در تاریخ هشت ساله دفاع مقدس، یكی از گسترده‌ترین و موفق‌ترین عملیات‌های این دوران پرحماسه كه انعكاس وسیعی نیز در سطح رسانه‌های گروهی جهان داشت، عملیات غرورآفرین والفجر ٨ بود كه در آن نقش ایمان و توكل به خداوند متعال و استفاده صحیح از تمامی امكانات موجود مؤثر در تعیین سرنوشت عملیات به خوبی نمایان است.
حضور نیروهای مخلص بسیجی، پاسدار و ارتشی و فداكاری آنان در این عملیات صحنه‌هایی مانند عبور از رودخانه اروند كه نمونه‌ای از آنها است را خلق كرد كه در طول تاریخ بی‌نظیر بوده و هست.
حضور پررنگ هوانیروز و پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در صحنه‌های این نبرد، ما را برآن داشت تا در كنار دیگر حماسه‌های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعم از بسیجیان جان بركف، پاسداران غیور و ارتشیان سرافراز، گوشه‌ای از نقش هوانیروز و پدافند هوایی را به تصویر بكشیم.
در «عملیات والفجر ٨» كه به آزادسازی شهر «فاو» عراق منجر شد،به جرأت می‌توان گفت كه دستاوردهای نیروهای مسلح ایران،كمر سردمداران عراق و سردار دروغین قادسیه (صدام) و فرماندهان ارشد ارتش عراق را شكست چرا كه پیروزی‌های پی در پی رزمندگان اسلام و بازتاب گسترده عملكرد آنها در این عملیات چنان مشهود بود كه جای هیچگونه انكار و تكذیب را برای عراق و دشمنان جمهوری اسلامی ایران باقی نگذاشت و به اجبار به آن اعتراف كردند كه ایران با تصرف شهر «فاو» وارد مرحله جدیدی از پیروزی‌های خود علیه عراق شده است.
در این عملیات، اصل غافلگیری به معنای واقعی كلمه به وسیله رزمندگان ایران اجرا شد به طوری كه فرماندهان نیروهای ارتش عراق پس از شنیدن تصرف فاو توسط نیروهای ایرانی بهت زده شده و این خبر برای آنها غیرقابل باور بود چرا كه آنها عبور از موانع (مین- سیم خاردار- تله‌های انفجاری) بسیار پیچیده را سخت و نفوذ به خط را غیرقابل اجرا می‌دانستند.
یكی از این موانع عبور از اروند بود كه عبور از آن بسیار عالی انجام شد. همچنین رعایت اصل تأمین و حفاظت اطلاعات از لحظه آغاز طرح‌ریزی و اجرای عملیات فریب، از دیگر عوامل اساسی پیروزی در عملیات والفجر ٨ بود.
اهداف عملیات:
١-تك در منطقه فاو، رأس البیشه، انهدام دشمن، تصرف و تأمین اسكله‌های البكر و الامیه و تصرف شهر فاو
٢- تك در منطقه كوشك و شلمچه بنا به دستور و ادامه تك به منظور تأمین سواحل شرقی اروندرود و تأمین شهر بصره
منطقه عملیات:
خوزستان (كوشك تا دهانه فاو):
١-محور منطقه اروندكنار به سمت شهر فاو
٢-عراق محور كوشك به سمت شرق بصره
٣-محور شلمچه به سمت مرز
سازمان رزم شامل قرارگاه خاتم الانبیاء(ص)، قرارگاه عملیاتی نجف، نوح (ع)، كربلا و یونس(ع)، نیروی زمینی و توپخانه ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بسیج مردمی و یگانهای توپخانه، هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران،نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و قرارگاه پدافندهوایی رعد ارتش جمهوری اسلامی ایران بود.
