منشور کوروش، استوانه‌ای با 23 سانتی‌متر طول و 11 سانتی‌متر عرض است که دور تا دور آن در حدود 40 خط به زبان آکادی و به خط میخی بابلی نوشته شده‌است.
در سال 1258 خورشیدی برابر با 1879 میلادی، به دنبال کاوش‌های گروه انگلیسی، استوانه‌ای از گل پخته بدست باستان‌شناسی به نام "هرمز رسـام" باستان شناس بریتانیایی اصل آسوری تبار، در معبد بزرگ اِسَـگیلَـه ( نیایشگاه مَـردوک ) در شهر باستانی بـابـل در بین‌النهرین کشف شد و بنابر قوانین آن زمان از ایران خارج و تاکنون نیز در بخش ایران باستان موزه بریتانیا در شهر لندن نگهداری می‌شده است. گمان نخستین باستان شناسان این بوده که این لوح توسط یکی از پادشاهان بابلی نگاشته شده است. اما پس از بررسی خط شناسان مشخص شد که این استوانه در سال 538 پیش از میلاد به هنگام ورود سپاه ایران به بابل و فتح این شهر به فرمان کوروش، بنیان‌گذار پادشاهی ایران و آغازگر سلسله هخامنشیان نوشته شده است. ترجمه و انتشار متن این استوانه گلی نشان داد آن چه از خاک بابل کشف شد، "نخستین منشور جهانی حقوق بشر" است. از زمان نگارش این فرمان تا به امروز (1389) 2548 سال می‌گذرد.
:: تصویری از هرمز رسام، باستان شناسی که منشور کوروش کبیر را کشف کرد ::
با پیگیری‌های سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هیئتی از موزه بریتانیاطی یک‌ماه و نیم گذشته به ایران آمدند و قرارداد انتقال این منشور برای نمایش در ایران به مدت 4 ماه رابه امضا رساندند که منشور کوروش ساعت 4:25 دقیقه روز جمعه 19/6/1389 از انگلستان واردایران شد.منشور کوروش که یک روز درون مخزن بود صبح شنبه 20/6/1389 طی مراسمی با حضور جان کرتیس مدیر بخش خاورمیانه موزه بریتانیا، آزاده اردکانی مدیر موزه ملی ایران وامین اموال از مخزن موزه ملی ایران خارج شده و پس از عبور از مسافت چندین متری که بافرش قرمز پوشانده شده بود اصالت آن پیش از انتقال به ویترین، توسط کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت.
رکوردشکنی بازدید از موزه ملی با ورود منشور کوروش
جوان آنلاین: بلیط موزه هزار تومان است و به کسانی که کارت منزلت، کارت دانشجویی و کارت دانش‌آموزی دارند،تخفیف ویژه تعلق می‌گیرد.
آزاده اردکانی گفت: در پنج روزی که منشور کوروش در موزه ملی ایران به نمایش عمومی گذاشته شده است، به طور میانگین هر روز حدود دو هزار نفر از نمایشگاه منشور کوروش بازدید کردند، بنابراین می‌توانیم بگوییم تاکنون حدود ده هزار نفر به دیدن منشور کوروش آمده‌اند.
رئیس موزه ملی ایران تصریح کرد: با ورود منشور کوروش به موزه ملی رکورد بازدید روزانه از موزه ملی شکسته شده است.
او ادامه داد: به علت استقبال بی‌نظیر مردم از نمایشگاه منشور کوروش، مدت زمان بازدید از منشور کوروش محدودیت دارد و مردم در گروه‌های 15 تا 25 نفری در مدت زمان معین وارد اتاقکی که منشور کوروش در آن واقع شده است، می‌روند و اطلاعات مربوط به این منشور نیز در سالن پخش می‌شود.
اردکانی گفت: مردمی که به تماشای منشور کوروش می‌آیند از سایر قسمت‌های موزه نیز بازدید می‌کنند و به خصوص بازدید از موزه دوران باستان موزه ملی بسیار افزایش یافته است و این اتفاق بسیار خوبی است چون کسانی که به هر دلیلی تاکنون به موزه ملی مراجعه نکرده بودند، به بهانه منشور کوروش، تاریخ ایران را مرور می‌کنند و این اتفاق مبارکی است.
رئیس موزه ملی ایران در رابطه با قیمت بلیط موزه گفت: بلیط موزه یک‌هزار تومان است و کسانی که کارت منزلت، کارت دانشجویی و کارت دانش‌آموزی دارند از تخفیف‌های ویژه 50 تا 70 درصدی برخوردار می‌شوند.
