• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن روانشناسي > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
روانشناسي (بازدید: 851)
جمعه 27/5/1391 - 11:42 -0 تشکر 516322
کودکان عقب مانده ذهنی Mental Retardation

مربیان آموزش و پرورش و مشاوران راهنمایی در زمره ی اولین کسانی هستند که به محدودیتهای یادگیری ، عاطفی شخصیتی ، اجتماعی ، و مشکلات این افراد پی می برند و باید نسبت به رفع آنها با روشهای موجود و همچنین پشگیری از مشکلات آنی اقدام نمایند .

عوامل عقب ماندگی ذهنی
۱) قبل از تولد
۲) هنگام تولد
۳) بعد از تولد


لغت استثنایی اصولا یک اصطلاح آموزشی است . مربیان آموزش و پرورش و مشاوران راهنمایی در زمره ی اولین کسانی هستند که به محدودیتهای یادگیری ، عاطفی شخصیتی ، اجتماعی ، و مشکلات این افراد پی می برند و باید نسبت به رفع آنها با روشهای موجود و همچنین پشگیری از مشکلات آنی اقدام نمایند .

جمعه 27/5/1391 - 11:57 - 0 تشکر 516335

عوامل قطعی موثر در رشد هوش

۱- فقر انگیزه های محیطی:
بدیهی است برای آنکه قوای ذهنی کودک به نحو احسن رشد کند احتیاج به محرکات طبیعی دارد و هر قدر شرایط محیطی از نظر ایجاد محرک نامناسب تر باشد قوای ذهنی کودک رشید کمتری خواهد داشت . تقریبا” همه بررسیها نشان داده اند که رشد قوای ذهنی با شرایط محیطی ارتباط مستقیم دارد ، یعنی کودکان محیطهای نامساعد با کودکان همسال خود در محیطهای مساعد  از لحاظ هوشی در درجات پایین تری قرار دارند .

۲- کمبودهای عاطفی :

کودکانی که از نظر پیوندهای عاطفی با مادر یا اطرافیان دچار فقر شدید بوده اند اکثرا” به اختلالات شخصیتی ، ناسازگاریهای اجتماعی و نارسائیهای هوش مبتلا شده اند . این اختلالات در خانواده هایی که به عللی از هم پاشیده شده اند یا احیانا” روابط عاطفی والدین با کودک نامساعد بوده است زیاد دیده می شود . آثار سوء اختلافات خانوادگی گاهی یا اکثرا” بیشتر از خانواده های از هم گسسته است زیرا نزاع و مشاجره یا عدم توافق والدین احساس حقارت و حس نا امنی شدیدی در کودک تولید می کند .

۳- مسائل بهداشتی و پزشکی :
همانطور که بیماریهای مختلف ، حوادث و تصادفات در خانواده های بی بضاعت فراوان است عقب ماندگیهای ذهنی نیز بعلت محدودیتهای بهداشتی و پزشکی در این خانواده ها زیاد به چشم می خورد . از نظر آماری رابطه فقر و عقب ماندگی و همچنین عقب ماندگی و نواحی پر جمعیت ثابت شده است

طبقه بندی عقب ماندگان ذهنی

علمای تعلیم و تربیت با دیدگاه آموزش و پرورشی افراد عقب مانده ذهنی را معمولا” به چهار گروه تفکیک می نمایند .
الف : گروه دیر آموز .
ب : گروه افراد عقب مانده ذهنی آموزش پذیر .
ج : گروه افراد عقب مانده تربیت پذیر .
د : گروه عقب مانده پناگاهی و کاملا” متکی و یا به عبارت دیگر حمایت پذیر .