شرح عملیات:
پس از طرح‌ریزی دقیق، شناسائی لازم به وسیله نیروهای شركت كننده، توجیه و هماهنگی‌های ضروری بین یگانهای شركت كننده در عملیات و بررسی تمام اطلاعات به دست آمده از دشمن و همچنین آخرین پیش‌بینی های دقیق جوی،عملیات والفجر ٨ در ساعت ٢٢:30 مورخه ٢٠ بهمن ماه سال ١٣٦٤ با رمز مقدس «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم و قاتلوا هم حتی لا تكون فتنه» «یا فاطمه الزهرا (س)، یا فاطمه الزهرا (س)، یا فاطمه الزهرا (س)» آغاز شد.
رزمندگان اسلام حمله خود را با پشتیبانی آتش توپخانه در محورهای تعیین شده شروع كردند ٥٠ گردان توپخانه از ارتش و سپاه (نزدیك ١٠٠٠ قبضه توپ) در آتش تهیه شركت داشت (این آتش تهیه به حدی شدید بود كه در طول هشت سال دفاع مقدس بی سابقه بوده است).
محور اصلی جاده آبادان- اروند كنار و عبور از رودخانه بزرگ اروند به سمت شهر«فاو» به منظور تصرف آن و ادامه حركت از جاده «ابوالخصیب» به طرف بصره در نظر گرفته شده بود و دو محور دیگر به منظور اجرای تك پشتیبانی (فریب) در منطقه كوشك و شلمچه در شرق بصره طراحی شده بود.
نیروهای سپاه پاسداران برای اجرای عملیات در تك اصلی و تصرف شهر فاو و ادامه عملیات به سمت بصره انتخاب شده بودند و در دو محور تك پشتیبانی از نیروی زمینی ارتش استفاده شد.
در ساعات اولیه حمله و در تك اصلی، نیروهای غواص و قایق سوار خط شكن، با دلاوری و شجاعتی بی‌نظیر از اروندرود عبور كرده و در ساحل غربی هجوم خود را به مواضع پدافندی دشمن شروع كردند و ضمن درگیری با نیروهای دشمن، تیم‌های تخصصی مشغول بازكردن معبرها از میان موانع انبوه (مین- سیم خاردار- رادار- تله‌های انفجاری) به منظور ورود نیروهای بعدی به منطقه شدند.
پس از عبور شبانه نیروها از رودخانه و روشن شدن هوا، عملیات وارد مرحله تازه‌ای شد و برای ادامه كار نیروهای خط شكن با پشتیبانی آتش، نیروهای تقویتی و از همه مهمتر تجهیزات سنگین مانند توپهای ١٠٦، توپهای پدافندی، سكوهای پرتاب موشك و . . . در نطر گرفته شد.
بنابراین بالگردهای هوانیروز ترابری نیروها و انتقال تجهیزات سنگین از اروندرود به منطقه فاو را شروع كرده و همزمان تیم‌های آتش (بالگردهای كبرا) نیروهای دشمن را كه سرسختانه مقاومت می‌كردند در هم می‌كوبیدند.
لازم به ذكر است در روزهای اول كه هنوز پلی بر روی رودخانه اروند ساخته نشده بود كلیه تجهیزات سنگین، مهمات و نیروها، به وسیله بالگردهای هوانیروز به آن طرف رودخانه منتقل می‌شد.
در همان چند ساعت اول دشمن طوری غافلگیر شده بود كه یكی از فرماندهان عراقی، وضعیت نبرد را به رده بالاتر چنین گزارش می‌دهد: «دشمن (ایران) مانند سیل به وسیله قایق و بالگرد نیرو پیاده می‌كند و بازمی‌گردد. اگر چاره‌ای نكنید، می‌روند ام القصر را هم می‌گیرند. وضعیت ما بسیار بد است».
تاكتیك هوانیروز در عملیات والفجر ٨ طوری بود كه بالگردهای كبرا به سه تیم آتش تقسیم شده بودند. همیشه یك تیم در پرواز و درگیری مستقیم با دشمن، یك تیم در حال بازگشت از منطقه عملیات جهت بارگیری مجدد مهمات و یك تیم در حال رفت به سمت منطقه و اجرای آتش بر روی دشمن بود.
