تبیان، دستیار زندگی

با سلام به تمام دوستان


گاهی فقط خواندن است که می اموزد

گاهی دیدن 

و گاهی هر دو

اما مهمتر از همه اندیشیدن است


پس در این قسمت دعوتتون میکنم به اندیشیدن

وقتی این موضوع مراسم سوگاری پرندگان را دیدمتصمیم گرفتم اطلاعاتی از دنیای پرندگان برایتان بنویسم


امیدوارم مورد استفاده شما قرار بگیرد

شترمرغ از پرندگان بی‌پرواز دستهٔ سینه‌پهنان (Ratites) راستهٔ شترمرغیان (Struthioniforme) است. این پرنده از خانواده شترمرغان (Struthionidae)، جنس شترمرغ (Struthio) و بومی آفریقا است.
شترمرغ گردن و پاهای درازی دارد و می‌تواند با سرعتی در حدود ۶۵ کیلومتر در ساعت بدود. شترمرغ بزرگ‌ترین پرنده موجود است . طول قد آن به ۲/۷ متر و وزن آن به ۱۴۰ کیلوگرم می‌رسد. تخم این پرنده تا ۲۰ سانتیمتر قد و وزن ۱/۵ کیلوگرم می‌رسد که ظرف حدود نیم ساعت پخته می‌شود. این پرنده خوراکش دانه‌ها و گیاهان و حشرات کوچک است. شترمرغ برای دفاع از خود در مقابل شکارچیان و حیوانات وحشی از پاهای پر قدرت خود بهره می‌گیرد و قادر است با لگد خود انسان و حتی شیر را از پا در آورد. جوجه این پرنده ظرف ۴۰ روز سر از تخم بیرون می‌آورد و ظرف سه تا چهار سال یک پرنده بالغ می‌شود. شترمرغ نر پرهای سیاهی دارد و انتهای پرها و بال‌های آ سفید است ولی پرهای شترمرغ ماده قهوه‌ای رنگ است . سر و گردن شترمرغ بدون پر و طاس است. این پرنده اغلب بصورت گروهی در بین گورخرها و یا حیوانات دیگرچون گاومیش به سر می‌برد.

تولید مثل

به هنگام جفت‌گیری غرشهای رسائی بر می‌آورد و در سایر موارد صدایش هیس‌هیس است.
شترمرغ در هر مرحله ۷ تا ۱۵ تخم می‌گذارد. پرندگانی نظیر ایمیو ، کسوری و ری‌ها با اندک اختلافی در رنگ و پرها و محل زندگی از تیره شترمرغ‌ها هستند.
اهمیت دامی

این دام به دلیل قدرت متابولیسمی بالا و تبدیل غذا به انرژی، رشد سریع، عمر مفید و طولانی و تولید مثل بالا از دیگر دام‌ها متمایز می‌باشد.
این دام به دلیل سازگاری با محیط زیست و آب و هوای متفاوت (از ۳۰ درجه سانتیگراد زیر صفر تا پنجاه بالای صفر) از نظر نگهداری، کم هزینه‌ترین جایگاه را به خود اختصاص داده‌است. با حصارکشی روی زمین‌های خاکی و ایجاد سایه‌بان، می‌توان از شترمرغ نگهداری کرد و حتی غذای این پرنده، یونجه، علف و گیاهان دانه‌دار می‌باشد.
این پرنده برخلاف سایر دام‌ها می‌تواند در دشت‌ها و فلات‌ها نیز زندگی کند و به دلیل داشتن سیستم گوارشی مناسب ، آن هم به گونه‌ای که غذا به مدت ۴۲ ساعت در معده این پرنده گردش می‌کند، تمام مواد مغذی در بدنش جذب می‌شود.
شترمرغ با رشد سریعی که دارد، پس از یک ماهگی، روزی یک سانتیمتر رشد کرده و در سن ده ماهگی قابل کشتار می‌باشد و این نشان دهنده رسیدن این پرنده به رشد اصلی است.
انواع

پنج زیرگونه از شترمرغ شناخته شده است:

• شترمرغ جنوبی یا شترمرغ سیاه (S. c. australis) در جنوب آفریقا که در سواحل جنوبی رودخانه‌های زامبزی و کونن زندگی می‌کند.


