8. روابط جنسى مطلوب
از جمله مهارتهاى معاشرتى كه زمینه آرامش و ارتقاى سلامت معنوى همسران را فراهم مىسازد، مهارتهایى است كه هریك از آنها در تحریك شهوت و روابط جنسى با همسر مؤثرند. در احادیث، بر مهارتهاى زیر تأكید شده است:
الف) آراستگى: به طور طبیعى زنان و مردان دوست دارند همسرشان را آراسته و پاكیزه ببینند. آنان با به كارگیرى این مهارت، زمینه لذت بردن از یكدیگر را افزایش مىدهند و آرامش مىیابند.92 این آرامش، موجب مصونیت آنان از انحرافات شهوانى مىگردد. امام كاظم علیهالسلام فرمود: «آراستگى مرد از جمله چیزهایى است كه عفّت زن را زیاد مىكند. همانا زنان از عفّت دور شدند؛ چون همسرانشان آراستگى را ترك كردند.»93
در حدیثى آمده كه حسنبن جهنم از امام رضا علیهالسلامپرسید: شما خضاب كردهاید؟ امام فرمود: «آرى با حنا و سدر.» سپس فرمود: «آیا فكر مىكنى این مسئله اهمیتى ندارد و آراستگى و خضاب اجر و ثواب ندارد؟ به درستى كه زن دوست دارد تو را آراسته ببیند، همانگونه كه تو دوست دارى او را آراسته ببینى. همانا زنانى فقط به علت كمى آراستگى و آمادگى مردانشان از عفاف خارج شدند و به سوى فسق و فجور رفتند.»94 همچنین امام صادق علیهالسلام فرمود: «همانطور كه مردان دوست دارند زنان خود را زینتشده ببینند، زنان هم همین مسئله را براى شوهران خود دوست دارند (دوست دارند شوهرانشان خود را زینت كنند).»95 به دلیل اهمیت آراستگى در فرایند روانى و معنوى زوجین، توصیههاى زیادى در این زمینه شده است.96
ب) اولویتبخشى به رابطه جنسى: از جمله فعالیتهایى كه در بهسازى روابط جنسى و پیامدهاى مطلوب روانى و معنوى مؤثر است، این است كه فعالیتهاى جنسى نسبت به كارها و وظایف دیگر به هنگام نیاز در اولویت قرار گیرند و نیاز و خواست هریك از همسران در این زمینه به سرعت پاسخ داده شود تا زمینه فعالیتهاى روانى و شادابى در انجام رفتارهاى جنسى از بین نرود و جاى خود را به ناراحتى، اضطراب، بىحوصلگى و سردى در برقرارى روابط عاطفى و جنسى ندهد. از اینرو، پیامبراكرم صلىاللهعلیهوآله تأخیر را مجاز ندانسته و مىفرماید: «لعنت خدا بر زنان معطلكننده؛ آنان كه شوهرانشان آنها را به بسترشان فرامىخوانند، ولى آنها تأخیر مىكنند و مىگویند: صبر كن، و آنقدر تأخیر مىاندازند كه خواب چشمان شوهرشان را مىرباید.»97
ج) فعالیتهاى مقدماتى: فعالیتهاى مقدماتى در روابط جنسى با همسر، پاسخ لذّتبخشى است به احساس نیازى كه هریك از زوجین پیش از آمیزش دارند. با این نوع فعالیتها، بهرهمندى از وجود یكدیگر را به خوبى احساس مىكنند و توجهشان به خداوند و احساس رضایت از او، به واسطه نعمتى كه به ایشان ارزانى داشته، افزایش مىیابد. از اینرو، در احادیث دینى بر این فعالیتها و كوشش براى زدودن احساس شرم در چهره و رفتارشان تأكید شده است. پیامبر اكرم صلىاللهعلیهوآله مىفرمایند: «بهترین زنان شما آن كسى است كه وقتى با شوهرش تنها شد، جامه شرم و حیا را براى او بیرون آورد.»98 و نیز فرمودند: «بر زن جایز نیست كه به خواب رود، مگر اینكه خود را بر شوهرش عرضه كند: لباس خود را از تن درآورد و با او به زیر لحافش برود و بدن خویش را به شوهرش بچسباند، كه اگر چنین كرد، خود را آماده ساخته و به شوهر عرضه كرده است.»99
