ISOPROTERENOL HCI
موارد مصرف: ایزوپروترنول در درمان‌علامتی آسم برنشیال، اسپاسم نایژه‌ای‌برگشت‌پذیر همراه التهاب نایژه‌ها، امفیزم‌ریوی، برونشیكتازی و سایر بیماری‌های‌انسدادی ریوی به‌كار برده می‌شود.
مكانیسم اثر: این دارو یك تركیب‌آدرنرژیك است كه باتحریك گیرنده‌های‌بتا آدرنرژیك اثرات خود را اعمال می‌كند.تحریك گیرنده بتا دو در شش‌ها موجب‌شل‌شدن عضله صاف نایژه و تخفیف‌اسپاسم نایژه‌ای، افزایش ظرفیت حیاتی،كاهش حجم ذخیره‌ای و كاهش مقاومت‌راههای هوایی می‌گردد. ایزوپروترنول،موجب مهار آزادشدن هیستامین ناشی ازتحریك آنتی‌ژن و ماده كند اثر (SRS) درهنگام آنافیلاكسی می‌گردد. این دارو باتحریك گیرنده بتا یك آدرنرژیك موجب‌افزایش لیپولیز می‌گردد.
فارماكوكینتیك: علاوه بر كبد در شش‌ها وبافتهای دیگر نیز متابولیزه می‌شود. شروع‌اثر دارو باتجویز از طریق داخل وریدی،بلافاصله و سریع بوده و مدت اثر داروكمتر از یك ساعت است. دفع دارو، كلیوی‌است.
موارد منع مصرف: ایزوپروترنول درمبتلایان به‌بیماریهای قلبی ـ عروقی از قبیل‌آنژین قفسه صدری، بیماریهای شریان‌كرونر، آریتمی قلبی همراه با تاكیكاردی،نارسایی كرونر، بیماریهای دژنراتیوقلبی، زیادی فشارخون، عیب كار بافت‌قلب، تاكیكاردی همراه با سمیت ناشی ازدیژیتال، دیابت، پركاری تیروئید،فئوكروموسیتوم، نباید مصرف شود.
عوارض جانبی: درد یا ناراحتی قفسه سینه،احساس سرما، تب، تشنج، اغشتاش‌شعور، افزایش حاد فشار خون، ضربانات‌نامنظم قلب، تغییرات خلق و خو،گرفتگی‌های عضلانی، تهوع و استفراغ،اشكال در تنفس، آهسته‌شدن ضربانات‌قلب، رعشه، اضطراب غیرعادی، عصبانیت‌یا بیقراری، بزرگ‌شدن غیرطبیعی مردمك‌چشم، تاری دید، سرد و رنگ پریده‌شدن‌پوست، ضعف، برافروختگی یا قرمزی‌صورت یا پوست از عوارض جانبی مهم‌دارو هستند.
تداخل‌های داروئی: مصرف همزمان‌تركیبات هیدروكربنه هوشبر استنشاقی باایزوپروتونول، موجب افزایش خطر بروزآریتمی بطنی شدید می‌شود. تجویزهمزمان ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای‌باتقویت اثرات قلبی ـ عروقی‌ایزوپروترونول موجب بروز آریتمی،تاكیكاردی، زیادی فشار خون و یا افزایش‌درجه حرارت بدن می‌گردد. تجویزتركیبات مسدد گیرنده بتا آدرنرژیك و ازجمله فرآورده‌های چشمی همزمان بااین‌دارو، موجب مهار متقابل اثرات درمانی دودارو می‌گردد. در ضمن اثر گشادكنندگی‌نایژه با تحریك گیرنده بتا دو توسطایزوپروترنول را عوارض ناخواسته مثل‌تحریك‌پذیری، بیخوابی، تشنج و یا آریتمی‌قلبی را به‌دنبال خواهد داشت. تجویز همان‌گلیكوزیدهای قلبی و یا لوودوپا با دارو،موجب افزایش خطر آریتمی قلبی می‌شود.ایزوپروترنول هم چنین اثرات ضد آنژین‌نیتراتها را كاهش می‌دهد. مصرف توام‌ریتودرین و این دارو، موجب تشدید اثرات‌درمانی و عوارض جانبی، دو دارومی‌شود. تجویز توام با هورمونهای‌تیروئیدی نیز اثرات درمانی هر دو گروه‌دارویی را تشدید می‌كند. تجویز داروبه‌همراه تركیبات گزانتین مانند آمینوفیلین،علاوه بر افزایش تحریك CNS، آثار سمی‌اضافی تولید می‌نماید.
نكات قابل توصیه: 1 ـ در صورت بروزاشكال در تنفس و تداوم یا بدترشدن آن،بلافاصله به‌پزشك مراجعه شود.
2 ـ در صورت استفاده مكرر از مقادیر زیاددارو، احتمال بروز اسپاسم نایژه‌ای خلاف‌انتظار وجود دارد.
مقدار مصرف: به‌منظور گشاد كردن نایژه(در هنگام اسپاسم نایژه حین بیهوشی)،به‌صورت تزریق داخل وریدی و به‌میزانmcg 20ـ10 تجویز شده و بسته به‌نیازبیمار تكرار می‌شود.
اشكال دارویی:
Injection: 0.2 mg/ml, 1 mg/ml
