تبیان، دستیار زندگی

امام كاظم (علیه السلام) فرمود: «هنگامی كه پنجمین فرزندم غایب شد، مواظب دین خود باشید تا كسی شما را از آن بیرون نكند. برای صاحب این امر (امام مهدی (علیه السلام)، غیبتی خواهد بود كه گروهی از پیروان او از اعتقاد خود دست بر می دارند و این غیبت، آزمونی است كه خداوند با آن بندگانش را امتحان می كند. (1)


امتحان، یكی از سنت های خداوند است. خداوند بندگان خود را با اسباب گوناگون می آزماید تا میزان استواریشان در مسیر حق روشن شود. شكی نیست، نتیجه امتحان برای خداوند معلوم است و بندگانند كه در این آزمون ساخته می شوند و به جوهر وجود خود پی می برند.
همچنین امام صادق (علیه السلام) فرمود: «در زمان غیبت طولانی امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) باطل گرایان [ در اعتقاد و دین خود] به شك و تردید گرفتار می شوند».


زراره از یاران خاص امام گفت: «اگر آن زمان را شاهد بودم چه عملی انجام دهم؟» امام صادق (علیه السلام) فرمود: «این دعا را بخوان: اللهم عرفنی نفسك فإنك ان لم تعرّفنی نفسك لم اعرف نبیّك اللّهم عرّفنی رسولك فإنك إن لم تعرّفنی رسولك لم اعرف حجّتك الّلهمّ عرفنی حجّتك فإنّك ان لم تعرّفنی حجّتك ضللت عن دینی» (2)



از پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت شده است: «در پایان این امت [دوره آخرالزمان] گروهی خواهند بود كه پاداش آنها همانند اجر امت اول اسلامی خواهد بود. آنها امر به معروف و نهی از منكر می كنند و با اهل فتنه [و فساد] می جنگند». (3)
باید گفت خودسازی و اصلاح نفس در دوره غیبت، اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا در این دوران، زمینه لغزش و انحراف و آلوده شدن به رذایل اخلاقی بیشتر است.


امام صادق (علیه السلام) در این زمینه می فرمایند: «صاحب الامر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) غیبتی خواهد داشت. اگر كسی در آن دوره [آخرالزمان] بخواهد دین دار بماند، سخت در مشقت خواهد بود. بنده خالص خدا در آن شرایط باید تقوای الهی پیشه كند و دو دستی به دین خود بچسبد.(4)

امام سجاد (علیه السلام) فرمود: «كسی كه در زمان غیبت قائم ما بر ولایت ما استوار باشد، خداوند پاداش هزار شهید از شهدای جنگ بدر و احد را به او خواهد داد»(5)

به راستی آنان كه در دوران غیبت بر ولایت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) خود بمانند و عهد خود با ولی را از یاد نبرند، همچون رزمندگانی هستند كه در ركاب پیامبر به نبرد با دشمنان خدا پرداخته و در آن صحنه به خون خود غلتیده اند!
امام باقر (علیه السلام) فرمود:
روزی پیامبر در حضور گروهی از اصحاب خود فرمود: خدایا برادران مرا به من نشان بده! و این جمله را دوبار فرمود: اصحاب حضرت گفتند: ای رسول خدا! آیا ما برادران تو نیستیم؟!
فرمود: خیر، شما اصحاب من هستید و برادران من قومی هستند در آخرالزمان؛ كه به من ایمان می آورند و حال آنكه هرگز مرا ندیده اند! خداوند آن ها را به اسم خود و پدرانشان به من معرفی كرده است... استواری هر یك از ایشان در دین خود از كندن خارهای گون در شب تاریك و به دست گرفتن آتش گداخته، سخت تر است. آنها مشعل های هدایت هستند كه خداوند آن ها را از فتنه های تیره و تار نجات می بخشد. (6)



پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز فرمود:
خوشا به حال كسی كه قائم اهل بیت مرا درك كند و حال آنكه پیش از قیامش به او اقتدا كرده باشد. با دوستان او دوستی و از دشمنان او بیزاری جسته باشد و امامان پیش از او را نیز دوست داشته باشد. آنها رفقای من و صاحبان دوستی و مودت من و گرامی ترین امت من نزد من هستند. (7)