این تیم‌ها با استفاده از انواع راكت، موشك «تاو»، موشك «ماوریك» و توپهای ٢٠ میلیمتری آنچنان آتشی در منطقه عملیات بر روی دشمن گشودند كه فرصت هرگونه حركتی را از دشمن گرفته و هر پاتك عراق در همان آغاز با شكست قطعی روبرو می‌گشت.
دشمن فكر نمی‌كرد نیروهای ایرانی،از منطقه فاو، عملیات والفجر ٨ را با آن سطح بالا شروع كنند و حتی تا چند ساعت اول فرماندهان ارتش عراق گمان می‌كردند كه تك اصلی از منطقه هورالهویزه انجام خواهد شد و حمله به فاو، حمله فریبنده و ایذایی نیروهای ایرانی است.
در نهایت با مطلع شدن دشمن از منطقه اصلی عملیات و تصرف شهر فاو به وسیله رزمندگان ایرانی، نیروهای ارتش عراق درصدد مقابله با نیروهای اسلام برآمده و اقدام به اجرای پاتك‌های شدید كردند كه با آتش انبوه دلاوران هوانیروز، نیروی هوایی و رزمندگان هر بار با شكست مواجه می‌شدند.
در نهایت، فرماندهان عراق به فكر استفاده از قوی‌ترین نیروهای خود یعنی لشكر گارد ریاست جمهوری افتادند و آنها را وارد نبرد كردند.
ارتش بعثی در محور جاده كارخانه نمك در یك منطقه مانوری بسیار كوچك یك تیپ را گسترش داده و روزانه ده‌ها پاتك سنگین را با كمك مدرن‌ترین تانك‌های زرهی و زبده‌ترین نیروهای رزمی همراه با پشتیبانی نیروی هوایی و بالگردهای رزمی در سطح وسیع انجام می‌داد كه هر بار توسط رزمندگان اسلام در هم شكسته می‌شد.
در نهایت، دشمن سرخورده و ناامید از كلیه راه‌ها و شگردهای رزمی خود در مقابله با نیروهای ایران تنها راه باقی مانده در ضربه زدن به رزمندگان اسلام را بمباران شیمیایی به وسیله هواپیماهای جنگنده خود دید لذا با بهره‌گیری از نیروی هوایی خود اقدام به بمباران شیمیایی منطقه كرد.
از آنجا كه فاصله درگیری بین یگانهای دشمن و خودی بسیار نزدیك بود، در این بمباران‌ها بسیاری از نیروهای دشمن بعثی نیز آسیب می‌دیده و گاهی به هلاكت می‌رسیدند.
از نكات دیگر این عملیات بهره‌گیری عراق از نیروی هوایی خود با انواع هواپیماهای شكاری و بمب‌افكن در سطح بسیار گسترده و با تمام توان بود.
از سوی دیگر در مقابل آنها،پدافندهوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تحت كنترل «قرارگاه رعد» به فرماندهی «شهید سرلشكر عباس بابائی» چنان ضرباتی به هواپیماهای دشمن وارد كرد كه نیروی هوایی عراق تا مدت‌ها پس از عملیات فاو، توان عملیاتی خود را از دست داده بود.
پدافند رعد به فرماندهی سرلشكر شهید ستاری و هواپیماهای جنگنده ارتش جمهوری اسلامی ایران روزانه به طور میانگین سه تا چهار فروند هواپیمای جنگنده عراق را ساقط می‌كردند كه تا پایان عملیات آمار هواپیماها و بالگردهای ساقط شده به وسیله پدافند رعد و جنگنده‌های نیروی هوایی و هوانیروز به ٧٠ فروند هواپیما و ١٠ فروند بالگرد رسید كه از این تعداد یك فروند «هواپیمای شكاری میگ» و پنج فروند بالگرد به وسیله هوانیروز ساقط شد.
