همه چیز درباره ی وبلاگ
واژهی Weblog اولینبار توسط "یورن بارگر" استفاده شد که ترکیبی از دو واژه Web و Log است. واژه Log، واژهای یونانی است که از ریشهی کلمه Logos که در قرون میانه به معنای "دفتر گزارش سفر کشتیها" به کار میرفته؛ گرفته شده است. Log در زبان تخصصی رایانه به پروندههایی گفته میشود که گزارش وقایع رخداده در رایانه را ثبت میکنند.
بدون توجه به تاریخچه و اینکه وبلاگ اساساً اولین بار در کجا رواج پیدا کرد؛ همه معمولاً شروع وبلاگ نویسی را به نویسندگان و روزنامه نگاران نسبت میدهند و از این رو در این دو را با هم مقایسه کردهاند که کدام بر کدام تاثیر دارد و یا اینکه چه عواملی باعث تقویت هر کدام میشود.
البته همانطور که "والتر شاپیرو" نویسنده سیاسی روزنامه "یو اس ای تودی" گفته است؛ زوایای این تاثیر هنوز کاملا مشخص نشده است. او میگوید اگرچه گاهی از این پدیده نو استقبال میشود و گاهی نیز در برابر آن موضع گرفته میشود؛ اما وبلاگها اثری قطعی بر روزنامه نگاری دارند. در حالی که ما امروز به نوعی در "قرون وسطای وبلاگی" به سر میبریم؛ اما تحقیقات اخیر نشان دادهاند که بار مسئولیت "روزنامه نگاری شهروندی" بر دوش وبلاگ است.
"لی راینی" بنیانگدار موسسه پیو (pew) در واشنگتن شش نقش برای وبلاگ نویسی قائل است:
1. گزارشگران بطور فزایندهای احساس میکنند که ناچار از مطالعه وبلاگها هستند؛ چرا که به این ترتیب قادرند نبض مردم را در رابطه با موضوعات مورد علاقهشان در دست بگیرند و از مطالب وبلاگها بعنوان منبع الهام ایدههای گزارشی و جایگزینی آن با مصاحبههای خیابانی و بازخورد فعالیت خودشان استفاده کنند؛
2. وبلاگها احتمالا موضوعات جدیدی را برای مطرح شدن توسط سازمانهای خبری معرفی خواهند کرد؛
3. مهمترین خاصیت وبلاگها در آن است که باعث میشوند تا میلیونها فرصت تجاری ثمربخش شوند؛
4. وبلاگها منبع استاندارد اطلاعات برای گزارش اخبار دست اول و مهم هستند؛
5. وبلاگ نویسها همچنان نقش تحلیلگران ریزبین و افراد نکته سنج و موشکاف از لحاظ پوشش خبری را بازی خواهند کرد؛
6. وبلاگ نویسان شکاف لاجرم موجود در پوشش خبری را برطرف و شرح خبر را غنیتر میکنند.
وی معتقد است وبلاگها نوع تازهای از روزنامه نگاری را خلق کردهاند، ما در آینده شاهد نرم افزارهای پیچیدهای برای وبلاگ نویسی خواهیم بود که به افراد این امکان را خواهند داد که نه تنها خبر و نظر، بلکه گرافیک، ویدیو، صدا را هم به کار بگیرند. از این رو بیتردید غفلت جامعه رسانهای ما از این مهم و بیتوجهی به مجموعه امکانات ارتباطی فضای مجازی، روزنامهنگاری کشور را در عصر فن آوریهای جدید ارتباطی با ضعفهای کیفی مواجه خواهد ساخت. به بیان "استفان میلر" روزنامه نگار روزنامه نیویورک تایمز "روزنامه نگاری، امروز یک حرفه متفاوت است. تغیر عمده جایی است که اطلاعات قرار دارد و اینکه روزنامه نگاران چگونه آنرا به دست میآورند." او معتقد است که بسیاری از خبرنگاران برای روزنامه نگاری بهتر، از تکنولوژی استفاده میکنند.
"اسکات روزنبرگ"، مدیر عامل مجلهی "سالن" در کتابی با عنوان "همه چیز درباره وبلاگ" به چگونگی پیدایش وبلاگها در دنیای روزنامه نگاری میپردازد و اینکه چه نقشی میتوانند در آینده و حال این رشته ایفا کنند و همانطور که در صفحات اول کتابش مینویسد؛ اعتقاد دارد وبلاگها جهان رسانهها را گسترش میدهند.
