عنوان یا تیتر مطلب : انسان شناسی (بر اساس قرآن)
کلید واژه ها : انسان شناسی . خودشناسی مساویست با خداشناسی . درک درست از خودشناسی . خود شناسی نجات دهنده از گمراهی
تولیدی یا تلقیقی یا تجمیعی : تلفیقی
نام نویسنده و منبع:
1) منبع : برگرفته از کتاب الکترونیکی " انسان شناسی از نظر قرآن کریم " اینترنت " و " کاربر "
2) تهیه و تنظیم برای تبیان :
توسط کاربر : سید مجتبی مومنیان ( دانشجوی کارشناسی اتاق عمل )
انسان شناسی از نظر قرآن کریم
تعریف انسان شناسی
بیایید در ابتدا تعریفی از انسان شناسی داشته باشیم، در انسان شناسی . انسان از نظر حقیقت و خصوصیات وجودی و اینکه انسانیت انسان و اصالت او به چیست و هدف و سر انجام وجود او چگونه است ، مورد بحث قرار می گیرد .
انسان شناسی از دید قرآن کریم
اسلام بر خلاف مکتبها و ادیان دیگر ، به شناخت انسان اهمیت زیادی داده است . و قرآن همواره انسان را به شناخت خود سفارش کرده است تا بتواند در مسیر زندگی ، راه صحیح که مطابق با ساختمال وجودی اش باشد ، انتخاب کند .
خداوند بزرگ در قرآن کریم می فرمایند :
( و فی الارض آیات للموقفین ، و فی انفسکم افلا تبصرون )
ترجمه : و در زمین آیاتی برای جویندگان یقین است و در وجود خود شما ( نیز آیاتی است ) آیا نمی بینید ؟!! ( سوره الذاریات ، آیات 20 و 21 )
یکی از قدیمی ترین دستورهای حکیمانه جهان که هم به وسیله امامان توصیه شده و هم حکیمان بزرگ جهان به زبان آوره اند . این جمله معروف است " ای انسان خودت را بشناس "
از رسول گرامی اسلام و امام علی علیه السلام هم آمده است که :
« من عرف نفسه عرف ربه » ( غرر الحکم و در رالکلم ، فصل 77 حدیث 301 )
هرکه خود را بشناسد پروردگار خود را شناخته است .
بازگو کردن برخی ویژگی های انسان در قرآن کریم
دوستان خوبم ، قرآن خود به عنوان کاملترین کتاب آسمانی که قوانین حاکم بر نظام هستی و واقعیتهای مربوط به انسان و جهان را بین کرده ، و حقایق را آن چنان که هست بازگو می کند ، درباره انسان به عنوان گل سرسبد جهان آفرینش و اشرف مخلوقات به بهترین شکل سخن گفته و از حقایق مربوط به آن پرده برداشته است . که البته ما در اینجا فقط به یک نمونه مهم آن اشاره می کنیم : یکی از ویژگی های انسان که به او شرافت و عظمت خاصی بخشیده است ، این است که خداوند او را در نیکوترین وجه و زیباترین ترکیب آفریده ، و در او از روح خود دمیده است .
قرآن کریم می فرماید :
(اَلَّذى اَحْسَنَ كُلَّ شَىْءٍ خَلَقَهُ وَ بَدَاَ خَلْقَ الاْ نْسانِ مِنْ طینٍ ثُمَّجَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلا لَةٍ مِنْ م اءٍ مَهینٍ ثُمَّ سَوّ اهُ وَ نَفَخَ فیهِ مِنْ رُوحِهِ ...)
او کسی است که هر چه را آفرید نیکو آفرید و آغاز آفرینش انسان را از گل قرار داد ، سپس نسل او را از عصاره از آب ناچیز و بی قدر خلق کرده بعد اندام او را موزون ساخت ، و از روح خود در آن دمید .
درباره اینکه حقیقت روح چیست ، باید گفت : همان طور که در قرآن تصریح شده آگاهی بشر نسبت به آن بسیار ناچیز است ، ولی با توجه به آیه مربوطه به روح ، که در انها خداوند روح را منسوب به خود دانسته است ، روشن می شود که اضافه روح به بدین معنا نیست که روح جزیی از خدا می باشد ، بلکه نشانگر اوج شرافت و قداست این مخلوق خداوند است .
در این بخش فقط به مهمترین مورد ، که روح بود اشاره ای شد چون ، که اگر انسان واقعا به حقیقت روح خود پی ببرد دیگر هیچ گاه گمراه نخواهد شد .
جی . پی . واسوانی چه زیبا می گوید :
خدایا !
چه دنیای شگفت انگیزی آفریدی
و هر یک از ما سهمی از این شگفتی داریم
خدایا...!
با آنکه هر یک از بندگان تو
منحصر به فرد هستند ، اما درون یکایک ما
ضمیری مشترک وجود دارد
خدایا ...!
خدایا توانایی شناخت آن که موجب شناخت توست به ما اعطا کن
اهمیت خود شناسی از نظر قرآن و بزرگان
قرآن کوشاست که انسان " خود " را کشف کند . این " خود " خود شناسنامه ای نیست ، که اسمت چیست ؟ اسم پدرت چیست؟ و در چه سالی متولد شده ای ؟ تابع کدام کشوری ؟ باید درک درستی از خود شناسی داشته باشیم . آن " خود " همان چیزی است که " روح الهی " نامیده می شود و با شناختن آن " خود " است که انسان احساس شرافت و کرامت و تعالی می کند . خداوند می خواهد بگوید : تو یک موجود " تصادفی " نیستی که جریانات کوروکر ، مثلا اجتماع تصادفی اتمها - تو را به وجود آورده است . تو یک موجود انتخاب شده و برگزیده ای ، و به همین دلیل رسالت و وظیفه داری . بدون شک انسان در جهان خاکی قوی ترین و نیرومند ترین موجود است . از نظر قرآن ، انسان یک کد خدای انتخاب شده زمین است . انسان طبق آیات قرآن کریم می تواند با شناخت خود ، از گمراهی و انحراف نجات پیدا کند . انسانی که خود را به خوبی بشناسد در واقع خدا را شناخته است و کسی که خدا و عظمت وجود او را بشناسد ، هیچ گاه دچار گناه نمی شود .
نتیجه گیری :
1) علت اصلی تاکیید قرآن به خود شناسی ، این است که کسی که خود را بشناسد ، در واقع خدا را شناخته است .
2) کسی که خدا را بشناسد ، هیچ گاه دچار گناه ، خطا و لغزش نمی شود .
التماس دعا داریم
