تبیان، دستیار زندگی

میلاد کریم اهل بیت بر همگان مبارک باد

 

ماه رمضان را به همه ی شما دوستان گرامی تبریک می گویم انشاءالله که تا به امروز نهایت استفاده را از این ماه برده باشید.

 

همان طور که همه ی شما می دانید 15 ماه مبارک رمضان مصادف است با میلاد سرور جوانان اهل بهشت، امام حسن

 

 

 مجتبی(ع) به همین دلیل بر آن شدم تا این تایپیک جدید را ایجاد کنم تا با کمک شما عاشقان اهل بیت، آموخته های خود را

 

 درباره ی این امام بزرگوار کامل تر از پیش کنیم. انشاءالله

 

خطبة امام حسن علیه السلام فى علة صلحه لمعاویة
روى انه لما تم الصلح و انبرم الامر التمس معاویة بن الحسن علیه السلام ان یتكلم بمجمع من الناس ، و یعلمهم انه قد بایع معاویة ، و یسلم الامر الیه
فاجابه الى ذلك ، فخطب - و قد حشد الناس - خطبة حمد، الله تعالى و صلى على نبیه صلى الله علیه و آله فیها، وهى من كلامه المنقول ، عنه علیه السلام وقال :
ایها الناس ! ان اكیس الكیس التقى ، واحمق الحمق الفجور، و انكم لو طلبتم بین جابلق و جابرس رجلا جده ، رسول الله صلى الله علیه و آله ما وجدتموهم غیرى و غیر اخى الحسین ، و قد علمتم ان الله هداكم بجدى محمد، فانقذكم به من الضلالة ، و رفعكم به من الجهالة و اعزكم بعد الذلة ، و كثركم بعد القلة و ان معاویة نازعنى حقا هو لى دونه ، فنظرت لصلاح الامة و قطع الفتنة و قد كنتم بایعتمونى على ان تسالموا من سالمت و تحاربوا من حاربت فراءیت ان اسالم معاویة ، و اضع الحرب بینى و بینه ، و قد بایعته و راءیت ان حقن الدماء، خیر من سفكها، و لم ارد بذلك الا صلاحكم و بقائكم ، و ان ادرى لعله فتنة لكم و متاع الى حین
خطبه امام حسن(ع) در علت صلح ایشان با معاویه
روایت شده : هنگامى كه صلح انجام پذیرفت ، و كار پایان یافت معاویه از امام خواست كه در میان گروهى از مردم سخن بگوید و ایشان را آگاهى دهد كه با معاویه بیعت نموده و حكومت را به او تفویض كرده است
امام پذیرفت و در حالیكه مردم جمع شده بودند خطبه خواند، ابتدا حمد و ثناى الهى گفته و بر پیامبرش درود فرستاد، و این از گفتار ایشان است كه فرمود:
اى مردم ! زیركترین زیركى تقوى ، و حماقت ترین بى خردى فجور و گناه است ، و اگر شما بین شرق و غرب جهان بگردید، تا مردى را بیابید، كه جد او پیامبر باشد، جز من و برادرم حسین كسى را نمى یابید، و مى دانید، كه خداوند شما را به جدم ، پیامبر هدایت كرد و شما را از ضلالت و گمراهى نجات داد، و از جهالت نادانى رهائى بخشید، و بعد از ذلت و عزت ، و بعد از كمى افراد بسیارتان گردانید.
و معاویه با من در مورد حقى منازعه مى كند كه آن براى من است و براى صلاح امت و قطع فتنه و آشوب آن را رها كردم ، و شما با من بیعت كرده بودید كه با هر كه صلح كنم صلح و با هر كه بجنگم بجنگید، به این عقیده رسیده ام كه با معاویه سازش كنم ، و خط جنگ بین خود و او را پایان دهم ، وبا او بیعت نمودم و دیدم كه جلوگیرى از خونریزى بهتر از ریختن آن است ، و قصدم از این كار صلاح و بقاى شماست و شاید این امر آزمایشى براى ما بوده و تا زمان اندكى آنان را بهره مند سازد.

