تبیان، دستیار زندگی

هدیه اول:

شام، یک رویداد خانوادگی

زمان شام، تنها زمانی است که تمام افراد خانواده دور هم جمع می شوند و حس ارتباط و پیوند واقعی در بین آنها به وجود می آید که مسلما بدون آن، کودکان احساس انزوا و تنهایی می کنند. برای دست یافتن به نتیجه بهتر، هنگام صرف شام تلویزیون را خاموش کنید و تا همه سر سفره حاضر نشده اند، غذا را شروع نکنید. اگر فرزند نوجوانی دارید که مشغول صحبت با تلفن است و شما بدون حضور او شامتان را صرف کنید، در واقع نشان داده اید که وی ارزش منتظر شدن را نداشته است. به همین ترتیب همه باید صبر کنند تا آخرین عضو خانواده نیز غذا را تمام کند زیرا شام یک رویداد خانوادگی است.

اگر راهی برای شام خوردن دسته جمعی وجود نداشته باشد، یک وعده غذای بیرون در روزهای تعطیل راه حل خوبی است.

هدیه دوم:

کتاب خواندن برای کودکان یا همراه آنان

همراهی با کودک در مطالعه کتاب، علاقه شدیدی در او به وجود می آورد. کودکان عموما در طول تعطیلات تابستانی، فرصت های یادگیری را از دست می دهند اما والدین می توانند به راحتی از این بطالت وقت جلوگیری نمایند. مثلاً می توانند هر شب برای کودکان خود کتاب بخوانند و حتی بعد از آنکه کودک توانایی خواندن را کسب کرد، این کار را ادامه دهند. یکی از متخصصان روانشناسی معتقد است «برای کودکان برنامه کتابخوانی در نظر بگیرید که طبق آن هر هفته یک کتاب برای آنها بخوانید یا آنان را به کتابخانه ببرید. همچنین می توانید در انتخاب موضوع مورد علاقه به کودک کمک کنید و در پایان هفته در مورد کتابی که مطالعه نموده، به بحث و گفتگو بپردازید.»

هدیه سوم:

تماشای جمعی تلویزیون

تماشای تلویزیون به همراه سایر اعضای خانواده می تواند راه را به منظور بحث و گفتگو در مورد موضوعات پیچیده و دشوار اما مهم با کودکان هموار سازد.

برنامه هایی را انتخاب کنید که امکان تماشای آنها به همراه کودک وجود داشته باشد که البته این انتخاب به سن کودک بستگی دارد. هنگامی که برنامه ای را نامناسب تشخیص می دهید، می توانید بحثی را با کودک آغاز کنید و از او بپرسید در مورد آنچه که در تلویزیون دیده است، چه نظری دارد. مادری می گفت که نگاه کردن به برنامه های تلویزیونی حتی آنها که مورد علاقه او نیستند، روش مناسبی برای انتقال ارزش ها به کودک می باشد.

هدیه چهارم:

گوش کردن به اظهارنظرهای کودکان

گوش کردن به صحبت های کودکان به عمیق ترین شکل ممکن چنین می رساند که به آنچه می گویند ارزش قائل هستید و به آنان علاقه مندید. تحقیقات اخیر نشان می دهد که نخستین راه برای جلوگیری از بروز رفتارهای پرخطر در سنین نوجوانی، ایجاد نوعی رابطه است، به طوری که نوجوان احساس می کند که می تواند به راحتی با شما صحبت کند. اگر همه مشکلات کودکان برای آنان حل شود، هرگز نخواهند آموخت که مستقل فکر کنند و برای خود تصمیم بگیرند. بهترین روش برای تضمین ارتباط و اتحاد خانوادگی، تنظیم برنامه ای است که بر اساس آن هر هفته یک نشست خانوادگی تشکیل شود. به عنوان مثال تبادل نظر در مورد مقررات موجود در خانواده و تصمیم گیری در زمینه فعالیت های هفته آتی و نیز گفتگو در مورد تعیین جایی برای رفتن به تعطیلات، می توانند موارد خوبی برای نشست خانوادگی باشند.

هدیه پنجم:

رعایت انضباط

همه بچه ها تصور می کنند که می خواهند مسئول باشند و قدرت داشته باشند، اما در اعماق وجودشان واقعا نمی خواهند. کودکی که به اندازه کافی با مقررات انضباطی مواجه نیست، قلبا نگران است که اگر همه کارها را خراب کند، چه کسی جوابگو خواهد بود.

کارشناسان می گویند بسیاری از والدین ناآگاهانه و بیش از حد، سهل انگار و آسان گیر هستند. آنها لازم است بدانند که گاهی «نه» گفتن به بچه ها نه تنها صحیح است، بلکه برای رشد سالم آنها ضرورت دارد.

