تبیان، دستیار زندگی

سید حسن نصرالله.. قدمت جنگ روانی به قدمت تاریخ بشریت است

دبیرکل حزب الله لبنان در بخشی از سخنان خود به مناسبت محرم الحرام به بررسی شیوه های جنگ روانی دشمن علیه مسلمانان و بخصوص شیوه های رژیم صهیونیستی علیه اعراب پرداخت. به گزارش شبکه تلویزیونی المنار سید حسن نصرالله در سخنانی در مجمع سیدالشهداء در بیروت به مناسبت آغاز محرم الحرام پس از سلام و درود به پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت پاک و مطهرش گفت در این شب می خواهم درباره مسائل بسیار مهم و چالش هایی که در لبنان و منطقه با آن روبرو هستیم سخن بگویم.

وی در ادامه به مسئله جنگ روانی و مقابله با این نوع جنگ اشاره کرد و افزود.. مسئله جنگ روانی است که دشمن علیه شما، ملت، وطن و مقاومت شما به راه می اندازد و اینکه چگونه باید با این جنگ مقابله کرد. با توجه به اهمیتی که این مسئله دارد به بیان جنگ روانی دشمن و نیز اهداف، وسایل، عناوین و نقاط حساس و اساسی آن می پردازیم و پس از آن به شیوه های مقابله با آن خواهیم پرداخت. ی

کی از مهمترین شیوه های مقابله با این جنگ شناخت آن و اهداف، وسایل و عناصر آن است و می کوشیم تا حد امکان درباره این مسائل صحبت کنیم. البته این سخنان به منزله بررسی علمی مسئله نیست و همه جوانب مسئله را در بر نمی گیرد. جنگ روانی امروز به یک علم مستقل تبدیل شده است که مکاتب، رویکردها، کارشناسان، متخصصان خود را دارد اما در اینجا می کوشیم مسئله را در حد این جلسه و مسائلی که در این خصوص در اولویت قرار دارند بررسی کنیم.

نصرالله ادامه داد..جنگ روانی نوعی جنگ است که دشمن آنرا با هدف از بین بردن روحیه و تحت تاثیر قرار دادن جوانب عقلی، روحی، معنوی و عاطفی جبهه مقابل خود انجام می دهد چه جبهه مقابل یک ارتش باشد یا یک ملت، گروه مقاومت، دولت یا ...، دشمن علیه همه عناصر جبهه مقابل جنگ روانی به راه می اندازد و تلاش های خود را بر ابعاد روانشناختی متمرکز می کند تا جبهه مقابل را دچار فروپاشی روانی، عقلی، فکری، عاطفی و روحی و در نهایت دچار یاس و ناامیدی کند که در نهایت به خروج آن از صحنه منجر می شود یا تسلیم و اذعان به شکست را به دنبال دارد. وی ادامه داد.. جنگ روانی هم مثل بقیه جنگ ها اصول علمی، شیوه ها، مکاتب، اهداف و ابزارهای پیچیده و پیشرفته خاص خود را دارد، همانطور که جنگ نظامی شیوه ها، ابزارها و تاکتیک های خود را دارد که در زمان های مختلف فرق می کند و هر ملت و کشوری شیوه های خاص خود را برای این نوع جنگ دارد.

تصرف و سیطره، اشغال، از بین بردن قدرت دشمن و ساختارهای زیربنایی از جمله اهداف جنگ های نظامی هستند و برای تحقق آن از هواپیماها، نیروهای دریایی و هوایی استفاده می شود. همه جا ویران می شود، مردم از خانه و کاشانه خود آواره می شوند. جنگ امنیتی نیز وسایل و ابزارهای خود را دارد که جاسوسی، جمع آوری اطلاعات، شنود و ترور از جمله این ابزارها به شمار می رود. جنگ اقتصادی نیز ابزارها و اهداف خودش را دارد. بر این اساس جنگ روانی نیز همین گونه است.

دبیرکل حزب الله لبنان ادامه داد.. جنگ روانی مسئله جدیدی نیست بلکه قدمت آن به اندازه قدمت جنگ ها و منازعات در تاریخ بشریت است. حتی در درگیری های اولیه نیز انسان ها بر اساس فطرت و غرائز خود از شیوه های جنگ روانی استفاده می کردند. البته در آن زمان شیوه های جنگ روانی نیز مثل دیگر انواع جنگ ها ابتدایی بود. به عنوان مثال طبل زدن و نواختن مارش های نظامی از شیوه های قدیمی است که با هدف به وحشت انداختن طرف مقابل انجام می شد.

شعر، شعارها و شیوه های سخنرانی و همچنین شایعه پراکنی از مهمترین شیوه های جنگ روانی قدیمی به شمار می رفتند. جاسوسان، پخش اخبار نادرست، ایجاد آشوب و فتنه در داخل جبهه دشمن و شیوه هایی از این دست نیز از شیوه های جنگ روانی به شمار می روند. بنابراین جنگ روانی قدمت زیادی دارد و شکل و محتوا و شیوه های آن پیشرفته شده و مثل بقیه جنگ ها دچار تحول شده است. امروزه برای جنگ روانی از وسایل پیشرفته و متنوعی استفاده می شود اما هر آنچه به رسانه و وسایل ارتباطی جدید اعم از تلویزیون، ماهواره، اینترنت، مجلات و... مربوط می شود از مهمترین وسایل جنگ روانی به شمار می رود.

