• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
بهداشت و سلامت (بازدید: 171)
جمعه 7/7/1391 - 10:56 -0 تشکر 562954
صحیح یا غلط : شب کاری عمر را کوتاه می کند

باید شیفت‌های شب‌کاری، متفاوت و دوره‌‌ای باشد و فرد خواب کافی داشته باشد. برخی افراد شب‌کار به علت گرفتاری معیشتی، …

شب‌کارها بخوانند
شب‌ها بیدارند و روزها خواب، بعضی‌ها روزها هم کار می‌کنند تا چرخ زندگی را بچرخانند، غافل از این که سلامت‌شان را به‌خطر انداخته‌اند.

شب‌کاری در بعضی حرفه‌ها ضروری است؛ مثلا کارکنان بخش درمان، از پزشک گرفته تا پذیرش و… باید گاهی شب‌ها هم سرکار حضور داشته باشند. کارکنان برخی شرکت‌های خودروسازی نیز حداقل هفته‌ای یک شب باید در شیفت شب‌کار کنند، اما این تغییر الگوی خواب بایدها و نبایدهایی دارد و شب‌کارها را در معرض ابتلا به بیماری‌های جسمی و روحی قرار می‌دهد.

دکتر بهنام اوحدی، روانپزشک می‌گوید: شب‌بیداری و روز خوابی الگویی است که پیام‌رسان‌های عصبی مغز را دچار دگرگونی می‌کند و باعث ایجاد حالت اضطراب و افسردگی می‌شود. این حالت، فرد را مستعد ابتلا به بیماری‌های جسمی می‌کند، بخصوص که افسردگی می‌تواند سیستم ایمنی بدن را دچار اختلال کند.

شب‌کاری سلامت را به خطر می‌اندازد

دکتراوحدی زیان‌های کار مداوم در شیفت شب را این گونه برمی‌شمرد: تغییر الگوی خواب، تغییر خلق، تحریک‌پذیری، عصبانیت، مشکل در تعامل با محیط، فراموشی، اختلال هوشیاری و ایجاد مشکلات جسمی مانند دردهای مبهم گوارشی و عضلانی، مشکلات هورمونی، حالت کوفتگی، سرگیجه و بروز برخی از درد‌های عصبی مثل سردرد نیز با این تغییر الگوی خواب افزایش می‌یابد.

دکتر اوحدی توضیح می‌دهد: باید شیفت‌های شب‌کاری، متفاوت و دوره‌‌ای باشد و فرد خواب کافی داشته باشد. برخی افراد شب‌کار به علت گرفتاری معیشتی، به جای استراحت کافی در روز و تجدید قوا، بخشی از روز را سرکار می‌روند، ولی این کار باعث فرسودگی روانی و جسمی‌شان می‌شود.

جمعه 7/7/1391 - 11:1 - 0 تشکر 562957

کار در شیفت شب باید محدود باشد


در طب کار به این نکته تاکید می‌شود که شیفت شبانه باید محدود و متغیر باشد و بی‌خوابی فراتر از حد نشود، زیرا‌افزون بر به خطر افتادن سلامت، می‌تواند به علت کاهش تمرکز باعث بروز حوادث شغلی شود.


دکتر اوحدی در این باره می‌گوید: توجه به این موضوع بخصوص برای پزشکان، جراحان و دستیاران تخصصی بسیار اهمیت دارد، زیرا ممکن است ناخواسته دچار خطاهای حرفه‌ای شوند. به همین دلیل باید ساعت‌های کار آنها تنظیم و ساعت کار شبانه‌شان محدود شود.


بعضی‌ها شب‌کاری را دوست دارند


برخی افراد براساس ویژگی‌های شخصیتی خود، شیفت شب را برای کار انتخاب می‌کنند تا با آدم‌های کمتری تماس داشته باشند. افراد در خود مانده، درونگرا و تنهایی‌گزین (اسکیزوئید) معمولا چنین شیفت‌هایی را برای کار برمی‌گزینند. تنش در شیفت شب کمتر است و تاریکی آرامش می‌آورد و خیلی از اشخاصی که شیفت شب را انتخاب می‌کنند، طالب آرامش هستند.


برخی هم می‌گویند تمرکزشان در شب بیشتر است، اما شب‌کاری بیش از حد و بیدار ماندن در شب‌های متوالی حتی پزشکان و افراد تحصیلکرده را هم در معرض افسردگی و سوءمصرف مواد قرار می‌دهد. افسردگی می‌تواند فرد را به سمت مواد مخدر ببرد و دیده‌ایم که بیشتر معتادان به مواد مخدر،‌ شب‌ها تا صبح بیدارند و روز تا شب می‌خوابند.

جمعه 7/7/1391 - 11:2 - 0 تشکر 562958

توصیه‌هایی به شب‌کارها


شب‌کارها باید خواب خوبی در روز داشته باشند و حداقل شش تا هشت ساعت بخوابند. اتاق خوابشان پرده ضخیم داشته باشد تا نور درون اتاق نتابد. در و پنجره اتاق را ببندند و شرایط خواب مانند شب‌ها باشد. آنها می‌توانند برای خواب رفتن مثلا به موسیقی ملایمی گوش دهند. بعد از بیدار شدن هم برای جلوگیری از خمودگی و حالت خواب‌آلودگی، به فعالیت لذتبخشی مثل ورزش و نگهداری از گیاهان بپردازند.


بیماران دچار اختلال خلقی دوقطبی (افسردگی ـ شیدایی) و حالت‌های روان‌پریشی نباید شیفت‌های شبانه را انتخاب کنند، زیرا ممکن است بیماری‌شان تشدید شود.


شیفت‌کاری فقط شب‌کاری نیست


دکتر خسرو صادق‌نیت، متخصص طب کار و فلوشیپ خواب و رئیس کلینیک اختلالات خواب بهارلو  به جنبه‌های دیگری از این مشکل اشاره و شیفت‌کاری را این گونه تعریف می‌کند: کسی که زمان حضور او در محل کار در ساعت معمول (هشت ـ هفت صبح تا شش ـ پنج بعدازظهر) نباشد، شیفت‌کار محسوب می‌شود، بنابراین فقط شب‌کارها شیفت‌کار نیستند، البته عوارض شیفت‌کاری شامل حال کسانی نیز که عصرکار هستند یا در شیفت‌های چرخشی فعالیت می‌کنند هم می‌شود. در جوامع مختلف از جمله در ایران ۳۰ ـ ۲۰ درصد شاغلان شیفت‌کار محسوب می‌شوند.

جمعه 7/7/1391 - 11:3 - 0 تشکر 562959

عوارض زودهنگام


این فلوشیپ خواب معتقد است: برخی عوارض مانند ابتلا به بی‌خوابی و اختلال خواب، بسرعت گریبان فرد را می‌گیرد، بخصوص در کسانی که زمینه دارند. ریتم‌های بیولوژیک بدن این افراد به هم می‌خورد و از خواب طبیعی محروم‌شان می‌کند و در نتیجه دچار انواع بی‌خوابی می‌شوند. بعضی بی‌خوابی‌ها به علت اشکال در شروع خواب اتفاق می‌افتد.


گاهی نیز فرد می‌خوابد، ولی مکرر از خواب بیدار می‌شود و گاهی هم هرچند خوب می‌خوابد، اما وقتی بیدار می‌شود، احساس کسالت می‌کند. خیلی از افراد دچار این اختلال‌ها، خودسرانه برای حل مشکل‌شان قرص خواب‌‌آور می‌خورند، در حالی که با مشاهده اولین نشانه و عارضه و قبل از جدی شدن مساله باید با متخصص طب‌کار برای برنامه‌ریزی یا اصلاح شیفت کاری مشورت کرد.


شیفت‌کاری، گاهی زندگی را مختل می‌کند


به گفته دکتر صادق‌نیت، عارضه دیگر، تحریک‌پذیر شدن فرد و تغییر خلق است که روی رابطه با همکاران و حتی افراد خانواده تاثیر سوء می‌گذارد. افراد شیفت‌کار در مواجهه با مشکلات شغلی و خانوادگی تحمل کمتری دارند و عکس‌العمل‌ها و برخوردهای نسنجیده، منجر به متارکه و در محیط کار باعث اخراج از کار به دلیل رفتار نامناسب، تاخیر و غیبت‌های مکرر، بی‌دقتی و خطا می‌شود.


از طرفی احتمال بروز اشتباه و در نتیجه افزایش میزان حادثه شغلی در شیفت‌کارها بیشتر است.

جمعه 7/7/1391 - 11:4 - 0 تشکر 562960

خواب روز، خواب شب


دکتر صادق‌نیت تاکید می‌کند: ثابت شده خواب طی روز کیفیت و کمیت کمتری نسبت به خواب شب دارد و نتایج تست‌های خواب نشان می‌دهد کسانی که روز می‌خوابند، کمتر به خواب عمیق فرو می‌روند. کمیت و مدت خواب هم در روز کاهش پیدا می‌کند. یکی از علت‌های بروز این مشکل، به هم خوردن ریتم‌های بیولوژیک بدن است که نمی‌تواند در روز، دستور خواب را صادر ‌کند تا شرایط خواب فراهم ‌شود. دلیل دیگر آن نور و سر و صدای محیط است که باعث می‌شود فرد نتواند با آرامش استراحت کند. وقتی نور در محیط وجود داشته باشد، هورمون خواب (ملاتونین) که باعث تنظیم و شروع خواب می‌شود، ترشح نخواهد شد.


آنهایی که نباید شیفت‌کار باشند


این متخصص طب‌کار، شیفت‌کاری را برای برخی افراد صلاح نمی‌داند: خانم‌های جوان که درصدد باردار شدن هستند، زیرا تحقیقات نشان داده شیفت‌کاری می‌تواند تولد نوزاد نارس و نوزاد کم‌وزن را برایشان به دنبال داشته باشد، افراد با سن بالای ۶۰ سال، زیرا افزایش سن خود باعث افزایش احتمال ابتلا به اختلال در خواب می‌شود و چنین افرادی معمولا مشکل خواب دارند و اگر شب‌کار باشند، مشکلات خوابشان تشدید می‌شود.


کسانی که داروهای متعدد مصرف می‌کنند نباید شیفت‌‌کاری کنند، زیرا تنظیم زمان مصرف داروهایشان به هم می‌ریزد و مبتلایان به بعضی بیماری‌های خاص مانند افراد دچار بیماری‌های قلبی ـ عروقی، گوارشی، آسم، دیابت، تشنج و صرع مزمن نیز باید از شیفت‌کاری پرهیز کنند.


دکتر صادق‌نیت توصیه می‌کند: نیاز خواب روزکار و شب‌کار خیلی فرق نمی‌کند و هشت ساعت خواب کافی است، ولی چون در روز کیفیت خواب خوب نیست، توجه به شرایط محیطی و رعایت اصول بهداشت خواب اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.


گردآوری : گروه سلامت سیمرغ

 منبع : Jamejamonline.ir

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.