حج یک هجرت است. هجرت از خود ماست، هجرت از نیت هاست. هجرت از زندانی است که ما را احاطه کرده و گوهر یک دانه بی نظیر انسانی را در وجود ما مخفی و پنهان نگه داشته است. حج هجرت از خودپرستی هایی است که از هوا و هوس ناشی می شود. هجرت از خودخواهی هایی است که ما را از خدا دور می کند. حج وجه مشترک همه انسان ها یعنی عبودیت حق تعالی را در وجود همه زنده می کند.
آری حج مظهر عبودیت حق تعالی است و همه اعمال حج نیز رنگی از عبودیت را با خود دارد. اعمال حج به این دلیل که تنها در یک زمان خاص و یک مکان خاص انجام می شوند و مسلمانان در غیر مراسم حج آن را تکرار نمی کنند، برای همه افراد، به ویژه برای کسانی که برای نخستین بار به حج تمتع مشرف می شوند، سختی هایی را به همراه دارد. سختی هایی که در عین حال لبریز از طراوت و تازگی و شیرینی است.
دو عامل مهم در اعمال حج باعث می شود که تقریبا همه زائران زمانی که می خواهند به مراسم حج بروند، اضطراب داشته باشند و در این میان اضطراب و نگرانی زنان زائر از مردان بیشتر است. این دو عامل عبارتند از: ۱- ویژه و خاص بودن اعمال حج ۲- عدم آشنایی زائران با عمال حج.
به همین دلیل وجود افرادی که هم به احکام و مسائل حج آشنا باشند و هم بتوانند زائران را با این مسائل آشنا کنند بسیار ضروری است و در صورت نبودن چنین افرادی، انجام صحیح اعمال حج برای بسیاری از افراد امکان پذیر نخواهد بود. از این رو سازمان حج و زیارت در هر کاروان اعزامی ۳ نفر از روحانیون آشنا به مسائل حج که یکی از آنان خانم است با زائران به همراه می سازد.
این افراد عبارتند از: ۱- روحانی کاروان ۲- معین کاروان ۳- معینه کاروان
در این نوشتار به اختصار نقش معینه کاروان را توضیح می دهیم: