• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن شمال > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
شمال (بازدید: 1919)
دوشنبه 14/5/1392 - 10:48 -0 تشکر 628810
شناخت مازنداران

http://anthropology.ir/node/4086 گردآوری : سید قاسم حسنی

jade.jpg

استان مازندران یکی از استان های شمالی ایران است سرزمینی که بین 47 دقیقه و 35 درجه تا 8 دقیقه و 38 درجه عرض شمالی از استوا و 16 دقیقه و 50 درجه تا 10 دقیقه و 56 درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته و مساحتی حدود 4/23756 کیلومتر مربع وسعت دارد .

استان مازندران یکی از استان های شمالی ایران است سرزمینی که بین 47 دقیقه و 35 درجه تا 8 دقیقه و 38 درجه عرض شمالی از استوا و 16 دقیقه و 50 درجه تا 10 دقیقه و 56 درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته و مساحتی حدود 4/23756 کیلومتر مربع وسعت دارد .این استان از شمال به دریای مازندران ، از شرق به خراسان ، از غرب به گیلان و از جنوب به سلسلهجبال البرز محدود می شود گرگان و دشت بخشی از این استان بود که اخیرا با نام استان گلستان از این محدوده جغرافیایی جدا شده است.
مازندران قطب کشاورزی است و زمین های ان استعداد قابل توجهی برای کشت انواع محصولات مانند : برنج ؛ گندم ؛ حبوبات ؛ پنبه ؛ مرکبات و صیفی جات دارد . از سلسله جبال البرز رشته کوه های متعدد و رودخانه های پرآب به سوی دریای مازندران جاری است . مهمترین آنها عبارتند از : هراز ؛ تجن؛ تالار؛ و رود چالوس ؛ سواحل درریای مازندران نیز محل مناسبی برای استخراج مواد پروتئینی است .
مرکز استان ، شهرستان ساری و در برگیرنده شهرستان های ، نکا ، جویبار ، سوادکوه ، محمودآباد ، رامسر ، تنکابن ، نوشهر و چالوس ، نور ، بابلسر ، آمل ، بابل ، قائمشهر ، بهشهر و گلوگاه است .

دوشنبه 14/5/1392 - 11:55 - 0 تشکر 628862

پاپوش زنان :

جوراب :

جنس آن از پشم است و در رنگ های تیره بافته می شود.

کوش :

در گویش محلی به کفش می گویند جنس آن از چرم دباغی شده و به رنگ های قهوه ای و مشکی بود.

گالش :

بیشتر در رفت و آمدهای روزانه استفاده می شود و از جنس لاستیک سیاه و کف آن قرمزرنگ است .

چاروق :

کفش مشترک مردان و زنان استجنس این کفش از چرم و گاو و گومیش و یا نمد است که کمی بزرگ تر از پا و لبه آن چین کش است .

پاتوئه :

شال بلند ابریشمی است که دورپا پیچیده می شود و با کمک ریسمان های بلندی آن می بندد پاتوئه پاپوش گرمی است و در ورزهای سرد بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

دوشنبه 14/5/1392 - 11:56 - 0 تشکر 628863

بازی های مهم

کشتی لوچو :

کشتی لوچو از کشتی های محلی استان مازندران است و در گذشته در مراسم عروسی اجرا می شود. اما امروزه در بعضی از نقاط استان این کشتی همه ساله در تابستان بعد از روجین شالی هنگام فراغت کار روستاییان ، انجام می شود و جایزه برنده  یک راس گاو یا گوسفند و یا چیزهای دیگر است که توسط اهالی خریداری می شود.

برای مسابقه دو نفر از کشتی گیران با تجربه به عنوان داور انتخاب می شوند، در این کشتی هر گونه ضربه زدن به بدن یا سرحریف ، سرچنگک و ضربه زدن به کتف و گرفتن گوش ، خطا محسوب می شود کشتی گیری که در این هفته تمامی حریفان را شکست دهد ، برنده مسابقه است . در طول برگزاری مسابقه ، ساز و دهل نیز نواخته می شود تا شور و هیجان بیشتری به مسابقه بدهد.

گاو جنگی :

از دیگر سرگرمی های دیرپا ، مراسم «گاوجنگی » در روستای «شیرکلای » شهرستان نور است که به زبان محلی «تشک جنگی » نامیده می شود. این مسابقه هر سال و یک هفته بعد از اتمام کشتی لوچود در اوایل مردادماه به مدت 10 روز برگزار می‌شود .قبل از انجام مسابقه ، از اهالی محلی مبلغی پول بابت هزینه های ضروری جمع آوری می شود. چند روز پیش از مسابقه از طریق نامه تاریخ برگزاری مسابقه به اطلاع اهالی روستاها و شهرها و حتی استان های همجوار رسانده می شود. هزینه نگه داری مهمانان در روستا و کرایه از پول جمع آوری شده پرداخت می شود.

غیر از این بازی های مهم در کوچه خیابان ها نیز بازی های دیگری نیز وجود دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد.

دختران و پسران در سنین مختلف به انواع بازی های محلی می پردازند ، برخی از این بازی ها شناخته شده تر هستند: تپ جو ، لیله بازی ، پرپر ، چشم دلیکا ، کله بزکا ، مهره بازی ، سه سنگ ، سه گل ، چش بیته کا ، پاسنگ کا،آقوزبازی، النگ بازی ، خرک ، زمزمه ، چلچله .

آغوزکا یا گردو بازی :

 بازیکنان گردوها را دو به دو روی یکدیگر چیده و هریک به نوبت با گردویی به نام کل یا تیره ( گردوی بزرگتر ) به گردوها می زنند. اگر نفر اول به گردوها زد و  آنها را انداخت فعلاٌ برنده محسوب می شود و بقیه بازیکنان باید به تیره او بزنند هرکسی موفق شد ، صاحب همه گردوها می شود. در غیراینصورت نفر اول همه گردوها را جمع می کند.

چلیک مارکا : بازیکنان به دو گروه تقسیم می شوند، برای بازی به دو تکه چوب کوچک یا چلیک و چوب بزرگ یا مارکا نیاز دارند. ابتدا گروه اول ، چوب کوچک را روی گودالی قرار می دهند. سپس با چوب بزرگ به ریز چوب کوچک می زنند و آن را به طرف بالا پرت می کنند. چوب هریک از بازیکنان، که مسافت بیشتری را طوی کند. آن گروه برنده می شود. افراد بازنده باید به برندگان سواری بدهند.

رزین کا: رزین وسیله چوبی است که تکه نوار لاستیکی به دو سر انتهای چوب بسته می شود. بازیکن با گذاشتن سنگ لای لاستیک و کشیدن آن به طرف عقب سنگ را پرتاب می کند و گنجشک شکار می کند.

ریسمان بازی : از بازی های نمایش سنتی مازندران به ویژه در غرب استان ، ریسمان بازی است . این بازی غالباٌ در مراسم عروسی برگزار می شود ریسمان بازان دو نفر هستند .یک نفر به عنوان بندباز بالای طناب راه می رود . دیگری به نام شیطانک در پایین می ایستند.

بند باز بالای طناب با گذاشتن مجمع روی سر یا سوار شدن روی دوچرخه روی طناب راه می رود و شیطانک نیز در پایین می ایستند. بند باز بالای گذاشتن مجمع روی سر یا سوار شدن روی دوچرخه روی طناب راه می رود و شیطانک نیز در پایین با درآوردن شکلک و حرکات خنده آور تماشاچیان می چرخد و پول و شیرینی جمع می کند. از صاحب نیز پول و شیرینی می گیرند.

دوشنبه 14/5/1392 - 11:58 - 0 تشکر 628865


غذاهای مازندرانی
به عنوان چند نمونه از غذاهای محلی مازندران می توان از غذاهای زیر نام برد:
آغوز مسما : خورشتی که از گردو ، مرغ ، ترشی انار درست می شود.
ته چین : برنج همراه با گوشت
ترش ترشو : برنج را همراه با حبوبات ، ترشی آلوچه ، مانند آش درست می کنند. دوپتی : دوغ را به حبوبات پخته شده و سیرداغ اضافه می کنند.
اسپناساک: اسفناج پخته همراه دانه انار ، عدس ، سیرداغ ، رب گوجه ، آب انار ، یا نارنج
آش کدو : برنج پخته ، کدوی پخته و له شده که آب زرشک و شکر به آن اضافه شده است .
نازخاتون : بادمجان کبابی و له شده که به آبغوره ، ریحان ، جعفری و سیر کوبیده اضافه می شود.
نازخاتون : بادمجان کبابی و له شده که به آن آبغوره ، ریحان ،  جعفری، و سیر کوبیده اضافه می شود.
اسفناج مرجی : شامل اسفناج پخته ، عدسی ، سیر و انارش ترش است .
کهی انار : کدوی پخته همراه با باقلا و عدس پخته شده با گردوی ساییده و دانه انار که سیرداغ به آنها اضافه شده ومخلوط آن همراه با پلو می خوردند.
قلیه : عدس، باقلا، اسفناج سرخ شده ، گوشت ، گردو ساییده را با هم مخلوط می‌کنند و دانه انار را در آخر اضافه می کنند. موقع خوردن سیرداغ روی غذا می‌ریزند.
خورشت آلو : مرغ پخته همراه دانه انار ،  آلو سرخ شده و پیاز داغ

