26 - قَالَ رَبُّكُمْ وَرَبُّ ءَابَآئِكُمُ الاَْوَّلِینَ
ترجمه:
(بار دیگر موسى) گفت: او پروردگار شما و پروردگار نیاكان شماست.
نكته ها:
* قرآن مىگوید: دعواى انبیا با مخالفانشان بر سر ربوبیّت خداوند یعنى مدیریّت و قانونگذارى خداوند و لزوم اطاعت از دستورات اوست وگرنه مخالفان آنان، اللّه را به عنوان خالق جهان قبول داشتند. سخن كسانى كه امروز مىگویند: دین از سیاست جداست، همانند سخن كسانى است كه مىگویند: حساب آفریدن جهان به اراده خداوند از حساب اداره كردن آن جداست. (خداوند خلق كند، ولى ما حكومت كنیم) قرآن و عقل، حقّ ربوبیّت و تكلیف كردن و اطاعت شدن را تنها از كسى مىداند كه خالق است، نه دیگران. كسى كه آفرید مىداند چه قانونى وضع كند. الا یعلم مَن خَلق (11)
* بعضى جمله ى ان كنتم موقنین را این گونه معنا كرده اند كه موسى گفت: من مىدانم كه سؤال شما براى فهمیدن نیست، بلكه براى طفره رفتن است، ولى اگر شما در جستجوى حقیقت باشید، در نظم ونظام هستى فكر كنید، ربوبیّت ویكتایى او را خواهید فهمید.
پیام ها:
1- باید به سؤال هاى اعتقادى، پاسخ صریح و روشن داد. قال و ما ربّ العالمین قال ربّ السموات والارض
2- تمام هستى یك خدا دارد. ربّ السموات والارض (بر خلاف مشركان كه به خدایان متعدّد عقیده داشتند).
3- تمام هستى تحت یك تدبیر، نظارت وحركت تكاملى قرار دارند. ربّالعالمین
4- ذات خداوند قابل شناسایى نیست، باید او را از راه آفریده هایش شناخت و معرّفى كرد. ربّ السموات والارض (فرعون از چیستى وچگونگى خداوند سؤال كرد، ولى موسى از آفریده هاى او پاسخ داد چون ذات قابل شناخت نیست)
5- هر كسى نمى تواند وحدت تدبیر تمام هستى را درك كند. ان كنتم موقنین اهل یقین هرگاه به آفرینش آسمان ها و زمین نگاه عمیق كنند، ربوبیّت الهى را درك مىكنند.
6- جوسازى، حقّپوشى و حرف منطقى دیگران را قطع كردن، ابزار كار طاغوت هاست. اَلا تستمعون (مناظره ى موسى و فرعون علنى بود.)
7- ربوبیّت خداوند نسبت به انسان هاى موجود، انسان هاى گذشته و آسمان و زمین یكسان است. ربّ السموات و الارض... ربّكم و ربّ آبائكم... (تدبیر و نظارت ومدیریّت خداوند بر آیات آفاقى (آسمان ها و زمین)، و آیات انفسى (انسان ها) یكسان است.)
