تبیان، دستیار زندگی

در دوران سلطنت خاندان پهلوی اسم آن به «بندر پهلوی» تغییر داده شده بود ولی پس از انقلاب ۵۷ اسم دیرین خود -«انزلی» - را بازیافت. از میان تعریف‌های مختلف كه در بارده واژه «انزلی» وجود دارد قابل قبول ترین معنی «انزل به معنی لنگر» انزلی = لنگرگاه و «انزل = انشان» می‌باشد كه كلمه انزلی تحریف شده «انزان - انشان» به معنی گذرگاه و دروازه است كه می‌بینیم از گذشته نیز انزلی را دروازه اروپا و ایران می‌نامیدند و در بسیاری از نوشته‌ها هم آمده‌است و واژه غازیان را می‌توان جمع بغاز یعنی تنگه و جمع غازی به معنی جنگجویان دانست. در زبان یونانی نیز واژه‌هایی نظیر «انزلیوس و انزلیا» وجود دارد به معنی «مرداب» كه این دیدگاه را به وجود می‌آورد كه نام این منطقه كه صاحب یكی از بزرگترین مرداب‌های جهان «مرداب انزلی» است به زمانی قبل از آغاز شهرنشینی در این منطقه باز می‌گردد. زیرا پیدایش جزیره و مرداب دراین منطقه از قدمتی ۱۵۰۰۰ ساله برخوردار است. و می‌تواند نامگذاری این منطقه به دورانی به مراتب كهن تر بازگردد

بندر انزلی از گذشته عنوان پر باران ترین شهر ایران را داشته‌است. به گفته رییس اداره هواشناسی بندرانزلی در سال ۱۳۸۹: میانگین بارش ۵۰ ساله انزلی ۱۸۵۰ میلی متر بوده‌است و در سالهای
(۱۳۷۶، ۱۳۷۹، ۱۳۸۳ و ۱۳۸۵) حتی بارش‌های بالای دو هزار میلی متر را نیز تجربه كرده‌است.

بندرانزلی یكی از زیباترین شهرهای ایران است كه در آن مرداب، دریا، ساحل و چمن‌زار با یكدیگر تلاقی می‌كنند وچشم اندازی بدیع وخیال انگیز می‌آفریند. بندر انزلی با داشتن جاذبه‌های دل انگیز و طبیعی سالانه پذیرای میلیون‌ها گردشگر از اقصی نقاط كشور وجهانگردان خارجی است. بندرانزلی به علت دارا بودن شرایط اقلیمی خاص و داشتن وجه تشابه بازیباترین شهرهای جهان توانسته تاكنون با شماری ازاین شهرها از كشورهای فرانسه، ایتالیا، لهستان و... توافق نامه خواهرخواندگی امضا كند.

یكی دیگراز ویژگی‌های منحصر به فرد این بندر داشتن قابلیت‌های بالقوه درزمینه‌های علمی، هنری وورزشی است كه دركسب افتخارات داخلی وبین اللملی سهم به سزایی داشته. داشتن نرخ بالای تحصیلات وارتباط وتعامل بسیار با گردشگران داخلی وخارجی باعث رشد فرهنگی شهروندان شده‌است

ساكنین بندر انزلی را انزلی چی به معنی اهل انزلی خطاب می‌كنند. در برهان قاطع جسته و گریخته، به چند واژه دیلمی اشاره شده كه از لحاظ سیر تحول تاریخی می‌توانند قابل توجه باشند: پسوند «-چه» كه همان «-یج» امروزین در گویشهای شمالی ایران است و پسوندی است برای انتساب به محل (مانند «یوشیج» - «اهل یوش»). اگرچه در تمامی نقاط شمالی ایران امروزه همان «-یج» (به استثنا تالشی «-ژ») به كار می‌رود اما پسوند «-چی» نیز در اصطلاح معروف «انزلی چی» (اهل انزلی) می‌تواند از همین ریشه باشد. ریشه این پسوند از «چیت» باستانی ایران است كه در زبان فارسی به صورت «-زی» در آمده‌است (مانند: «رازی» - اهل ری، منسوب به شهر ری).."

جمعیت شهری بندرانزلی بر اساس آمار سال ۱۳۸۵ برابر با ۱۱۰٬۶۴۳ نفر بوده‌است. و مساحت آن بالغ بر ۲۷۵ كیلومتر مربع می‌باشدكه سهم مساحت شهری آن ۴۹٫۳۱ كیلومتر مربع بوده بطوریكه ملاحظه می‌شود بندرانزلی ازنظرتمركز جمعیت یكی از متراكم ترین شهرهای ایران است.

در گذشته شغل اكثریت مردم بندر انزلی صیادی (ماهی‌گیری) بوده‌است. برنج كاری و كشاورزی نیز از دیگر مشاغل سنتی بندر انزلی محسوب می‌شود. امروز مردم این شهر بیشتر به مشاغل اداری، دولتی و آزاد اشتغال دارند.

انواع ماهیان خزری عمده ترین سوغات خوراكی این شهرستان است ولی انواع سبزیجات محلی، زیتون، سیر و ترشیجات محلی نیز برای عرضه به مسافران وجود دارد. بندر انزلی مركز تولید بسیاری از صنایع دستی چوبین و همچنین صنایع مروار بافی است. بازار ماهی و بازار محلی شنبه بازار فرصتی برای خرید سوغات و یا تهیه خوراكی‌های محلی برای ایام اقامت در این شهر ساحلی است.

با توجه به وجود اداراتی نظیر:

• شیلات


• گمرك


• بنادر و كشتیرانی

و با توجه به اقلیم و موقعیت جغرافیایی بندر انزلی قطب اقتصادی و صنعت گردشگری استان گیلان و شمال كشور محسوب می‌گردد.

بنا به تعاریف بین المللی منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر بندری است كه از شمول برخی ازمقررات جاری كشور متبوع خارج بوده وبا بهره گیری از مزایایی نظیر معافیتهای مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمركی، عدم وجود تشریفات زاید ارزی، اداری و مقررات دست و پاگیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی كمك می‌نماید.