حضور حضرت در زندگی ما پر رنگ است. غافل نباشیم
 

برخی غیبت امام مهدی (علیه السلام) را حضور نداشتن ایشان می پندارند، ولی شیعه بر این باور است كه امام، واسطه فیض رسانی پروردگار به همه پدیده های جهان آفرینش است. محور و مدار آفرینش است و بی وجود او عالم و آدم، جن و ملك و حیوان و جمادی بر جا نمی ماند.
از امام صادق (علیه السلام) سؤال شد: «آیا زمین بدون امام باقی می ماند؟» حضرت فرمود: «اگر زمین بدون امام بماند هر آینه فرو می رود». (8)

اینكه آن حضرت در رساندن پیام های خدا به مردم و راهنمایی آن ها به سوی كمال انسانی، واسطه است و هر فیض و لطفی در این بخش به سبب وجود او به همگان می رسد، امری روشن و بدیهی است؛ زیرا از ابتدا خداوند متعال از طریق پیامبر و جانشینان آنها، قافله بشری را هدایت كرده است. افزون بر این، در سخنان معصومین (علیهم السلام) چنین آمده است كه وجود امامان در عالم به عنوان واسطه ای برای رسیدن هر نعمت و فیضی از ناحیه پروردگار به تمام موجودات كوچك و بزرگی است و آنان هر آنچه از فیوضات و عطایای الهی، دریافت می كنند، به واسطه امام می گیرند. هم اصل وجودشان به واسطه امام است، هم نعمت ها و بهره های دیگری كه در طول حیات خود دارا هستند.

در زیارت جامعه كبیره می خوانیم:
بكم فتح الله و بكم یختم و بكم ینزّل الغیث و بكم یمسك السّماء ان تقع علی الارض الاّ باذنه.(9)
[ای امامان بزرگ] خداوند به سبب شما [عالم را] آغاز كرد و به سبب شما [نیز آن را] پایان می دهد و به [سبب وجود] شما باران را فرو می فرستد و به [بركت وجود] شما آسمان را نگه داشته است. از این كه بر زمین فرود آید، جز به اراده او.


بنابراین، آثار وجودی امام تنها به ظهور او خلاصه نمی شود، بلكه وجود او در عالم- حتی در غیبت- سرچشمه حیات همه موجودات و مخلوقات الهی است و خدا خود این گونه خواسته است كه او كه موجود برتر و كامل تر است، واسطه دریافت و رساندن فیوضات و داده های الهی به دیگر پدیده ها باشد و در این عرصه، فرقی بین غیبت و ظهور او نیست.
امام مهدی (علیه السلام) خود را به خورشید تشبیه می كند و وقتی دوباره نحوه بهره مندی از او در دوره غیبت، سؤال می شود می فرماید:
و امّا وجه الانتفاع بی غیبتی فكا الانتفاع بالشّمس اذا غیّبتها عن الابصار السّحاب.(10)



بهره مندی از من در روزگار غیبتم، مانند سود بردن از خورشید است، آن گاه كه به وسیله ابرها از چشم ها پوشیده است.
در واقع، این تشبیه ساده ای نیست و نكته های فراوانی دارد كه به برخی از آن ها اشاره می شود: خورشید در منظومه شمسی مركزیّت دارد و كرات و سیارات به دور او حركت می كنند، چنان كه وجود امام عصر مركز نظام هستی است.
ببقائه بقیت الدّنیا و بیمنه رزق الوری و بوجوده ثبتت الارض و السّماء.(11)

به سبب بودن او دنیا باقی است و به بركت وجود او، عالم روزی می خورند و به خاطر وجود او زمین و آسمان، استوار مانده است.
آفتاب، لحظه ای از نورافشانی دریغ نمی كند و هر كس به اندازه ارتباطی كه با خورشید دارد، از نور آن بهره می گیرد. همان طور كه وجود ولیّ عصر واسطه دریافت همه نعمت های مادی و معنوی است، ولی هر كس به اندازه رابطه خود با آن منبع كمالات، بهره مند می شود.
اگر این آفتاب پشت ابر هم نباشد، شدت سرما و تاریكی، زمین را غیر قابل سكونت خواهد كرد. چنان كه اگر عالم از وجود امام- گرچه در پشت پرده غیبت- محروم بماند، سختی ها و نابسامانی ها و هجوم انواع بلاها ادامه زندگی را ناممكن می سازد.