برخی والدین در مقابل رفتارهای نامطلوب کودکان متوسل به تنبیه بدنی می شوند، بسیاری از کارشناسان بر این عقیده اند که این روش، بالاخص در درازمدت نمی تواند مفید واقع شود. وقتی ما از راه تنبیه بدنی وارد عمل می شویم، به کودکان یاد می دهیم که خشونت تنها راه حل مشکلات است. کودکانی که تنبیه بدنی می شوند، در مدرسه بچه های دیگر را کتک می زنند و در آینده نیز همسرانشان را آزار می دهند.

هدیه ششم:

مهر ورزیدن

پدر و مادر خوبی بودن، مستلزم فراهم کردن سخاوتمندانه و بی دریغ هدایای عشق و محبت، توجه، انرژی و منابع برای کودک، طی مدت زمان طولانی است. بچه ها تا حد زیادی با دلبستگی عاطفی رشد پیدا می کنند که اغلب هدیه یک پدر یا یک مادر است، نیروی سحرآمیزی است که اساس عشق به خود را تشکیل می دهد. زمانی که بچه ها بیاموزند خود را دوست بدارند، احساس عاطفه و علاقه عمیقی را نسبت به دیگران پرورش می دهند.

هدیه هفتم:

دیدگاه مثبت و خوش بینانه به جهان

اگر همواره تصویری که از جهان ترسیم می کنید، مکانی بی روح و بی رحم باشد، فرزندانتان کم کم دید مثبت و طبیعی خود را نسبت به زندگی از دست می دهند. لازم است بچه ها احساس خوبی نسبت به جهان داشته باشند تا بتوانند به آینده خود امیدوار باشند.

به کودکان کمک کنید تا درک کنند با وجود خطرات زیاد، زندگی یک تجربه تلخ نیست. البته اگر نگران آلوده شدن کودک به مواد مخدر یا فسادهای اخلاقی هستید، می توانید از او بخواهید که با طرح نگرانی هایش به آرامش دست یابد.

هدیه هشتم:

به کودکان کمک کردن به دیگران را بیاموزید

انجام کارهای داوطلبانه، حس همدلی را در کودک ایجاد می کند و او را فردی مسئول بار می آورد. کودکانی که حس همدلی در آنها قوی تر است، در مدرسه بهتر عمل می کنند، روابط سالم تری را برقرار می نمایند و بیشتر از دیگران پای بند اصول اخلاقی خواهند بود.

اینکه فقط در باره کمک به دیگران صحبت کنید، کافی نیست. مانند بسیاری دیگر از جنبه های تربیتی، شما باید خودتان الگوی این رفتار باشید. به عنوان مثال کار کردن در کنار هم در محلی که برای فقرا غذا تهیه می شود، به کودک درس های ارزشمندی خواهد داد. اما شیوه های دیگر نیکوکاری را که کمتر حالت تشریفاتی دارند نباید از یاد برد. کارهایی نظیر کمک به پیرزن همسایه در انجام کارهایش، می تواند نمونه ای از این نوع شیوه ها باشد.

هدیه نهم:

کودکان و نوجوانان خود را در آغوش بگیرید و نوازش کنید

تحقیقات جدید نشان می دهند که نوازش و در آغوش گرفتن بچه ها، مغز را تحریک می کند و موجب آزاد شدن هورمون های اساسی رشد می شود.

در دوران آغازین زندگی، لمس و تماس، ماده ای حیاتی برای بچه هاست. دریافت تماس های عاطفی و محبت آمیز از والدین و دیگران به اندازه دریافت ویتامین و انرژی اهمیت دارد. در صورت دریافت نشدن آن، مغز بچه به درستی رشد نخواهد کرد.

بنابراین از زمان تولد به کودک خود توجه بسیار مبذول دارید. وقتی نوزادی به هنگام گریه کردن با واکنش سریع و محبت آمیزی روبه رو می شود، یاد می گیرد که کمتر گریه کند و شب ها بهتر بخوابد.

از ساعت زنگ دار صرف نظر کنید و به جای آن، فرزند خود را با نوازش مختصر بیدار کنید. فقط دو دقیقه طول می کشد و روش خوبی برای شروع روز است.

به خاطر داشته باشید که هر روز، روز جدیدی در تربیت و کار پرورشی است. بنابراین هر کاری را که سال قبل یا دیروز انجام نداده اید، می توانید از امروز شروع کنید.

پدید آورنده : مترجم: پگاه امیردیوانی