تبیان، دستیار زندگی

معمولا دانش آموزان و دیگر علاقمندان به نجوم سؤالهای مشابه ای از منجمین می پرسند:

"من به ستاره شناسی خیلی علاقه دارم، اما نمی دانم چطور و از کجا باید شروع کنم؟ آیا مرکز خاصی هست که ستاره شناسی را آموزش دهد؟ من بدون تلسکوپ که کاری نمی توانم کنم؟ به نظر شما کدام تلسکوپ را باید بخرم؟ و...." در این مقاله سعی می شود تا راه صحیح شروع کار در نجوم آماتوری به شما نشان داده شود.

بسیاری از تازه کارهای ستاره شناسی راه اشتباهی را در پیش می گیرند و شکست می خورند. شاید شما هم منجم آماتور بوده اید و حالا ناراحت و دلسرد شده اید شاید هم تازه می خواهید نجوم را آغاز کنید. خواهش می کنم یک بار این مقاله را بخوانید حتما مسیر خود را برای رسیدن موفقیت در نجوم آماتوری و لذت بردن از زیبایی های شگفت انگیز آسمان پیدا خواهید کرد. امیدوارم این توصیه های این مقاله را به خاطر بسپارید تا اگر روزی کسی از شما پرسید: "ستاره شناسی را از کجا شروع کنم؟" به راحتی بتوانید او را راهنمایی کنید.

نجوم آماتوری به معنای نجوم تازه کارها نیست! یعنی یک منجم آماتور پس از فعالیتهای بسیار و کار در زمینه ی نجوم، هر چقدر هم که عالم شود، به یک منجم حرفه ای تبدیل نمی شود. نجوم آماتوری و نجوم حرفه ای دو شاخه ی متفاوت از نجوم هستند. منجمین آماتور بیشتر کارهای رصدی انجام می دهند، ولی منجمین حرفه ای پس از اتمام تحصیلات خود در زمینه ی نجوم به جرگه ی پژوهشگران حرفه ای درمی آیند و در دانشگاهها تحقیقات رصدخانه ای و تدریس می کنند.

اگر به نجوم علاقه دارید، حتما دلیل ندارد که در آن رشته تحصیل کنید! می توانید یک منجم آماتور خیلی خوب باشید. ممکن است شما در آینده یک مهندس یا پزشک باشید، ولی اوقات فراقت خود را به رصد آسمان یا مطالعه در این زمینه اختصاص دهید. من پزشکها یا مهندسینی را می شناسم که در زمینه ی نجوم آماتوری بسیار پیشرفت کرده اند ولی همچنان یک پزشک باقی مانده است. نمونه اش آقای دکتر نوروزی، که شاید در برنامه های تلویزیونی ایشان را به عنوان یک کارشناس نجوم دیده باشید. ایشان در واقع یک پزشک میکروبیلوژیست هستند.

ستاره شناسی به شما درس می دهد

نجوم علمی است که به شما بردباری و فروتنی می آموزد. بهتر است خود را برای آموختن آماده کنید. هنگامی که آسمان ابری است کاری نمی توانید بکنید. ممکن است برای پدیده های نجومی مانند خورشید گرفتگی کلی (کسوف) سالها منتظر بمانید. به هر حال آسمان به میل شما عمل نمی کند. شما باید در مواقع مناسب از آن بهره ببرید.

اغلب اجرامی که با دوربین دوچشمی با تلسکوپ مشاهده می کنید، اغلب کم نور و کوچک هستند و به زحمت دیده می شوند. تصاویر رنگی سحابی ها و کهکشان هایی که در سایتها، مجلات و پوسترها مشاهده می کنید، با استفاده از تلسکوپ های بزرگ و توسط فیلترهای مخصوص گرفته شده اند. معمولا"در آسمان شب صحنه های رنگی را مشاهده نخواهید کرد.

ستاره شناسی را با آسودگی دنبال کنید

بعضی از افراد درباره تلسکوپ یا دوربینی که می خرند، احساس نگرانی می کنند که مبادا کامل نباشد: "این تلسکوپ نقص دارد. آن وقت من این همه پول دادم!" وقتی آزمایش های گوناگونی را انجام می دهید و بعد تلسکوپ می خرید نگرانی های بعدی بی دلیل است. در مقاله های بعدی شما را با انتخاب مناسب یک تلسکوپ آشنا می کنیم.

خود را به تمیز کردن عدسی یا آینه تلسکوپ و منظم کردن دفترچه یادداشت رصد ملزم نکنید. هیچ اجباری درکار نیست. بعضی از آماتورها احساس می کنند که کار مفیدی انجام نمی دهند. اول از همه مهم این است که شما دارید مطلب جدید می آموزید و از آموختن لذت می برید. این هدف اصیل هر کار علمی است.

ما تصور درستی از کار مفید نداریم، کار مفیدِ علمی، کاری است که دانش بشری را افزایش دهد. ستاره شناسان آماتور با انجام رصدها و ثبت آنها کاری مفید انجام می دهند، زیرا در بسیاری از مواقع همین گزارش های رصدی برای اخترشناسان حرفه ای کمک بزرگی بوده است. البته ممکن است چندین سال طول بکشد تا فردی تازه کار به آماتوری با تجربه ارتقاء یابد؛ پس نگرانی شما بی مورد است و عجله نکنید!

به هر حال نجوم آماتوری علاوه بر موارد آموزشی، سرگرمی مناسب و آرامی است. هر وقت احساس کردید از ابری شدن آسمان، ندیدن اجرام کم نور ویا از حرف مردم و ... احساس اوقات تلخی می کنید، نفس عمیقی بکشید و به خاطر بیاورید :"من نجوم آماتوری را دنبال می کنم، چون به آن علاقه دارم و از آن لذت می برم!"

آسمانی صاف و پر ستاره برای شما آرزومندم.

سلام

ببخشید كه بین پستها مزاحم شدم فقط خواستم عرض كنم كه قیمت اون كتاب نجوم به زبان ساده 8000تومان هست.....دوستان فكر نكنن كه خیلی گرون قیمته

برای شروع خیلی كتاب خوبیه !

عذر میخوام

سلام

سلام

من عرض نكردم من خریدم ....تودست یكی از دوستام بود ازش پرسیدم چن خریدی گفت 8000تومن ...گفتم كتاب خوبیه ؟...گفت آره برای شروع خوبه!

من نمیخواستم چیزی روثابت كنم ...گفتم شاید بعضیها فكركنن تهیه اون مشكل باشه .....وگرنه كتاب ها توكتاب فروشی دردسترس همه مردم هست ودونستن قیمتش افتخاری نیست كه من بخوام اینجا جار بزنم

حیف که جای آموزش های چند رسانه ای در بحث نجوم خالی به نظر می رسد .

سلام

ممنون از اطلاعات خوبی که ارایه دادین .

سلام...تاپیک بسیار خوبی برام بود پیش به سوی "نجوم به زبان ساده" و یه "دورببین دوچشمی"

سلام من با چه كتابی میتونم نقشه خونی رو یاد بگیرم؟

سلام لینک کتاب ها رو هم میشه بذارین؟مثلا لینک نجوم به زبان ساده.