نبی و رؤیا
.
«نبی» در اصل «نبیء» بوده، همزه آن تبدیل به یاء شده و ادغام گردیده است. بعضی آن را از نبوت گرفته اند كه به معنای رفعت و بلندی است جمع آن، نبییون و انبیاء است. نبی اگر به معنای فاعل باشد معنایش خبر دهنده است زیرا نبی از جانب خواب خبر می دهد. اگر به معنای مفعول باشد؛معنایش خبر داده شده است كه نبی از جانب خدا خبر داده می شود. بیشتر لغویون به معنای فاعلی گرفته اند «المخبر عن الله»
.
«كلمه نبی به معنای كسی است كه رؤیاها را می بیند. در حالی كه هیچ یكی از لغویون از واژه «نبی» رؤیا را استنباط نكرده اند، شاید معنای اصطلاحی نبی نویسنده را دچار اشتباه كرده است .
.
آیات متعددی در قرآن بیانگر آن است كه بین نبی و رسول فرق است و آن دو را جدا از هم آورده است «كان رسولاً نبیاً»
.
هر دو ارتباط با خواب و نزول وحی از آسمان دارند اما كیفیت ارتباط با خواب و دریافت وحی، نبی اخص از رسول است.
..
برای مثال: خداوند در سوره شوری آیه 51 می فرماید: پیامبران از سه طریق با خداوند ارتباط برقرار می كنند.
.
الف. از طریق الهام در قلب یا رؤیا.
ب. سخن گفتن در پس پرده.
ج. دریافت وحی از طریق فرشته وحی.
...
ارتباط نبی با خداوند از طریق الهام در قلب (در حال بیداری یا خواب)و رؤیا. و شنیدن صدای وحی از پس پرده (در حال بیداری) ممكن است اما ارتباط مستقیم با فرشته وحی ندارد.
.
مؤید این مطلب، حدیثی از امام باقر ـ علیه السّلام ـ در ذیل آیه «كان رسولاً نبیاً» نقل شده است كه:
.
«نبی كسی است كه در خواب می بیند و در بیداری صدا را می شنود و وی آشكارا فرشته وحی را نمی بیند.»
.
در نتیجه می توان گفت: انبیاء را رؤیا بین و ارتباط نبی را با خواب از طریق رؤیا معرفی كرده است.
.
با بررسی به عمل آمده در كتاب های لغت مانند: لسان العرب، مجمع البحرین، العین، قاموس قرآن، معجم المقاییس، نبی را رؤیا بین معرفی نكرده اند بلكه نبی را به معنای رفعت و بلندی معنا كرده اند كه خبر خدا را می آورد.
.
نبی همچون رسول بر وی وحی نازل می شود. و دریافت وحی و ارتباط او با خداوند از طریق الهام در قلب، رؤیا، شنیدن صدای وحی، از پس پرده بوده است لذا نمی توان نبی را فقط رؤیا بین معرفی كرد.