تبیان، دستیار زندگی

از ارکان مهم عقد و ازدواج مهر است که با توافق طرفین تعیین میگردد و شرعا بر ذمهی شوهر باقی میماند که عندالمطالبه بپردازد و هیچگاه شوهر نباید قصد نپرداختن داشته باشد، چنانکه بعضی که مهریه را خیلی سنگین و بالا میگیرند میگویند مهر را که داده و که گرفته و حال آنکه یک دین شرعی و قانونی است.

مهر به هر چیزی که ارزش مالکیت داشته باشد اطلق میشود البته به شرط آنکه بیحساب نباشد زیرا که در اسلام مهر زیاد نهی شده است.

پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:

بهترین زنان امت من کسانی هستند که در عین داشتن زیباترین چهره کمترین مهر را دارند.

.وسایل الشیعه ج 14ص78

نقطهی مقابل اشخاصی هستند که میخواهند اصلا مهری در کار نباشد و یا بسیار ناچیز باشد و البته اینهم کار درستی نیست.

حضرت مولا علی علیهالسلام میفرمود:

«انی لا کره ان یکون المهر اقل من عشره دراهم»

من کراهت دارم که مهریه از ده درهم کمتر باشد.

پس در یک جمع بندی مهریه باید باشد ولی متعارف و معمولی، زیرا مسابقه در ازدیاد مهریه زندگی را بر جوانان سخت میکند و مانعی سر راه ازدواج آنها میگذارد.

عقیده بر اینست که با آسان گرفتن امر ازدواج جوانان، آنها تشویق به تشکیل خانواده میشوند و از بسیاری فسادها و آلودگیهای اجتماعی درامان میمانند.

اگر انسان در زندگی دنیا بیشتر به تشریفات توجه داشته باشد، دردسر و مشکلاتش هم افزونتر خواهد شد. حال آنکه ساده زیستن و زهد در زندگی، موجب آسودگی و راحتی است.

امیرمومنان نیز در حدیثی که از اوصاف پرهیزکاران سخن میگوید، به همین نکته اشاره کرده و فرموده است:

ساده زیستن و زهد، بخصوص در نظر رهبران و بالاخص در نزد ائمه و راهنمایان ربانی از اهمیت بیشتری برخوردار است.

مهریهی این ازدواج، پانصد درهم (معادل با 400 مثقال نقره خالص) بود که به فرموده رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم چنین مهریهای را خداوند معین فرموده تا برای امت اسلام، سنّت باشد و مسلمانان در امر ازدواج از آن پیروی نمایند. چهارصد مثقال نقره در آن روزگار، معادل با دو و نیم مثقال طلای ناب بود.

ناسخ التواریخ ج4از کتاب دوم ص38و39

مهر حضرت زهرا 480 و یا بنابر بعضی روایات 500 درهم بود. همچنین جهیزیهای که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آن را برای فاطمه تدارک دید، عبارت بود از:

- پیراهنی به بهای هفت درهم.

- روبندی (به عنوان چادر) به ارزش چهار درهم.

- قطیفهی سیاه خیبری.

- تختخوابی بافته شده از برگ و لیف خرما.

- دو تشک که درون یکی از آنها با پشم گوسفند و درون دیگری با لیف خرما پر شده بود.

چهار بالش که درون آنها از گیاه خوشبوی «اذخر» پر شده بود.

- پردهای نازک از پشم.

- یک تخته حصیر هجری [2] که گاهی این حصیر از علف بافته میشد.

- یک آسیاب دستی.

- یک تشت مسی.

- مشکی از پوست.

- کاسهای چوبین.

- مشک کهنه آب.

احمدبن یوسف دمشقی در اخبار الدول و آثار الاول می گوید:

در خبر وارد شده: زمانی که حضرت رسول اکرم علیه السلام فاطمه علیها السلام را به عقد علی علیه السلام در آورد، مالی اندک را به عنوان صداق تعیین فرمود: فاطمه علیها السلام عرض کرد.

ای رسول خدا! دختران مردم نیز شوهر کرده و مقدار کمی به عنوان صداق برایشان تعیین می گردد، پس ‍فرق بین من و آنان چیست ؟

از شما می خواهم که مهریه مرا به علی علیه السلام برگردانی و از خدای تعالی بخواهی که مهریه مرا شفاعت گناهان امت تو قرار دهد.

پس جبرئیل در حالی که با وی کاغذ کوچکی از حریر بود نازل شد که در آن نوشته شده بود. خدا تعالی مهریه فاطمه را شفاعت گناهکاران از امت پدرش قرار داد.

در تاریخ زندگی زندگانی حضرت زهراء آمده است که وقتی به حال احتضار قرار گرفتند، گرفتند، وصیت فرمودند که آن کاغذ کوچک را روی سینه شان، در زیر کفن قرار دهند. به وصیتشان که عمل شد فرمودند: به هنگامی که در قیامت برانگیخته شدم این کاغذ را به دست می گیرم و از گناهکاران امت پدرم شفاعت می کنم

همچنین صفوری در نزهة المجالس نقل می کند که: فاطمه زهرا علیها السلام از پدر بزرگوارش رسول اکرم درخواست نمود تا صداق وی را شفاعت رای امت او قرار دهد و این بانوی بزرگوار زمانی که بر صراط می آیند صداق خویشتن را طلب کنند.

.فاطمه الزهراءمن المهد الی الحد ،ص159و160