تبیان، دستیار زندگی

بسمه ای تعالی

خدایا شکر بالاخره به همت کابران عزیز انجمن و همکاری دفتر تبیان اصفهان این بازدید برگزار گردید.

دوستان عزیز برای هدفمند شدن بازدید و استفاده هر چه بهتر دوستانی که به هر دلیل نتوانستند در جمع ما حضور داشته باشند و بقیه دوستان تبیانیمون و آشنایی بیشتر آنها با این مجموعه تاریخی (تخت فولاد ) ، عزیزانی که در این بازدید حضور داشتند گزارش های زیبای خودشون را در این تاپیک مطرح کرده تا زمینه برگزاری بازدید های دیگر شود و به بهترین گزارش نیز هدیه ی ناقابلی اهداء گردد .ضمنا عزیزان تا ساعت 24 روز جمعه 25 مرداد ماه فرصت دارید گزارش های خود را ثبت کنید . 

(تذکر : خواهشمند است از نوشتن نظرات بی محتوی و غیر مرتبط با بازدید خودداری کنید.)

" کادر مدیریتی انجمن "

هو العزیز

سلام به همه نصف جهانی های عزیز

یک سوالی که کاربران عزیز پرسیده بودند این بود که چگونه عکس های خود را در انجمن قرار بدهیم ؟ جواب اینکه عکس های خود را به آردس انجمن تبیان (لینک زیر ) ارسال کنید به همراه عنوان تاپیک مربوطه تا پس از بررسی در انجمن قرار گیرد . در غیر این صورت عکس های قرار داده شده با اینترانت قابل مشاهده نخواهد بود .

anjoman@Tebyan.net

به دلیل در خواست دوستان جهت افزایش مدت نوشتن گزارش ها ، همه عزیزانی که قصد شرکت در این مسابقه گزارش نویسی را دارند تا روز  جمعه  1/6/87 فرصت دارند مطالب خود را ثبت کنند تا به بهترین آن ها هدیه ای اهداء گردد .

