تبیان، دستیار زندگی

من وغروب وغم،تو طعم مهربان

من و دل غمین، تو و صفای جان

تو و همه سکوت، شکفته بر لبت

من وصدای غم،به کنج شب نهان

من و غمت کنون، به غربتی اسیر

تو چون پرنده ای ، میـان آسمان

کنار شهر غم ، نشـسته ام غمین

به  زیـر  چـادر  ســیاه   مردگــان

تو و شــــکفتن ، ترنم نسـیم

من و سرود غم ، ز گـوشـه زمان

من و شکست دل،تو و همه غرور

منم چو ذرّه ای ، تو دشت بیکران

تو و مه و سحر، ن و غم و فراق

«رها» شوم اگر ، رسد ز تو نشان

بهروز ((رها))

نه به انتظار یاری, نه ز یار انتظاری

غم اگر به كوه گویم بگریزد و بریزد

كه دگر بدین گرانی نتوان كشید باری

چه چراغ چشم دارد دلم از شبان و روزان

كه به هفت آسمانش نه ستاره‌ای است باری

دل من ! چه حیف بودی كه چنین زكار ماندی

چه هنر به كار بندم كه نماند وقت كاری

نرسید آن كه ماه به تو پرتوی رساند

دل آبگینه بشكن كه نماند جز غباری

همه عمر چشم بودم كه مگر گلی بخندد

دگر ای امید خون شو كه فرو خلید خاری

سحرم كشیده خنجر كه: چرا شبت نكشته‌ست

تو بكش كه تا نیفتد دگرم به شب گذاری

به سرشك همچو باران ز برت چه برخورم من؟

كه چو سنگ تیره ماندی همه عمر بر مزاری

چو به زندگان نبخشی تو گناه زندگانی

بگذار تا بمیرد به بر تو زنده واری

نه چنان شكست پشتم كه دوباره سر برآرم

منم آن درخت پیری كه نداشت برگ و باری

سر بى پناه پیری به كنار گیر و بگذر

كه به غیر مرگ دیگر نگشایدت كناری

به غروب این بیابان بنشین غریب و تنها

بنگر وفای یاران كه رها كنند یاری...