جمعه 27/5/1391 - 11:57 - 0 تشکر 516336

گروه کودکان و دانش آموزان دیر آموز

این گروه افراد به علت کمی رشد ذهنی قادر به فراگیری مطالب و حل مسائل همانند افراد عادی و همسن و سال خود نیستند . دیر آموزان در واقع در میان گروههای عقب مانده ذهنی از بالاترین درجه رشد ذهنی برخوردار بوده و بزرگترین گروه از گروههای عقب مانده ذهنی را تشکیل میدهند .
بهره هوشی آنها حدودا” ۸۰ تا ۹۰ درصد میباشد . درصد قابل توجهی از جمعیت دانش آموزان مدرسه را که معمولا” نمی توانند همراه و همگام سایر همکلاسان هم سال خود در تحصیل و یادگیری مطالب باشند از این گروهند . این گروه از دانش آموزان از نظر تحصیلی ضعیف اما معمولا” از نظر جسمانی ، حسی و حرکتی ، عاطفی ، اجتماعی و … با دیگر همکلاسان خود در مدارس عادی تفاوت چندان ندارند .
ویژگی بارز عقب ماندگان ذهنی بویژه افراد دیر آموز ، آن است که دیر میآموزند و زود فراموش می نمایند . لذا تاکید بر تکرار و استمرار آموزشی ضرورتی بر همین اساس است و حصول موفقیت فقط در سایه صبر و شکیبایی و استمرار در برنامه آموزشی و پایداری در آن است .

جمعه 27/5/1391 - 11:58 - 0 تشکر 516337

گروه دانش آموزان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر

دومین گروه از افراد عقب مانده ذهنی از نظر کثرت تعداد ، گروه عقب ماندگان ذهنی آموزش پذیر هستند و حدود ۲ درصد از کل کودکان سنین مدرسه را تشکیل میدهند .
بهره هوشی آنان حدود ۷۰ – ۵۰ درصد میباشد . به دلیل آنکه شناسایی و تشخصی دقیق کودکان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر در سنین پایین به ویژه قبل از دبستان و دوره های اول دبستان بسیار مشکل می باشد . تعداد قابل توجهی از آنان در مدارس معمولی ثبت نام می نمایند البته به تدریج همزمان با پیچیدگی نسبی محتوای دروس به ویژه در اواخر کلاس اول و از کلاس دوم به بعد عقب ماندگان ذهنی این قبیل از دانش آموزان بیشتر آشکار گشته و شناسایی و تشخیص آنان آسانتر می شود .
دانش آموزان عقب مانده ذهنی آمورش پذیر نمی توانند بهره لازم و کافی را از برنامه های آموزشی کلاسهای معمولی ببرند . این کودکان در هر حال آموزش پذیر بوده و قادر به فراگیری حداقلی از اطلاعات و درسهای رسمی کلاس از قبیل خواندن و نوشتن و حساب کردن و مهارتهای مناسب شغلی بوده و میتوانند در اداره زندگی خود از تحصیل خویش بهره مند شوند بیشتر عقب ماندگان ذهنی آموزش پذیر در غالب زمینه های رشد عادی و یا در مرز عادی می باشند . تفاوت اصلی آنها با دیگران در رشد ذهنی می باشد . خیلی به ندرت آن دسته از عقب ماندگان ذهنی که همراه با علائم جسمانی و کلینیکی هیدرو سفال در میان افراد عقب مانده آموزش پذیر میشوند معمولا” آن قبیل از افراد عقب مانده ذهنی که با علائم بدنی و کلینیکی شناخته می شوند مانند هیدرو سفال ( بزرگ جمجمه ها ) میکروسفال ( کوچک جمجمه ها ) و یا ماکروسفال (  بزرگ جمجمه ها که به علت رشد غیر متعادل سلولهای مغزی می باشد ) دچار عقب ماندگی شدید ذهنی هستند و غالبا” در میان عقب ماندگان تربیت پذیر و کاملا” پناه گاهی قرار میگیرند . تشخیص افراد عقب مانمده آموزش پذیر بر اساس آزمایشهای عمومی و رشد بدنی به دلیل آنکه غالبا” مشابهت فراوان با افراد عادی دارند تقریبا” غیر ممکن می نماید و اما به طور کلی می توان گفت آنها معمولا” جثه کوچکتری داشته و از ضایعات بدنی بیشتری برخوردارند در راه رفتن و بویژه صحبت کردن به طور کلی دچار کندی محسوسی هستند . البته این نیز به دلیل همان عقب ماندگی رشد ذهنی یا نقص بدنی .
قطعا” تکیه بر صرف این شرایط یعنی کندی در راه رفتن و یا صحبت کردن جهت تشخیص عقب ماندگی ذهنی هرگز کافی نخواهد بود . به دلیل آنکه گاهی کودکان عادی نیز در این قبیل مهارتها دچار کندی می شوند در هر حال به طور کلی افراد عقب مانده آموزش پذیر از نظر مهارتهای حرکتی نسبت به افراد عادی ضعیف تر می باشند .

