

زمانهای اختصاصی:  تخصیص زمانهای خاصی برای فرزندان فرصت رشد شخصیتی و فردی او را فراهم می آورد حتی اگر این زمانهای خاص یک قدم زدن کوتاه در حیاط باشد. به فرزندتان اجازه دهید که مدتی با شما تنها باشد و با شما صحبت کند تا به این طریق اعتماد او را به خود جلب کنید و در سالهای آتی که او به شدت نیازمند کمک و حمایت است مستقیما به سراغ شما بیاید.

حق تقدم: بچه ها باید بدانند که در زندگی شما از ارجحیت خاص برخوردارند آنها به خوبی متوجه می شوند که چه موقع والدین دچار استرس و تنش هستند و حس می کنند که چه موقع مورد توجه اولیا نیستند. لازم است بدانید که فراموش کردن یک مشکل کاری و لذت بردن از محیط خانواده می تواند در کاهش اضطراب و استرس موثر باشد.

ابراز علاقه:  از لحظه لحظه زمانهایی که با فرزندتان سپری می کنید نهایت استفاده را بنمایید و از آن ساعتی مفید و مفرح بسازید خواهید دید که در پایان روز تمام کشمکش های کوچکی که شما با فرزندتان داشته اید در حال از بین رفتن است و عشق و علاقه جایگزین تمام این مشکلات و بحث ها خواهد شد.

اگر در حال حاضر شما دارای فرزندانی کوچک هستید باید به خاطر بسپارید که بچه ها خیلی سریع بزرگ می شوند و هر لحظه که شما با آنها می گذرانید آنها در حال تحولند چه این مدت در یک پارک مشغول به بازی با آنها باشید و چه شبی آرام در منزل تان سپری کنید؛ خاطرات و پیوندها با گذشت زمان شکل می گیرند و در رابطه شما و فرزندتان تاثیر می گذارند.

تغییر به بهانه ای زیبا

---

روز‌های ماه مبارك است طاعات و عبادات‌تان قبول. امیدوارم سر سفره‌های سحر و افطار، كنار همه آنها كه دعایشان می‌كنید تبیان را هم از یاد نبرید.

---

این ماه همانقدر كه ماه رحمت و مغفرت است به همان اندازه فرصتی است برای ایجاد دگرگونی‌هایی در ما انسان‌ها؛ ما كه در طول سال درگیر زندگی روزمره و فعالیت‌های كاری و شغلی و خانه‌داری و ده‌ها مساله دیگر هستیم.

این تغییر البته باید ابتدا در خانه و رفتارهای ما با افراد خانواده بروز كند؛ رفتارهایی كه شاید به آنها عادت كرده‌ایم و كم‌وكسری‌هایشان را درست درك نمی‌كنیم.

فكر كرده‌اید ما آدم‌ها گاهی تا چه اندازه شبیه یك ماشین عمل می‌كنیم؟ صبح كه از خواب بیدار می‌شویم تا شب كه دوباره به رختخواب می‌رویم، چه قدر كارهای یكنواخت با روال یكسان انجام می‌دهیم؟ این نوع رفتار را در خانم‌های خانه‌دار بیشتر می‌توان دید. شاید به دلیل نوع كارهای خانه كه كمتر تنوع دارد؛ شاید هم دلیلش روحیه زن‌های خانه‌دار باشد یا...

به هرحال همه این‌ها باعث شده‌اند كه ما ضعف‌ها و كاستی‌های رفتاری خودمان را كمتر درك ‌كنیم.

یكی از آن همه

شاید یكی از آن رفتارها كه این ماه فرصت خوبی برای تغییرش باشد، زیاده‌روی در پذیرایی و تعارف در مهمانی‌ها باشد.

نمی‌دانم از چه تاریخی ما ایرانی‌ها این‌گونه رفتار می‌كنیم؟ وقتی 4 نفر مهمان داریم، برای 8 نفر غذا می‌پزیم و برای 10 نفر میوه می‌خریم. سر سفره علاوه بر دو یا سه نوع غذا، سالاد، سبزی، ماست، خیار و... هم باید باشد؛ اگر دوغ داریم، می‌رویم و دو نوع نوشابه هم می‌خریم؛ مبادا به مهمان‌ها بربخورد! یا یكی بگوید پذیرایی چندان كه باید مناسب نبود.

این عادت كه شاید بهتر باشد با عنوان اسراف از آن نام ببریم، باعث می‌شود مهمانی‌ها و رفت‌وآمدها به تدریج كمتر شود. مهمانی بجای دور هم بودن و از هم‌صحبتی هم لذت بردن، تبدیل به موضوعی می‌شود كه از چند روز پیش از شروع تا چند روز پس از پایانش ذهن ما را درگیر می‌كند و می‌شود یكی از معضلات زندگی امروز!

