تبیان، دستیار زندگی

 
پژوهشگران دانشکده فنی دانشگاه تهران در یک طرح ده ساله علمی به فناوری کاهش مصرف برق در موتورهای تک فاز دست یافته و آن را به ثبت بین المللی رساندند.
 
به گزارش خبرنگار واحد مرکزی خبر، امروزه بزرگترین مصرف کننده های برق، موتورهای الکتریکی هستند به گونه ای که 70 درصد برق صنایع صرف آنها می شود و در کاربردهای خانگی هم، مصرف این موتورها بخش قابل توجهی از هزینه برق خانوار را تشکیل می دهد.

در پژوهشی ده ساله که با همکاری دانشجویان تحصیلات تکمیلی و با ارائه حدود 12 مقاله در نشریات معتبر علمی و 40 مقاله در کنفرانسهای داخلی و خارجی همراه بوده است، پژوهشگران دانشکده فنی دانشگاه تهران موفق شدند تا سقف 50 درصد و به طور متوسط، 15 تا 20 درصد مصرف برق موتورهای تک فاز را بدون افت کارآیی آنها، کاهش دهند.

دکتر صادق واعظ زاده، استاد و پژوهشگرنمونه دانشگاه تهران و مسئول طرح، در مصاحبه با خبرنگار ما با اشاره به متغیرهای مختلفی که در کارکرد هر موتور الکتریکی وجود دارد گفت: در این تحقیق علاوه بر متغیرهایی که معمولاً مورد نظر قرار میگیرد، شرایط دیگر موتور نیز مورد توجه قرار گرفت و ابتدا با مدل سازی ریاضی و شبیه سازی کامپیوتری و سپس در مرحله طراحی و ساخت، امکان عملی این امر نشان داده شد.

وی افزود: در این طرح با به حداقل رساندن اتلاف انرژی میزان برق مصرفی هم به تبع آن به کمترین میزان ممکن خواهد رسید،‌ زیرا در حالت فعلی بخشی از انرژی به صورت حرارت تلف و علاوه بر آن این حرارت موجب استهلاک خود موتور نیز می شود.

وی برتری طرح را در حفظ این کارآیی و بهینه سازی در شرایط مختلف کاری موتور و در اندازه های مختلف آن برشمرد و گفت: سامانه کنترلی طراحی شده در هر لحظه با توجه به بار موتور بهترین میزان متغیرها را محاسبه و با اعمال آنها همچنان مصرف بهینه را حفظ می کند.

وی افزود: برتری دیگر این طرح در امکان استفاده از آن در موتورهای ساخته شده است به گونه ای که شرکت های سازنده موتورهای الکتریکی نیازی به تغییر خط تولید خود ندارند و موتورهای موجود در صنعت و منازل هم با کمک شرکت های تخصصی قابلیت اضافه کردن سامانه کنترلی و کاهش مصرف انرژی را دارند.

مسئول طرح با توجه به گستردگی کاربرد موتورهای الکتریکی از چاه های آب کشاورزی تا کارگاه ها و کارخانه های صنعتی و نیز مصارف متعدد خانگی، پیش بینی کرد، با گسترش کاربرد سامانه کاهش مصرف انرژی، صرفه جویی قابل توجهی در مصرف برق به وجود آید به گونه ای که مبلغ آن فقط در بخش خانگی به 500 میلیارد تومان در سال در کشور خواهد رسید و هر خانه ای به طور متوسط حدود دو هزار تومان کاهش پرداخت قبض برق خواهد داشت.

واعظ زاده، مخترع برگزیده جشنواره خوارزمی، افزود این دست آورد فنی علاوه بر پشتوانه ده ساله علمی و مقالات متعدد پژوهشی به عنوان یک اختراع هم پس از دو سال و نیم بررسی، در دفتر اختراعات امریکا به ثبت جهانی رسیده است و هم اکنون دانشگاه تهران برای تجاری سازی آن در حال انجام مذاکرات لازم است.

براساس این گزارش تولید کنندگان لوازم خانگی و کارخانه هایی که موتورهای الکتریکی را در مقیاس وسیع تولید می کنند از جمله مصرف کنندگان اصلی این فناوری هستند.

منبع: واحد مركزی خبر