پیدایش چنین وضعیتی، رعب و وحشت زیادی را در دل خلبانان عراقی ایجاد كرد به گونه ای كه وقتی وارد آسمان منطقه می‌شدند برخی از آنها تنها در صدد خالی كردن بمب‌ها و مهمات خود در بیابان و فرار از تیررس ضد هوایی و موشك‌های زمین به هوا بودند.
این وحشت آنقدر افزایش یافته بود كه حتی یكبار، پس از شلیك موشك و اصابت آن به یك هواپیما، خلبان هواپیمای دیگر دشمن به خیال اینكه او هم مورد اصابت قرار خواهد گرفته هواپیما را رها كرده و به بیرون پرید.
پدافند هوایی با اختصاص انواع سامانه‌های دفاعی از جمله توپهای ضدهوایی، سكوی پرتاب موشك و تجهیزات راداری نقش بارزی را در دفع حملات هوایی در صحنه عملیات داشت. پرسنل قرارگاه پدافند هوایی رعد با پوشش كامل منطقه عملیاتی و هدف قرار دادن هواپیماهای دشمن بعثی موازنه درگیری هوایی را برهم زده و خیال رزمندگان را از سوی آسمان راحت كردند.
یكی از خصوصیات بارز این عملیات رعایت اصل غافلگیری در آن از طرف نیروهای ایرانی بود به صورتی كه تا شب عملیات بیشتر نیروهای خودی نیز از زمان آغاز عملیات بی‌اطلاع بودند.
سرهنگ حسین وكیلی (یكی از خلبانان كبرا) می‌گوید: قبل از آغاز عملیات، خلبانان از راه زمین و با حضور در دیدگاه‌ها، مناطق عملیاتی (فاو) را شناسایی و محورهای پروازی را مشخص كردند و در یكی از این شناسایی‌ها كه با حضور برادر رحیم صفوی( سرلشكر رحیم صفوی) انجام می‌گرفت،پس از بازدید از منطقه عملیاتی جهت توجیه نقشه به سوله‌ای وارد شدیم و پس از توجیه كامل، زمانی كه از آن محل بیرون آمدیم، تقریباً هوا تاریك شده بود و در این لحظه، برادر رحیم صفوی من را آهسته صدا كرده و گفت كه وقتی به مقر هوانیروز رسیدید به سرهنگ محمد انصاری (فرمانده پایگاه) بگو كه خلبانان كبرا فردا صبح جهت مقابله با پاتك‌های دشمن آماده باشند.
ما كه فكر می كردیم این عملیات حداقل در چند روز آینده انجام گیرد از این خبر بسیار شوكه و مجبور شدیم آن شب به كمك پرسنل فنی برویم و تا صبح بالگردهای كبرا را مهمات‌گیری كنیم تا اول صبح آنها آماده پرواز باشند.
با روشنایی صبح تیم‌های آتش هوانیروز وارد صحنه عملیات شده و به كمك نیروهای زمینی شتافته و با هدف قرار دادن تانك‌های دشمن، پاتك‌های سنگین آنها را متوقف می‌كردند.
خلبانان كبرا در طول عملیات با حضور در بالای سر نیروهای رزمنده ضمن تقویت روحیه آنها نقش بسزایی را در توقف و انهدام نیروهای دشمن داشتند. نبرد با تانك‌های گارد ریاست جمهوری عراق و در اطراف كارخانه نمك كه با هدایت شخص صدام انجام می‌گرفت واقعاً نبردی نفس‌گیر و در جلوگیری از پیشروی دشمن بسیار مؤثر بود.
استفاده از موشك‌های ماوریك كه توسط بالگردهای كبرا شلیك می‌شدند، یكی دیگر از نكات بارز هوانیروز در این عملیات بود.
خلبانان كبرا بارها با شلیك این موشك به اهداف و مراكز تجمع نیروهای دشمن در مسیر جاده فاو تا دریاچه نمك باعث انهدام و سردرگمی دشمن و سهولت در امر پیشروی نیروهای خودی می‌شدند.