به نام یزدان پاک

با سلام به همه دوستان و عرض پوزش به خاطر اینکه گزارش ناقصم رو با تاخیر تقدیمتون می کنم.حدود ساعت 9:45 پس از زیارت آیت الله اشرفی اصفهانی همراه دوستان مذکور و سرکار خانم زینعلی به سمت تکیه لسان الارض حرکت کردیم. طبق توضیحات خانم زینعلی، تخت فولاد از جمله اماکنی است که به لحاظ سابقه تاریخی،‌ابعاد معنوی، بارِ زیارتی و وجود آرامگاه مشاهیر و بزرگان و جایگاه علمی و معرفتی بالایی که دارد به عنوان سایت فعال و تاریخی و از ارکان رشد و تعالی فرهنگی و تمدن اصفهان به شمار می آید . بقایا، تکایا، مساجد،‌ آب انبار و ... با پشتوانه معنوی که دارد از جاذبه های تخت فولاد به شمار می آید. پیشینه ی تخت فولاد بنابر شواهد و روایات به پیش از اسلام بر می گرددیکی به دلیل وجود قبر یوشع نبی که پیامبر بنی اسراییل بودند و دیگر به دلیل خود منطقه لسان الارض که قدیمی ترین منطقه تخت فولاد به حساب می آید.لسان الارض به معنای زبان زمین است که مشهور است این زمین صحبت کرده ،‌زمانی که خداوند زمین و آسمان را فرا خواند این زمین، زبان باز کرد و لبیک گفت و در جریان فتح ایران در زمان شوشتر که امام حسن(ع) به ایران آمدند این زمین با حضرت تکلم کردند که البته در این مورد، سندی وجود ندارد. همچنین از آثار به دست آمده می توان به تاریخ تخت فولاد پی برد که به پیش از اسلام برمی گردد. تخت فولاد، از قرن چهارم مورد توجه بوده و در زمان صفویه رشد بالنده ای داشت و کانون علمی پررونق شد. در این زمان به علت ساختار اصفهان (بحث ازدیاد جمعیت) و گسترش بافت شهری در حاشیه جنوب زاینده رود، قبرستان عمومی شهرستان اصفهان (تخت فولاد) به صورت رسمی شکل گرفت. در زمان پهلوی اول ، خیابان فیض، تخت فولاد را به دو نیمه شرقی و غربی و خیابان سعادت آباد آن را به دو نیمه شمالی و جنوبی تقسیم کرد و از سال 1363 این مکان از کاربری تدفینی خارج شد. برای نام گذاری تخت فولاد، چند علت ذکر کرده اند، یکی اینکه این مکان تخت گاه عارفی به نام بابا عارف حلوایی بوده و همچنین در زمان دیلمیان، پولاد در اینجا جایگاه کُشتی درست کردند. امروزه بقعه ی دیلمیان از بین رفته و مسجد قدیمی هم تجدید بنا شدهاست. سپس در مورد پیامبر بودنِ حضرت یوشع(ع) صحبت کردند و طبق توضیحات ایشان،‌ زمانی که کورش بابل را فتح می کند، اسرا آزاد می شوند و به دو سرزمین فلسطین و ایران که در تورات به نام سرزمین مادها یاد شده هجرت می کنند، در این میان حضرت یوشع نبی که از اسارت آزاد می شوند به ایران می آیند. این اسرا در ایران از هادیان دین حمایت می کنند. علاوه بر این ما معتقد به وجود 124000 پیغمبر می باشیم که نام 120 تن از آن ها مشخص است و همینطور معتقد به کثرت نبوت در بنی اسراییل هستیم که در فاصله 500 ساله بین یهود و ختم نبوت، پیامبرانی با مراتب و جایگاههای مختلف در ایران بودند از جمله دانیال پیامبر(ع) در شوش، حضرت شعیا(ع) در خیابان هاتف(امامزاده اسماعیل) و یوشع نبی(ع) در لسان الارض. پس از