ما هم می‌توانیم مانند بسیاری از مردم مناطق دیگر جهان از رودربایستی‌ها و تعارف‌ها كم كنیم و بیشتر به روابط منطقی با دوستان و آشنایان فكر و عمل كنیم

چند وقت پیش كه منزل یكی از فامیل‌ها مهمان بودیم، بعد از این‌كه شام مفصلی خوردیم و به نظر می‌رسید همه بیش از ظرفیت‌شان هم خورده باشند، خانم صاحبخانه با اصرار و نوعی خواهش از مهمان‌ها می‌خواست كه به قول خودش آن یك لقمه باقی‌مانده را هم بخورند تا غذایی در سفره نماند. البته آن یك لقمه چیزی بود در حد غذای 5 نفر!

همه ما از این نوع تعارف‌ها دیده و شنیده‌ایم. تعارف‌هایی كه گاهی دلیلش را هم نمی‌دانیم؛ شاید خودمان هم همین‌طور رفتار كرده و بكنیم اما آنچه مهم است، عزمی است برای تغییر در این رفتار.

چرا این‌گونه نباشیم؟

ما هم می‌توانیم مانند بسیاری از مردم مناطق دیگر جهان از رودربایستی‌ها و تعارف‌ها كم كنیم و بیشتر به روابط منطقی با دوستان و آشنایان فكر و عمل كنیم.

ما هم می‌توانیم اگر 4 نفر مهمان داریم، برای 4 نفر غذا درست كنیم. اگر بر حسب اتفاق كسی هم فكر كرد ممكن است سیر نشود، می‌تواند غذایش را با نان بخورد.

شاید خواندن این جمله‌ها برای برخی از خوانندگان، عجیب به نظر برسد، اما بدانید و اطمینان داشته باشید كه می‌توان این‌طور رفتار كرد. فقط باید یاد بگیریم و به آن عمل كنیم.

نمی‌دانم چرا هنوز بعضی‌ها فكر می‌كنند، میزان غذاهای باقی مانده در سفره، معادل احترام صاحبخانه به مهمانان است! ما كه آموزه‌های دینی‌مان فراوان در این مورد تاكید كرده‌اند؛ ما كه از صدها سال پیش، رفتن به جایی را به دلیل «روی باز» می‌دانستیم و نه «در باز و سفره گسترده»؛ پس چه شده كه حالا این‌گونه رفتار می‌كنیم؟

تغییر ممكن است

آنچه مهم است و باید به عنوان یك روش به آن باور داشته باشیم این كه تغییر در زندگی ممكن است؛ در خانه و خانه‌داری هم می‌توان تغییراتی ایجاد كرد. این تغییرات گاهی در ظاهر و رویه زندگی است و گاهی در روش و لایه‌های زیرین زندگی؛ به یقین تغییر در روش كاری مهم‌تر و به همان نسبت مشكل‌تر است، اما نشدنی نیست.

پس خوب است در این ماه عزیز ما خانم‌ها، چه كار بیرون از خانه داشته باشیم چه نداشته باشیم، تلاش كنیم زمینه‌های این دگرگونی را در خانه فراهم كنیم؛ پیشنهاد ما كم كردن از تعارف‌ها، اسراف‌ها و... است. اطمینان داشته باشید، این قبیل تغییرات، زندگی را شیرین‌تر می‌كنند.

شاه کلید داشتن خانواده ای شاد

---

محبت و ابراز آن ، شاه کلید طراوت خانواده است؛ محبت باعث شیرینی روابط خانوادگی می گردد مشروط بر آنکه بروز داده شود ؛ گاه با نگاهی عاشقانه ، گاه با کلامی دلربا و گاه با عمل ؛ عملی که با محبت عجین شده باشد .

---

بعضی تصور می کنند همین که از صبح تا به شب برای خانواده زحمت می کشند ، خود نشان دهنده ی محبت است و حال آن که صرفِ کار کردن هنگامی که فاقد روحِ محبت باشد ، اثر چندانی ندارد ؛ گاهی یک پیامک عاشقانه در بین روز ، اثری دارد که ماهها کار شبانه روزی ندارد چرا که اصل، اظهار عشق درونی است. اظهار محبت نه تنها در طرف مقابل اثر گذار است بلکه اثر بیشتر را در آرامش و لذت درونی خود فرد دارد ؛ لحظاتی را که انسان با یک عشق زنده ، گذران عمر می کند لحظاتی به یاد ماندنی و فراموش نشدنی هستند . 

دیدار ، یکی از روشهای زنده گرداندن و اظهار کردن محبت است ؛ طراوتِ دور هم بودنِ اعضاء خانواده – مشروط بر این که با عوامل مزاحم خراب نشده باشد - ، بارها تجربه شده است . همین گونه است زمانهایی که انسان وقت خود را با دوستانش می گذراند ؛ گویا که گذر زمان حس نمی گردد . این کلمات نیستند که رد و بدل می گردند بلکه عُلقه ای طرفینی است که دلها به هم ابراز می دارند .