از طرفی، دشمن با استقرار شناورهای خود در آب‌های خورعبدالله و متكی به جزیره بوبیان كویت سعی می‌كرد همواره جناح غربی نیروهای اسلام را مورد تهدید قرار دهد و با شلیك از راه دور ضرباتی را به نیروهای ایرانی وارد كند لذا یكی از مأموریت‌های هوانیروز مقابله با این شناورها بود كه به محض رؤیت آنها بالگردهای كبرا با پرواز بر روی آب‌های خورعبدالله با شلیك‌های خود، آنها را هدف قرار می‌دادند.
سرهنگ بازنشسته خلبان «اژدر نظری» نیز در این رابطه می‌گوید: سه روز متوالی گوش به زنگ و منتظر فرصت بودیم تا اینكه در روز چهارم هیكل غول آسای شناور بزرگی را در اطراف جزیره بوبیان مشاهده كردیم و با پرواز به سمت آن و شلیك یك موشك ماوریك، پس از چند ثانیه كوهی از آتش و دود و آب و تكه‌های شناور به آسمان پرتاب شد و دنبال آن انفجارهای پی در پی و شدیدی به گوش رسید.
از مواردی كه پرواز بالگردهای ٢١٤ را با مشكل مواجه ساخته بود «اسلینگ» و حمل تجهیزات به صورت بار خارجی بود زیرا حجم زیاد بعضی از این تجهیزات مثل (جیپ و تفنگ ١٠٦ مربوطه) باعث بر هم خوردن تعادل بالگرد در حین پرواز می‌شد و چنانچه پرواز دقیقی انجام نمی‌گرفت سقوط بالگرد حتمی بود.
آتش سنگین توپخانه و حضور هواپیماهای دشمن در این لحظات هم مزید بر علت شده و كار را برای خلبانان مشكل می‌ساخت اما حضور مسئولان به ویژه فرمانده گردان بالگردهای ٢١٤ (امیر سرتیپ دوم بازنشسته خلبان علیرضا فیروزان) در بین خلبانان جمعی خود و پرواز با آنها در این لحظات حساس باعث تقویت روحیه و افزایش جسارت آنها برای انجام این پروازهای سخت شده بود به صورتی كه آنها بدون هیچ مشكلی به خوبی این تجهیزات را اسلینگ و در منطقه فاو پیاده می‌كردند.
از دیگر اتفاقات مهم این عملیات سقوط یك فروند هواپیمای جنگی دشمن توسط خلبانان هوانیروز بود هرچند بالگرد كبرا با توجه به مأموریتی كه برای این وسیله تعریف شده نباید با هواپیماهای جنگی به مقابله بپردازد ولی در ارتش جمهوری اسلامی ایران، هدایت این وسیله در طول هشت سال دفاع مقدس را خلبانانی بر عهده داشتند كه خیلی از معیارها و معادلات جهانی پرواز را بر هم زده بودند و با شهامت و جسارتی كه از خود نشان می‌دادند هیچ سلاحی حتی هواپیماهای جنگی دشمن در منطقه از خشم آنها در امان نبود.
سرهنگ بازنشسته خلبان جهانگیر كاووسی می‌گوید: من در این عملیات افسر رابط و در كنار دریاچه نمك بودم و صحنه هدف قرار گرفتن و سرنگونی آن هواپیما را به اتفاق درجه دار مخابراتم از روی زمین كاملاً مشاهده می‌كردم. در آن لحظه نیروهای دیگر هم شاهد این اتفاق بودند. هواپیما بوسیله آتش پرحجم سه فروند بالگرد كبرای هوانیروز كه در حال عملیات بودند مورد اصابت قرار گرفته و سرنگون شد. در آن عملیات من شاهد سرنگونی دو فروند از بالگردهای عراق هم بودم. انجام ٣٩٣٨ ساعت پرواز و هلی‌برن ١٦٢٤ نفر از نیروهای خودی به منطقه و تخلیه ٢٠٣٨ نفر مجروح از سراسر منطقه به پشت جبهه و حمل ٣٣٠ تن از تجهیزات سبك و سنگین از فعالیت‌های هوانیروز در این عملیات بوده است.