• شترمرغ شمال آفریقا یا شترمرغ گردن‌قرمز (S. c. camelus) پرتعدادترین نوع شترمرغ که زیستگاه از اتیوپی و سودان در شرق به سوی حاشیه صحرای بزرگ آفریقا تا سنگال و موریتانی در غرب ادامه می‌یابد. این زیرگونه در گذشته در نواحی شمالی‌تر مثل مصر و جنوب مراکش نیز می‌زیسته‌است و با ۲٫۷۴ متر قد و ۱۵۴ کیلو وزن بزرگ‌ترین زیرگونه شترمرغ است. سر آن سرخ‌رنگ، پووشش بدن نرها سیاه و سفید و ماده‌ها خاکستری است.


• شترمرغ ماسائی (S. c. massaicus) در شرق آفریقا. پرهای کوچکی به رنگ نارنجی روشن بر روی سر، گردن و ران‌هایشان دارند. فقط در جنوب کنیا، اتیوپی و بخش‌هایی از جنوب سومالی حضور دارند.


• شترمرغ عربی (S. c. syriacus) زیرگونه انقراض یافته‌ای که در گذشته در تعداد بسیار در شبه‌جزیره عربستان، سوریه و عراق زندگی می‌کرد و نسل آن در حدود سال ۱۹۶۶ به‌کلی نابود شد.


• شترمرغ سومالی (S. c. molybdophanes) در شمال شرقی کنیا، جنوب اتیوپی و سومالی. گردن و ران آن‌ها سربی‌رنگ است. برخلاف دیگر شترمرغ‌ها گله‌ای زندگی نمی‌کند بلکه بیشتر تنها یا جفتی دیده می‌شوند. در شمال شرق کنیا با شترمرغ ماسائی زیستگاه مشترکی دارند.

محصولات شترمرغ

• گوشت قرمز که کم چرب و کم کلسترول با طبیعتی گرم و دارای آهن است که گوشت این پرنده را از سایر گوشت‌های قرمز متمایز می‌سازد.


• پوست نرم، لطیف و با مقاومت بالا که با داشتن فولیکول‌های پر روی پوست، امتیاز دیگر این پرنده نسبت به سایر دام‌ها است. به طوری که پوست شترمرغ در بازارهای جهانی تا ۴۰۰ دلار قیمت دارد.


• پر این پرنده در دوران باستان نماد پادشاهان و سرداران بوده است.


• مغز این پرنده در درمان بیماری آلزایمر موثر است و از بافت زانوی شترمرغ جهت دستگاه‌های الکترونیکی، مخابراتی استفاده می‌شود. حتی می‌توان قرنیه چشم این پرنده را به قرنیه چشم انسان پیوند زد.

ودو نام پرنده‌ای بی‌پرواز و منقرض شده است. زیستگاه این پرنده جزیره موریس در اقیانوس هند بوده‌است. این پرنده در سال ۱۶۸۱ منقرض شده‌است.
این پرنده ناتوان از پرواز و بومی جزیره موریس در اقیانوس هند بود. دودو که وابسته به فاخته و کبوتریان بود، در حدود یک متر ارتفاع و وزنی نزدیک به ۲۰ کیلوگرم داشت. از میوه‌ها تغذیه و بر روی زمین آشیانه‌سازی می‌کرد.
دودو از میانه سده ۱۷ منقرض شده‌است. معمولاً همچون یک نمونه از گونه‌های در خطر انقراض به‌کار گرفته شده‌است؛ چرا که انقراضش در تاریخ ثبت شده و فعالیت‌های بشر، مستقیماً در نابودی آن سهیم بوده‌است.
بعضی از ضرب‌المثل‌های انگلیسی از داستان انقراض دودو سرچشمه می‌گیرد.