آن حضرت در نامه ای به شیخ مفید خطاب به شیعیان خود می فرماید:
انّا غیر مهملین لمراعاتكم و لا ناسین لذكركم و لولا ذلك لنزل بكم اللّأواء و اصطلمكم الأعداء.(12)

ما هرگز شما را به حال خود رها نكرده و هرگز شما را از یاد نبرده ایم و اگر نبود [عنایت پیوسته ما] حتماً سختی ها و بلاهای فراوانی به شما می رسید و دشمنان شما را نابود می كردند.
و نیز می فرماید:
أنا خاتم الأوصیاء و بی یدفع الله عزّو جلّ البلاء من اهلی و شیعتی.(13)

من آخرین جانشین پیامبر خدا هستم و خدای تعالی به [سبب وجود] من بلاها را از خاندان و شیعیانم دور می كند.

آسیب های معنوی آخرالزمان
 

در عصر غیبت، حضرت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، دوری از امام حی و غیبت ایشان سبب می شود كه همه چیز در عالم از جایگاه عدل خارج شود. گناهان بشر از یك سو و ناقص بودن علمش، از سوی دیگر، كه با دخالت بی جا و بی رویه او در نظام طبیعی هستی همراه است، باعث شده اند كه به این خروج از جایگاه عدل در همه چیز سرعت و شتاب بیشتر داده شود. از همین روست كه نشانه های آخرالزمان، چونان دانه های تسبیح، به تعبیر پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، یكی پس از دیگری آشكار می شوند تا در نهایت به ظهور حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بینجامد.
پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «نشانه های ظهور چون دانه های تسبیح یا گردنبندی است كه رشته اتصالش بگسلد و دانه های آن یكی به دنبال دیگری فرو ریزد». (14)



در ادبیات دینی و مذهبی اسلام، حضرت ختمی مرتبت (صلی الله علیه و آله و سلم) در مقام «پیامبر آخر الزمان» معرفی شده اند و عصر و عهد ایشان را تا به وقت ظهور منجی موعود، به منزله عصر آخرالزمان می شناسند. نكته جالب این است كه بخش بزرگی از اقوال و روایات از بیان حضرت نبی اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده اند. بنابراین، بیشتر روایات این مقاله از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) انتخاب و نقل شده است.

وضعیت مؤمنان در آخر الزمان
 

روایتی از پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) درباره وضعیت مؤمنان در آخرالزمان نقل شده است:
عندها یذوب قلب المؤمن فی جوفه كما یذوب الملح فی الماء: مما یری من المنكر فلا یستطیع ان یغیره! المؤمن! المؤمن یمشی بینهم المخافه، فان تكلم اكلوه، و ان سكت مات بغیظه. (15)

در آن ایام، قلب مؤمن در درون خود آب می شود. آنچنان كه نمك در آب ذوب می شود؛ زیرا منكرات را می بیند و قدرت جلوگیری و تغییر آن را ندارد.
مؤمن در میان آنها با ترس و لرز راه می رود، كه اگر حرف بزند او را می خورند و اگر ساكت شود، غصه مرگ می شود.

مسائل اقتصادی در آخرالزمان 

پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) رعایت نكردن اخلاق در مسایل اقتصادی چنین اشاره می فرماید:
و عندها یظهر الرباء و یتعاملون بالرشی، و یوضع الدین و ترفع الدنیا.(16)

در آن زمان ربا شایع می شود، كارها با رشوه انجام می یابد، مقام و ارزش دین تنزل می كند و دنیا در نظر آنها ارزش می یابد.
پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به این مضمون، بدین حدیث نیز اشاره می كنند:
ما من قوم یظهر فیهم الربا، الا اخذوا بالسنه و ما من قوم یظهر فیهم الرشی الا اخذوا بالرعب. (17)
هیچ قومی نیست كه ربا در میان آنها شایع شود، جز اینكه دچار غفلت و بی خبری می شوند و هیچ قومی نیست كه رشوه در میان آنها رایج شود، جز اینكه دچار ترس و وحشت می شوند.