هوشنگ ابتهاج

(( دلتنگ غروبی خفه، بیرون زدم از در
در مشت گرفته مچ دست پسرم را
یارب به چه سنگی زنم از دست غریبی
این کله ی پوک و سرو مغز پکرم را
هم در وطنم بار غریبی به سر دوش
کوهی است که خواهد بشکاند کمرم را
من مرغ خوش آواز و همه عمر به پرواز
چون شد که شکستند چنین بال و پرم را؟
رفتم که به کوی پدر و مسکن مآلوف
تسکین دهم آلام دل جان به سرم را
گفتم به سرراه همان خانه و مکتب
تکرار کنم درس سنین صغرم را
گر خود نتوانست زدودن غمم از دل
زان منظره باری بنوازد نظرم را
کانون پدر جویم و گهواره ی مادر
کان گهرم یابم و مهد هنرم را
تا قصه ی رویین تنی و تیر پرانی است
از قلعه ی سیمرغ ستانم سپرم را
با یاد طفولیت و نشخوار جوانی
می رفتم و مشغول جویدن جگرم را
پیچیدم از آن کوچه ی مانوس که در کام
باز آورد آن لذت شیر و شکرم را
افسوس که کانون پدر نیز فرو کشت
از آتش دل باقی برق و شررم را
چون بقعه ی اموات فضایی همه خاموش
اخطار کنان منزل خوف و خطرم را
درها همه بسته است و به رخ گرد نشسته
یعنی نزنی در که نیابی اثرم را
درگرد و غبار سر آن کوی نخواندم
جز سرزنش عمر هوی و هدرم را
مهدی که نه پاس پدرم داشته زین پیش
کی پاس مرا دارد و زین پس پسرم را؟
ای داد که از آن همه یار و سر و همسر
یک در نگشاید که بپرسد خبرم را
یک بچه ی همسایه ندیدم به سر کوی
تا شرح دهم قصه ی سیر و سفرم را
اشکم به رخ از دیده روان بود ولیکن
پنهان که نبیند پسرم چشم ترم را
میخواستم این شیب و شبابم بستانند
طفلیم دهند و سر پرشور وشرم را
چشم خردم را ببرند و به من آرند
چشم صغرم را و نقوش و صورم را
کم کم همه را درنظر آوردم و نا گاه
ارواح گرفتند همه دور و برم را
گویی پی دیدار عزیزان بگشودند
هم چشم دل کورم و هم گوش کرم را
یک جا همه ی گمشدگان یافته بودم
از جمله "حبیب" و رفقای دگرم را
این خنده ی وصلش به لب آن گریه ی هجران
این یک سفرم پرسد و آن یک حضرم را
این ورد شبم خواهد و نا لیدن شبگیر
وان زمزمه ی صبح و دعای سحرم را
تا خود به تقلا به در خانه کشاندم
بستند به صد دایره راه گذرم را
یکباره قرار از کف من رفت و نهادم
بر سینه ی دیوار در خانه سرم را
صوت پدرم بود که میگفت چه کردی؟
درغیبت من عایله ی در بدرم را
حرفم به زبان بود ولی سکسکه نگذاشت
تا باز دهم شرح قضا و قدرم را
فی الجمله شدم ملتمس از در به دعایی
کز حق طلبد فرصت صبر و ظفرم را
اشکم به طواف حرم کعبه چنان گرم
کز دل بزدود آن همه زنگ و کدرم را
ناگه پسرم گفت چه میخواهی از این در؟
گفتم : پسرم بوی صفای پدرم را ... ))

شهریار

یاد دارم در غروبی سرد سرد                  می گذشت از کوچه ما دوره گرد

داد می زد:کهنه قالی می خرم              دست دوم جنس عالی می خرم

کاسه و ظرف سفالی می خرم              گر نداری کوزه خالی می خرم

اشک در چشمان بابا حلقه بست           عاقبت آهی کشید بغضش شکست

اول ماه است و نان در خانه نیست          ای خدا شکرت ولی این زندگیست؟

بوی نان تازه هوشش برده بود                اتفاقا مادرم هم روزه بود

خواهرم بی روسری بیرون دوید               گفت:آقا سفره خالی می خرید؟

؟؟؟

چه غم انگیز است وقتی که چشمه ای سرد و زلال در برابرت می جوشد و می خواند و می نالد ،

تو تشنه ی آتش باشی و نه آب.

 و چشمه که خشکید ، و چشمه که از آن آتش که تو تشنه ی آن بودی ،بخار شد و به هوا رفت

و آتش کویر را تافت و در خود گداخت و از زمین آتش رویید و از آسمان آتش بارید

تو تشنه ی آب گردی و نه آتش ...

 و بعد ، عمری گداختن از غم نبودن کسی که تا بود ، از غم نبودن تو می گداخت ...

                                                                                 دکتر علی شریعتی

حمیدرضا نظری

به هنگامی که این خونریز
غروب تیره پاییز ،قدم در شهر من می زد
ستاره روزنی می جست ،شب گیسو پریشان را
.
.
شب تنها ،شب یغما
شب پاییز جان فرسا
به تاراج همه دلها،فرود آمد بروی بستر دنیا
.
.
.سکوت مرگبار شب
نفس در سینه ها می کشت
گل سرخ دلم آن شب، درون سینه ام پژمرد
.
.
همه ظلمت ،همه حیرانی و وحشت
زابر تیره ای آن شب
به روی شهر می بارید
.
.
گهی شلاق طوفانی
گهی بادی ،نسیمی سرد
ز بی رحمی زتن برکند ،تمام پوشش باغم
.
.
یکی قامت شکن رعدی
شرر انداخت بر جانم
شکست آن سرو دیرین را ،به باغ آرزو هایم
.
.
ردا پوش،آن سیاهین جامه بر تن
قدمهایش چه سنگین و نفسهایش خزان آهنگ
زدستان درختان می گرفت آن برگهای بی نفس ،زرد و طلایی رنگ
.
.
بر اینها هم دریغی نیست
ولی اما ،ولی اما
چرا یاس امیدم را زکنج سینه ام دزدید.