خطبة امام حسن علیه السلام فى فضل اهل بیت
روى انه لما فرغ على بن ابیطالب علیه السلام من حرب الجمل ، عرض ‍ له مرض حضرت الجمعة فتاءخر عنها، و قال لابنه الحسن : انطلق یا بنى فاجمع بالناس فاقبل الحسن علیه السلام الى المسجد فما استقر على المنبر حمدالله و اثنى علیه و تشهد و صلى على رسول الله صلى الله علیه و آله ثم قال :
ایها الناس ! ان الله اختارنا لنفسه ، و ارتضانا لدینه ، و اصطفانا على خلقه ، و انزل علینا كتابه و وحیه و ایم الله لاینقصنا احد من حقنا شیئا الا انتقصه الله من حقه فى عاجل دنیاه و اخرته ، و لایكون علینا دولة الا كانت لنا العاقبة و لتعلمن نباءه بعد حین .
ثم جمع بالناس و بلغ اباه كلامه ، فلما انصرف الیه ابیه علیه السلام نظر الیه ، فما ملك عبرته انسالت على خدیه ثم استدناه الیه فقبل بین عینیه و قال : بابى انت و امى ذریة بعضها من بعض و الله سمیع علیم
خطبه امام حسن(ع) در فضیلت اهل بیت
روایت شده : هنگامى كه امام على علیه السلام از جنگ جمل فارغ شد، بیمار گردید، روز جمعه و انجام نماز جمعه فرا رسید، از اینرو به پسرش امام حسن علیه السلام فرمود: اى پسرم نماز جمعه را همراه مردم به جاى آور، امام به مسجد رفت ، آنگاه كه بر منبر قرار گرفت حمد و ثناى الهى گفت و بر پیامبر درود فرستاد، سپس فرمود:
اى مردم ! خداوند ما را براى خود اختیار كرد، و براى دینش به ما خشنود شد، و بر مخلوقاتش ما را برگزید، و كتاب و وحیش را بر ما نازل فرمود، و سوگند به خدا كسى از حق ما چیزى را نخواهد كاست ، جز آنكه خداوند در این دنیا در جهان دیگر از حقش مى كاهد، دولتى بر علیه ما حكومت نمى كند، جز آنكه سرانجام به نفع ما خواهد بود، و خبر آنرا بزودى خواهید دانست .
آنگاه نماز جمعه را خواند، سخنان ایشان به گوش پدرش هنگامى كه بازگشت و چشمانش پر از اشك شد، و او را در بغل گرفت و بین چشمان آن حضرت را بوسید، و گفت : پدر و مادرم فدایت باد، فرزندانى كه بعضى از بعضى دیگرند، و خداوند شنوا و دانا است .

خطبة امام حسن علیه السلام لم عزم الصلح
روى انه لما صار معاویة نحوالعراق ، و تحرك الحسن علیه السلام و استنفر الناس للجهاد فتثاقلوا عنه ، صار علیه السلام حتى نزل ساباط و بات هناك ، فلما اصبح اراد علیه السلام ان یمتحن اصحابه ، و یستبرى ء احوالهم فى طاعته ، لیمیز، اولیاءه من اعدائه ، و یكون على بصیرة من لقاء معاویة ، فاءمر ان ینادى فى الناس بالصلاة جامعة فاجتمعوا فصعد المنبر فخطبهم فقال :
الحمد لله كلما حمده حامد، و اشهد ان لااله اله الله كلما شهد له شاهد، و اشهد ان محمدا عبده و رسوله ، ارسله بالحق و ائتمنه على الوحى .
اما بعد، فوالله انى لارجو ان اكون قد اصبحت بحمدالله و منه و انا انصح خلق الله لخلقه و ما اصبحت محتملا على امرى مسلم ضغینة ، و لامرید، له بسوء و لاغائلة ، و ان ما تكرهون فى الجماعة خیرلكم مما تحبون فى الفرقة و انى ناظر لكم خیرا من ناظر لكم خیرا من نظركم لانفسكم فلاتخالفوا، امرى و لاتردوا على راءیى ، غفر الله لى و لكم ، و ارشدنى ، و ایاكم ، لما فیه ، المحبة ، و الرضا
قال : فنظر الناس ، بعضهم الى بعض ، و قالوا: ما ترونه یرید بما قال : قالوا: نظن انه یرید ان یصالح ، معاویة و یسلم الامر الیه ، فقالوا: كفر والله الرجل و شدوا على فسطاطه ، فانتهبوه ، حتى اخذوا مصلاه من تحته - الخ
خطبه امام حسن(ع) هنگامى كه قصد صلح كردن را نمود
روایت شده : هنگامى كه معاویه به سوى عراق رفت ، امام آماده نبرد شد و مردم را دعوت به جهاد كرد، آنان ار آن خوددارى كردند، امام حركت كرد تا با ساباط رسید و در آنجا شب را گذراند، بامداد روز بعد خواست اصحاب خود را امتحان نماید و اطاعتشان را نسبت به خود بداند، تا دوستانش از دشمنانش شناخته شوند و با آگاهى به نبرد با معاویه برخیزد، دستور داد كه مردم را فرا خوانند، هنگامیكه مردم اجتماع كردند بر فراز منبر رفت و چنین گفت :
سپاس خداى را سزاست هرگاه ستایشگرى او را سپاس گوید، و شهادت مى دهم كه معبودى جز خداوند نمى باشد، هرگاه شاهدى بر آن گواهى دهد، و گواهى مى دهم كه محمد بنده و رسول اوست ، او را به حق ارسال كرد و بر وحیش امین شمرد.
اما بعد، سوگند به خداوند امید دارم ، كه به لطف و منت پروردگار بهترین اندرزگوى بندگانش باشم ، و هرگز كینه اى از هیچ مسلمانى به دل نمى گیرم ، و نسبت به كسى اراده بد و نیت ناروائى ندارم و شما آنچه را كه در هماهنگى و یگانگى ناخوش دارید، بهتر است از پراكندگى و تفرقه اى كه دوست مى دارید، آنچه من درباره شما مى دانم ، و مى خواهم ، از خواست ، خود شما بهتر است پس نافرمانى مرا نكنید، و راءى مرا ناچیز نشمارید، خداوند من و شما را ببخشاید، و ما را به آن چه خواست و خشنودى اوست ، هدایت فرماید.
راوى گوید: مردم به یكدیگر نگاه كردند، و گفتند: قصدش از این گفتار چیست ؟ بعضى گفتند: گمان مى كنیم كه مى خواهد با معاویه صلح كند و حكومت را به او بسپارد، گفتند: سوگند به خدا كه او كافر شده و به خیمه اش ‍ هجوم آوردند، و آن را غارت كردند، حتى سجاده اش را از زیر پایش كشیدند - تا آخر حدیث .