دوشنبه 14/5/1392 - 12:0 - 0 تشکر 628866

ضرب المثل های مازندرانی
آسیه گو دوش نیه گنه زمین تپه چاله دارنه
معنی : آسیه دوشیدن گاو را بلد نیست می گوید زمین تپه و چاله دارد .
موارد استعمال : عرضه انجام دادن کاری را ندارد بهانه گیری می کند.
آغوزدار سراسا صد نفر کپتل زندنه
معنی : گردویی که بالای درخت می باشد صدها نفر برای چیدنش چوب پرت می‌کنند.
موارد استعمال : پشت سر دختر جهت خواستگاری او حرفهای بسیاری می زنند.
اتا دست جا به مگر چند تا هندوانه گیرنه .
معنی : با یک دست مگر می توان چند هندوانه برداشت .
موارد استعمال : یک نفر مگر می تواند چند مسئولیت را قبول کند یا مسئولیت چندکار را در یک زمان قبول کردن ،
 اتاگوش در هسته اتا گوش دروازه
معنی : یک گوشش مانند در، گوش دیگر مانند دروازه
موارد استعمال : حرف نشنوی کردن
امید داشتن به از خوردن
معنی : امیدوار بودن بهتر از خوردن است .
موارد استعمال : امید را از دست ندادن
انگور انگور جا لکه یادگیرنه ، همسایه ، همسایه جا فن
معنی : انگور پوسیده باعث پوسیدگی انگور کناری خودش می شود و همسایه نیز از همسایه دیگر هنر می آموزد.
موارد استعمال : چشم هم چشمی کردن.
این اسبه مرغنه سیو کرک شنه
معنی : این تخم مرغ سفید از آن مرغ سیاه است
موارد استعمال : قدر پدر و یا مادر را در موقع بدست آوردن تمام ،  دانستن .
این چش ره شی مار دارنه خیال دارنه
معنی : این چشمی که مادر شوهر دارد قصد آمدن دارد .
موارد استعمال : حالا حالاها دست بردار نیست ، در قصدش مصمم است .
بامشی دست گوشت جا نرسنه گنه بودنه
معنی :
گربه دستش به گوشت نمی رسد می گوید بو می دهد.
موارد استعمال : عرضه انجام کاری را نداشتن ماخذ : مازند نومه

دوشنبه 14/5/1392 - 12:4 - 0 تشکر 628867

مراسم محلی
نوروز خوانی
نوروز خوانان معمولاٌ پانزده روز قبل از فرارسیدن عید نوروز به داخل روستاها می‌آیند و با خواندن اشعار در مدح امامان ترانه های محلی ، طلیعه سال نو را به آن مژده می دهند. نوروز خوانان چند نفر هستند که یک نفر اشعار را می خواند ، باد بهارون بیمو/ نوروز سلطون بیمو/ مژده دهید به دوستان / گل به گلستون اومد/ بهار آمد بهار آمد خوش آمد/ علی با ذوالفقار آمد، خوش آمد/ نوروزتان نوروز دیگر / شما را سال نو باشد مبارک صاحب خانه نیز با دادن پول ، شیرینی ، گردو، تخم مرغ و نخود، و کشمش از آنان پذیرایی می کند.

دوشنبه 14/5/1392 - 12:6 - 0 تشکر 628868

چهارشنبه سوری :
از مراسم به جامانده در ایران زمین ، چهارشنبه سوری است که در پایان چهارشنبه هر سال برگزاری می شود .صبح روز چهارشنبه آش هفت ترشی ، درست می کنند، آشی که هفت نوع ترشی مانند آب نارنج ، آب لیمو، آب انار ، سرکه، گوجه سبز ، و آب ازگیل در آن می ریزند و بعد از آماده شدن بین همسایه ها پخش می کنند غروب روز می خوانند با آرزوی شادی و خوشی برای خود و خانواده خود از روی آتش می پرند، آنها می خوانند: چهارشنبه سوری کمی پارسال دسوری کمی ، امسال دسوری کمی

دوشنبه 14/5/1392 - 12:7 - 0 تشکر 628869

عید نوروز :

