(21) فَخَرَجَ مِنْهَا خَآئِفاً یَتَرَقَّبُ قَالَ رَبِّ نَجِّنِى مِنَ الْقَوْمِ الظَّلِمِینَ
ترجمه:
پس (موسى) از شهر خارج شد در حالى كه نگران و ترسان بود. گفت: پروردگارا! مرا از (دست) این گروه ستمگر نجات ده.
نكته ها:
مراد از كلمه ى «رَجُل» در این آیه، همان «مؤمن آل فرعون» است كه سوره ى «مؤمن» (غافر) به نام اوست. او ایمان خود را كتمان و در لباس تقیّه به موسى كمك مىكرد.
پیام ها:
1- حضرت موسى در دربار فرعون، عامل نفوذى و طرفدار داشت. جاء رجل
2- كمك به ظالم در هر شكلى حرام است، ولى ورود و نفوذ در دستگاه براى كمك به اهل ایمان كارى پسندیده است. جاء رجل (حضور علىّ ابن یَقطین یكى از یاران امام كاظم علیه السلام در دستگاه ظلم بنى عبّاس نیز از همین باب بود.)
3- طاغوت ها براى امنیّت و آسایش بیشتر خود، در میان مردم و مركز شهر زندگى نمى كنند. اَقصَى المدینة
4- در حفظ جان مردم، نهایت تلاش خود را بكار ببریم. یَسعى
5 - گاه، خبررسانى به موقع وسوز و سرعت در كار، سرنوشت یك ملّت را عوض مىكند. یسعى (چه بسا كه اگر این مرد، اخبار را به موسى علیه السلام نمى رساند و آن حضرت از شهر بیرون نمى رفت، بدست ماءموران فرعون كشته مىشد.)
6- یك انسان انقلابى مثل موسى، جبهه ى كفر و مهره هاى آن را به اضطراب و تكاپو مىاندازد. اِنّ المَلاء یَاءتَمِرون
7- اطرافیان طاغوت ها نیز در جرم آنها شریك هستند. یَاءتَمِرون بك
8 افشاى توطئه ها وطرحهاى خائنانه واجب است. یَاءتمِرون بك
9- مصلحان جامعه باید همواره آمادگى هجرت و آوارگى را داشته باشند. فَخَرج
10- به هشدارهاى دلسوزانه بها دهیم و نصیحت دیگران را بپذیریم. فَاخرُج فَخَرَج
11- شجاعت، به معناى در دسترسِ دشمن قرار گرفتن نیست. فخَرَج
12- زندگى انبیا غالبا با آوارگى واضطراب همراه بوده است. فخَرَج
13- سعى و همّت خود را بكار بریم، ولى نتیجه را از خداوند بخواهیم. فخَرَج قال رَبّ نَجّنى
14- دعا باید با تلاش و حركت همراه باشد. فخَرَج منها قال رَبّ نَجّنى
15- رهبران الهى، در همه حالات از خداوند استمداد مىكنند. ربّ نَجّنى من القوم الظالمین، ربّ اِنّى ظَلمتُ نفسى فاغفرلى (19)، ربّ بما اءنعمتَ علّى فلن اءكونَ ظهیرا للمجرمین (20) وربّ انّى لمااءنزلتَالىّ من خیرفَقیر(21)