نتیجه:
از مطالب که بطور تفصیل در این نوشته ذکر نمودیم نتایج ذیل را میتوان گرفت و آن اینکه (امر به معروف و نهی از منکر) پایه و اساس دین است و دین اسلام بر محور این دو فریضه الهی استوار بوده و با استناد به آیات قرآن و روایات اهلبیت (علیهم السلام )و دلایل عقلی و نقلی این دو فریضه واجب است و بدون آن دین شالوده اش را از دست خواهد داد و تحقق آرمان های دینی در سایه این دو فریضه مهم الهی میسر می شود. و پیشوایان ما آن را ریشه و اساس برپایی دین دانسته اند اما تحقق این دو فریضه مهم الهی آداب و شرایطی دارد که بدون رعایت این شرایط نمی توان در اجرای این دو فریضه نتیجه مطلوب گرفت و ما شرایط اجرای این دو فریضه را با استفاده از کتب فقهی معروف، بطور وافی در این نوشته آورده ایم و نیز نمونه های تاریخی از عدم رعایت آن شرایط که نتیجه نامطلوب را به دنبال داشته برای روشن شدن مطلب متذکر شدیم و از جمله مسایلی که در اجرای این دو فریضه باید رعایت کرد سلسله مراتب امر و نهی نسبت به افراد و شرایط زمانی و مکانی و خصوصیت افراد است و در این زمینه نیز با استفاده از منابع فقهی سلسله مراتب امر و نهی رابحث نمودیم که دراجرای آن باید رعایت شود ،مانند اظهار تنفر قلبی و قطع رابطه، و اگر کارگر نیفتاد امر و نهی با زبان، و اگر این هم موثر نبود با زور و قوه قهریه، با ید آن را اجرا نمود. و در سایه این شرایط و مراتب می توان نتیجه مطلوب گرفت که مرضی شارع مقدس باشد انشاءالله.
پی نوشت ها :
1.فرهنگ فارسی عمید، ج2،ص 1826.
2. همان، ص1860.
3.اقتباس از تحریرالوسیله، امام خمینی( ره)، ج 1، صفحه441.
4.شرح غررالحكم و دررالكلم، ج4، ص 374.
5.ر ک، لمعه دمشقیه، چاپ بیروت ،ج2 ، ص414 .
6.الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج1، ص 413 .
7.آل عمران ،آیه 104.
8.رک ،به ،تحریرالوسیله ،ج1،ص444 الی445.
9.آل عمران ،آیه 110.
10. الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج1، ص 413 .
11. آل عمران ،آیه104.
12.آل عمران، آیه110.
13.توبه، آیه 71.
14. دانشنامه امام على، ج6، ص 382.
15.نهج البلاغه ،نامه 47،ص 558 ،خطاب به امام حسن وامام حسین ع).
16.تحریرالوسیله، ج1،ص443 . ¬¬¬¬¬¬¬
17.مقتل خوارزمى ،صفحه78 0
18.رک به، شرح لمعه دمشقیه، چاپ بیروت، ج،2ص414 0
19.رک به، تحریر الوسیله، ج1،ص444 الی456 0
20.آل عمران، آیه 104 0
21.اعراف، آیه/ 159 0
22.كافى ، ج 5، ص 60 0
23.ر.ك،به، مسالك الافهام الى تنقیح شرائع الاسلام، ج3، ص 101ـ 102 0
24. تحریرالوسیله، ج1، ص467، مسئله 8 0
25.ر.ك،به ،شرائع الاسلام فى مسائل الحلال والحرام، ج1، ص390 0
26. تحریر الوسیله، ج1 ،ص448 0
27.رک ،به نهج البلاغه، نامه 47 ،ص558 0
28.براى آشنایى بااین دیدگاه به: (مجموعه مقالات تأملى در نظام آموزشى حوزه، ، ص270، مقاله رویكردهاى آینده حركت اجتهاد، (نوشته سیدمحمدباقر صدر)مراجعه شود،
29.جواهرالكلام فى شرح شرائع الاسلام، ج21، ص 370.
30.تحریر الوسیله ، ج1،ص452
31.همان ،صفحه ،426.
32. شهید مطهری، مجموعه آثار، ج17، ص 267.
33. گردنه ها درراه رضوان ،ص 245 ،به نقل از کتاب الغدیر 0
34.تحریرا لوسیله، ج1،ص0457
35.وسایل الشیعه، به روایت محمد ابن یعقوب از امیرالمومنین(ع)0
36. سوره توبه، آیات 117 و 0118
37.به نقل ازتفسیر روض الجنان ابوالفتوح، ج2،ص649 ، با اندکی تصرف.
38.تحریرالوسیله ج1ص459
39.همان.
40.بحار الانوار،ج41،ص8 0
41.تحریرالوسیله، ج1 ،ص460،0
منابع:
1.قرآن کریم.
2.امام خمینی ره، تحریرالوسیله، ج 1،چاپ بیروت ،1365.
3.آمدی التمیمی، عبدالواحد، غررالحكم و دررالكلم، ج2،تهران، موسسه دارالکتاب الاسلامی ،1381.
4.خطیب خوارزمى ،مقتل خوارزمى ،(568 هق) ،قم ،انتشارات اسوه، بی تا.
5.دکترشهیدی، سید جعفر ، ترجمه نهج البلاغه، 0نشر فرهنگ اسلامی ،تهران ،1379.
6.رازی، ابوالفتوح ، تفسیر روض الجنان، ج2،قم ،انتشارات دارالعلم، بی تا.
7.رضا استادى، دانشنامه امام على، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامى، 1380 ش.
8.سیدمحمدباقر صدر ،مقاله رویكردهاى آینده حركت اجتهاد، مجموعه مقالات تأملى در نظام آموزشى حوزه، قم، مركز مطالعات و تحقیقات اسلامى،1375.
9.سید رضا طهماسبی ،گردنه ها در راه رضوان ،چاب اسلام،1380 ،اصفهان.
10.شیخ حر عاملی، محمد حسن، وسایل الشیعه، ج 14 ،قم ،موسسه آل البیت،1363 ش.
11.شهید ثانی،زین الدین بن علی، مسالك الافهام الى تنقیح شرائع الاسلام، مؤسسه معارف اسلامی »قم بی تا.
12.شهید ثانی،زین الدین بن علی، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه،ج2،نشر داوری، قم بی تا.
13.شهید مطهری، مجموعه آثار، ج17، انتشارات صدرا 1373.
14.عمید حسن ، فرهنگ عمید ،ج2،ص 1826،تهران ،انتشارات امیر کبیر ،چاب ششم ،01369
15.كلینى، محمدابن یعقوب،فروع كافى، ج7، قم، انتشارات دار العلم، بی تا.
16.كلینى، محمدابن یعقوب ،اصول كافى، تهران، انتشارات اسوه، 1379 ش، چاپ چهارم.
17.محقق حلّی،جعفرابن حسن ،شرائع الاسلام ، انتشارات استقلال، تهران ، ۱۴۰۹ ق.
18.مجلسى، محمدباقر، بحارالانوار، ج 41 بیروت، مؤسسْه الوفا 1403 ه چاپ دوم.
19.نجفی ، شیخ محمد حسن جواهرالكلام ج21 دار الکتب الاسلامیه تهران ،1366 ش.
/ع