زیارت حضرت یوشع نبی(ع) به سمت کربلای 4 و 5 حرکت کردیم و قبور شهیدان خرازی، کاظمی ، ردانی پور و ... را زیارت کردیم. طبق فرمایشات خانم زینعلی، مجمع گلستان شهدا متشکل از 29 قطعه و بیش از 7300 شهید می باشد. از سال 1355 که آیت الله شمس آبادی به شهادت رسیدند تدفین شهداء در این مکان شکل گرفت و از آغاز جنگ تحمیلی و در جریان دفاع مقدس در گلستان شهداء، شهیدان دفن شدند. پس از آن بر سر مزار حاج آقا رحیم ارباب رفتیم و در مورد زندگی ایشان توضیح دادند و خاطراتی از ایشان ذکر کردند که دوستان در پاسخهای قبلی به آن اشاره کردند و افزودند: بزرگان در مسائل زندگی خیلی احتیاط می کردند، از جمله حاج آقا رحیم ارباب که در حوزه های مختلف فقه و اصول دینی و ریاضیات و نجوم دست داشتند و مقدمات علوم را در منطقه خودشان کسب کردند و ادامه تحصیلات از جمله تحصیلات علمی و مباحث علم و اخلاق را از محضر بزرگانی چون آخوند کاشی و مرحوم جهانگیر قشقایی و ... بهره مند شدند. پس از زیارت حاج آقا رحیم ارباب ،‌بر سر تکیه فاضل هندی که به فاضل اصفهانی نیز مشهور است رفتیم، ایشان از علمای دوران صفویه بودند. در اینجا نیز خانم زینعلی در مورد حکومت صفویه و صحبت کردند و فرمودند: حکومت صفویه با حمله افغان ها تمام شد و پس از سقوط صفویه یک عصر فطرت داشتیم،‌ خصوصا اصفهان دچار رکود شد. در مورد بهاء الدین محمد فاضل اصفهانی، صحبت کردند که طبق فرمایشات ایشان، فاضل اصفهانی در کودکی به همراه پدر، سفری به هند داشتند و به همین علت به فاضل هندی مشهور شدند، ایشان همزمان با حمله ی افغان ها فوت کردند، ایشان هم از نسل پدری و هم از نسل مادری به علما متصل هستند. در 12 سالگی در حوزه ی اصفهان به تدریس سخت ترین دروس حوزه پرداختند و در 13 سالگی بحث تصنیف و تالیف را آغاز کردند، اجتهادشان در 18 سالگی بوده و آثارشان، کتاب کشف اللسان، در 15 جلد بوده است. مرحوم صاحب کتاب جواهر الکلام برای کتابش از کتاب کشف اللسان استفاده کرده و خود ایشان فرموده اگر فاضل هندی و آثارش نبود فقه ... در اصفهان نبود. در کنار مرحوم فاضل هندی،‌فاضل نایینی دفن شده اند که به واسطه این دو تن از فاضلان، این تکیه را تکیه فاضلان نیز می گویند. از دیگر برزگانی که در این تکیه دفن شده اند می توان مرحوم سید مهدی خراسانی معروف به آسیایکپری و مرحوم سید محمو رضا خراسانی، مرحوم سید زین العابدین طباطبایی ابرقویی و ... را نام برد. سید زین العابدین طباطبایی سنگ قبر سکو مانندی داشتند و صاحب کتاب و لایه المتقین می باشند که در باب مباحث ظهور می باشد.از همچنین از خاطرات ایشان ذکر کردند که ایشان پس از خواندن زیارت عاشورا و هنگام سجده، واقعه عاشورا را عیناً در سجده می بینند. علاوه بر این ها قبور دیگر بزرگان را زیارت کردیم و از موزه سنگ، آب انبار و ... نیز بازدید کردیم که اگر فرصت شد ادامه گزارش رو بعداً به اطلاعتون می رسونم. از برگزار کنندگان این بازدید و همچنین سرکار خانم زینعلی کمال تشکر را دارم.