ریشه‌شناس



ریشه‌شناسی لغت دودو آشکار نیست. به هر حال نظرهایی نقدپذیر و تصویب نشده وجود دارد. برخی آن را برگرفته از واژهٔ هلندی دودور به معنی تنبل می‌دانند. ممکن است به واژهٔ هلندی دیگری که به معنای گریب کوچک است در پیوند باشد، ارتباط ممکن است به دلیل شباهت پرهای انتهایی پشت یا به دلیل آنکه هر دو پرنده پنگوئنی راه می‌رفته‌اند. به هر روی هلندی‌ها همچنین پرنده جزیره موریس را والقوگل به معنای تهوع‌آور و نامطلوب بر اساس مزه‌اش نامیده‌اند.این نام آخر (والقوگل) برای نخستین بار در مجلّه معاون دریاسالار ویبراند وان ویسک کسی از جزیره در سال ۱۵۹۸ دیدن و آنرا جزیره موریس نامید، آمده‌است. دودو یا دوارس در مجله ناخدا ویلم وان وستسانن چهار سال بعد ثبت شده‌است ؛ امّا مشخص نیست آیا او اولین کسی است که این نام رابکار برده یا نه، زیرا پیش از هلندی‌ها، پرتغالی‌ها جزیره را در ۱۵۰۷ دیده بودند، اما به صورت دایمی آنجا اقامت نکرده‌بودند. واژه دودو ممکن است با یک واژه زننده پرتغالی به معنای احمق در پیوند باشد. در ۱۶۰۶ کرنلس متلیف دی جُنگ یک گفتار مهم در مورد دودو بعضی دیگر از پرندگان، گیاهان و حیوانات جزیره نوشت. دودو همچنین به نام دیوجوجه نیز توسط اقامت کنندگان اولیه شناخته شده بود.
بر اساس واژه‌نامهٔ اینکارتا و واژه‌نامهٔ چمبرز اتیمالژی، دودو از واژهٔ پرتغالی دوئدو به معنای احمق یا دیوانه‌است. پرتغالی‌ها به راستی نخستین اروپاییانی بودند که اقیانوس هند را درنوردیدند و در ۱۵۰۷ به موریس رسیدند. به هر روی واژه کنونی پرتغالی دودو دارای ریشهٔ انگلیسی است. واژهٔ پرتغالی دوئدو خودش یک وام‌واژه از انگلیسی میانه‌است.
امکان دیگر آن‌که واژه دودو یک آوا-واژه‌است نزدیک به صدای خود پرنده، یک صدای دو نتی فاخته‌گون مانند دو-دو.
ریخت‌شناسی و ناتوانی از پرواز

در اکتبر ۲۰۰۵ یک گروه بین‌المللی از محققان، بخشی از مار آکس سانجز مهم‌ترین ناحیه شامل بقایای دودو را حفاری کردند. بقایای زیادی یافت شد، شامل استخوان‌های پرنده در مراحل مختلف بلوغ، و چندین استخوان که مسلماً متعلق به اسکلت یک پرنده بود و در جای طبیعی‌شان مانده بودند. این یافته‌ها در دسامبر ۲۰۰۵ در نچرالیس در لیدن عمومی شدند. پیش از این تعداد کمی نمونه پیوسته از دودو شناخته شده بود، بیشتر نمونه‌ها شامل استخوان‌های منفرد و خرد شده بود. موزه تاریخ طبیعی دوبلین و موزه تاریخ طبیعی دانشگاه آکسفورد و دیگران یک نمونه از سرهم‌بندی این بقایا دارند. یک تخم دودو در موزه لندن شرقی در آفریقای جنوبی در معرض نمایش است. تا همین اواخر، مهم‌ترین بقایای دست‌نخورده، که هم‌اکنون در موزه تاریخ طبیعی آکسفورد در معرض نمایش است، بخشی از اسکلت پای پرنده و سر که شامل تنها بافت نرم شناخته شدهٔ نمونه هاست، بود.
انقراض



همچون بسیاری از حیوانات که جدا از دشمنان مهم تکامل یافتند،دودو کاملآاز افراد ترسی نداشت.این ویژگی به اضافهٔناتوانی از پرواز او را شکار راحتی می‌ساخت.به هر روی مجله‌ها پر از گزارشهایی مبنی بر گوشت سفت وبد مزهٔ دودو بودند در حالی که برخی گونه‌های محلی دیگر مانند رِد رِیل مزه‌شان ستوده می‌شد. این باوری همگانی است که دریانوردان مالزیایی و اندونزیایی توجه ویژه به دودو داشته،وآنها را تنها برای ساختن کلاه که در مراسم مذهبیشان کاربرد داشت،می کشتند. به هر روی،زمانی که آدمی به جزیره موریس رسید،با خود حیواناتی که در آنجا نبودند را آورد حیوانهایی چون:خوک،سگ،گربه،موشها ومِکاکِ خرچنگ خوار(که یک نوع میمون است)؛که آشیانه دودوها را چپاول می‌کردند،همزمان انسانها،جنگلها را که محل آشیانه سازی دودوها بود را نابود کردند؛امروزه تأثیری که این حیوانها بویژه خوکها و مِکاکها بر جمعیت دودوها داشته‌اند رابسیار جدی تر از شکار آنها در نظر می‌گیرند.

اگرچه گزارشهای پراکنده‌ای ازکشتارجمعی دودوها برای خوراک کشتیها وجود دارد،بررسیهای باستانشناسی تاکنون مدارک کمی از شکاراین پرندگان توسط انسان یافته‌اند.مقداری استخوان از حداقل دو تا دودو در غارهای بای دو کپ که اقامتگاه برده‌های پناهنده و محکومان در سده هفدهم بود،یافت شد اما به دلیل منزوی بونشان در ناحیه‌ای بلند و شکسته به راحتی به دودوها دسترسی نداشته‌اند.
بحثهایی در مورد تاریخ انقراض دودوها وجود دارد.رابرتز و سولو بیان می‌کنند که تاریخ انقراض دودو به آخرین دید تایید شده از پرنده، گزارش شده توسط دریانورد وُلکِرت اِوِرتسز ،در۱۶۶۲باز می‌گردد؛اما بسیاری دیگر از منابع تاریخ حدسیتر ۱۶۸۱را پیشنهاد می‌کنند.رابرتز و سولو اظهار می‌کنند که به دلیل آنکه دیدن پرنده قبل از ۱۶۶۲ در ۱۶۳۸ بوده‌است ،احتمالآ دودو نزدیک سال ۱۶۶۰ خیلی کمیاب بوده،بنابراین یک گزارش بحث انگیزاز ۱۶۷۴می تواند بیدرنگ قابل اعتنا نباشد.تجزیه وتحلیل آماری از گزارشهای شکار ایزاک جُهانز لامُتیِس یک تاریخ انقراض نو را در ۱۶۹۳ تخمین می‌زند،با ۹۵درصد فاصله اطمینان از ۱۶۸۸تا ۱۷۱۵.با ملاحظهٔ بیشتر مدارک جزئی مانند گزارشهای مسافران و فقدان گزارشهای خوب پس از ۱۶۸۹،این محتمل است که دودو قبل از۱۷۰۰نا پدید شده‌است،آخرین دودو کمی بیش از یک سده از پیدا شدن گونه در۱۵۸۱در گذشت.تعداد کمی توجهٔ ویژه به پرنده منقرض شده، کردند.در آغاز سده نوزدهم آن یک موجود غریب به نظر می‌آمد،وبسیاری آن را یک افسانه می‌پنداشتند.
اهمیت فرهنگی


دودو بوسیله خیلی از سازمانهای محیط زیستی برای تبلیغ حفظ گونه‌های در خطر استفاده شده‌است مانند:سازمان حفظ حیات وحش دارِل و پارک جانورشناسی جِرسی،بنیاد نهاده شده توسط جِرالد دارِل.
برجستگی دودو به عنوان یک گونه ناپدید گشتهٔ شناخته شده و ظاهر یگانهٔ آن به استفاده از آن در ادبیات و فرهنگ عمومی منجر شدبرای نشان هر مفهوم یا نهاده‌ای که تاریخ مصرفش گذشته یا خواهد گذشت.در اصطلاحهای انگلیسی چون «مرده چون دودو» شکل دودو برلباسهای ارتشی جزیره موریس می‌توان دید.