آنها موجودات زندهی این جهان محسوب میشوند که ساکن وب (اینترنت) هستند و خصوصیت جدیدی را به جهان رسانهها بخشیدهاند، خصوصیتی ارزشمند که پیش از شکل گیری وب، نمیتوانسته وجود داشته باشد. باید آشکار شده باشد که وبلاگ ها با سازمان های حرفهای روزنامه نگاری رقابت نمیکنند، بلکه مکمل آنها هستند. ملاک کار برای حرفهایها آن است که محتاط، بیطرف و متحد باشند و منطبق با سلیقه و گرایشهای عمومی حرکت کنند.
وبلاگ ها در اکو سیستم روزنامهنگاری یک واقعیت انکارناپذیر هستند. با توجه به مجموعه دیدگاههایی که شرح مختصری از آنها رفت، بهتر است به جای آن که به وبلاگ نویسی و روزنامه نگاری سنتی به عنوان دو رقیب نگاه کنیم، در این مهم به تفاهم برسیم که در حال وارد شدن به عصری هستیم که در آن این دو یکدیگر را کامل میکنند، مانع از اشتباه و انحراف هم میشوند.
بی شک مجموعه قواعد و اصول روزنامه نگاری _ دقت، اعتبار، قابل اطمینان بودن و صداقت داشتن با مخاطب _ مجموعه دستورات و نکاتی هستند که هر وبلاگ نویسی باید آن ها را سرلوحه کار خود قرار دهد تا این همکاری و مشارکت عمیقتر شود و شکل بهتری به خود گیرد.
شفافیت حاکم بر فضای وبلاگ نویسی موجب شده است که سازمانهای خبری تا حدی تعامل بیشتری با مخاطبان داشته باشند، چیزی که به آن نیاز دارند. این نیاز فقط برای حفظ مخاطب نیست بلکه اساسا تولید محتوای رسانهای امروزه مستلزم انواع متنوعی از همکاری است. این همکاری ممکن است از سهیم شدن در اطلاعات خبری رسانههای مختلف تا پیشرفتهترین اشکال ادغام و همکاری در پوشش خبری را پوشش میدهد.
روزنامه نگاران باید مخاطبان خود را با روند و نحوه تولید اخبار آشنا کنند. این نوع رویکرد به شکل موثری آغاز نوع جدیدی از ارتباط میان روزنامه نگاران و شهروندان است. این رویکردی است که در آن، مخاطبان فرصت مییابند درباره اصولی که روزنامه نگاران بر پایه آنها فعالیت میکنند، قضاوت کنند. بسیاری از روزنامهنگارانی که وبلاگ مینویسند، در واقع همین کار را انجام میدهند. آنها مواد خام گزارشهای در حال تکمیل خود را در معرض دید مخاطبان قرار میدهند، نظرات آنان را جویا میشوند، متن کامل مصاحبههای خود را به همراه متن چاپ شدهی گزارش در وبلاگ خود ثبت (پست) میکنند و مطالب تکمیلی را بر اساس راهنماییها، نظرات و پیشنهادهای دیگران ارائه میدهند.
وقتی به خوانندگانی که وبلاگ دارند با اجازه دادن به آنها برای این که واکنش و نظر ارزشمند خود را دربارهی "لید" گزارشها ارائه کنند؛ امکان حضور در روند ویرایش و پردازش مطالب داده میشود، درک آنها از این حرفه و علاقهی آنان افزایش مییابد و ترغیب میشوند که تجربیات مثبت خود را در اختیار همگان قرار دهند.
به این دلیل است که گفته میشود روزنامه نگاری دستخوش یک انقلاب خاموش شده است، چون مخاطبان تمایل دارند خود بخشی از فرآیند خبری باشند. به تعبیر اسکات وجود وسایل دیجیتالی تنها یک موقعیت استفاده از تکنولوژی نیست. یک راه فکر کردن است. نویسنده کتاب به نقل از یک سرباز آمریکایی که در عراق خدمت میکرد و حوادث روزانه خود از طریق وبلاگ خود منتشر میکرد مینویسد: "این تکنولوژی بسیاری شگفت آور است چرا که میتوانید افکار خود را به دیگر افراد دنیا نیز منتقل کنید و بدون اینکه از کسی اجازه بگیرید پایه گذار حرکتی نو و ریشه کن حرکت های قدیمی باشید به همین سادگی ..."