 بسم رب المهدی

ممنون و متشکر از دوست خوبم جناب منهم که این خبر رو اعلام کردید . اومدم ببینم زمانش چی شد اخر چون هنوز منتظر آپلود عکسها هستم ، فردا هم که جمعه و تعطیل !! گفتم نکنه از قافله عقب بمونیم و اینا ...خلاصه اوکی

تا بعد یا علی

به نام پروردگار هستی بخش

پس از زیارت علمای تکیه فاضلان، به سمت باب الفضلاء رفتیم و پس از پذیرایی به سمت تکیه کازرونی حرکت کردیم. بنا بر توضحات داده شده، تکیه جایی برای عزاداری به خصوص عزاداری امام حسین(ع) است و در تخت فولاد تکیه برگرفته از زاویه، خانقاه و … می باشد. مثلا تکیه بابا رکن الدین، قبل از وفات،‌ خانقاه ایشان بوده است. تخت فولاد شامل حدود 45 تکیه می باشد که هر تکیه به نام یک بزرگ است که اطراف آن دیگران دفن شده اند، از جمله تکیه کازرونی که ایشان از تجار نامی اصفهان بودند و در عرصه خدمات اجتماعی و سیاسی تاثیرگذار و در جریان مشروطه صاحب نام بوده اند. پس از اینکه آیت الله گزی صاحب کتاب تسکره القبور وفات نمودند، سید محمد حسین کازرونی این تکیه را برای ایشان ایجاد می کنند، سپس بزرگان و علمای دیگر مثل آقا سید محمد درچه ای در کنارشان دفن می شوند. از دیگر مشاهیر مدفون در این بقعه،‌ آقا سید محمد نجف آبادی،‌شیخ اسماعیل معزی،‌ آقا محمد باقر در چه ای و … می باشند. قابل ذکر است که خود مرحوم کازرونی در وادی ا لسلام نجف مدفون هستند. مرحوم کازرونی،‌ علاوه بر تکایا، یک آب انبار هم ایجاد کردکه در تخت فولاد رو به روی تکیه و مسجد کازرونی می باشد. آب انبار یکی از بناهای تخت فولاد با ارزش های معماری و هنری خاص می باشد و از جمله آ نها‌، آب انبار مصلی،‌ لسان الارض و رکن الملک را می توان نام برد.(آب انبار رکن الملک به مسجد رکن الملک منتهی می شود.) آب انبار یک مخزن دارد، پله هایی که به پاشویه منتهی می شود، معماری آن به صورت مسطح نبوده و بادگیر و مشبک هایی که در آن طراحی کرده اند، این بادگیر به صورت چهار مناره کوچک آجری به منظور سا لم و خنک نگه داشتن آب ایجاد شده است. البته در تخت فولاد،‌ بادگیر از عناصر معماری می باشد که به منظور تهویه ی هوای داخل بناها تعبیه شده و علاوه بر آب انبار کازرونی در تکیه آباده ای، مسجد رکن الملک و تکیه فیض نیز وجود دارد.(خود تکیه فیض از بناهای چهارگانه تخت فولاد می باشد.) پس از آن به زیارت مرحوم صدیقین رفتیم.(ا لبته نامشان را مطمئن نیستم.) وارد تکیه آقاباشی می شویم که دارای دو حیاط بود،‌بناهای دو طبقه ای داشت و طبق فرمایشات خانم زینعلی سادات پاقلعه ای مدفون در این سراب در طریقت نعمت اللهی بودند و به دراویش نعمت اللهی معروف هستند و از اقوام خاتون آبادی می باشند. در حیاط پشتی ،‌ادیبان و شخصیت های ادبی و هنری و ... مدفون هستند. یک دالان به تکیه خاتون آبادی راه داشت سپس در مورد تکیه خاتون آبادی توضیح دادند: اول شخص از خاندان خاتون آبادی سید محمد اسماعیل است، در جایی که قبل از وفاتش مدرس بود و سپس در آن دفن شدند. اواخر قرن نهم و اویل قرن دهم اوج هرج و مرج بود که در مشهد ایجاد شد و خاتون آبادی ها کوچ می کنند و شرق اصفهان از باغ رضوان به گورت در روستایی به نام خاتون آباد ساکن می شوند و پدر و پدر بزرگشان(سید محمد اسماعیل) در همان جا مدفون می شوند. از تکیه خاتون آبادی به سمت موزه سنگ رفتیم، گنجینه سنگ نبشته ها در بردارنده قطعه سنگ مزارها و کتیبه های تاریخی بود که علاوه بر اهمیت تاریخی، عناصر فرهنگی موجود در آن ها در بیان هویت تاریخی و فرهنگی مردمان این سرزمین قابل توجه است. نقوش در سنگ ها به دو بخش تقسیم می شوند: یکی نقوش تزیینی مثل طرح های اسلیمی، گل و بوته و ... و نقوش نمادین که اشکال مختلف هر کدام نماد چیزی بودند. مثلا یک سنگ قبر دیدیم به مانند تشتابه که از آن برای جمع شدن آب باران استفاده می شده و اعتقاد بر این بوده که آب مایه حیات است. در فرهنگ ما آب از اهمیت بالایی برخوردار است و از این تشتابه بر روی سنگ قبر استفاده می کردند تا پرندگان از آب باران جمع شده در آن استفاده کنند و ثوابش برای مرحوم صاحب سنگ باشد. از نقوش دیگر، نقش سَرو بود که نشانگر استقامت و راز جاودانگی است و در فرهنگ مسیحیت نیز استفاده می شود، و یا نقش مهر و تسبیح که نشان ایمان و تقوی و یا نقش ابزار کار که شغل متوفی را نشان می دهد. پس از آن به عکس خانه رفتیم که شامل تصاویر متعددی در دو بخش ابنیه و آثار معماری و رجال و بزرگان بود. بعضی از عکس ها نشانگر اجتماعات مردمی بودند مثلا یکی از این عکس ها حرکت مردمی به سمت تخت فولاد در سال 1389 ه.ق و دیگری نماز عید فطر در سال 1338 ه.ش به امامت آیت الله زند کرمانی در مصلی تخت فولاد را نشان می داد. پس از بازدید، دوستان در دفتری که در عکس خانه بود یادگارهایی از خود باقی گذاشتند.در آخر عکس چند قطعه سنگ از موره سنگ و نقشه راهنمای تخت فولاد را قرار می دهم که عزیزان غایب در بازدید، بتوانند از گزارشم بهتر بهره مند شوند. امید دارم بتوانید بهره لازم را از گزارش ناقصم ببرید. با تشکر مجدد از برگزار کنندگان این بازدید و همچنین راهنمای عزیز.