خطبة امام حسن علیه السلام لم عزم الصلح
روى انه لما صار معاویة نحوالعراق ، و تحرك الحسن علیه السلام و استنفر الناس للجهاد فتثاقلوا عنه ، صار علیه السلام حتى نزل ساباط و بات هناك ، فلما اصبح اراد علیه السلام ان یمتحن اصحابه ، و یستبرى ء احوالهم فى طاعته ، لیمیز، اولیاءه من اعدائه ، و یكون على بصیرة من لقاء معاویة ، فاءمر ان ینادى فى الناس بالصلاة جامعة فاجتمعوا فصعد المنبر فخطبهم فقال :
الحمد لله كلما حمده حامد، و اشهد ان لااله اله الله كلما شهد له شاهد، و اشهد ان محمدا عبده و رسوله ، ارسله بالحق و ائتمنه على الوحى .
اما بعد، فوالله انى لارجو ان اكون قد اصبحت بحمدالله و منه و انا انصح خلق الله لخلقه و ما اصبحت محتملا على امرى مسلم ضغینة ، و لامرید، له بسوء و لاغائلة ، و ان ما تكرهون فى الجماعة خیرلكم مما تحبون فى الفرقة و انى ناظر لكم خیرا من ناظر لكم خیرا من نظركم لانفسكم فلاتخالفوا، امرى و لاتردوا على راءیى ، غفر الله لى و لكم ، و ارشدنى ، و ایاكم ، لما فیه ، المحبة ، و الرضا
قال : فنظر الناس ، بعضهم الى بعض ، و قالوا: ما ترونه یرید بما قال : قالوا: نظن انه یرید ان یصالح ، معاویة و یسلم الامر الیه ، فقالوا: كفر والله الرجل و شدوا على فسطاطه ، فانتهبوه ، حتى اخذوا مصلاه من تحته - الخ
خطبه امام حسن(ع) هنگامى كه قصد صلح كردن را نمود
روایت شده : هنگامى كه معاویه به سوى عراق رفت ، امام آماده نبرد شد و مردم را دعوت به جهاد كرد، آنان ار آن خوددارى كردند، امام حركت كرد تا با ساباط رسید و در آنجا شب را گذراند، بامداد روز بعد خواست اصحاب خود را امتحان نماید و اطاعتشان را نسبت به خود بداند، تا دوستانش از دشمنانش شناخته شوند و با آگاهى به نبرد با معاویه برخیزد، دستور داد كه مردم را فرا خوانند، هنگامیكه مردم اجتماع كردند بر فراز منبر رفت و چنین گفت :
سپاس خداى را سزاست هرگاه ستایشگرى او را سپاس گوید، و شهادت مى دهم كه معبودى جز خداوند نمى باشد، هرگاه شاهدى بر آن گواهى دهد، و گواهى مى دهم كه محمد بنده و رسول اوست ، او را به حق ارسال كرد و بر وحیش امین شمرد.
اما بعد، سوگند به خداوند امید دارم ، كه به لطف و منت پروردگار بهترین اندرزگوى بندگانش باشم ، و هرگز كینه اى از هیچ مسلمانى به دل نمى گیرم ، و نسبت به كسى اراده بد و نیت ناروائى ندارم و شما آنچه را كه در هماهنگى و یگانگى ناخوش دارید، بهتر است از پراكندگى و تفرقه اى كه دوست مى دارید، آنچه من درباره شما مى دانم ، و مى خواهم ، از خواست ، خود شما بهتر است پس نافرمانى مرا نكنید، و راءى مرا ناچیز نشمارید، خداوند من و شما را ببخشاید، و ما را به آن چه خواست و خشنودى اوست ، هدایت فرماید.
راوى گوید: مردم به یكدیگر نگاه كردند، و گفتند: قصدش از این گفتار چیست ؟ بعضى گفتند: گمان مى كنیم كه مى خواهد با معاویه صلح كند و حكومت را به او بسپارد، گفتند: سوگند به خدا كه او كافر شده و به خیمه اش ‍ هجوم آوردند، و آن را غارت كردند، حتى سجاده اش را از زیر پایش كشیدند - تا آخر حدیث .

