چهارسو:
اصل این كلمة چهارسوق ست كه از دو جزء «چهار» (عدد ترتیبی) فارسی و «سوق» عربی، به مفهوم بازار تركیب شده است و در تلفظ محلی كلمة چهار سایش یافته و حرف «ق» از كلمة سوق نیز ساقط گشته و «چارسو» گفته میشود و آن، میدانی است كه چهاربازار، یعنی محل كسب و كار و خرید و فروش، به آن میدان متّصل میشود. این میادین معمولاً سقفی گنبدی دارد. اما چهار بازارِ متّصل به آن، خیلی طولانی نیست و وسعت چندانی ندارد. شهر اصفهان كه همیشه از نظر تجارت مركز مهمّی بوده، هم بازارهای زیبا و طولانی و پر كالایی داشته است و هم چهارسوهای متعدّد و زیبا. مهمترین چهارسوها عبارت اند از:
چهارسو شاه: واقع در نزدیك میدان امام حد فاصل بین بازار قنادها و مدرسة ملاعبدالله.
چهارسو مخلص: در نزدیكی چهارسو شاه به طرف شمال قرار گرفته است.
چهارسو نقاشی: واقع در حد فاصل محلّة خواجو و محلّة حسن‌آباد كه از چهارسوهای معروف و زیبای اصفهان به شمار می‌آید. تصاویر زیبایی بر روی كاشیهای مرغوب آن نقاشی شده و عكس سلاطین و پهلوانان معروف به تصویر كشیده شده است. این چهارسو چندین بار مرمّت شده است و از آنجا كه ركن‌الملك نایب‌الحكومه اصفهان آن را مرمّت نموده، به نام چهارسوی ركن‌الملك نیز شهرت دارد.
چهارسوی فریدن و چهارسو آجری: هر دو در محلّة خواجو قرار داشته و طاق و رواق قابل توجّهی ندارند.
چهارسوی شیرازیها: در محدودة خیابان طالقانی است كه محلّة بزرگی نیز به همین نام مشهور است. گنبد و زینت‌آلات این بنا بر اثر بی‌توجّهی از بین رفته ولی بازار آن هنوز فعال و در جای خود باقی است.
چهارسو كوچك: كه در پایین چهارسو شیرازیها و در سمت مشرق آن قرار دارد، از چهارسوهای قدیمی به شمار می‌آید.
در محلّة بیدآباد سه چهارسو به نام‌های علیقلی آقا، بیدآباد و درب شیخ وجود دارد كه چهارسوی بیدآباد در وسط و چهارسوهای علی قلی‌اقا و درب شیخ در طرفین آن قرار گرفته‌اند.
چهارسو مقصود: واقع در نزدیكی میدان نقش جهان است و در اصفهان شهرت زیادی دارد.
چهارسوی دروازه‌نو: این چهارسو مجاور چهارباغ پایین و حد فاصل باغ تختی و سنبلستان قرار دارند. در نزدیك آن محلّه‌ای به همین نام هست.
چهارسوی نمكی: این چهارسو نیز در محلّة گلبهار اصفهان قرار دارد.
علاوه بر چهارسوهای فوق در اكثر محلاّت اصفهان چهارسوهایی وجود دارد كه شهرت آنها بیش از شهرت چهارسوهای ذكر شده نمی‌باشد. در بازارهای اصفهان هم سر هر چهارراه، چهارسو نامیده میشود كه دارای حوض سنگی هندسی شكل پرآب و زیبایی است. از جمله:
چهارسوی باغ قلندرها واقع در بازار نیماورد، چهارسو شاه، چهارسوی ساروتقی، چهارسوی ضرّابخانه، چهارسوی چیت‌سازها، چهارسوی كرباس فروشها، چهارسوی زرگرها و چهارسو نقاشی.
علاوه بر اینها امتداد پل فلزی به طرف شمال یعنی خیابان آیت الله كاشانی به طرف میدان جمهوری اسلامی حد فاصل بین خیابان شیخ بهایی و خیابان طالقانی، كه هر دو سمت راست خیابان آیت الله كاشانی قرار دارند، محلّه و منطقة چهارسو نامیده میشود و شهرت فراوان دارد.