راستش این حقیر قصد ارائه گزارش نداشتم چرا كه هیچگونه یادداشت‌برداری انجام نداده بودم ولی پس از مشاهده گزارش‌هایی كه با شور و حرارت توسط دوستان تهیه شده بود و به جهت اظهار تشكر و قدردانی از زحمات كلیه كسانی كه در برنامه‌ریزی و اجرای این بازدید نقشی ایفاء نمودند و به مصداق حدیث شریف من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق دست به قلم ببرم. امیدوارم مسئولان تبیان با مشاهده نتایج مثبت این بازدید برنامه‌های آتی را به منظور برگزاری بهتر این‌گونه بازدیدها تدارك ببینند.در ادامه امیدوارم بتوانم هر آنچه كه از بازدید مذكور در ذهنم باقی مانده است به رشته تحریر در آورم تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.

شروع بازدیدصبح جمعه مورخه 18/5/87 صبحانه خورده و نخورده با اشتیاق به سمت محل قرار حركت كردم در راه به این فكر می‌كردم كه سر موعد در محل باشم و خوشبختانه اینچنین شد. از دوستان، جمعی از خانم‌ها قبل از بنده در محل حاضر شده بودند و از آقایان یك نفر در محل در حال قدم زدن و انتظار جهت شروع بازدید بود. نزدیكتر رفتم و با هم آشنا شدیم. به تدریج بقیه دوستان نیز تشریف آوردند و پس از آشنایی مشغول گفتگو از هر دری شدیم. تا اینكه آقای نیرومند تشریف آوردند. از ایشان علت تأخیر بازدید را جویا شدیم و ایشان تأخیر خانم راهنما را علت این امر، عنوان نمودند.به هر جهت پس از رسیدن خانم راهنما، بازدید با ساعتی تأخیر با حضور بر سر مزار آقای شمس آبادی و ذكر فاتحه بر ایشان شروع شد.در بدو ورود، فضای خاص آن محل اندكی از حالت دنیوی انسان می‌كاهد و بر فضای روحانی ایشان می‌افزاید. در احادیث نیز توصیه شده است كه برای كنترل هیجانات خود در زمان اوج شادی یا اوج غم، انسان به چنین مكان‌هایی پناه ببرد.

حركت به سمت لسان الارض:در ادامه به سمت قسمتی از این قبرستان متبرك به نام لسان‌الارض حركت كردیم و راهنما در آنجا صحبت‌هایش را شروع كرد.وقتی راهنما بحث از لسان‌الارض و صحبت كردن زمین این منطقه و مدفون بودن یوشع ازپیامبران بنی اسرائیل و سایر علما و فضلا در این وادی می‌نمود بی اختیار به یاد سوره طه افتادم.

پس از حركت از لسان‌الارض و در بین راه بر سر مزار تنی چند از شهدای دوران دفاع مقدس توقفی كوتاه داشتیم . حافظ می‌گوید برای مداوای خسته ای قرائت فاتحه كن كه لب مترنم به فاتحه به مرده جان دهد چه رسد به خسته. فاتحه ای چو آمدی بر سر خسته ای بخوان لب بگشا كه می دهد لعل لبت به مرده جان.آنكه به پرسش آمد و فاتحه خواند و می‌رود گو نفسی كه روح را می‌كنم از پی اش روان. پس از نثار فاتحه و اظهار احترام به مقام شامخ ایشان كه برای دفاع از خاك پاك ایران، از وجود خود مایه گذاشتند، خرامان خرامان به سوی مقصد بعدی روان شدیم. در بین راه با پیرمرد خوش‌صحبتی برخورد كردیم كه از خاطره‌اش با یكی از همین شهیدان برایمان گفت. خاطره‌ای كه سراسر به تمجید از افتادگی و به قول خودمان خاكی بودن آن شهید اختصاص داشت.