همچنین شوهر باید با صحبت عاشقانه، بوسه، در آغوشگرفتن و تحریكات و فعالیتهاى دیگر، زمینه ارضاى نیاز همسرش را فراهم سازد. پیامبر خدا صلىاللهعلیهوآلهفرمود: «هیچیك از شما به سوى همسرش نباید برود و با او خلوت نكند، مگر آنكه بین آنان بوسه و صحبت عاشقانه رد و بدل گردد.»100
امام رضا علیهالسلام نیز فرمود: «با هیچ زنى نزدیكى نكن، مگر پس از اینكه با او بازى كنى و این كار را طولانى كن تا او هم همان چیزى را از تو بخواهد كه تو از او مىخواهى.»101
از جمله فعالیتهاى مقدماتى در برقرارى رابطه جنسى، دور نگه داشتن خود و همسر از شرایط اضطرابى است. در شرایط اضطراب و نگرانى، زوجین از یكدیگر لذت نمىبرند و نعمت بودن همسر را نمىچشند و چه بسا آن دو و یا یكى از آنها احساس بدى هم نسبت به یكدیگر پیدا كنند و در ذهن و دلشان نارضایتى پدید آید؛ احساسى كه به ناشكرى و ناسپاسى نسبت به نعمت ارزشمند خدادادى منتهى شود و علاوه بر آثار روانى روى همسران، تأثیرات جسمى و روانى بر فرزندى بگذارد كه در این وضعیت نطفهاش منعقد مىشود.102
از موارد شرایط اضطرابى كه تأثیرات مخرّب روانى و معنوى بر روى زوجین دارد و در احادیث از آن نهى شده، این است كه هنگام برقرارى روابط جنسى تصویر دیگرى غیر از همسرش به ذهن راه دهد و با تخیّل، با فرد دیگرى غیر از همسرش نزدیكى كند.103 در این وضعیت، فرد آن رابطه محبتى را كه باید دریافت كند، نمىكند و حتى ممكن است اضطراب او را فراگیرد و از ارتباط با همسرش نیز نفرت پیدا كند و اقدام به رفتارهایى بنمایند كه معنویتشان كاهش یابد و با خطر جدى مواجه گردد.
د) نزدیكى: مرحله آمیزش از مهمترین مراحل روابط جنسى است كه معمولاً بالاترین لذت، نشاط، بهترین وضعیت روانى، و احساس رضایت و آرامش را براى همسران به همراه دارد. استمرار این وضعیت در زوجین، موجب آمادگى روانى براى پرورش عواطف مثبت، اخلاق حسنه و تعالى شخصیتشان است. در مقابل، امتناع از آمیزش، و یا فراهم نشدن آن وضعیت خوشایند، آثار روانى نامطلوبى بر روابط عاطفى و اخلاقى و حتى در دیانت و معنویتشان به جاى مىگذارد. از اینرو، در احادیث، ترك آمیزش، به هر دلیلى، براى مدت طولانى، مجاز دانسته نشده است. امام صادق علیهالسلام فرمود: «جایز نیست كه مرد از آمیزش با زن امتناع ورزد به این دلیل كه ـ مثلاً ـ او یك فرزند شیرخوار دارد و بگوید: چون مىترسم كه حامله شوى و دیگر نتوانى به فرزندمان شیر بدهى. همچنین بر زن جایز نیست كه مانع آمیزش جنسى همسرش شود و بگوید: من مىترسم كه حامله شوم و در دوران حاملگى نتوانم به فرزندمان شیر بدهم. این ترك آمیزش هم براى زن و هم براى مرد ضرر دارد.»104 از سوى دیگر، در احادیث به همسران آموزش داده شده است تا شرایط مطلوب آمیزش جنسى را فراهم سازند و از امورى مانند نزدیكى با شكم پر،105 صحبت غیرعاشقانه،106 تكرار آمیزش بدون فاصله107 و نزدیكى به صورت ایستاده108 پرهیز كنند تا آن وضعیت روانى مطلوب برایشان تحقق یابد.
