نمونه هایی از آثار و بركات آزادگی در سیره حسینی
حقیقت
آزادگی این است كه انسان فقط بنده خدای متعال باشد و از بندگی غیرخدا رها
باشد، همین حقیقت را امام علی(علیه السّلام) خطاب به فرزندش بیان می كند:
كه لا تكن عبد غیرك و قد جعلك الله حرا (نهج البلاغه نامه ٣١) بنده دیگری
مباش كه خداوند تو را آزاد آفریده است.
غلام همت آنم كه زیر چرخ كبود
زهرچه رنگ تعلق پذیرد آزاد است
حال این نوع آزادگی آثار و بركاتی دارد كه به نمونه هایی از آن اشاره می شود:
١
- شجاعت: خداوند در توصیف ویژگی های مردان الهی و مبلغان راه حقیقت، شجاعت
و شهامت را یكی از بارزترین صفات و خصلت های آنان می شمارد و می فرماید:
«الذین یبلغون رسالات الله و یخشونه و لا یخشون احدا الا الله و كفی بالله
حسیبا.» (احزاب /٣٩)
و شجاعت در گفتار و كردار حضرت اباعبدا...
الحسین(علیه السّلام) متجلی بوده كه آن نشان روح آزاد و عظمت نفسش می
باشد. همان طور كه پدربزرگوارش در نهج البلاغه فرمود: «به خدا سوگند اگر
تمام عرب در نبرد با من پشت به پشت هم دهند، از صحنه جنگ روی برنگردانم و
اگر فرصت باشد به پیكار همه آن ها می شتابم.» (نامه ٤٥) حسین(علیه
السّلام) در روز عاشورا آن چنان شجاعانه می رزمید كه در لحظات آخر عمرسعد
به لشكریان گفت: وای بر شما، آیا می دانید با چه كسی می جنگید؟ این
فرزندكشنده عرب است، پس از هر طرف بر او حمله كنید. (مناقب آل ابی طالب، ج
٣ ص ٢٥٨) امام زمان(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) با اشاره به رشادت های
جدش خطاب به آن حضرت می فرماید: زمانی كه لشكر كوفه تو را قویدل و نترس و
پرجرات یافتند و توانایی جنگ با تو را نداشتند دام های مكرشان را بر سر
راهت نهادند و با حیله و شرارتشان به مقابله با تو برخاستند. (همان ص ٥٠٣)
و این نشان از روحیه آزاد حسین بن علی(علیه السّلام) و روحیه ذلت بار
دشمنانش است.
٢ - صلابت و قاطعیت: از دیگر ویژگی های رهبران آسمانی
در پرتو آزادگی آن ها اراده پولادین و صلابت در راه هدف است و امام
حسین(علیه السّلام) از چنین صلابتی برخوردار بود. ایشان در پاسخ برادرش
محمدحنفیه- كه راه های مصلحت آمیزی برای حضرت پیشنهاد می كرد- اراده خلل
ناپذیر خودرا در مبارزه با یزید چنین ابراز می كند برادرم! اگر در روی
زمین هیچ گونه پناهگاه و مركز امنی نباشد، با یزیدبن معاویه بیعت نخواهم
كرد. (موسوعه كلمات الامام الحسین، ص ٢٨٩)
٣ -زهد و دنیاگریزی: زهد
عبارت است از ترك و بی اعتنایی به امور مادی دنیا در مقابل یك حقیقت دیگر
كه آن خدا یا آخرت یا شرافت و یا آزادی و یا چیز دیگر است. این ترك زندگی
دنیوی نیست بلكه ترك یك نوع از زندگی یعنی لذت گرایی و انتخاب نوعی دیگر
از زندگی است كه همراه با عزت و شرافت و كرامت انسانی است و این نوع زندگی
اجتماع را می سازد و زندگی غیرزاهدانه است كه موجب فنا و سقوط ملت هاست.
(یادداشت های استاد ج ٥ ص ٣٧٨) و امام حسین(علیه السّلام) هم از نظر
اندیشه، و هم از نظر رفتاری در بالاترین سطح زهد قرار داشت. امام می
فرماید: خداوند دنیا را وسیله آزمایش و مردم را برای فانی شدن آفرید. پس
تازه هایش كهنه و نعمت هایش زایل و شادی آن مبدل به غم می شود و خانه و
منزلگاهی است زودگذر و كوتاه مدت پس برای آخرت توشه ای برگیرید كه بهترین
توشه تقواست (فرهنگ سخنان امام حسین(علیه السّلام) ص٣٢١)
٤ - سخاوت و
بخشندگی: امام حسین(علیه السّلام) می فرماید: كسی كه بخشش نماید، بزرگی
خواهد یافت و هركس بخل ورزد، پست خواهد شد و یقینا بخشنده ترین مرد كسی
است كه نیازمندی كه از او امید یاری ندارد، بخشش كند. (همان، ص ٨٢)
روزی
شخصی برای حل مشكل نزد آن حضرت آمد و هنوز لب به سخن نگشود كه حضرت به او
فرمود: ای برادر خواسته ات را به صورت شفاهی مطرح نكن. خواسته خود را در
كاغذی بنویس تا ان شاء الله من با انجام دادن آن، موجبات خوشحالی تو را
فراهم آورم. او نیز نامه ای نوشت و حضرت پاسخ دادند و در ادامه حضرت به او
فرمود:
ای برادر اگر روزی گرفتار شدی مشكل خود را جز برای سه كس اظهار
نكن: ١- افراد دیندار ٢- جوانمرد ٣- انسان هایی كه شرافت خانوادگی دارند.
زیرا دیندار برای حفظ دین خود به تو یاری می رساند و جوانمرد به سبب
مردانگی خود حیا می كندو به كارت رسیدگی می كند و فرد اصیل و شریف نیز می
داند كه تو با رفتن نزد او، از آبرویت مایه گذاشته ای و برای انجام خواسته
ات كوشیده ای، لذا آبرو و شخصیت تو را حفظ می كند.» (تحف العقول ص ٢٤٧)