نصرت رحمانی

ای دوست
این روزها
با هركه دوست می‌شوم احساس می‌كنم
آنقدر دوست بوده‌ایم كه دیگر
وقت خیانت است
□
انبوه غم حریم و حرمت خود را
از دست داده است
دیریست هیچ كار ندارم
مانند یك وزیر
وقتی كه هیچ كار نداری
تو هیچ كاره‌ای
من هیچ كاره‌ام : یعنی كه شاعرم
گیرم از این كنایه هیچ نفهمی
□
این روزها
اینگونه‌ام :
فرهاد واره‌ای كه تیشه‌ی خود را
گم كرده است
□
آغاز انهدام چنین است
اینگونه بود آغاز انقراض سلسله‌ی مردان
یاران
وقتی صدای حادثه خوابید
برسنگ گور من بنویسید:
- یك جنگجو كه نجنگید
اما …، شكست خورد

فریدون مشیری

به پیش روی من تا چشم یاری میكند دریاست
چراغ ساحل آسودگی ها در افق پیداست
در این ساحل كه من افتاده ام خاموش
غمم دریا دلم تنهاست
وجودم بسته در زنجیر خونین تعلق هاست
خروش موج با من می كند نجوا
كه هر كس دل به دریا زد رهایی یافت
كه هر كس دل به دریا زد رهایی یافت
مرا آن دل كه بر دریا زنم نیست
ز پا این بند خونین بركنم نیست
امید آنكه جان خسته ام را
به آن نادیده ساحل افكنم نیست

غروب است و لب دریا، بیا بنگر جنونش را
ز بی مهری کسی گویا به جوش آورده خونش را!

کجا می اینچنین موجی به جان و دل دراندازد
مگر پر کرده از آتش کسی جام درونش را

یکی بوسه زده بر گونه‌اش خورشید و در گوشش
چه‌ها خوانده نمی‌دانم، که برد از کف سکونش را

به رقص آیم چنان موج و چو مستان کفزنان آیم
که در یا می‌زند اکنون خوش آوا ارغنونش را

چه می‌شد باز می‌دیدم شراب چشمهایش را
نقاب شب نمی‌پوشاند روی لاله‌گونش را

چه غم دارم که می‌دانم رسد صبح امید و من
ببینم بر تن دریا لباس نیلگونش را

چو دیدم دختر دریا ز خورشیدش به سر تاجی
نمی‌خواهم ز دنیا تاج و تخت واژگونش را...

رو به غروب
ریخته سرخ غروب
 جا به جا بر سر سنگ
کوه خاموش است
می خروشد رود
 مانده در دامن دشت
خرمنی رنگ کبود
 سایه آمیخته با سایه
سنگ با سنگ گرفته پیوند
روز فرسوده به ره می گذرد
جلوه گر آمده در چشمانش
نقش اندوه پی یک لبخند
جغد بر کنگره ها می خواند
لاشخورها سنگین
از هوا تک تک آیند فرود
 لاشه ای مانده به دشت
کنده منقار ز جا چشمانش
زیر پیشانی او
مانده دو گود کبود
 تیرگی می آید
 دشت می گیرد آرام
قصه رنگی روز
می رود رو به تمام
شاخه ها پژمرده است
سنگها افسرده است
رود می نالد
جغد می خواند
غم بیامیخته با رنگ غروب
می ترواد ز لبم قصه سرد
 دلم افسرده در این تنگ غروب

سهراب