نظم در عبادت
نقش عبادت و نیایش در تربیت و تهذیب انسان و پیوندش با فراخناى عالم هستى، انكارناپذیر است. نیاز روح به این پیوند و ارتباط، نیازى فطرى است. پیشوایان دین سفارش مى كنند كه آدمى شبانه روز خود را به چند بخش تقسیم كند و یك بخش از آن را به عبادت اختصاص دهد.
دقت و تامل در عبادت های اسلامى نشان مى دهد كه موضوع نظم در آن ها اهمیتى ویژه دارد. تعیین وقت براى خواندن نمازهاى یومیه، رو به قبله ایستادن، لزوم رعایت شرایطى خاص هنگام اقامه نماز، مانند وضو داشتن، معین كردن ماهى مشخص براى روزه گرفتن از طلوع فجر تا مغرب، اعلام زمانى ویژه براى انجام دادن اعمال حج و... همه از اهمیت نظم در عبادات حكایت مى كند.
نكته اى كه در همه كارها حتى در عبادت ها باید مد نظر قرار گیرد، رعایت اعتدال و میانه روى است. چه این كه افراط و تفریط، شور و نشاط عبادت را از انسان مى گیرد. ورع و پرهیزگارى، سبب حضور قلب و توجه به باطن عبادت مى شود.
دورى از گناه، هم باعث نظم و انسجام ظاهر عبادت مى گردد و هم انسجام و نظم باطنى آن. پیامبر بزرگوار اسلام (ص ) مى فرماید:
همانا این دین، محكم و استوار است. پس با ملایمت در آن وارد شوید و عبادت خداوند را بر بندگان خدا به زور تحمیل نكنید، تا مانند سوار درمانده اى باشید كه نه مسافت را پیموده و نه مركبى به جا گذاشته (یعنى به واسطه زیادى سرعت، مركبش در بین راه از رفتن باز مانده است).
بزرگان اهل معرفت، براى همه ساعت هاى شبانه روز خود برنامه دارند و زندگى شان بر محور نظم مى چرخد. در حالات حضرت امام خمینى قدس سره گفته اند:
امام، براى كار روزانه شان، جدولى داشتند كه خود ایشان آن را تهیه كرده بودند. در آن جدول، كارهاى همه ساعات شبانه روز امام، درج شده بود، به جز ساعاتى از شب كه ایشان براى نماز شب و راز و نیاز با خدا از خواب بر مى خاستند. امام، همیشه، از ساعت دوم و نیم شب تا چهار صبح، براى نماز شب و عبادت بر مى خاستند. برنامه زندگى شان، یك برنامه حساب شده اى بود؟ لحظه لحظه آن، حساب داشت، حتى ایشان در مواقعى كه كسالت و مریضى داشتند نیز برنامه هایشان تغییر چندانى نمى كرد.