امر به معروف و نهی از منكر در آخرالزمان


 

رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) درباره دوری مردم آخرالزمان از امر به معروف و نهی از منكر می فرماید:
اذا كثر الجور و الفساد، و ظهر المنكر، و امرت امتی به، و نهی عن المعروف، و ینكرون الامر بالمعروف و نهی عن المنكر. (18)
هنگامی كه ستم و تباهی فراوان شود، منكر آشكار گردد، امت من امر به منكر و نهی از معروف كنند و امر به معروف و نهی از منكر را فراموش كنند.

پی‌نوشت‌ها:

1- غیبت طوسی، فصل پنجم، ح 284، ص237.
2- غیبت نعمانی، باب10، فصل3، ح6، ص170.
3- دلائل النبوه، ج6، ص513.
4- اثباه الهداء، ج3، ص422، روایت 14.
5- كمال الدین، ج2، باب 31، ح6، ص592.
6- بحارالانوار، ج52، ص123.
7- كمال الدین، ج1، باب 25، ح2، ص535.
8- كافی، ج1، ص201.
9- مفاتیح الجنان، زیارت جامعه كبیره.
10- احتجاج، ج2، ش344، ص542.
11- مفاتیح الجنان، دعای عدیله.
12- احتجاج، ج2، ش359، ص598.
13- كمال الدین، ج2، باب 43،‌ح12، ص171.
14- الملاحم و الفتن، ص102.
15- سلیمان كامل، روزگار رهایی، ج1، ص355.
16- بشاره الاسلام، ص26.
17- نهج الفصاحه، ج2، ص557، حائزی یزدی، الزام الناصب، ص182.
18- الزام الناصب، صص 64 و 182.
 

منبع:حسینی ایمنی، سید علی؛ اشارات، قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، تابستان 1391.

نویسندگان: حمیده رضایی (باران)- نغمه خلیل بیگی

 بنام خدا

سلام

رواج صفات رذیله در آخرالزمان

در روایاتی رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) از روی آوردن اهل آخر الزمان به صفات رذیله می فرماید:
اذا صار الناس سماعین للكذب، اكالین للسحت، یستحلون الربا و الخمر و المقالات و الطرف و المعازف.(1)
هنگامی كه مردم به دروغ گوش فرا می دهند، حرام و رشوه بخورند، ربا را جایز بشمارند، شراب و قمار و لهو و لعب را حلال بدانند...
اذا تواخی الناس علی الفجور، و تهاجروا علی الدین، و تحابو علی الكذب، و تباغضوا علی الصدق ... فان كان ذلك الولد غیظا، و المطر قیظا. (2)


هنگامی كه مردم برای كارهای ناشایست تعاون و همكاری كنند، و در احكام مذهبی از یكدیگر دوری جویند، برای دروغ همدیگر را دوست بدارند و برای راست گویی از یكدیگر قهر كنند، ... اگر اینها واقع شود، اولاً عاق والدین می شوند، باران كمتر و در غیر این موضوع می بارد، لئیمان هر لحظه در افزایش و كریمان هر لحظه كاهش می یابند.


همچنین ایشان اشاره فرمود:
اذا انتهكت المحارم و اكتسبت الماثم، و سلط الاشرار علی الاخیار، و یفشو الكذب، و یتباهون باللباس.(3)
هنگامی كه حریم ها مورد تجاوز واقع شود، گناهان عملی گردد، اشرار بر نیكان مسلط شوند، دروغ شایع شود و مردم به جامه های خود مباهات كنند.

