تبیان، دستیار زندگی

به نام خدا

خب در بحث قبلی به کمک خانم گلهای گرامی دست کم از دو راه به این نتیجه رسیدیم که قانون نمی‌تونه همون خدا باشه.

البته در قرآن و احادیث صفاتی برای خدا ذکر شده. اما مشکل اینجاست که وقتی این صفات رو می شنویم تصویری حتی مبهم از خدا در ذهن با توجه معلومات و سن و سال فرد شکل می‌گیره.

مثلاً میگن خدا بزرگتر است. خب وقتی این جمله رو یک بچه میشنوه ، تصویری شاید حتی واضح تو ذهنش از خدا شکل می‌ده. این تصویر میتونه با توجه به تخیلات اون بچه خیلی متفاوت باشه نسبت به تصویری که بچه‌ای دیگه در ذهنش از خدا ایجاد کرده. با بزرگتر شدن فرد و متوجه شدن این موضوع که خدا قابل دیدن نیست و باید با چشم دل خدا رو دید. این تصاویر مبهم میشه. در مرحله ای حتی ممکنه شکلی تو ذهن از خدا ایجاد نشه ولی باز هم با شنیدن این صفات تصوراتی ایجاد میشه و این به نوعی شرک تلقی میشه. چون خدا مثل مانندی نداره و ایجاد این تصورات به خاطر مثالهایی که در طول زندگی با اونها آشنا شدیم شکل می‌گیره.

حالا حرف من اینه که باید تعریفی از خدا داشته باشیم که تا جایی که ممکنه مثالی قابل روئیت در واقعیت نداشته باشه. و این تعریف بتونه همه‌ی صفات خدا رو هم شامل بشه

به نظر شما میتونیم این تعریف جدید از خدا رو این بذاریم:

خدا= وجود(وجود مطلق)

یه توضیح کوتاه میدم تا منظورم رو برسونم.

من برای این به این تساوی جدید معتقد شدم، چون دیدم در برهان نظم گفته شده این جهان  منظم سازنده ای داره و مثلاً مثال زدند که همون طور که با دیدن  یک ساختمان پی به سازنده‌ی اون(بنا) می‌بریم، با دیدن این جهان منظم هم میفهمیم که حتماً این جهان دارای سازنده هست و اون سازنده رو خدا می‌نامیم.

اما دیدم این تعریف در این امر نقص داره و نمی‌تونه اثبات کنه ادامه یافتن این جهان هم محتاج خداست. چون میدونیم که ادامه داشتن یک ساختمان منظم محتاج بنا نیست و اگه بنا بمیره این ساختمان میتونه تا مدتها با همون نظم اولیه پا برجا بمونه. اما اگه فرض محال دیگه خدایی نباشه حتی کمتر از آنی جهان نمیتونه پابرجا بمونه.

اما تعریف  "خدا= وجود"، دیگه نقصی نداره و و اگه فرض محال دیگه  وجود(خدا)  نباشه، بلافاصله تمام چیزهایی که وجود دارند هم نخواهند بود.

به نام خدا

سلام

-------------------- نام فصل: تحلیل ماهیت "شرور" --------------------

تحلیل ماهیت " شرور "

عرض كردیم اینجا سه مرحله وجود دارد: مرحله اول، مرحله تحلیل حقیقت و

ماهیت شرور و بدیهاست. در اینجا حكما یك حرفى زدهاند كه در ابتدا شاید یك حرف خیلى كوچك و سخیفى به نظر بیاید، در صورتى كه حرف خوبى است، گفتهاند برگشت تمام بدیهاى عالم به نیستى است نه به هستى، هستى خیر است و هر چه كه شما بدى مىبینید نیستى است.

پس هستیهاى عالم دو تیپ نیست: هستیهاى خوب و هستیهاى بد، كه بعد بگویید آن كسى كه فاعل هستى است و هستیهاى خوب را آفرید، چرا هستیهاى بد را آفرید؟ تمام بدیها نیستى است. شما مىگویید مرگ [چرا هست؟] مرگ غیر از فقدان حیات چیز دیگرى نیست، اینطور نیست كه خالق حیات، خالق موت هم جداگانه باشد. خالق حیات، خالق حیات است، منتها حیات وقتى محدود به یك حدى شد، بعد از آن حد وقتى كه چیزى نیست، نیستى است.