جمعه 27/5/1391 - 12:0 - 0 تشکر 516338

گروه کودکان عقب مانده ذهنی تربیت پذیر

متاسفانه تعداد قابل توجهی از این گروه از کودکان عقب مانده ذهنی تربیت پذیر در بیشتر جاها و در غالب موارد در موسسات و سازمانهای غیر آموزشی نگهداری می شوند و کمتر به تعلیم و تربیت آنها به معنای اعم کلمه توجه شده است .
این گروهخ از کودکان حدود ۳/% ( سه دهم درصد ) کل جامعه را تشکیل می دهند معمولا” تعدادی از کودکان عقب مانده ذهنی تربیت پذیر در سنین دبستان در موءسسات و سازمانهای مختلف و بقیه در منزل نگهداری میشوند از نظر هوشی گروه عقب ماندگان تربیت پذیر از حدود ۵۰ – ۲۵ درصد بهره هوشی برخوردارند به عبارت دیگر هنگامی که کودکان همسال آنها با پشت سر گذاشتن سن ۶ سالگی وارد کلاس اول دبستان میشوند عقب ماندگان تربیت پذیر از نظر هوشی مانند بچه ۵/۱ تا ۵/۳ ساله هستند .
عقب ماندگی اکثر کودکان عقب مانده ذهنی تربیت پذیر به دلایل بیماری ضایعات مغزی و اختلالات داخلی ناسازگاری های ژنتیکی و غیره می باشد و به همین دلیل معمولا” آنها دارای علائم کلینیکی و غیره هستند که به سهولت قابل مشاهده و تشخیص می باشد .
کودکان عقب مانده تربیت پذیر بر خلاف گروه عقب مانده آموزش پذیر غالبا” به خاطر همان مشخصه بدنی از دوران نوزادی و طفولیت قابل شناسایی میباشند و از همان ابتدا در راه رفتن حرف زدن و دیگر مهارتهای کلامی و بدنی و به طور قابل توجهی دچار ضعف و کندی شدیدی می باشند پر واضح است به علل عقب ماندگی شدید ذهنی و بالطبع بدنی از این قبیل کودکان انتظاری در تحصیل آموزشهای رسمی و مهارتهای شغلی به گونه دانش آموزان آموزش پذیر نیست .
در واقع اگر چنین توانایی داشتند به آنها نیز حداقل صفت آموزش پذیری داده می شد افراد عقب مانده تربیت پذیر فاقد توان اداره یک زندگی به طور مستقل و خودکفایی اجتماعی و اقتصادی لازم هستند .
این کودکان به طور مداوم نیاز به حمایت و سرپرستی و هدایت دارند به طور کلی هدفهای آموزشی کودکان عقب مانده ذهنی تربیت پذیر در جهت نیل به خودکفایی و تحصیل تجارب لازم است به جهت آنکه تا آنجا که ممکن است باشد فردی موثر و مفید در جامعه باشند .