هوانیروز با مصرف ٦٧ فروند موشك ضد تانك تاو، چهار فروند موشك سنگین ماوریك،٨٤١ تیر راكت و ٥٢٨٠ گلوله توپ ٢٠ میلیمتری به وسیله بالگردهای شكاری كبرا تعداد زیادی از تانك‌ها، نفربرها، خودروها، سایت‌های موشكی و نفرات ارتش عراق مورد هدف قرار داد و خسارت و تلفات جبران‌ناپذیری بر دشمن وارد آورد.
در این عملیات دو نفر از خلبانان كبرا به نام های (سرلشكرحسین راستگو و سرلشكر محمد شفیعی هدف) مورد اصابت گلوله مستقیم دشمن قرار گرفته و به درجه رفیع شهادت رسیدند. تعداد ١٥ نفر نیز با نثار جان خود در این عملیات به درجه جانبازی نائل شدند.
بازتاب «عملیات والفجر ٨» در رسانه‌های جهانی:
بازتاب عملیات نیروهای مسلح ایران و پیروزی‌های چشمگیر آنها در منطقه وسیع خاك عراق (فاو) برای هیچ یك از كشورهای متخاصم با جمهوری اسلامی ایران به خصوص ابرقدرت‌ها و به ویژه آمریكا قابل قبول نبود، به طوری كه آمریكا و دیگر اقمارش از این پیروزی درخشان به هراس افتادند.
از سویی، اسناد و مدارك این پیرزی آنچنان انكارناپذیر بود كه تحت هیچ شرایطی قادر به كتمان آن نبودند و به خاطر اینكه از قافله عقب نمانند پیروزی‌های ایران را در منطقة فاو تأیید كردند و خبر آن را سر تیتر روزنامه و مهمترین عنوان خبری رسانه‌ها و شبكه‌های رادیو و تلویزیونی خود قرار دادند.
رادیو بی بی سی: ١/١٢/١٣٦٤
«ایران به خوبی در زمین از عهده نیروهای عراق برآمد و با تصرف این همه از اراضی عراق، ضربه ای تحقیر آمیز به عراق وارد كرده است».
خبرگزاری آسیوشیتدپرس: ٢٢/١١/١٣٦٤
تنها یك نبرد تن به تن می‌تواند ایرانی‌ها را از منطقه فاو خارج كند. تانك‌ها در نخلستان‌ها قادر به فعالیت نیستند و نیروهای هوایی عراق نیز نمی‌توانند نیروهای استتار شده ایرانی را در منطقه شناسایی كنند و بیرون راندن آنها كار بسیار دشواری است.
رادیو آمریكا: ٣٠/١١/١٣٦٤
تحلیلگران نظامی غرب معتقدند كه ایران برای عبور از شط العرب (اروندرود)، نیاز به داشتن تجهیزات كافی داشتند و متعجب از این موضوع هستند كه چگونه با اندك تجهیزات قدیمی توانستند از این آبراه عبور كرده و به مواضع عراقی‌ها دست یابند.
خبرگزاری فرانسه:
استفاده عراق از سلاح‌های شیمیایی در جنگ فاو نشانه موفقیت نیروهای ایرانی است.
روزنامه حریت تركیه:
رسیدن ایران به سواحل غربی اروندرود، كابوس كویت و دیگر حكومت‌های خلیج فارس است.
رادیو و تلویزیون سوئد:
عكس ماهواره‌ای از جبهه‌ها حاكی از تسلط ایران بر فاو است. دست یافتن ایران به فاو باختی سیاسی برای عراق و (ناچاری او در) استفاده از سلاح‌های شیمیایی است.