این، نظیر یك خطى است كه شما دارید مىكشید. اگر شما یك متر خط كشیدید، فاعل این خط هستید. این خط یك مترى را در مقابل یك خط دو مترى كه بگذارید، فاقد یك متر دیگر است اما آن یك متر دیگر كشیده نشده است نه اینكه عدم آن یك متر دیگر كشیده شده است. هر چه كه شما در دنیا بدى مىبینید، بالاخره وقتى تحلیل مىكنید مىبینید آن چیزى كه مىگویید بد، یا خودش نیستى و فقدان است یا یك هستى است كه آن هستى نه از جنبه هستىاش بد است، [بلكه] از آن جهتى كه منشأ یك فقدان شده است بد است (باز آن هم كه بد است، از آن جهت بد است كه منجر به یك فقدان شده است). كورى بد است، خود كورى فقدان است، اما عملى كه منجر به كورى مىشود، خود این از آن جهت كه یك عمل و یك كار است، یك هستى است. یك كسى كس دیگر را كور مىكند و این كار نام ظلم به خودش مىگیرد و ظلم بد است.

درست است كه ظلم بد است، اما شما ظلم را باید تحلیل كنید. چرا ظلم بد است؟ آن كسى كه با كارد چشم دیگرى را درمىآورد، آیا این از آن جهت كه نیروست، نیرو داشتن او بد است؟ آیا اراده داشتن او بد است؟ آیا حركت كردن دستش بد است؟ آیا برندگى چاقویش بد است؟ اگر همه اینها وجود داشته باشد و فقط منجر به آن نیستى و كورى نشود، بد است، ظلم است؟ نه، تمام این هستیها از آن جهت صفت بدى به خود مىگیرند كه منتهى مىشوند به یك فقدان و یك كورى. فقر چرا بد است؟ چون نیستى است. ضعف چرا بد است؟ چون نیستى است. جهل چرا بد است؟ چون نیستى است. تمام هستیهایى هم كه منجر به این نیستیها بشوند، به خاطر رابطهشان با این نیستیها صفت " بدى " را به

خود مىگیرند، پس به اصطلاح شر بالعرض مىشوند، یعنى شر به واسطه شىء دیگر، نه به خودى خود. این مطلب را گاهى بعضى اشخاص به این صورت تلقى مىكنند كه مىگویند: گفتهاند شرور نیستى است، پس مثلا عقرب را كه گفتهاند شر است، نیستى است، فقر را كه گفتهاند شر است، یعنى اصلا فقرى وجود ندارد، شما خیال مىكنید فقرى وجود دارد، بدى نیستى است، ظلم وجود ندارد. نه، به این شكل نیست، [حكما] نمىخواهند بگویند در دنیا فقر وجود ندارد یا فقیر وجود ندارد یا عقرب وجود ندارد، عقرب نیستى است، صحبت این است كه این شرورى كه در عالم وجود دارند، یا خودشان نیستى هستند یا هستىاى هستند كه این صفت نیستى (نیستى یك شىء) را دارا هستند. مثلا ممكن است كسى بگوید آیا شما مىگویید كورى نیستى است؟ مىگوییم بله. مىگوید پس چه فرق است بین اینكه بگوییم زید كور است و كورى نیستى است یا بگوییم زید كور نیست؟ مثل این است كه یك وقت من مىگویم زید پول ندارد، و یك وقت مىگویم زید پول دارد، و پول نیستى است. هر دو یكى شد. چه فرق است میان اینكه شما بگویید فلان كس كور است و كورى نیستى است و اینكه بگویید نه، اصلا كور نیست. مسلم میان ایندو فرق است و این مغلطه است. وقتى كه ما مىگوییم فلان كس كور هست، یعنى متصف به این نیستى است، اصلا كورى یعنى این نیستى. " كور هست " یعنى متصف به این نیستى است، " كور نیست " یعنى متصف به این نیستى نیست. پس آنها كه مىگویند اینها نیستى است، یعنى یك سلسله صفات عدمى است در این دنیا كه این صفات عدمى منشأ انتزاعش به اصطلاح فلاسفه وجود دارد، خودش نیستى است والا منشأ انتزاع این نیستى، مسلم وجود دارد. وقتى یك وجود محدود شد به یك حدى، براى آن حد هم به مناسبت محدود، یك نوع اعتبار هستى مىشود، گواینكه آن هستى یك هستى اعتبارى است. خیال نمىكنم در این مطلب كه تمام شرور و بدیهاى عالم از نیستیها انتزاع مىشود، ایرادى باشد.