جمعه 27/5/1391 - 12:2 - 0 تشکر 516340

در مجموع میتوان به طور واقع بینانه چنین خلاصه نمود که :

۱- گروه کودکان عقب مانده تربیت پذیر قادر به فراگیری انجام امور شخصی از قبیل لباس پوشیدن ، غذا خوردن ، مسواک زدن ، نظافت شخصی و … می باشند و باید آنها را کمک نمود تا آنجا که ممکن است فردی مفید و موثر واقع شوند .
۲- قادر به فراگیری رفتار متناسب و مطلوب در خانه و در همسایگی و چگونگی برقرار ارتباط با خانواده و نزدیکان می باشند .
۳- آنها می توانند در منزل و یا مدرسه و در موسسات شبانه روزی و یا در کارگاههای حمایت شده از نظر اقتصادی مفید واقع شوند بدین معنا که بتوانند حداقل درآمدی داشته باشند .

کودکان عقب مانده ذهنی کاملا” متکی و یا حمایت پذیر
این کودکان به علت عقب ماندگی شدید ذهنی بدنی قادر به یادگیری و تربیت پذیری در امور خودیاری و انطباق با محیط و سازگاری اجتماعی نمی باشند از نظر اقتصادی حداقل کارایی را داشته و نمی توانند  مفید واقع شوند بهره هوشی آنان معمولا” از ۲۵ درصد کمتر می باشد و به همین دلیل نیاز فوق العاده به کمک مستمر در انجام کارهای شخصی دارند این کودکان تقریبا” در تمام مدت زندگی خود مانند نوزادان و اطفال خیلی کم سن نیاز به مراقبت و سرپرستی دائم دارند به طور کلی بدون کمک دیگران قادر به ادامه زندگی و بقا نمی باشند .
تعدادی از این کودکان هرگز توانایی آموختن صحبت کردن و یا انجام ساده ترین امور زندگی از قبیل خوردن و پوشیدن را ندارند سرپرستی و حمایت از این کودکان هرگز توانایی آموختن صحبت کردن و یا انجام ساده ترین امور زندگی از قبیل خوردن و پوشیدن را ندارند . سرپرستی و حمایت از این کودکان نیازمند مسئولیتی است خطیر و حساس به ویژه برای والدین و مسئولان امور .
هرگز کوتاهی و مسامحه در نگهداری و حمایت از این کودکان نیازمند نشانه هائی است از فقدان مسئولیت و ضعف اخلاق و بیگانگی از ارزشها و گناهی است نا بخشودنی در پیشگاه خالق انسانها .

جمعه 27/5/1391 - 12:3 - 0 تشکر 516341

نتیجه گیری :

پیشگیری اولیه : جلوگیری از ظهور عوامل ایجاد کننده عقب ماندگی ذهنی بخصوص عوامل قبل از تولد ، اهمیت ویژه ای دارند . آموزش خانواده ، ممانعت از ازدواجهای فامیلی ، جلوگیری از حاملگی بعد از سنین ۳۵ سالگی ، رعایت بهداشت حاملگی ( پرهیز از اشعه ، دارو ، ضربه به شکم ، تغذیه مناسب مادر ، جلوگیری و کنترل نمودن عفونت های مادر زادی و … ) در پیشگیری اولیه بسیار موءثر هستند . محافظت کودک پس از تولد بخصوص در دوره نوزادی و هیپوتیروئیدی نیز در مداخله ی درمانی به موقع در موارد بیماری ، مثل کم کاری تیروئیدی جلوگیری از بروز عقب ماندگی ذهنی اهمیت دارد .





تهیه و تنظیم: جواد محمدی
منابع :

روانشناسی کودکان استثنایی :         منصور عیدیان
آسیب شناسی کودکان :             مختار زاده
کودکان عقب مانده ذهنی :         مقاله : مهران آرزومند امیدی لنگرودی


سایت پزشکان بدون مرز

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.