چرا گوشت مرغ سفید است؟

پَرَستو پرنده‌ای حشره خوار است که تاکنون ۷۴ گونه از آنرا شناسایی کرده‌اند و در بسیاری از مناطق یافت می‌شود. این پرندهٔ کوچک را با قد وبدن کشیده (حدود ۲۰ سانتیمتر)، بالهای باریک و نوک‌تیز، منقار کوتاه و پاهای سست و کوچک، به آسانی می‌توان از دیگر پرندگان باز شناخت. برخی از گونه‌های آن دم‌های شاخه دار دارند. پر و بال پرستوها می‌تواند یک‌دست و یا دارای نشان‌هایی به رنگ آبی و سبز با جلای فلزی باشد.

نام‌های دیگر

پلپلاسی (در سیستان)، پرستوک، پرستک، خطّاف، فرشتو، فرشتوک، فراشترو، فراشتروک، فراشتک، فراستوک، پلستک، پیلوایه، حاجی حاجی، پالوانه، پالوایه، بادخورک، فرستو، فرستوک، بالوایه، ابابیل (در تداول عامه )، بهار، زازال، چلچله، فرتوک، بلوایه، دُمسنجه، دُمسیجه، بلسک، داپرزه، دال بوز، دال پوز، دال بوزه، دال پُوزه، از نامهای دیگر معادل پرستو در زبان فارسی می‌باشند. در گویش کرمانی اسپریچو به معنای پرستو آورده شده است.
موسم تخمگذاری

درموسم جفت‌گیری و تخم‌گذاری پرستوی ماده تا پنج تخم می‌گذارد، ومدت پانزده روز روی تخم‌ها می‌خوابد، وپس از بیرون آمدن جوجه‌ها از تخم (تفقیص) وسپری شدن ۲۵ روز جوجه‌ها برای ترک لانه آماده می‌شوند. اما چند شب نخست را به آشیانه برمی‌گردند، واز آن پس برای همیشه لانه را ترک می‌گویند.
آشیانه


دو پرستوی صخره‌ای در حال ساختن آشیانه گِلی


ساختن آشیانه به کمک هردو پرستوی نر وماده صورت می‌گیرد. لانه را از گِل وساقهٔ علفها ی خشک وپـَر ساخته می‌شود. بدلیل یکسانی رنگ پرهای پرستو (چلچله) نر وماده وباز شناختن آنها از یگدیگر آسان نیست.
پرجمعیت‌ترین گونهٔ پرستو

پرجمعیت‌ترین گونهٔ پرستو، چلچلهٔ سینه خاکستری است که در آسیا ، اروپا ، و آمریکای شمالی زندگی می‌کند. این گونه پرستو گاه در یک فصل سه بار تخم می‌گذارد. و جالب اینجاست که وقت تخمهای نوبت اول به جوجه تبدیل شدند، پس از ترک لانه جای دوری نمی‌روند، بلکه در نزدیکی آشیانه می‌مانند ودر غذا دادن به جوجه‌های نوبت دوم وسوم به پدر ومادرشان کمک می‌کنند.
کوچ پرستوها