دعا امام حسن علیه السلام فى العوذة لوجع الرجل
عن الباقر علیه السلام : قال : كنت عند الحسین بن على علیهماالسلام اذ اتاه رجل من بنى امیة من شیعتنا، فقال له : یا ابن رسول الله ما قدرت ان امشى الیك من وجع رجلى ، قال : فاین انت من عوذة الحسن بن على علیهماالسلام ؟ قال : یابن رسول الله و ما ذاك ؟ قال :
انا فتحنا لك فتحا مبینا، لیغفر لك الله - الى قومه - و كان الله عزیزا حكیما
دعاى امام حسن(ع) براى درد پا
از آن حضرت روایت شده كه فرمود: نزد امام حسین علیه السلام بودم كه فردى شیعه از بنى امیه نزد ایشان آمد و گفت :
اى پسر پیامبر بخاطر درد پا نمى توانم نزد تو بیایم ، فرمود: چرا دعاى حضرت امام حسن علیه السلام را نمى خوانى فرمود، آن كدامست ؟ فرمود:
به درستیكه گشایش و پیروزى آشكارى كه براى تو فراهم آوردیم ، تا خداوند از گناهان گذشته و آینده تو درگذرد - تا آنجا كه فرماید: و خداوند استوار و حكیم است

دعا امام حسن علیه السلام فى قنوت الوتر
اللهم اهدنى فیمن هدیت و عافنى ، فیم عافیت ، و تولنى فیمن تولیت ، و بارك لى فیما اعطیت و قنى شر ما قضیت ، انك تقضى و لایقضى علیك ، انه لایذل من والیت ، تباركت ربنا و تعالیت
دعاى امام حسن(ع) در قنوت نماز وتر
پروردگارا! مرا در زمره كسانى قرار ده كه ایشان را هدایت كرده اى ، و سلامت دار به همراه كسانى كه به آنان سلامتى عطا فرموده اى ، و مرا سرپرستى كن در میان افرادى كه ایشان را سرپرستى ، نموده اى ، و در آنچه به من عطا كرده اى بركت ، عنایت نما، و شر و بدى ، آنچه كه مقدر كرده اى را از من دو دار، تو حاكم بوده و كسى بر تو حكم نمى كند، به درستیكه تو هر كه را سرپرستى كنى ذلیل نمى گردد.

نام نیكویش ، حسن ، خلقش حسن ، خویش حسن

ظرفیت قلب پیامبر (ص(
امام مجتبى علیه السلام فرمود: چون خداوند متعال قلب پیغمبر اكرم صلى الله علیه وآله را بزرگ تر از قلب هاى دیگر دید، او را به پیغمبرى برگزید.
سبحان الله ! عظمت وجودى قلب خاتم صلى الله علیه وآله چه اندازه باید باشد تا ظرف حقائق كتاب الله قرآن فرقان بوده باشد؟!