موسسه های فرهنگی، فکری، مراکز تحقیقات، مراکز نظرسنجی، نویسندگان و محققین و... نیز از جمله ابزارهای جنگ روانی هستند. این در حالیست که گاهی اوقات در جنگ روانی هم از توانمندی های نظامی، امنیتی یا اقتصادی استفاده می شود. وی با اشاره به طول جنگ در منطقه افزود.. آمریکا طرحی برای سیطره و سلطه بر منطقه، کشور و ملت ها و ثروت های ماست و وظیفه جنگ استکباری علیه منطقه ما را بر عهده گرفته است و بدترین انواع جنگ روانی را علیه ملت ها، ارتش ها، جنبش های مقاومت، رهبران و دولت های ما و هر آنچه به این ملت مربوط می شود اعمال می کند. دشمن صهیونیستی نیز که یک پایگاه پیشرفته برای اجرای طرح آمریکا در منطقه به شمار می رود نیز جنگ روانی را به صورت مداوم اعمال می کند و حتی لحظه ای آنرا متوقف نمی کند.

در اینجا با توجه به کمی وقت توجه خود را بر سه رکن از ارکان جنگ روانی متمرکز می کنیم. نصرالله ادامه داد.. مسئله اول ایجاد رعب و وحشت در جبهه مقابل است. هدف آمریکا و اسرائیل از جنگ روانی این است که در درجه اول ما را به وحشت بیندازند. دشمن از هر وسیله ای که به ایجاد ترس و وحشت در دل ما کمک کند استفاده می کند. شیوه جنگ روانی همین گونه است. تهدیدات دائمی یکی از شیوه های ایجاد ترس و وحشت است. اسرائیل پیوسته تهدید می کند که شما را ویران می کنیم، به شما حمله می کنیم، شمار را آواره می کنیم، تاسیسات زیربنایی شما را هدف قرار می دهیم. وقتی دولت جدید لبنان تشکیل شد اعلام کردند مشارکت حزب الله در دولت لبنان به این معناست که همه لبنان در معرض تهدید قرار دارد حال آنکه حزب الله در دولت سابق و اسبق نیز حضور داشت ولی در آن زمان چنین حرفی نزدند. تهدیدات دائم مبنی بر حمله به غزه و نابود کردن مردم این منطقه و همچنین تهدیدات دائمی علیه ایران مبنی بر حمله به این کشور پیوسته ادامه دارد و شاهد این تهدیدات هستیم که گاهی اوقات سوریه را نیز در بر می گیرد. تهدید دائمی به جنگ، تجاوز، کشتار و ویرانی ادامه دارد.

وقتی اقدام به چنین تهدیداتی می کنند همه مسئولان از نخست وزیر و دیگر وزرا گرفته تا شهردارها در این تهدیدات شرکت می کنند و همه نویسندگان و نظامیان و... در این جشنواره تهدید حضور پیدا می کنند. وی ادامه داد.. دومین ابزار جنگ روانی که به آن اشاره می کنیم بزرگنمایی قدرت دشمن است. به این معنا که دشمن می کوشد با بزرگنمایی قدرت نظامی و توان نیروهای هوایی و زمینی و دریایی طرف مقابل خود را به وحشت بیندازد و گاهی اوقات نیز اقدام به پخش تصاویری از توانمندی های نظامی خود می کنند.

به عنوان مثال در اوایل جنگ ژوئیه یا جنگ غزه یا حتی جنگ های آمریکا دیده اید و تعجب کرده اید که چگونه به یک شبکه ماهواره ای عربی اجازه داده می شود وارد یک ناوهواپیمابر شود، تصویربرداری کند و آنها را به صورت مستقیم پخش کند زیرا این مسئله خلاف ضوابط امنیتی است. درست است که این کار با اصول امنیتی تعارض دارد اما با این کار به هدف دیگری می رسند و آن جنگ روانی و به وحشت انداختن طرف مقابل است و با این کار به طرف مقابل نشان می دهند که تانک، ناوهواپیمابر و هواپیما دارند و روحیه نیروهای آنها نیز خوب است. علاوه بر این گاهی اوقات خودشان اطلاعاتی را افشا می کنند و مثلا از طریق دیپلمات ها یا خبرنگاران و اصحاب مطبوعات خبرهایی را منتشر می کنند و مثلا می گویند چند هفته دیگر به شما حمله می شود. همه این اقدامات در چارچوب جنگ روانی می گنجد. اعلام خبر مانورها و تمرین های دشمن و پخش تصاویر آنها در رسانه ها از دیگر ابزارهای جنگ روانی است. آنها با این کار می خواهند آمادگی خود را نشان دهند. دبیرکل حزب الله لبنان ادامه داد.. یکی دیگر از شیوه های جنگ روانی ارتکاب جنایت است.