به نام خدا

سلام

-------------------- نام فصل: شرور، مقدمه خیرات --------------------

شرور و چیزهایى كه ما آنها را نیستیها و فقدانات مىنامیم و مىگوییم از خیرات لاینفك هستند، اینها هم صد درصد شر نیستند، یعنى این طور نیست كه همین چیزهایى كه ما آنها را شر مىنامیم، صد درصد نیستیهایى بلااثر باشند، بلكه همین نیستیها در هستیها مؤثرند، كه اگر این نیستیها و فقدانات و شرور نبودند اگر ما فرض كنیم این یك امر ممكنى باشد كه خیرات را از آنچه كه ما شرور مىنامیم، جدا كنیم و شرور را یكدفعه از عالم برداریم دستگاه عالم اختلال پیدا مىكرد، یعنى آن چیزهایى كه ما آنها را خیرات مىنامیم، آنها هم دیگر امكان وجود پیدا نمىكردند. البته این یك

ادعاست كه باید درباره آن توضیح بدهیم.

پس باز آنچه كه ما شر مىنامیم، از نظر یك شخص و یك شىء جزئى شر است، ولى از نظر نظام جملى و كلى، خود همان شر هم خیر است. خیر بودن خیرات بستگى دارد به شر بودن این شرور و پیدایش خیرات بستگى دارد به اینكه همین نیستیها، همین گودالها كه در عالم توهم، ما آنها را یك سلسله گودالها در هستیها فرض مىكنیم همین خلاها حتما باشد تا آن هستیها صورت تحقق به خود بگیرد.

به نام خدا

سلام خانم گلها

واقعاً ممنون که این سوالات ذهن من رو بر طرف کردین

در مورد حرفهای شرک آلود مطمئن باشید برای من کاملاً اثبات شده که خدا عین عدالت و عین علم و...  هست . فقط یک اشتباه بزرگ کردم که بی پروا و بدون استغفار این نسبتها رو به خدا دادم. درسته که اعتقادی بهشون ندارم اما شما درست میگین و نباید بی پروا و بدون نعوذبالله گفتن این حرفها رو میزدم

آخه فکر بچه گانه‌ای تو ذهنم بود که وقتی در مورد خود خدا میخواییم صحبتی کنیم گفتن نعوذبالله شاید یکم بی معنی باشه ولی فهمیدم که حتی در مورد سوالاتمون در مورد خدا هم باید به اون پناه ببریم تا گمراه نشیم

حرفهای‌ آقای مطهری خیلی خوب به سوالاتم جواب داد. ممنونم که منو با این سخنان آشنا کردین. نمیدونم چرا من که به این جور بحث ها علاقه دارم تا حالا به سمت این کتابها نرفته بودم

میدونم از تنبلی خودم بوده

 البته طرز فکر من در مورد وجود و عدم تقریباً همین چیزهایی بود که آقای مطهری گفتند، اما ایشون خیلی واضح تر و روان تر و شیرین تر بیان کردن و به راحتی قابل فهم بود

واقعاً ازتون ممنونم  فکر می‌کنم شبهات من در مورد خدا همین چیزا بیشتر نبود یعنی اون چیزایی که برام مقداریش حل نشده مونده بود همینا بودن .

واقعاً تو این مباحث من خیلی چیزا به لطف شما و جناب صدرا یاد گرفتم . چیزهایی که بعضی وقتها فکر می‌کردم اینها جواب نداره یا جوابشوقتی امام زمان ظهور کرد معلوم میشه، نگو که اینا از سوالاتی بوده که به راحتی جواب داده شده و من بی خبر و در خواب غفلت بودم

بازم ازتون تشکر می‌کنم