هنگام تحویل سال افراد خانواده دور سفره هفت سین که با ظرافت و سلیقه خانم چیده شده می نشینند و در حالیکه پدر خانواده دعای تحویل می خواند منتظر سال نو می شوند . در گذشته که امکانات ارتباطی مانند رادیو و تلویزیون نبود با تیراندازی یا گفتن اذان سال جدید را به همه اعلام می داشتند بعد از این که سال نوشدن کسی که به عنوان مادرمه انتخاب شده با مجمعی که در آن قرآن ، آیینه ، آب، سبزه و شاخه های سبز جوان قرار دارد وارد خانه می شود چهارگوشه اتاق ها را آب می پاشد قرآن را کنار سفره هفت سین می گذارد و شاخه های سبز ( درخت آلوچه ) را به این نیت که سال سرسبز و خوش و خرمی برای خانواده باشد، جلوی در اتاق آویزان یا روی طاقچه اتاق می گذارد. در این روز مادر خانه ، غذای عید، سبزی پلو با مرغ یا گوشت درست می کند. علاوه بر آن غذایی به عنوان خیرات برای اموات می پزند و بین مردم پخش می کنند. در غروب شب اول سال به این اعتقاد که چراغ خانه آنها همیشه روشن و نورانی باشد ، به سر درخانه ها شمع یا شعله آتش آویزان می کنند.

دوشنبه 14/5/1392 - 12:8 - 0 تشکر 628870

جشن نوروز ماه :

مردم مازندران در اواسط مردادماه جشنی به نام نوروز ماه دارند وقتی که اولین محصول برنج زودرس رسید بعد از جمع آوری و درو با همان برنج درست می کنند و در خارج از روستا جشن پایان کار می گیرند. این مراسم دست مانند سیزده به در است و اعتقاد دارند که این روز را حتماٌ باید بیرون از روستا به سر برد در واقع این جشن یک نوع سپاسگزاری به درگاه خداوند است.

دوشنبه 14/5/1392 - 12:9 - 0 تشکر 628871

مراسم تیرماه سیزده :

از دیگر مراسم سنتی و رسمی مازندران تیرماه سیزده است که در اواسط آبان هر سال برگزاری می شود. البته روایات مختلف در مورد تیرماه سیزده وجود دارد. می گویند که شب تولد حضرت علی(ع) است می گویند پیروزی کاوه بر ضحاک و جشن مهرگان است .

در این شب همه خانواده کنار هم جمع می شوند و تا پاسی از شب به خوردن تنقلات و گوش دادن به قصه و افسانه های بزرگ تر ها سپری می کنند جوانان هم با در دست داشتن ترکه ای  بلند که کیسه ای به انتهای آن بسته شده است . همراه کودکان به در خانه ها رفته و با سر و صدا و کوبیدن چوب به در خانه ها و لال بازی از صاحب خانه تقاضای هدیه می کنند به آنها پول ، این اشعار را می خواند: لال بیمو، لال بیمو، پارسال و پیرار بیمو، چل بزن دیگه بزن ، لال انه لالک انه ف پیسه گنده خوانه ، سالوماه ارزون نوه ، لال مار رسوا نو ، لال انه لالک انه ، پاربورده امسال انه ، لال آمده ، لال آمده ، پارسال و امسال آمده ، چرخ نخ ریسی را حرکت بده ، به دیگ بزرم ، لال آید ، لال کوچک می آید ، کسی که شیرین پیسی کنده می خواهد می آید، سال و ماه ارزان نمی شود، لال بزرگ رسوا نمی شود، لال می اید، لال کوچک می آید، پارسال رفته امسال می آید.

دوشنبه 14/5/1392 - 12:10 - 0 تشکر 628872

آیین سنتی 26 عیدماه :

آیین ویژه سنتی 26 عید ماه طبری هر سال در تاریخ 28 تیرماه شمسی در بیشتر روستاهای استان برگزاری می شود . در روستای امامزاده حسن سوادکوه این مراسم با آداب خاصی انجام می شود این رسم به جشن مردگان نیز معروف است ، بر اساس سنت رایج و باورهای مردم در زمان های قدیم فریدون پادشاه پیشدادی به خونخواهی پدرش جمشید شاه حاک پادشاه را سرنگون می کند مردم خبیر این پیروزی را در شب با آتش زدن بوته ها به یکدیگر اطلاع می دهندو فردای آن روز با برپایی جشن و مسابقه کشتی این پیروزی را گرامی می دارند. امروزه نیز اهالی روستاهای اطراف همگی به امامزاده حسن می آیند و علاوه بر خیرات کردن برای اموات خود و روشن کردن شمع روی مزارها ، تماشاگر مسابقه کشتی سنتی لوچر می شوند. در این روز کشتی گیران سوادکوه در این محوطه گرد می آیند و به مصاف هم می روند. در مناطق جلگه ای جشن مردگان در آرامگاه ها برگزار می شود.

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.