حمزه (ع) یار جان بر كف رسول الله (ص) تهران- حضرت حمزه فرزند حضرت عبدالمطلب، عموی وفادار وحامی بزرگ پیامبر گرامی اسلام (صلوات الله علیه) بود كه در جنگ احد پس از رشادت های بسیار در دفاع از پیامبر اكرم (ص) به دستور همسر ابوسفیان و به دست غلام وی به شهادت رسید. |
|  |
حضرت حمزه دو سال پیش از ولادت رسول خدا (صلی الله علیه و آله سلم)دیده به جهان گشود. در میان جوانان قریش در دلاوری و بزرگواری برجسته و در آزاد اندیشی، آزادمنشی و ستم ستیزی سرآمد بود. سلحشوری و توان رزمی وی هم زمان با آغاز دوره جوانی نمودار شد.
آن آزادمرد، حتی پیش از پذیرش اسلام، از رسول خدا (صلی الله علیه و آله سلم) در برابر آزارهای مشركان حمایت میكرد، گرویدن وی به اسلام موجب سربلندی پیروان اسلام شد؛ زیرا پس از آن مسلمانان از انزوا بیرون آمدند و قریش با درك پشتیبانی توانا و استوار حضرت حمزه (علیه السلام) از پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله سلم)از آزارهای خود كاستند و رفتارشان با رسول خدا و مسلمانان ملایم تر شد.
حضرت حمزه (علیه السلام) همراه دیگر مسلمانان به مدینه هجرت كرد و خدمات ارزندهای بویژه درامور نظامی ارایه داد.
پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله سلم)به مسائل دفاعی حكومت نوبنیاد خود اهتمام خاصی داشتند. ایشان با تشكیل گروه های رزمی درصدد برآمدند امنیت مدینه را تأمین كرده، مسلمانان را برای رویارویی با دشمنان آماده سازند. بر این اساس هفت ماه پس از هجرت، نخستین گروه گشتی رزمی را به فرماندهی حضرت حمزه (علیه السلام)، اعزام كردند.
گرچه این رویارویی بدون درگیری پایان یافت ولی نشانه ای از اقتدار سپاه اندك اسلام در برابر كاروان بزرگ مشركان بود.
رسول گرامی اسلام در ربیع الاول سال دوم هجرت غزوه "ابواء" را تدارك دید و در جمادی الاول غزوه "ذات العشیره" را به قصد تعقیب كاروان قریش سازماندهی كرد.
در این دو غزوه نیز پرچمدار سپاه اسلام، حضرت حمزه بود. آن رزمنده نستوه در جنگ بدر حضوری درخشنده داشت. این نبرد با امدادهای الهی و دلاوری های بی مانند امیرمؤمنان علی (علیه السلام) و سلحشوری حمزه، با پیروزی قاطع سپاه اسلام به پایان رسید. در این پیكار تنی چند از سران كفر به دست توانای حضرت حمزه به هلاكت رسیده یا به اسارت درآمدند. سیدالشهدا حمزه بن عبدالمطلب در غزوه "بنی قینقاع" پرچمدار سپاه اسلام بود. یهودیان بنی قینقاع نخستین گروه یهود بودند كه با اسلام اعلام جنگ نمودند، سپاه اسلام قلعه آنها را محاصره كرد. آنگاه رسول خدا (صلی الله علیه و آله سلم)آنان را از مدینه تبعید و اموال شان را مصادره كرد.
یك سال پس از جنگ بدر، غزوه احد با هدف مقابله با مشركانی كه برای انتقامگیری از مسلمانان و جبران شكست بدر به سمت مدینه آمده بودند آغاز شد. حمزه و برخی دیگر از مسلمانان سلحشور، معتقد به جنگ برون شهری بودند، حمزه به رسول خدا عرض كرد: "سوگند به آن كه قرآن را بر تو فرستاد امروز دست به غذا نخواهم برد، مگر آن كه بیرون مدینه با شمشیر خود بر دشمن بتازم!"