از همه مهمتر، تأیید پیروزی رزمندگان ایران در تصرف منطقه فاو به وسیله صدام رییس جمهور وقت عراق و پذیرفتن شكست نیروهای ارتش عراق در عملیات والفجر ٨ از جانب وی بود.
برابر نامه‌ای كه توسط خبرگزاری آلمان غربی در مورخه ٨/١١/١٣٦٤ افشا شد، صدام در بازدید از جبهه فاو و مشاهده پیروزی‌های درخشان رزمندگان اسلام در بازگشت به بغداد طی نامه‌ای به نیروهای گارد ریاست جمهوری كه مورد اعتمادترین نیروهای او بودند با لحنی حزن آمیز به موفقیت و پیروزی‌های ایران اعتراف كرد و اینگونه نوشت: «ایرانی‌ها با عبور از روی سینه و پهلوی شما، خاك ما را اشغال كردند.»
سرانجام، این عملیات غرورآفرین پس از هفت روز تلاش اصلی و تصرف فاو پایان یافت ولی ادامه عملیات و دفع پاتك‌های مكرر عراق تا ٧٨ روز ادامه داشت و سلحشوران هوانیروز در طول این زمان در منطقه حضور فعال داشتند.
نتیجه عملیات:
١-30 كیلومتر از خاك میهن اسلامی و حدود ٧٧٠ كیلومتر از خاك عراق آزاد و ارتباط عراق با آب های آزاد قطع شد.
٢-شهر فاو آزاد شد و اسكله‌های فاو به تصرف درآمدند و نیروهای ایرانی در ٢٠ كیلومتری بندر ام‌القصر مستقر شدند.
٣-تلفات انسانی ارتش عراق بالغ بر ١٧٠٠٠ كشته و ٢٥٠٠٠ زخمی می‌شد.
٤-ضایعات هوایی عراق شامل ٧٠ فروند هواپیما و ١٠ فروند بالگرد.
٥-400 دستگاه تانك، ٢٠٠ دستگاه نفربر،٢٠٠ موضع توپخانه و ٥٠٠ خودرو منهدم شد.
٦-80 دستگاه تانك، ٤٠ دستگاه نفربر، ١٩٠ قبضه توپ و تعداد زیادی خودرو به غنیمت گرفته شدند.
٧-یك فروند ناوچه مورد هدف قرار گرفت و منهدم شد.
تعداد بالگردهای شركت كننده هوانیروز:
بالگرد كبرا: ٢٢ فروند
بالگرد ٢١٤: ٤١ فروند
بالگرد شنوك: ١٠ فروند
بالگرد ٢٠٦: چهار فروند
بالگرد ٢٠٥: سه فروند
تعداد بالگردهای شركت كننده در عملیات والفجر ٨ در مجموع ٨٠ فروند.
پایگاه‌های شركت كننده:پایگاه پشتیبانی عمومی اصفهان،پایگاه مسجد سلیمان،پایگاه كرمانف، پایگاه تهران.
ساعت پرواز انجام شده: ٣٩٣٨ ساعت.
تعداد مجروحین حمل شده: ٢٠٣٨ نفر
تعداد نیروهای رزمنده ترابری شده در قالب هلی برن: ١٦٢٤ نفر
مقدار بار (مهمات و تداركات) مورد نیاز حمل شده: ٣٣٠ تن
یگانهای شركت كننده از قرارگاه پدافند هوایی رعد ارتش جمهوری اسلامی ایران:
سه سایت موشك هاگ از بوشهر ، امیدیه،دزفول.
پنجاه عدد جنگ‌افزار توپ ٢٣ میلیمتری.
پنجاه عدد جنگ افزار توپ ٣٥ میلیمتری.
گروه‌های پدافندی تهران،اصفهان، اهواز، تبریز.
یگانهای سامانه اسكایگارد برای دفاع سطحی مناطق آسیب پذیر.
پوشش راداری توسط رادار بندر حضرت امام (ره).
تعداد پرسنل درگیر در انجام عملیات ٥٠٠٠ نفر.(ایسنا)