رسول اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) در شرح پلیدی های آخر دنیا، سخن دیگری نیز فرمود:
كانك بالدنیا لم تكن اذا ضیعت امتی الصلاه، و اتبعت الشهوات، و غلت الاسعار، و كثر اللواط و زخرفت جدران الدور و رفع بناء القصور، و ركبوا جلود النمور، و اكلوا الماثور، و لبسوا الحبور، و صارت المباهاه بالمعصیه. (4)

دنیا را در برابر دیدگانت مجسم كن، هنگامی كه امت من نماز را ضایع كنند، از شهوات پیروی كنند، قیمت ها بالا رود، هم جنس بازی شایع شود، دیوارهای منازل تزئین گردد، كاخ ها و ساختمان ها بلند ساخته شود، بر پوست های پلنگان سوار شوند، آنچه بیایند بخورند، زیورآلات بپوشند و معصیت به صورت وسیله مباهات و فخر فروشی در آید.


«و تعاملوا بالربا، و تظاهروا بالزنی ... و استحلوا الكذب، و اتبعوا الهوی؛ در معاملات ربا بگیرند، به عمل نامشروع تظاهر كنند، دروغ را جایز بشمارند و از هوای نفس پیروی كنند» (5)

و الفقیر بینهم ذلیل حقیر، و المؤمن ضعیف صغیر و العالم عندهم وضیع، الفاسق عندهم مكرم، و الظالم عندهم معظم، و الضعیف عندهم هالك، و القوی عندهم مالك. (6)


آدم مستمند در میان آنها خوار و زبون است، شخص با ایمان در نزد آن ها ضعیف و حقیر است، فرد با فضیلت در چشم آنها پست و بی مقدار است، ولی در مقابل، شخص فاسق محترم و فرد ستمگر مورد تعظیم و احترام است. ضعیف در میان آنها پای مال و قوی در نزد آنها صاحب اختیار است.

بنام خدا

سلام

نزول كردن جایگاه والدین در آخرالزمان

متأسفانه در این دوره احترام به پدر و مادر كم رنگ می شود و از جایگاه خود تنزل پیدا می كنند. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بیان می كنند:
«... و رایت العقوق قد ظهر، و استخف بالوالدین؛ ... و می بینی كه عاق والدین بودن رواج می یابد و پدر و مادر سبك شمرده می شوند». (7)

«یجفوا الرجل والدیه و یبر صدیقه؛ انسان به پدر و مادرش جفا می كند و با دوستانش از راه وفا و صفا وارد می شود». (8)

«یفتری الولد علی ابیه و یدعو علی والدیه، و یفرح بموتهما؛ فرزند به پدرش تهمت می زند، بر پدر و مادرش نفرین می كند و از مرگ آنها مسرور می شود». (9)

«یحسد الرجل اخاه، و یسب اباه، و یتعامل الشركاء بالخیانه؛ مرد به برادرش حسد می ورزد، به پدرش دشنام می دهد و با شریكان از راه خیانت وارد می شود». (10)

بنام خدا

سلام

 آسیب ها و بلایای معنوی پایان دنیا

در كلام رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از دیگر آسیب ها و بلایای معنوی پایان دنیا می توان به این روایات اشاره كرد:
«اذا استعلن و قول البهتان و الاثم و الاثم و الطغیان و ...؛ هنگامی كه روابط نامشروع علنی شود، ‌گناه، بهتان و مرزنشناسی آشكار گردد و ...». (11)

«اذا قطعوا الارحام، و منوا بالطعام، و اذا ذهبت رحمه الاكابر، و قل حیاء الاصاغر؛ هنگامی كه پیوند خویشاوندی قطع شود، برای اطعام منت گذارند، مرحمت از دل بزرگان رخت بر بندد و حیا از روی كوچكان گرفته شود»(12)

«اذا دب الكبر فی القلوب دبیب السم فی الابدان، و ظهرت الجرائم، و هونت العظائم؛ هنگامی كه تكبر و خودپرستی در اعماق دل ها نفوذ كرد، آن سان كه سمومات در بدن ها نفوذ می كنند، گناه ها علنی شد و محرمات الهی سبك شمرده شد». (13)

بنام خدا

سلام

زنان و مردان آخر الزمان

پیامبر بزرگ اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) كه ازدواج را سنت خود می دانسته اند، درباره زنان و مردان آخرالزمان روایت می كنند:
«اذا كثر الطلاق، و لا یقام حد؛ هنگامی كه طلاق بسیار باشد و حدود الهی اقامه نشود» (14)