حضرت حمزه از معدود قهرمانانی بود كه در جنگ، نشان بر خود می نهاد و بدین وسیله خود را به دوست و دشمن معرفی میكرد. او نمونه ای از شجاعت و دلیری در میدان نبرد بود، خود را به اعماق صفوف دشمن میرساند و با دشمن درگیر میشد، از قدرت بازوی برجسته ای بهره مند بود. در احد با دو شمشیر پیش رسول خدا می جنگید و میگفت: "من شیر خدا هستم!"
** شهادت
در جنگ احد، به هنگام تهاجم دشمن، وفادار و ثابت قدم از رسول خدا دفاع میكرد و توانست سی مشرك جنگجو را به هلاكت برساند. ولی كینه دیرینه هند همسر ابوسفیان كه پدر و برادر خود را در جنگ بدر بدست جنگجوی حمزه بن عبدالمطلب از دست داده بود، او را واداشت كه غلام حبشی خود، "وحشی" را در صورت به شهادت رساندن حمزه، وعده آزادی و رهایی از بردگی دهد و بدین گونه حین جنگ حضرت حمزه بن عبدالمطلب با زوبین غلام كه در كمین آن سردار دلاور بود، مورد نشان قرار گرفته شد و آن بزرگوار پس از عمری جهاد در راه خدا و یاری پیامبر گرامی به ملكوت اعلی پیوست و آن سردار رشید، شهید شاهد بارگاه الهی شد.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله سلم) در منزلت او فرمود: "سالار شهیدان در روز قیامت نزد خداوند حمزه است."
* هفتاد نماز بر پیكر حمزه (علیه السلام )
بیشتر مورّخان و محدّثان ، از عبداللّه بن عباس نقل كرده اند بر خلاف همه شهیدان ، كه رسول خدا بر آنان ، مانند همه مسلمانان دیگر ، یك نماز می خواند ، بر پیكر عمویش حمزه هفتاد نماز یا هفتاد و دو نماز گزارد.
بدین ترتیب كه : ابتدا پیكر عمویش را با یك قطعه لباس سفید پوشاند ، سپس با هفت تكبیر بر وی نماز خواند . پس از آن هر یك از شهدا را آوردند كه بر وی نماز بخواند ، در كنار پیكر حمزه قرار داد و به هر دو نماز خواند و سرانجام بر پیكر عمویش هفتاد و دو نماز گزارد.
رسول خدا در شهادت عمویش به شدت متأثر و اندوهگین بود و لذا چون پیكر او را دید با صدای بلند گریست . پر واضح است كه این حزن و اندوه شدید رسول خدا ، مگر به جهت فداكاری و ثبات قدم حمزه و تلاش و جانفشانی عموی رسول خدا در روشن كردن كلمه ی حق نبود.
در واقع اندوه رسول خدا اندوه بر مصیبتی بود كه از فقدان یك مجاهد مخلص و مدافع شجاع بر اسلام وارد شده بود ؛ زیرا رسول خدا نه در اثر عواطف شخصی و به انگیزه علاقه قومی بر كسی محزون می گرید و نه كسی را با این انگیزه ها به گریه تشویق می نمود بلكه علاقه و دوستی او ، و دوری و انزجارش برای خدا بود.
معیار اندوه رسول خدا بر حمزه ، بر ارتباط حمزه با خدا بر می گردد و حزن پیامبر بر وی به مقیاس خسارت فقدان او نسبت به اسلام بود.
حمزه سیدالشهدا در دامنهی كوه احد و در كنار شهدای دیگر به خاك سپرده شد اما صد افسوس كه با سلطهی وهابیت در حجاز نه تنها خانه و حرم شریف حضرت حمزه، بلكه حرمهای دیگر شخصیتهای بزرگ اسلام نیز منهدم شد.
