هنر چاروق در زنجان :
چاروق عبارت از پاپوش و پای افزار است که از قدیم الایام مورد استفاده بوده و به اشکال مختلف و تهیه و ساخته می شده و قسمت اعظم ساختمان آن درقدیم از چرم بوده است.
در فرهنگ معین تحت عنوان چاروق چنین نوشته شده است« چارق ترکی = چارغ = چاروق کفش چرمی که بندها بساق پا پیچیده می شود. پا تا به، پالیک. در زیر این شرح چاپ شده است. در اصطلاح محلی به لهجه ترکی چاروق را ( چارخ) تلفظ می کنند. چاروقی که مورد نظر ماست و هم اکنون در زنجان بصورت یک صنعت دستی ظریف ساخته و عرضه می شود با چاروقی که در ادبیات ما از آن نام برده اند (چارقت دوزم کنم شانه سرت مولوی) یا در قدیم مورد استفاده بود، بکلی مغایر و کاربرد آن نیز متفاوت است.
چارق در گذشته نوعی کفش و پاپاوش بوده که از چرم ساخته می شده و در روستاها بیشتر چوپانان از آن استفاده می کرده اند و اغلب بدون پاشنه بود، با تسمه هائی که به ساق پا می پیچیده اند. درسالهای اخیر نیز در زنجان نوعی از چاروق ساخته می شد که رویه آن از چرم قرمز رنگی بود که دباغ های زنجان با دست عمل می اوردند و کارخانه ای نبود.
این نوع چاروق بدوت تسمه و بند بوده است با نوک عقابی برگشته و در آن هنگام که بازار کفاشان زنجان رونقی داشت و کفش ماشینی در کار کفش دوزی و کفاشی وقفه ایجاد نکرد. یعنی تا ۲۰ سال پیش، ازاین نوع چاروق ساخه می شد ولی امروز بطور کلی مترک شده و دیگر کسی از آن نو چاروق درست نمی کند.
چاروق ظریف که مورد نظر و موضوع بحث ماست فرم و شکل خاصی دارد با مواد اولیه ویژه ای که صرفا برای راه رفتن روی قالی و اطاقهای مفروش ساخته می شود که سابقاً پشت بسته و بدون پاشنه بود ولی چند سالی است که بصورت نعلین و پاشنه دار ساخته می شود و فقط کف آن از چرم و رویه آن به رنگهای مختلف از نخهای ابریشمی و سیم گلابتون بافته و تزئین می شود.