در سال هزار و نهصد و چهل و هشت زمانی که صهیونیست ها یکی از مناطق فلسطین را تحت سیطره خود دراوردند عمدا اقدام به کشتار مردان، زنان و کودکان کردند و شکم زنان باردار را پاره کردند. اما آیا این کارها را برای نشان دادن وحشیگری خود انجام دادند؟ نشان دادن وحشیگری درست است اما اهداف دیگری نیز در پس این کارها نهفته است که در چارچوب جنگ روانی جای می گیرد. آنها با این کارها می خواهند اهالی بقیه شهرها و روستاها را به وحشت بیندازند و به آنها نشان دهندکه سرنوشت شما نیز همین است. این امر باعث می شد تا اهالی مناطق مختلف در صورت نداشتن لوازم و ابزارهای کافی برای جنگ زن و فرزند خود را برمی داشتند و از آنجا مهاجرت می کردند.

این شیوه یکی از شیوه هایی بود که باعث مهاجرت شمار زیادی از فلسطینیان در سال هزار و نهصد و چهل و هشت شد. مغول ها نیز در حمله به کشورهای اسلامی از این شیوه استفاده کردند. به گونه ای که وقتی مردم منطقه ای اسم مغول ها را می شنیدند خود را می باختند و روحیه خود را از دست می دادند و این امر نتیجه کشتارهایی بود که مغول ها مرتکب شده بودند. نصرالله گفت.. اسرائیل نیز در جنگ های خود با ما چنین جنایاتی را مرتکب شده است که جنایت قانا و... از آن جمله به شمار می رود و هدف آن تحت فشار گذاشتن مردم و منصرف کردن آنها از مقاومت بود. جنایاتی که در عراق اتفاق افتاد یا اکنون در افغانستان اتفاق می افتد از آن جمله است.

مثلا هواپیماهای آمریکایی به مراسم عروسی حمله می کنند و همه مهمانان و عروس و داماد را می کشند یا مردمی را که اطراف یک کامیون حامل کمک ها جمع شده اند تا کمک دریافت کنند هدف حمله قرار می دهند و بعدا عذرخواهی می کنند و می گویند اشتباه شده است. چه کسی باور می کند که همه این اتفاقات ناشی از اشتباه باشد. ممکن است که یک بار اشتباهی هم رخ دهد ولی تکرار این حوادث نشان دهنده عمدی بودن آنهاست و هدف آن دادن پیام به همه کسانی است که با نیروهای اشغالگر می جنگند. پیام این است که اگر به جنگ ادامه دهید باید چنین بهایی بپردازید و پیرمردان، زنان و کودکان شما کشته می شوند و عروسی های شما عزا خواهد شد.

پس این هم یکی از شیوه های جنگ روانی است. وی در ادامه سخنان خود درباره جنگ روانی گفت.. ویرانگری نیز یکی دیگر از شیوه های جنگ روانی است. به عنوان مثال در جنگ ژوئیه بنت جبیل را بمباران کردند و گفتند یکی از مراکز حزب الله و منزل یکی از اعضای حزب الله در آنجا بود. خوب همه این ها درست اما بقیه شهر را برای چه ویران کردند. در حومه جنوبی بیروت نیز گفتند این ساختمان و آن ساختمان متعلق به حزب الله است، خوب درست آنها را بمباران کردید، اما بیشتر ساختمان هایی را که بمباران کردند چیزی در آنها نبود.

آنها با این کار می خواهند شدت ویرانی ها را در برابر دیدگان مردم قرار دهند و حتی صحنه ویران شدن منازل و ساختمان ها را از تلویزیون پخش می کنند تا اراده مردم را بشکنند و روحیه آنها را تضعیف کنند و پایداری و قدرت تصمیم گیری مردم را از بین ببرند و به درگیری ادامه دهند تا طرف مقابل خود را وادار به تسلیم کنند.

استفاده از عناصر داخلی و محلی که به ظاهر دوست هستند از دیگر شیوه های جنگ روانی است. برخی از این افراد جاسوس و مزدور هستند و با سازمان های امنیتی اسرائیل ارتباط دارند که در ماجرای شبکه های جاسوسی پرده از آن برداشته شد. ماموریت برخی از این مزدوران ایجاد ترس و وحشت در دل مردم است. عناصر دیگر نیز ممکن است مزدور باشند یا نباشند، در این جا نمی خواهم کسی را متهم به خیانت یا چیز دیگر کنم ولی این افراد نیز اقدامات ویرانگرانه دشمن را کامل می کنند و فریاد بر می آورند و می گویند نگاه کنید، شما مسئول کشتارها، ویرانی ها و... در کشور هستید و در ایجاد فضای ترس و وحشت که دشمن می خواهد در این کشور و در میان مردم آن ایجاد کند کمک می کنند.

منبع:مقاومت اسلامی لبنان