تبیان، دستیار زندگی

با سلام

 حجت‌الاسلام و المسلمین «سیدخلیل باستان»، پژوهشگر قرآن كریم، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایكنا) درباره دعاهای رسول گرامی اسلام حضرت محمد(ص) در قرآن كریم اظهار كرد: دعاهای حضرت رسول(ص) در قرآن كریم جنبه‌های مختلفی داشته است؛ جنبه‌های شخصی، سیاسی و اجتماعی در دعاهای حضرت(ص) مشهود است.

 در اینجا ادامه صحبت‌های این پژوهشگر قرآن را می‌آوریم:

یا علی

با سلام

 یكی از دعاهای ایشان كه جنبه سیاسی دارد در آیه شریفه 80 سوره مباركه اسراء بیان شده است كه می‌فرماید: «وَقُل رَّبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّی مِن لَّدُنكَ سُلْطَانًا نَّصِیرًا؛ و بگو پروردگارا مرا [در هر كارى] به طرز درست داخل كن و به طرز درست‏خارج ساز و از جانب خود براى من تسلطى یارى‏بخش قرار ده».

این مدرس دانشگاه ادامه داد: در تفسیر این آیه شریفه‌، زمخشری گفته: «مراد از ادخال در صدق، ادخال در امر بزرگ رسالت است و منظور از اخراج صدق، این است كه رسول اكرم(ص) از عهده امر رسالت برآید و بدون نقص و كاستی امر رسالت را به انجام برساند».

باستان عنوان كرد: علامه طبرسی بر این عقیده است كه رسول اكرم(ص) از خدای متعال درخواست كرده‌اند كه خدای متعال او را در ادای وحی الهی یاری كند، به من عزتی عنایت كن كه در آن ذلتی نباشد و به كمك آن عزت بتوانم بر كسانی كه می‌خواهند از اقامه فرائض جلوگیری كنند، پیروز شوم. بر اساس نظر علامه طبرسی می‌بینیم كه این دعای حضرت رسول(ص) جنبه سیاسی دارد.

یا علی

با سلام

وی با بیان این‌كه یكی از دعاهای حضرت ابراهیم(ع) نیز اقامه نماز است، گفت: رسول اكرم(ص) نیز در این دعای خود به عقیده علامه طبرسی، تقاضای توفیق الهی برای اقامه فرائض دارند. یكی دیگر از دعاهای حضرت رسول(ص) از خدای متعال این است كه «رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِی فِی الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ؛ پروردگارا پس مرا در میان قوم ستمكار قرار مده».(سوره مباركه مؤمنون، آیه شریفه 94)

این پژوهشگر قرآنی تأكید كرد: تبری جستن از ستمگران كه از دعاهای رسول اكرم(ص) است و در این آیه شریفه‌ای ذكر شده و یكی دیگر از دعاهای حضرت است كه جنبه سیاسی دارد. آیه شریفه «وَقُل رَّبِّ زِدْنِی عِلْمًا؛ و بگو پروردگارا بر دانشم بیفزاى» (سوره مباركه طه، آیه شریفه 114) یكی از دعاهای رسول اكرم(ص) است كه شاید بتوان گفت كه جنبه شخصی دارد.

یا علی

با سلام

باستان با اشاره به این‌كه رسول اكرم(ص) شناخت و معرفت را در آیه شریفه مذكور از خدای متعال درخواست كرده، گفت: ما نیز به تأسی از رسول اكرم(ص) باید از خدای متعال بخواهیم كه علم، معرفت و بینش ما را افزایش بدهد. حضرت رسول(ص) دعای دیگری دارند كه از اغوای شیاطین به خدای متعال پناه می‌برند، آن‌جا كه می‌فرمایند: «وَقُل رَّبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّیَاطِینِ؛ و بگو پروردگارا از وسوسه‏هاى شیطانها به تو پناه مى‏برم» (سوره مباركه مؤمنون، آیه شریفه 97)

این مدرس دانشگاه اظهار كرد: یكی دیگر از دعاهای حضرت رسول اكرم(ص) كه در واقع شكایت ایشان از امت است، در آیه شریفه «وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا؛ و پیامبر [خدا] گفت پروردگارا قوم من این قرآن را رها كردند» (سوره مباركه فرقان، آیه شریفه 30) بیان شده و باید تلاش كرد كه این حالتی را كه پیامبر اكرم(ص) از آن شكایت دارند، از بین ببریم تا شامل شكایت ایشان نشویم.

یا علی

با سلام

باستان با اشاره به این‌كه اگر می‌خواهیم مشمول دعاهای خیر حضرت رسول اكرم(ص) بشویم، لازمه‌اش این است كه به قرآن كریم و اهل بیت(ع) تمسك بجوییم، گفت: در آیه شریفه « وَقُل رَّبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَأَنتَ خَیْرُ الرَّاحِمِینَ؛ و بگو پروردگارا ببخشاى و رحمت كن [كه] تو بهترین بخشایندگانى» (سوره مباركه مؤمنون، آیه شریفه 118) یكی دیگر از دعاهای رسول اكرم(ص) بیان شده است.

این پژوهشگر قرآنی تصریح كرد: این دعای ارزشمند، دعایی است كه همه ما به آن احتیاج داریم و بهره‌مند شدن از غفران و رحمت الهی امری است كه همه محتاج به آن هستند. اگرچه حضرت رسول(ص) معصوم هستند، ولی از ایشان نقل شده كه فرموده‌اند: «من روزی هفتاد مرتبه استغفار می‌كنم».

باستان با بیان یكی از جنبه‌های استغفار حضرت رسول اكرم(ص)، گفت: شاید یكی از دلایل استغفار حضرت رسول اكرم(ص) این بوده كه حضرت(ص) خوف داشته‌اند كه نكند شایستگی مقام ربوبیت را رعایت نكنند و به همین دلیل حضرت(ع) با این‌كه مرتكب معصیت نمی‌شدند و این هم به دلیل آگاهی ایشان از حقیقت گناه بوده، ولی در عین حال روزی هفتاد مرتبه به درگاه الهی استغفار می‌كرده‌اند.

یا علی