دو جوجه پرستو در انتظار غذا از سوی پرستوی مادر


از دیر باز تاکنون انسان می‌خواسته پی به انگیزهٔ مهاجرت پرندگان ببرد وبداند که چه عواملی در جهت‌یابی آن‌ها نقش دارد. در هرسال گروه‌های زیادی از پرندگان که به (پرندگان مهاجر) مشهورند گاهی از شمال به جنوب ، وگاهی هم از جنوب به شمال مهاجرت می‌کنند، ودر این مهاجرت هزارها امیال راه را طی می‌کنند ودها هزار ده وشهر وروستا را پشت سر می‌گذارند. البته عوامل طبیعت، دما، آب وهوا، سرما و گرما در این هجرت سالیانهٔ پرندگان نقش مهمی دارد. «پرستوها» سالانه هفده هزار کیلومتر راه را می‌پیمایند، واز قاره‌ای به قارهٔ دیگر کوچ می‌کنند، و دارای رکورد سرعت در بین دیگر مهاجران هستند. به طوری که نوشته‌اند چهار هزار کیلومتر را در بیست وچهار ساعت می‌پیمایند. یعنی باسرعت ساعتی حدود صد وهفتاد کیلومتر. گفته می‌شود که انسان به «پرستو» علاقه‌ای خاص دارد چنانکه سرخ پوستان آمریکایی (در سنتی پیش از دوران مکاشفات کریستوف کلمب) کدو حلوایی را به شاخه‌ای می‌آویختند تا پرستوها درون (مغز) کدورا بخورند ودر میان آن، برای خود لانه‌ای بسازند. در مورد کوچ پرندگان نظرات متعددی وجود دارد. تا پیش از ابراز نظریهٔ جدید گمان براین بود که رهبری پرندگان با تجربه و مسن، میدان مغناطیسی زمین، نیروی کوربولیس، تابش آفتاب، وساعت فیزیولوزیکی، در کوچ وجمعیت یابی پرندگان مؤثرند. در سال ۱۹۰۶ میلادی دانشمند زیست‌شناسی المانی «اشنایدر» این حقیقت را حدس زد که پرندگان از روی حرکت خورشید جمعیت یابی می‌کنند. پس از عرضهٔ فرضیه اشنایدر، دکتر (کرامر) نخستین دانشمندی بود که درستی فرضیه اشنایدر را به کمک آزمایشهای گوناگون، بررسی وثابت کرد. وی دریافت که حس جهت یابی پرندگان از روی حرکت خورشید به قدری دقیق است که آنها حتی مقدار تغییر وضع ساعت به ساعت خورشید را هم می‌سنجند.

کلاغ ها پس از دعوا، با یکدیگر روبوسی می کنند!

دعوا و درگیری در میان کلاغها امری عادی است، اما مطالعات جدید نشان می دهد این پرندگان که برخی صفت بد یمنی را به آنها نسبت می دهند، پس از اینکه نزاعشان به پایان رسید با یکدیگر روبوسی کرده و پرهای یکدیگر را مرتب می کنند.




به گزارش خبرگزاری انتخاب؛ دانشمندان دریافته اند پس از کشمکش و درگیری که شامل تعقیب و گریز و نوک زدن به یکدیگر است، این پرنده ها متوقف شده و رفتار خود را به سرعت تغییر داده و با ابراز محبت از یکدیگر دلجویی می کنند.این ابراز محبت شامل مرتب کردن پرها و زدن منقارها به یکدیگر بوده و از این رو قابل توجه است که این پرنده ها هرگز به استفاده از رفتارهای محبت آمیز شهرتی نداشته اند.

محققان دانشگاه وین با زیر نظر گرفتن گروهی هفت تایی از کلاغها دریافتند در صورتی که دو کلاغ طی 10 دقیقه گذشته با یکدیگر درگیر شده و نزاع داشته باشند پس از نزاع نسبت به هم رفتاری دوستانه تر نشان خواهند داد.

به گفته محققان، این رفتار در میان پستانداران که از حس لامسه قوی تری برخوردارند و معمولاً پس از دعواها به راحتی با یکدیگر آشتی می کنند بسیار رایج تر است، اما پیش از این هیچ پرنده ای شناسایی نشده بود که چنین رفتاری از خود بروز دهد.

بر اساس گزارش نیوساینتیست، محققان می گویند حیوانات زیادی وجود دارند که از مکانیزمی برای حفظ روابط دوستانه طولانی مدت برخوردارند و حیوانات اجتماعی که می توانند دیگر حیوانات را شناسایی کرده و روابط طولانی مدتی را با آنها برقرار کنند از توانایی بیشتری برای آشتی کردن و در کنار هم ماندن برخوردارند.

منبع : انتخاب