رفتار سیاسی در قالب انزجار از غاصبان حكومت
حضرت زهرا (علیها السلام) پس از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله)، هیچگاه دست از مبارزه نكشیدند، حتی در بستر بیماری به ایراد خطبه و انزجار از كسانی پرداختند كه امامت و رهبری را به انحراف كشاندند. سكوت و قهر حضرت زهرا (علیها السلام) با خلیف مسلمانان، كه تازه بر مسند قدرت تكیه زده بود، موجب رسوایی او نزد مردم می شد. پس از غصب «فدك» و ایراد خطبه، غاصبان درصدد كسب رضایت حضرت زهرا (علیها السلام) برآمدند تا در میان مردم، مصداق حدیث «ان الله یغضب لغضبك» نشوند. اما سكوت و قهر حضرت فاطمه (علیها السلام) آن ها را برای همیشه تاریخ، مصداق این حدیث نبوی ساخت. این رفتارها نیز اگرچه ظاهری عاطفی دارند، اما دارای معنایی عمیق میباشند. هرچند پرداختن به تمام رفتارهای حضرت دراین نوشتار ممكن نیست، اما متون تاریخی و احادیث نشان میدهند كه رفتارهای سیاسی ایشان در چند قالب بودند:
الف. ایراد خطبه و مبارزه با بدعت در سیره و سنت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در قالب تقاضای «فدك» و مشی احتیاج و نظرخواهی از مهاجر و انصار؛
ب . ایراد شعار پر محتوای فراق رسول الله (صلی الله علیه و آله) و اعلام نگرانی از آینده مسلمانان و شكستن ارزش های موجود در جامعه؛
ج . عدم گفت و گو با ابوبكر و عمر برای رسوا كردن آنها در مقابل مردم هنگام بیماری، در قالب سكوت ؛
د. انزجار از غاصبان حكومت و مردم منفعل كه در قالب وصیت سیاسی نمود یافته است.
این رفتارها، كه دارای پیامدهای كوتاه مدت و بلندمدتی برای غاصبان حكومت بودند، باعث شدند بسیاری از حقایق به فرهنگ شیعه منتقل شوند؛ زیرا از تمام این رفتارها و متن وصیت سیاسی ایشان و بخصوص خطبههای گوهر بار ایشان، میتوان دریافت كه سیاست حاكم بر زمان ایشان، سیاست خشونت، فشار، خفقان و به تسلیم وادار كردن و همچنین لگدمال كردن حقوق افراد بود و در واقع، آنچه حضرت را رنج میداد محو سیاست اسلامی و جایگزین شدن سیاست شیطانی مبتنی بر دروغ و عوام فریبی بود. با كمی دقت، میتوان به این نتیجه رسید كه رفتارهای سیاسی حضرت زهرا (علیها السلام) اگرچه ظاهری احساسی دارند، اما محتوای آنها چیز دیگری است. با توجه به علم و اعتقاد حضرت زهرا (علیها السلام)، این سئوال مطرح میشود كه اگر بخواهیم نوع و چیستی رفتارهای ایشان را بررسی كنیم، این رفتارها در محدود كدام كنشها قرار میگیرند؟