تعدد خدایان در مذهب زرتشتى
غیر از امشاسپندان خدایان دیگرى نیز وجود دارند:
1 سروش ؛ مظهر اطاعت و تقوى و عبودیت انسان است ، و مظهر روحانیونى كه تبلیغ كنندگان اطاعت و عبادت خدایند در زمین
2 فره ایزدى روح مقدسى است كه بركت و تقدس ایجاد مى كند و وارد هر روح و جانى كه بشود، توفیق پیدا مى كند و به عافیت و سلامت یا به سلطنت و مقام و قدرت مى رسد، و در دنیا و آخرت ، نجات مى یابد. با نیایش و پرستش اهورا مزدا مى توان فره ایزدى یافت ، و فره ایزدى اگر وارد روحى بشود، صاحب آن روح سعید مى شود، و اگر نه شقى مى ماند.
(3 منتر؛ این همان كلمه اى است كه هنوز هم هست . مى گوییم : منترش كرده اند یا منتر شده است منتر عبارت بوده است از كلمات مقدس و اوراد و دعاهایى كه مى بایست با زبان و دهان و لباس و دست و پا و... پاك ، خوانده مى شد، یا بعضى از حالات و مراسم خاص مذهبى و روحانى بود كه مى بایست بوسیله موبد رسمى با قرائت و آهنگ خاص القاء و بیان مى شد .
آنچه نقل گردید، بیان جامعه شناختى مذهب زرتشت بود كه توسط برجسته ترین محقق و متخصص در تاریخ ادیان و مذاهب شرقى مطرح گردیده است . این ترسیم ، محققانه ترین و منصفانه ترین قضاوتى است كه پیرامون مذهب زرتشت بعمل آمد است . و اینك معمول به نقل مطالب تاریخى پیرامون دین زرتشت و شخص او مى پردازیم .