«لعن الله الرجل یلبس لبسه المراه، و المراه تلبس لبسه الرجل؛ خداوند لعنت كند مردی را كه جامه زن به تن كند، و زنی را كه جامه مرد بپوشد». (15)

«اذا ركب الذكور الذكور، و الانات الانات؛ هنگامی كه مردها با مردها در می آمیزند و زن ها با یكدیگر»(16)

«اذا تزینت النساء بثیاب الرجال، و سلب عنهن قناع الحیاء؛ هنگامی كه زن ها جامه مرد بپوشند و پوشش حیا از آن ها گرفته شود». (17)

حضرت امام صادق (علیه السلام) مؤسس شیعه جعفری، روایات جالب و مهمی در توصیف آخرالزمان دارند. ایشان درباره حق همسایگی در عصر آخرالزمان می فرماید: «یوذی الجار جاره، لیس له مانع؛ همسایه به همسایه اش آزار و اذیت می كند و كسی جلوگیری نمی كند». (18)

«و رایت الجار یوذی جاره خوفا من لسانه؛ همسایه را می بینی كه همسایه اش را اذیت می كند و همسایه از زبان او وحشت دارد». (19)

بنام خدا

سلام

سختی زمان پیش از ظهور

از امام صادق (علیه السلام) روایاتی از سختی زمانه پیش از ظهور نقل شده است:
تقسو القلوب، و تمتلیء الارض جورا، و یكثر القتل حتی تحزن ذوات الاولاد، و تفرح العواقر فیبن یدی خروجه بلوی ای بلوی للمقیمین علی الباطل، و هو انتقام من الله تعالی.(20)
دل ها را قساوت می گیرد، زمین پر از ستم می شود، كشتار به قدری فراوان می شود كه مادران از آوردن اولاد غمگین می شوند و زنان عقیم از نازایی خود خوشحال می گردند. در آستانه ظهور او فتنه سختی است كه برای اهل باطل امتحان بزرگ و انتقام خداوندی است.

همچنین ایشان در این باره می فرماید:
یكون صاحب المال اعز من المؤمن، و یصیر المؤمن ضعیفا و المنافق عزیزا، و الفقیر حقیرا، و العالم و ضیعا، و الفاسق مكرما، و الظالم معظما.(21)
ثروتمند از مؤمن گرامی تر می شود، مؤمن زبون، منافق عزیز، فقیر پست، دانشمند بی مقدار، فاسق محترم و ستمگر پر ارج می شود.
... و رایت الرجل اذا مر به یوم و لم یكسب فیه الذنب العظیم، من فجور، او نجس مكیال او میزان، او غشیان، حرام او شرب مسكر، كئیبا حزینا، یحسب ان ذلك الیوم علیه ضیعه من عمره. (22)

هنگامی كه ببینی كه اگر مردی یك روز گناه بزرگی انجام نداده باشد، از قبیل فحشا، كم فروشی، كلاهبرداری و شرب خمر، بسیار غمگین و اندوهگین می شود كه گویی آن روز عمرش تباه شده است.

از امام رضا (علیه السلام) نیز روایتی در توصیف اهل آخرالزمان به این مضمون آمده است:
اذا اشتدت الحاجه و الفاقه، و انكر التاس بعضهم. یأتی الرجل اخاه فی حاجته، فیلقاه بغیر الوجه الذی كان یلقاه فیه، و یكلمه بغیر الكلام الذی كان یكلمه. (23)

هنگامی كه نیازها و گرفتاری ها فراوان شود، مردم همدیگر را نشناسند، انسان برای استعداد به نزد برادرش برود و او را در قیافه دیگری جز آنچه هست بیابد و با او با لحن دیگری سخن بگوید.

آنچنان كه از احادیث پیداست، پیش بینی این حوادث در روایات به دلیل رحمت و رأفت پیامبر و ائمه اطهار (علیهم السلام) است. آنان مسلمانان را یادآور این رخدادها می شوند تا اینكه بتوانند در میان طوفان ابتلائات آخرالزمان، دین خود را حفظ كنند. به عبارت دیگر، روایات چراغ روشنی هستند كه ما را در تاریكی عصر غیبت و حیرت آخرالزمان راهنما می شوند.