وسعت قلب خاتم (ص (
از سبط اكبر پیغمبر، حضرت امام حسن مجتبى علیه السلام (ع ) در بیان وسعت قلب خاتم صلى الله علیه وآله ، حدیثى به این مضمون مروى است كه : چون خداوند متعال ، قلب پیغمبر اكرم صلى الله علیه وآله را وسیع ترین قلب یافت ، قرآن كریم را بر او نازل فرمود،
(و انه لتنزیل رب العالمین ، نزل به الروح الامین على قلبك ، لتكون من المنذرین )،(الم نشرح لك صدرك)

علت سكوت و قیام امامان
امام حسن و امام حسین علیه السلام هر دو از محسن و مجمل مشتق اند؛ یعنى هم امام حسن علیه السلام در سیرتش محسن و مجمل است و هم امام حسین علیه السلام ، هم صبر و تحمل امام حسن علیه السلام در مقابل بنى امیه به مصلحت دین و امت بود و هم قیام امام حسن علیه السلام ، قال (ص)  : الحسن و الحسین امامان قاما او قعدا و قال ابو جعفر (ع ::( انه - یعنى الامام الحسن المجتبى (ع ) - اعلم بما صنع لو لا ما صنع لكان امر عظیم .
و خود امام مجتبى علیه السلام فرمود:
ما تدرون ما فعلت والله للذى خیر لشیعتى مما طلعت علیه الشمس .
چنانكه امیر علیه السلام از حق خود سكوت كرد براى حفظ اسلام و مسلمین ، خطبه شقشقیه یكى از مدارك بسیار مهم امامیه در این موضوع است .

گزیده اى از گفتار امام حسن(ع) ( قسمت اول)
قوله علیه السلام فى فضل التقوى
من یتق الله یجعل له مخرجا، من الفتن و یسدده فى امره ، و یهیى له رشده ، و یفلجه ، بحجته ، و یبیض و جهه و یعطیه ، رغبته ، مع الذین انعم الله علیهم من النبیین و الصدیقین و الشهداء، و الصالحین ، و حسن اولئك رفیقا
سخن آن حضرت در فضیلت تقوى
هر كه تقواى الهى پیشه سازد، خداوند راه رهایى از فتنه ها را براى او گشوده ، و در كارها او را تاءیید، مى نماید، و راه هدایت ، را براى او آماده ، ساخته ، و حجت دلیلش را غالب مى گرداند، و چهره اش را نورانى و آرزویش را بر مى آورد، با كسانى كه خداوند بر آنان نعمت خود را ارزانى داشته ، باپیامبران و راستگونیان ، و شهیدان و صالحان ، و اینان دوستان نیكوئى هستند
قوله ، علیه السلام فى وصف التقوى
التقوى باب كل توبة و راءس كل حكمة ، و شرف كل عمل
سخن آن حضرت در توصیف تقوى
تقوى درگاه ، هر توبه ، و آغاز هر حكمت ، و شرافت هر عمل است
قوله علیه السلام فى توكل على الله
من اتكل على حسن الاختیار من الله لم یتمن انه فى غیر الحال ، التى اختارها، الله له
سخن آن حضرت در توكل بر خداوند
هر كه بر نیكویى اختیار خداوند توكل نماید، هرگز آرزو نمى كند كه درحالتى غیر از آنچه خداوند براى او اختیار كرده ، قرار داشته باشد
قوله علیه السلام فى وصف العقل
راءس العقل معاشرة الناس بالجمیل و بالعقل تدرك الداران جمیعا، و من حرم من العقل حرمهما جمیعا
سخن آن حضرت در توصیف عقل
معاشرت نیكو با مردم ابتداى عقل و دور اندیشى است و با عقل دنیا و آخرت به دست مى آید، و هر كه از عقل محروم گردید از این دو جهان بى بهره است
قوله علیه السلام فى معنى المروة
المروة حفظ الدین ، و اعزاز النفس ، ولین الكنف و تعهد الصنیعة و اداء الحقوق
سخن آن حضرت در معنى جوانمردى
(جوانمردى ) حفظ دین ، و گرامى داشتن ، خود، و مهربان بودن و انجام درست امور، و اداء حقوق مى باشد