اگر دوست انسان ، خویشاوند او نیز باشد ، گرمایی مضاعف در دیدارش وجود خواهد داشت چرا که این انس و علاقه از کودکی آغاز گشته و همراه انسان بوده است ؛ نه تنها از کودکی ، بلکه عُلقه ی خویشاوندی، ریشه در خلقت انسانها دارد ؛ علاقه ی به اقوام نَسَبی ¹ در درون انسانها می باشد و گویا انسان با محبت به آنها به این دنیا می آید ( البته مشروط بر این که آن را خراب نکند ) . نمونه ی بارز این محبت - که ریشه در درون دارد - ، علاقه پدر و مادر به فرزندان  و همین طور علاقه ی آنان به والدین می باشد. چه طراوت بخش است لحظاتی را که ا نسان ،عاشقانه در جمع خانواده یا اقوام می گذراند ؛ نگاهی با محبت به مادر ، بوسه ای گرم بر گونه های فرزند ، آغوش باز کردنی برای اقوام و شیرینی بازی کودکانه ی فرزندان با یکدیگر.

علاوه بر اثر خارق العاده صله ی رحم و دیدار با خویشاوندان در شادابی و طراوت درون  ، اثرات متعدد دیگری نیز نسبت به روح و روان خانواده بر آن مترتب است ؛  زیاد تر شدن محبت و سپری شدن لحظاتی شیرین ؛ آگاه شدن از مشکلات یکدیگر و به دنبالش کمک به هم کردن در جهت برطرف کردن آنها ؛ از بین رفتن کدورت ها ( که خود این کدورت ها آرامش روان افراد را بسیار تحت تأثیر قرار می دهد ) ؛ شکل گیری روحیه ی بخشش و انفاق ( انسان برای اقوام خود راحت تر بخششی را انجام می دهد تا افراد غریبه)؛رشد روانی اجتماعی کودکان ؛  یادگیری آداب معاشرت در خصوص فرزندان ( معمولا کودکان و نوجوانان در چنین محیطهایی ساده تر آداب اجتماعی را یاد می گیرند تا محیط های غریبه )  و مواردی از این قبیل که در سلامت روانی فعلی و آتی انسان موثر هستند.

جدای از این اثرات  که هم از لحاظ عقلی و هم به تجربه قابل تشخیص هستند ،  اثراتی برای صله رحم وجود دارد که خالق انسان، از آنها آگاه است و توسط اولیائش به ما خبر داده است ² و بخشی از آنها عبارتند از : پاکیزه گشتن اعمال ، زیاد شدن اموال و روزی انسان ، دور گشتن بلاها ، زیاد شدن طول عمر ، نیکو گشتن اخلاق ،  ساده گشتن حساب انسان در روز قیامت.

عدم توجه به صله ی رحم، یکی از علل از هم پاشیدگی اساس خانواده در جوامع غربی است و در طرف مقابل رعایت آن در خانواده های ایرانی ، باعث استحکام اساس خانوده گشته است ؛ در جایی که پایه ای ترین ارکان خانواده ( والدین و فرزندان ) در جوامع غربی، به بهانه هایی مانند مستقل شدن، به راحتی از هم جدا می گردند ، چه انتظاری می توان از استحکام خانواده های بزرگتر داشت ؟! چه انتظاری می توان از شاداب ماندن روابط خانوادگی داشت ؟!

متأسفانه آسیب هایی در خصوص صله ی رحم متوجه خانواده های ایرانی شده است که باعث کم رنگ شدن این سنت حسنه در میان آنان گشته : چشم و هم چشمی های مختلف در میهمانی ها ، رسم و رسوم ها و تعارفات بی پایه و اساس ، به سختی و تکلف افتادن خانواده ها در یک میهمانی ساده و ... : در عوض آن که خانواده ها راحت باشند و آنچه که در توان دارند برای مهمان فراهم کنند ،  معمولاً خیلی خود را به زحمت می اندازند و همین امر باعث سخت شدن صله رحم گشته است؛  به جای آن که به هم محبت کنند به دنبال فخر فروشی به یکدیگر هستند؛ در عوض آن که رسم و رسوم های مزاحم در جمع شدن دور یکدیگر را بردارند ، اگر کسی هم آنها را رعایت نکند سرزنشش می کنند.

ای کاش - لا اقلّ- به فکر فرزندانمان می بودیم و با زنده نگه داشتن روابط خویشاوندی، آنان را در این دنیای مکانیزه یاری می کردیم و به زندگیشان لطافت می بخشیدیم .