پی‌نوشت‌ها:

1- بشاره الاسلام، ص75؛ الزام الناصب، ص195.
2- روزگار رهایی، ج2، ص708.
3- الزام الناصب، ص184.
4- الامام المهدی، ص219.
5- المهدی (علیه السلام)، ص199؛ بحارالانوار، ج52، ص257.
6- الزام الناصب، ص 195.
7- بشاره الاسلام، ص 134؛ منتخب الاثر، ص431.
8- الزام الناصب، ص182.
9- منتخب الاثر، ص431؛ بشاره الاسلام، ص134.
10- الزام الناصب، ص181؛ بشاره الاسلام، ص23.
11- الامام المهدی (علیه السلام)، ص219؛ بشاره الاسلام، ص133.
12- بحارالانوار، ص52، صص63، 256 و 263.
13- الزام الناصب، ص181؛ بحارالانوار، ج52، ص264.
14- الزام الناصب، ص182؛ بشاره الاسلام، ص26.
15- نهج الفصاحه، ج2، ص473، بشاره الاسلام، ص23.
16- كشف الغمه، ج3، ص324؛ منتخب الاثر، ص 435؛ المهدی، صص 199 و 219.
17- نهج الفصاحه، ج2، ص474.
18- بشاره الاسلام، ص 132؛ بحارالانوار، ج52، ص263.
19- الزام الناصب، ص 183.
20- منتخب الاثر، ص 384؛ بشاره الاسلام، ص 133.
21- بحارالانوار، ج52، ص 264؛ بشاره الاسلام، صص 76 و 132.
22- منتخب الاثر، ص 431.
23- بشاره الاسلام، صص 104 و 108؛ الزام الناصب، ص 175.

منابع
- پژوهش مؤسسه فرهنگی موعود، «آخر الزمان در آینه روایات». تهران، موعود عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، 1386.
وبلاگ ارتباط معنوی با امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف): www.vafagh.co.ir
حسینی ایمنی، سید علی؛ اشارات، قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، تابستان 1391.

سلام
تشکر نکای عزیز
دوستان حتمی وقت بذاریم این مطالب رو حداقل برای یادآوری و تلنگر مطالعه نماییم

بنام خدا
سلام
ممنون طیبه گرامی از توجه تون ...باید خیلی حواسمون به رفتارهامون وطرز برخورد وهمچنین صبحت هامون با بزرگترها بخصوص با پدر ومادرمون باشه....

سلام
خیلی ممنون نکای عزیز ...کامل خوندم! خیلی پربار و جامع بود

سلام.
این مورد که امروز به شکل بسیار جا افتاده ای در جامعه ی خودمون هست.
مخصوصا که اون ثروتمند ظاهری مذهبی داشته باشه.
امانت رفیقت رو ببر دم خونه شون؛ سر کوچه ی منتهی به خونه ی دوستت مراسم جشن برای میلاد امام زمان هست؛ میخان بگردنت میگن این چیه؟
میگی «سه تار»
 باز می کنه کیف رو نگاه می کنه یهو یه ادم اتوکشیده ی ظاهرا مذهبی میاد این چیه؟
 بازم میگی «سه تار»؛
 مثل قاتلها نگات می کنه میگه حیف نیست جوونیتو سر اینا میذاری؟
یه نگاه به قیافش میندازی رد میشی میبینی روی سکویی که با داربست درست کردن یه دونه ازین کیبوردایی هست که معمولا توی عروسیا استفاده میکنن گذاشته بالا.
می چرخشی میگی حاج اقا فرق این «سه تار» با اون کیبورد چیه؟
یهو یه دونه ادم میاد میگه حرمت حاجی رو نگه دار بچه بدو برو گمشو.
  نگو حاجی  عابر بانک مراسموشون بود.
حالا شانس اوردیم نخاست عامل فساد (سه تار) رو بشکنه والا ما خائن در امانت رفیقمون هم میشیدیم.


از این خبر ها بیشتر بدید، از بحثتون هم ممنون.

بنام خدا
سلام
با تشكر از  توجه شما ودوست گرامی SOHA_1990